COMMENTARIUS IN EVANGELIUM S. IOANNIS

 Quaestiones.

 Capitulum I.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAEstiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Quaestio.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Capitulum II.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum III.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum IV.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum V.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Capitulum VI.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Capitulum VII.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum VIII.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum LX.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum X.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XI.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Capitulum XII.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XIII.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XIV.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Capitulum XV.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Capitulum XVI.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Capitulum XVII.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XVIII.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XIX.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XX.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Capitulum XXI.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Quaestio.

 Scholion

QUAESTIONES.

49. Quaest. I. Sed quaerilur hic de potestate discipulis collata. Dicitur enim: Quorum remiseritis peccata, remittuntur eis etc.

Contra: 1. Isaiae quadragesimo tertio : Ego sum, qui deleo iniquitates tuas propter me: ergo solius Dei est peccata remittere.

2. Item, Matthaei nono : Ut autem sciatis, quia Filius hominis habet potestatem in terra remittendi peccata: ait paralytico: Surge etc: ergo eiusdem potestatis est remittere peccata et curare incurabilem. Sed illud est potentiae infinitae et solius Christihomims et Dei: ergo et remittere peccata. Quaeritur igitur, quomodo differenter sit Dei, Christibominis et sacerdotis?

3. Item, de hoc quod subditur: Quorum retinueritis, retenta sunt: ergo videtur, quod sacerdotes possint nobis claudere ingressum regni.

Respondeo: Dicendum, quod in peccato duo considerantur, scilicet culpa et reatus poenae; culpam

remittere solius Dei est effective, quia solius est dare gratiam, quae delet culpam: meritorie est Christihominis: dispositive vero sacerdotis est, quia facit, quo facto, Deus remittit, conferendo scilicet Sacramenta . - Est antem alia remissio quantum ad poenam, et super hanc habet potestatem sacerdos, facta remissione culpae, et Chrislushomo; sed potestas Christihominis est excellentiae et universalis, potestas vero sacerdotis est ministerialis et participans . Et sunt hae potestates ordinatae, quia sacerdos non habet effectum in remittendo poenam nisi per passionem Christi, nec rursus passio Christi alicui confertur, nisi cui Deus remittit culpam.

3. Quod obiicitur, quod salus nostra est in manu sacerdotis: dicendum, quod potestas ista intelligenda est, clave non errante. Tunc autem errat, vel quando solvit quem Deus non vivificavit: vel quando minus ligat, quam sit ligandus. Unde Gregorius : "Illum discipuli viventem solvunt, quem Magister resuscitaverat mortuum. Si enim discipuli solverent mortuum, foetorem magis ostenderent quam virtutem ".

50. Quaest. II. Item quaeritur de hoc quod dicit: Accipite Spiritum sanctum.

Videtur enim quod nondum deberet eis dare Spiritum sanctum, quia dicitur supra decimo sexto : Si non abiero, Paracletus non veniet ad vos: ergo si nondum ascenderat, nondum debebat dare Spiritum sanctum.

Respondeo : Dicendum, quod Spiritus sanctus dicitur accipi vel dari, non ratione essentiae, sed effectus. Habuerunt ergo discipuli Spiritum sanctum ante passionem, sed ad salutis suae operationem, quae est per gratiam; habuerunt post passionem ante ascensionem ad peccatorum remissionem: habuerunt post ascensionem ad fidei nostrae publicationem: ideo tunc confirmati fuerunt, et in linguis igneis Spiritus sanctus descendit .

51. Quaest. III. Item quaeritur: quibus dicitur pluraliter: Accipite Spiritum sanctum? - Videtur, quod pluribus.

Contra : Mattbaei decimo sexto : Tibi dabo claves regni caelorum, dixit Dominus Petro: ergo videtur, quod potestas relaxandi peccata fuit specialiter in Petro, hic autem videtur, quod in omnibus.

Et dicendum, quod potestas dimittendi sive potestas solvendi data est omnibus Apostolis: tamen specialius Petro data est plenitudo potestatis et eius successoribus, tanquam principi et capiti omnium Apostolorum . Quia ergo caput erat, dicitur in Matthaeo: Tibi dabo: quia vero alii suae potestatis erant participes, ideo dicitur: Accipite etc.

52. Quaest. IV. Item, cum Dominus non dixerit nisi undecim: Accipite Spiritum sanctum ; quorum remiseritis etc.: videtur, quod non omnes sacerdotes habeant hanc potestatem, sed solum illi qui tenent locum Apostolorum, quales sunt episcopi, non simplices sacerdotes.

Item, videtur Gregorius hoc dicere, quod "solvendi et ligandi auctoritatem accipiunt qui locum regiminis sortiuntur ".

Ad hoc dicendum, quod dupliciter est ligare et solvere : vel in foro poenitenliali, vel in foro iudieidli. Primo modo convenit presbyteris ratione ordinis: secundo modo convenit episcopis et ceteris superioribus ratione dignitatis. Unde Hugo de sancto Victore : " Alia est ligatio, qua ligant ministri Ecclesiae veraciter poenitentes debito iniunctae satisfactionis, et alia, qua ligantur intolerabiliter delinquentes vinculo anathematis ".

53. Quaest. V. Item obiiciunt haeretici de hoc quod prius dicitur: Accipite Spiritum sanctum: et post: Quorum remiseritis peccata etc., quod nullus sacerdos habet potestatem ligandi et solvendi, nisi habeat Spiritum sanctum inhabitantem: ergo mali sacerdotes non absolvunt, nec etiam summus Pontifex, si malus est. Quodsi hoc, tunc in periculo est nostra salus.

Ad hoc multipliciter respondetur.

Quidam enim dicunt, quod prius datur Spiritus sanctus, et post exsecutio potestatis solvendi, quia solutio vel remissio non fit nisi in caritate Ecclesiae ; unde dicunt, quod non est necesse, quod sacerdos habeat caritatem, sed sufficit, quod saltem sit in Ecclesia .

Aliter respondetur, quod dupliciter est solvere, scilicet merito et officio e t officio tantum. Ad hoc, quod merito solvat, necesse est, quod habeat Spiritum sanctum: sed ad hoc, quod solvat officio, non oportet. Quod ergo Dominus prius dat Spiritum sanctum, hoc est, ut digne exsequatur, vel ad significandum, quod sine gratia Spiritus sancti non datur remissio peccatorum. Sed non oportet, quod illa gratia sit in sacerdote, sed in Sacramentis .

Potest autem et aliter dici, quod Spiritus sanctus dicitur dari, quando dantur dona sua. Sunt igitur quaedam dona, quae sunt a Spiritu sancto et cum Spiritu sancto et nunquam sine, ut caritas. Sunt et alia, quae sunt a Spiritu sancto et nunquam cum Spiritu sancto, ut timor servilis. Sunt et alia, quae sunt et a Spiritu sancto et possunt esse cum Spiritu sancto et sine, et talia sunt characteres . Et quia potestas conficiendi et ligandi et solvendi sunt tales, manent et in iustis et in iniustis ; et hoc divina dispensatione actum est, ut peccatum praelati subdito non praeiudicet.

54. Quaest. VI. Item quaeritur de hoc quod dicit, quod Tliomas non erat cum discipulis, quando venit Jesus: quia Lucae ultimo dicitur de duobus discipulis euntibus in Emmaus, quod regressi sunt in Ierusalem et invenerunt congregatos undecim: et dum ipsi narrarent quod viderant, dicit, quod stetit Iesus in medio eorum: ergo si non erant undecim nisi cum Thoma, videtur, quod Thomas tunc ibi esset.

Ad hoc respondet Augustinus in tertio de Concordia Evangelistarum : " Intelligendum est, inquit, quod Thomas inde exierat, antequam eis loquentibus Dominus appareret"; unde verum est, quod discipuli illi invenerant Thomam, sed dum illi in sermone persisterent, Thomas exivit, et Dominus intravit.

De secunda manifestatione notantur duo.

35. Et post dies octo. Hic agitur de secunila manifestatione Domini, facta ad removendum incredulitatem Thomae et duo in hac parte notantur primo manifestatio: secundo, ex manifestatione consequens fidei aedificatio, ibi: Respondit Thomas.

In manifestatione plura nobis insinuantur, scilicet discipulorum congregatio, Domini apparitio, eiusdem allocutio et sui ad se palpandum exhibitio sive ad Thomam perfecta ostensio.

(Vers. 26.). Discipulorum congregatio tangitur, cum dicitur: Post dies octo, scilicet post resurrectionem et primam apparitionem: iterum erant discipuli eius intus, in eadem domo quieti a strepitu ; et Thomas cum eis; et sic, quia simul erant et intus erant, ad videndum Dominum habiles erant, secundum illud Mattbaei decimo octavo : " Ubi sunt duo vel tres congregati in nomine meo, ibi sum in medio eorum ".

36. Venit Iesus, ianuis clausis, et stetit in medio. Hic tangitur secundum, scibcet Domini apparitio: unde veniens stetit in medio, ut nullus sit, qui non videat.

Et dixit eis : Pax vobis. Hic notatur tertium, scilicet Domini allocutio. Iste modus alloquendi ipsum manifestabat, quia sic salutare consueverat, pacem optando, et suos discipulos sic docuerat salutare: Mattbaei decimo : " In quamcumque domum intraveritis, primum dicite: Pax huic domui ".

57. (Vers. 27.). Deinde dicit Thomae. Hic notatur quartum, scilicet sui ad se palpandum exhibitio. Quia enim Thomas dixerat : " Nisi mittam digitum meum in locum clavorum " etc: ideo Dominus dicit ei: Infer digitum tuum huc et vide manus meas. Quia etiam dixerat: " Nisi mittam manum meam in latus eius "; ideo Dominus dicit ei: Et affer manum tuam et mitte in latus meum. Et quia etiam dixerat: Nisi hoc fecero, " non credam "; ideo Dominus dicit: Et noli esse incredulus, sed fidelis: ex quo per omnia satisfeci tuae voluntati. Unde Gregorius : " Divina dispensatione gestum est, ut electus discipulus tunc deesset, quando Dominus aliis apparuit: post autem veniens audiret, audiens dubitaret, dubitans palparet, palpans crederet". Habacuc secundo : " Qui autem incredulus est, non erit anima eius recta in semetipso: iustus autem meus ex fide vivit ".

38. Respondit Thomas. Hic notatur fidei aedificatio ex Domini manifestatione procedens. Tripliciter autem astruitur nostra fides ex divina manifestatione : aut per praesentiam sive per visum, aut per absentiam sive per auditum, aut per Scripturae testimonium. Primo ergo modo aedificata est fides in Thoma, qui credebat: secundo modo, in abis, qui referentibus crediderant: tertio modo, in bis qui Scripturis credituri erant.

Primo ergo notatur fides Thomae credentis per visum: secundo commendatur fides aliorum credentium per auditum: tertio, illorum qui credituri erant per Scripturae testimonium.

59. (Vers. 28.). Tangitur ergo fides Thomae, quae innuitur in recta eius confessione: unde dicit: Respondit Thomas et dixit , post tantam ostensionem: Dominus meus, quantum ad humanitatem, et Deus meus, quantum ad Divinitatem: ideo enim Deus, quia creavit: ideo Dominus, quia nos comparavit ut servos; primae Petri primo : " Non corruptibibbus auro vel argento redempti estis, sed pretioso sanguine, quasi agni immaculati et incontaminati Christi Iesu ".

60. (Vers. 29.). Dicit ei Jesus. Hic commendatur fides eorum qui aedificati sunt per -auditum, et praefertuF fidei Thomae, quae fuit per praesentiam et visum: et ideo dicit: Quia vidisti me, Thoma, credidisti: beati qui non viderunt et crediderunt: quia maioris fuit libertatis et plus habuit de suo talis fides. Chrysostomus : " Cum quis dicit: nunc vellem esse secundum tempora illa et videre Christum mirificantem: excogitet, quoniam beati qui non viderunt et crediderunt"; primae Petri primo: " Quem cum non videritis, diligitis: in quem nunc quoque non videntes creditis ".

61. (Vers. 30.). Multa quidem et odia signa. Hic tangitur fides credentium per Scripturam talium manifestationum : ideo dicit, hujusmodi manifestationes conscriptas esse ad astruendam fidem eorum qui eas videre non potuerunt. Et ideo non omnia scripta sunt, sed quae sufficiunt ad fidem nostram: ideoque dicit: Multa quidem et alia signa fecit Iesus in conspectu discipulorum , quae non sunt scripta in libro hoc: quia non est nostrum omnia narrare, sed fidem aedificare: unde subdit:

62. (Vers. 31.). Haec autem scripta sunt, ut credatis: ad Romanos decimoquinto : (Quaecumque scripta sunt, ad nostram doctrinam scripta sunt". Credatis, inquam, quia Iesus est Filius Dei, id est in Christo humanitatem et Divinitatem ; Lucae primo : " Vocabis nomen eius Iesum. Hic erit magnus et Filius Altissimi vocabitur "; primae Ioannis quinto: " Quis est autem, qui vincit mundum, nisi qui credit, quoniam Iesus est Filius Dei"? Et quia non est status in fide, ideo finem istum ordinat ad ultimum: Et ut credentes vitam habeatis, quia, sicut dicitur ad Hebraeos undecimo , "sine fide impossibile est placere Deo", sed credentes vitam possident; primas Petri primo: "Credentes exsultabitis laetitia inenarrabili et glorificata. reportantes finem fidei vestrae salutem animarum vestrarum ". In nomine eius, id est in fide nominis eius; Actuum quarto : " Non est aliud nomen sub caelo datum hominibus, in quo oporteat nos salvos fieri"; primae Ioannis ultimo: " Haec scribo vobis, ut sciatis, quoniam vitam aeternam habetis, qui creditis in nomine Filii Dei ".