COMMENTARIUS IN EVANGELIUM S. IOANNIS

 Quaestiones.

 Capitulum I.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAEstiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Quaestio.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Capitulum II.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum III.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum IV.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum V.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Capitulum VI.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Capitulum VII.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum VIII.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum LX.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum X.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XI.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Capitulum XII.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XIII.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XIV.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Capitulum XV.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Capitulum XVI.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Capitulum XVII.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XVIII.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XIX.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XX.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Capitulum XXI.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Quaestio.

 Scholion

QUAESTIONES.

11. Quaest. I. Sed quaeritur hic primo de hoc quod dicit, quod ante sex dies Paschae venit Bethaniam, ubi unctus est a Maria:

1. Quia Matthaei vigesimo sexto dicitur: Scitis, quia post biduum Pascha fiet, et post, quod in domo Simonis unctus est a Maria: ergo videtur per biduum ante, et hic dicitur, quod per sex dies.

2. Item obiicitur de hoc quod dicit, quod unxit pedes, quia dicitur Matthaei vigesimo sexto , quod effudit super caput eius. Si effudit super caput, quomodo unxit pedes ?

3. Item, de alia contrarietate, quia ibi dicitur, quod videntes discipuli indignati sunt: hic autem dicitur, quod unus indignatus, scilicet proditor.

Ad has tres contrarietates solvitur per tres regulas Augustini, de Consensu Evangelistarum :

Prima, quod notandum, quod aliquando unus Evangelista aliquid dicit secundum seriem historiae,

alter dicit per recapitulationem. Et per hoc solvitur primum; quia Matthaeus recapitulando dicit, sicut ibidem ostendit .

Secunda regula est, quod unus omittit, alter dicit: et utrumque factum est, sed non utrumque ab utroque dictum; sic solvitur secundum: quia et pedes unxit et deinde totum super caput effodit .

Tertia regula est, quod mos est Evangelistarum pluralem numerum pro singulari ponere per synecdochen ; et ideo dixerunt alii, quod discipuli indignati, Ioannes exprimit proprie, quis fuerit .

12. Quaest. II. Item quaeritur de hoc quod dicit Evangelista, 1. quod Iudas sic dixit, non quia de egenis pertinebat ad. eum.

Sed contra: Erat dispensator : ergo pertinebat.

2. Item dicit, quod fur erat et loculos habebat: unde est, quod Dominus volebat furi loculos committere?

Videtur, quod daret ei occasionem peccandi.

3. Item, quare non corripuit eum Dominus, ex quo sciebat, eum esse in peccato?

4. Item, cum Dominus esset in extrema paupertate et praecepisset discipulis non recipere pecuniam ; unde est, quod loculos habebat?

1. Dico ad primum, quod pertinere dupliciter est: aut quantum ad affectum, aut quantum ad officium ; primo modo non pertinebat, secundo modo sic

2. Ad secundum dico, quod duplex fuit ratio, scilicet divini iudicii dispensatio et nostra instructio: divini iudicii dispensatio in hoc, quod Dominus malo eius desiderio satisfaciebat, sicut avaros in praesenti ditat: ut etiam Iudas non haberet excusationem, quod proderet Dominum propter inopiam . Nostra instructio, quia ostendit Dominus, quod parvam vim facit in divitiis Ecclesiarum, sed magnam in thesauro animarum .

3. Ad aliud dicendum, quod non corripuit, qu ia sciebat, quod non melioraretur, sed peior efficeretur: nec officium abstulit, ne proderet crimen et ad maius crimen incitaret .

4. Ad aliud dicendum, quod, sicut dicit Hieronymus , Dominus habuit loculos, non ad usum suum, sed magis ad usum pauperum. Unde quando solvit didrachma, misit Petrum ad mare, Matthaei decimo septimo, ubi invenit pretium in ore piscis; quia nolebat ea quae data erant pauperibus, in usum suum convertere.

Alia ratio, ut innotesceret contra haereticos , quod liceret Ecclesiae suae divitias possidere.

13. Quaest. III. Item quaeritur de hoc quod dicit in littera: Sinite illam, ut in diem sepulturae meae servet illud. Si enim effuderat super caput, quomodo in diem sepulturae poterat conservare?

Ad hoc respondetur tripliciter: uno modo littera exponitur sic, ut servet illud, id est partem ex illo . Sed illud non valet: quia non unxit Maria corpus Domini in die sepulturae.

Ideo exponit Victor : servet illud, id est devotionem circa illud, scilicet devotionem ungendi, quia voluit corpus Domini ungere, quamvis non unxerit.

Alio modo sic, ut fiat vis in verbo servandi: servare dicitur contra perdere: unguentum, quod in terram effunditur, perditur, sed quo mortuorum corpora condiuntur, perdi non dicitur, sed servari. Modo voluit Dominus contra Iudam dicere, quod non est facta unguenti perditio, sed conservatio in diem sepulturas praeveniendo: unde dicitur Marci decimo quarto :

Praevenit corpus meum ungere in sepulturam. Et sic intelligendum est.

14. Cognovit ergo turba multa. Praedeterminata est conspiratio et conspirationis corroborati ; tertio hic tangitur conspirationis amplificatio. Prius enim cogitaverant occidere Iesum, hic non solum Iesum, sed etiam Lazarum suscitatum. Et ratio erat: quia multi propter eum credebant in Iesum .Duo ergo hic notantur, scilicet credentium multitudo et perversitatis Iudaeorum amplificatio.

(Vers. 9.). Credentium multitudo facta est occasione suscitationis Lazari; propter quod dicit: Cognovit ergo turba multa ex Iudaeis, quia illic esset , scilicet in Bethania: et venerunt, non propter Iesum tantum, sed ut Lazarum viderent, quem suscitavit a mortuis. Adhuc infirmi erant, quia eorum oculi non tantum delectabantur in aspectu auctoris, sed etiam operum: unde erant de illis, de quibus dicitur supra secundo " Multi crediderunt in eum, videntes signa, quae faciebat"; unde miracula videre volebant, supra sexto: " Sequebatur Iesum multitudo magna, quia videbat signa ".

13. (Vers. 10.). Cogitaverunt autem principes sacerdotum. Tangitur hic secundum, scilicet conspirationis et perversitatis amplificatio in auctorem , quia non solum in Dominum saeviebant, sed in alios propter eum; unde dicit; Cogitaverunt autem principes sacerdotum, ut et Lazarum interficerent, non tantum Iesum; Isaiae primo : " Manus vestrae sanguine plenae sunt"; et ratio subditur:

16. (Vers. 11.). Quia multi propter illum abibant ex Iudaeis et credebant in Iesum: et ideo interficere volebant. Augustinus : "Stulta cogitatio !

Dominus, qui suscitare potuit mortuum, nonne potuit suscitare occisum? Quando Lazaro inferebatis necem, nunquid auferebatis Domino potestatem ? Si aliud videtur mortuus, aliud occisus: ecce, Dominus utrumque fecit: et Lazarum mortuum, et se ipsum suscitavit occisura ". Viam salutis claudere volebant: Matthaei vigesimo tertio : " Ipsi non introistis, et alios introire prohibuistis "..

17. In crastinum autem etc. Determinata est conspirationis ampMcatio, determinatur hic quarto et ultimo ipsius per obstinationem malitiae consummatio. Et haec obstinatio occasionem habuit ex honore Domino exhibito, propter quem in miram invidiam prosiliant; et proceditur sic. Primo determinatur Christi honorificalio; secundo, honoris illius per Scripturam approbatio: tertio, honorificandi ratio: quarto, Pharisaeorum maleuolentissima obstinatio.

(Vers. 12.). Honor autem describitur tripliciter: primo quoad modum occurrendi, quia cum laetitia; propter quod dicit: In crastinum autem turba multa , cum audissent, quia Iesus venit Ierosolymam, occurrerunt ei cum laetitia; in cuius signum:

18. (Vers. 13.). Acceperunt ramos palmarum et processerunt ei obviam: hunc morem habebant ex Lege: unde dicitur secundi Esdrae octavo : " Egredimini in montem et afferte frondes olivae et frondes ligni pulcherrimi et ramos palmarum

Describitur etiam quoad modum laudandi: propter quod dicit: Et clamabant: Hosanna: sicut dicit Glossa , " vox ista est obsecrantis, potius affectum quam aliquid indicans, sicut interiectiones", et tantum valet salva, obsecro. Benedictus, qui venit in nomine Domini, rex Israel: in quo confitentur in ipso regiam dignitatem, non ab homine, sed a Deo: ideo dicunt: rex Israel in nomine Domini, secundum illud Lucae primo : " Hic erit magnus et Filius Altissimi vocabitur, et dabit illi Dominus Deus sedem David patris eius, et regnabit in domo Iacob in aeternum ". Describitur etiam quoad modum procedendi: quia non procedebat per pedes, sed super asinum sedebat: propter quod dicit:

19. (Vers. 14.). Et invenit Iesus asellum et sedit super eum. Etsi verus Rex esset et honorem regium sibi offerri permitteret; non tamen in multitudine equorum, sed super asinum venit. In quo significatur, ut dicit Augustinus , quod " non ad exigendum tributum, non ad armandum exercitum ferro rex erat, sed rex Israel, qui mentes regat, qui consulat, qui in regnum caelorum credentes, sperantes amantesque perducat.

20. Sicut scriptum est. Tangitur hic secundum, scilicet facti illius per Scripturam approbatio, et hoc facit ostendendo, illud in Scriptura fuisse praedictum: quia hoc robur dat verae fidei. Propterea dicit, quod sedit super asinum in honore regio: ne putes hoc casu gestum, ideo dicit: Sicut scriptum est, Zacbariae nono :

21. (Vers. 15.). Noli timere, filia Sion, id est Ecclesia: minus dicit et plus intelligit, id est, exsulta: Zachariae nono : " Exsulta satis, filia Sion: iubila, filia Ierusalem ". Et ratio exsultationis redditur: Ecce, rex tuus venit tibi ; ecce, regia dignitas: sedens super pullum asinae; ecce, mansuetudo et humilitas. Et in adventu talis est laetandum, quia dicitur Proverbiorum decimo sexto: "ln hilaritate vultus regis vita, et clementia eius quasi imber serotinus ". Et licet honor iste esset praedictus, tamen non est a discipulis Christi pincognitus, ut scias, hoc non esse factum humana adinventione, sed divina dispensatione. Propterea subdit:

22. (Vers. 16.). Haec non cognoverunt discipuli eius primum, quando scilicet hunc honorem contulerunt; sed quando glorificatus est Iesus, post resurrectionem et ascensionem, tunc recordati sunt, id est, adverterunt, quia haec erant scripta de eo: et haec fecerunt ei. Post glorificationem cognoverunt, non ante: quia tunc primo, sicut dicitur Lucae ultimo , " aperuit illis sensum, ut intelligerent Scripturas ".

23. (Vers. 17.). Testimonium ergo perhibebat etc. Tangitur hic tertium, scilicet honoris exhibiti ratio: et haec erat ipsa mirabilis Lazari suscitatio, quae turbis constabat: propter quod dicit: Testimonium ergo perhibebat illi turba, quae

erat cum eo, quando Lazarum vocavit de monumento dicens: " Lazare, veni foras ", et suscitavit eum a mortuis. Ista turba perhibebat testimonium eius omnipotentiae, turba scilicet simplicium et etiam turba sapientium: sapientium, Actuum decimo : "Huic omnes Prophetae testimonium perhibent "; simplicium, Psalmus: " Ex ore infantium et lactentium perfecisti laudem ". Propter quod signum et testimonium collatus est ei honor iste ; ideo dicit:

24. (Vers. 18.). Proptereaobviam venit ei turba, quia audierunt, ipsum fecisse hoc signum. Turba simplex videns signa movebatur ad fidem et devotionem; propter quod dicitur Matthaei nono: "Videntes turbae timuerunt et glorificaverunt Deum, qui dedit potestatem talem hominibus "; sed scribae dicebant, quod blasphemaret.

28. (Vers. 19.). Pharisaei ergo dixerunt ad semetipsos. Tangitur hic quartum, scilicet Pharisaeorum ex invidia obstinatio: propterea dicebant inter se: Videte, quia nihil proficimus , scilicet quandiu vivit; secundae ad Timotheum tertio: (Veritati resistunt, homines corrupti mente, reprobi circa fidem, sed ultra non proficient ". Et post: Ecce, totus mundus post eum abiit. In quo notatur, quod iaculo invidiae commoti sunt; unde dicitur Matthaei vigesimo primo , quod videntes scribae et Pharisaei "indignati sunt ", quia ex invidia dolebant, ex superbia despiciebant, ex ipsa ira furebant; et ideo in malitia obstinati erant: (invidia diaboli mors intravit in orbem terrarum " etc, Sapientiae secundo ; Ecclesiastici decimo quarto: (Oculos malus in tristitia erit super mensam suam ".