COMMENTARIUS IN EVANGELIUM S. IOANNIS

 Quaestiones.

 Capitulum I.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAEstiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Quaestio.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Capitulum II.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum III.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum IV.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum V.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Capitulum VI.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Capitulum VII.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum VIII.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum LX.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum X.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XI.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Capitulum XII.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XIII.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XIV.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 Capitulum XV.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Capitulum XVI.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Capitulum XVII.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XVIII.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XIX.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Capitulum XX.

 Quaestiones.

 Quaestiones.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Capitulum XXI.

 QUAESTIONES.

 QUAESTIONES.

 Quaestiones.

 Quaestio.

 Scholion

Quaestiones.

51. Quaest. I. Sed quaeritur de hoc quod dicit: Nunc iudicium est mundi: quia dictum est quod non iudicat quemquam nec venit ad iudicandum.

Respondeo: Est iudicium condemnationis et discretionis ; hoc iudicio iudicatur mundus in passione Christi, per quam discernuntur oves a lupis, non primo iudicio.

52. Quaest. II. Sed quaeritur de hoc quod dicit, quod princeps huius mundi eiicietur foras. Quis est iste princeps?

Si diabolus: ergo videtur, quod mundus iste sensibilis pertineat ad dominium diaboli: et tunc vera erit impietas Manichaeorum.

Respondeo: Dicendum, quod mundus hic dicuntur mundo dediti per amicitiam. Horum princeps est diabolus, non quoad naturam, sed quantum ad praeexcellentiam in culpa, quia ipse est rex super omnes filios superbiae, Iob quadragesimo primo .

53. Quaest. III. Item quaeritur de hoc quod dicit, quod eiicietur foras; quia non videtur: adhuc enim dominatur in his qui mundo dediti sunt, et fortius premit, quia gravius peccant.

Respondeo: Dicendum, quod diabolus dicitur eiici de mundo, non quin tentet, sed quod non intrinsecus regnet: nec dicitur eiici, quod omnino in nullo intrinsecus regnet, sed quod non in tot: nec ita potestative regnat, quia manum trahentem habet abscissam, propter hoc quod chirographum, quod erat adversum nos , in passione deletum est et affixum cruci. Manus illius impellens est debilitata, nostra manus ad resistendum fortificata per fidem: primae Petri ultimo : Cui resistite fortes in fide.

54. Quaesl. IV. Item quaeritur de hoc quod dicit, quod omnia trahet ad se; quia non omnes, nec maior pars, conversi sunt ad fidem, immo sunt plures mali quam noni.

Respondeo: Dicendum, quod, sicut dicit Augustinus , qui tendunt ad nonesse non debent numerari ; et tales sunt mali: unde per hoc quod est omnia non fit distributio nisi pro electis, qui erant Dei filii per electionem: et hos traxit ad se et congregavit in unum .

Vel: omnia traham, id est de omni gente et regno, non tantum Iudaeos, sed etiam gentiles, sine discretione nationum.

55. Haec locutus est Iesus. Postquam descripta est futura gentium vocatio et passionis futurae praedictio et expositio: hic quarto innuitur futura Iudaeorum excaecatio. Et proceditur in huius rei declarationem hoc ordine. Primo enim innuitur ipsa excaecatio; secundo vero, aliquorum electio: tertio vero infirmorum electorum fit confortatio: quarto vero ipsis excaecatis infertur comminatio.

(Vers. 36.). Excaecatio Iudaeorum innuitur in ipso facto Domini, quod abscondit se ab ipsis ludaeis, qui ei contradicere coeperant: propter quod dicit: Haec locutus est Iesus et abiit et abscondit se ab eis. Augustinus : " Non ab eis qui cum ramis palmarum obviam ei venerunt, sed ab his qui videbant et invidebant "; Deuteronomii trigesimo secundo: " Abscondam faciem meam ab eis et considerabo novissima eorum: generatio enim perversa est, et infideles filii a. Et ista absconsio corporalis signum erat absconsionis spiritualis ; et hoc innuit littera sequens:

56. (Vers. 37.). Cum autem tanta signa fecisset coram eis, non credebant in eum: sicut fuit signum de suscitatione Lazari: non tamen credebant, quia malitia eorum non sinebat: Sapientiae secundo : " Excaecavit eos malitia eorum ". Nec hoc casu gestum est, sed a Domino praevisum et per Prophetam Isaiam praedictum; propter quod dicit:

57. (Vers. 38.). Ut sermo Isaiae Prophetae impleretur, quem dixit : Domine, quis credidit: quasi dicat: rarus, vel nullos: auditui nostro? I u est, ei quod audivimus a Domino: vel ei quod audit a nobis prophetantibus, quia " fides ex auditu ", ad Romanos decimo. Et brachium Domini cui revelatum est? Brachium Domini, ut dicit Augustinus , est Filius Patris. " Sicut enim tuum brachium est, per quod operaris, ita Dei brachium dictum est Verbum , per quod operatus est mundum. Hoc brachium nec porrectum extenditur nec collectum contrahitur a. Nec solum fuit praevisum, sed etiam evenit iusto Dei iudicio: propter quod subdit:

58. (Vers. 39.). Propterea non poterant credere, in eum, quia scilicet excaecati erant, et hoc dixit Isaias: ideo subdit: Quia iterum dixit Isaias:

59. (Vers. 40.). Excaecavit oculos eorum et induravit cor eorum: Isaiae sexto : " Excaeca cor populi huios et aures eius aggrava et oculos eius claude " etc.: et ad Romanos primo: " Tradidit eos Deos in reprobam sensum ". Ut non videant oculis et non intelligant corde et, intelligendo, convertantur, et, convertendo, sanem eos; leremiae tertio : " Convertimini ad me, et sanabo aversiones vestras ". Et ne credas auctoritatem istam usurpatam, subdit:

60. (Vers. 41.). Haec dixit Isaias, quando vidit gloriam eius et locutus est de eo; Isaiae sexto , ubi dicitur, quod " vidit Dominum sedentem super solium excelsum et elevatum, et plena erat omnis terra maiestate eius ".

61. (Vers. 42.). Verumtamen ex principibus. Tangitur hic secundum, scilicet quorundam electio:

ideo adversative dicit: licet dictum sit, quod non crediderunt, verumtamen ex principibus multi crediderunt in eum: ad Romanos undecimo: "In hoc tempore reliquiae secundum electionem gratiae salvae factae sunt". Sed tamen non erant in fide perfectipropter quod subdit: Sed propter Pharisaeos non confitebantur, ut de synagoga non eiicerentur: supra nono: "lam enim conspiraverant Iudaei, ut si quis eum confiteretur Christum, extra synagogam fieret a. Et hoc quidem timebant tanquam imperfecti: propter quod subdit rationem timoris:

62. (Vers. 43.). Dilexerunt enim magis gloriam hominum quam gloriam Dei: et stulte egerunt, secundum quod dicitur primi Machabaeorum secundo : " A verbis viri peccatoris ne timueritis, quia gloria eius stercus et vermis est; hodie extollitur et cras non invenietur "; Psalmus: " Dissipavit ossa eorum qui hominibus placent " etc; ad Galatas primo: " An quaero hominibus placere ? Si adhuc hominibus placerem, Christi servus non essem a.

63. (Vers. 44.). Iesus autem clamavit et dixit. Tangitur hic tertium, scilicet infirmorum in fide fortificatio, quae fit affectuosa Christi exhortatione, qua sublevat mentes credentium ad dignitatem Divinitatis. Propter quod dicit: Qui credit in me non credit in me, secundum naturam visibilem, sed in eum qui misit me ; vel: credendo non honorat me tantum, sed eum qui misit me: in quo ostendit, quod credere in se non est credere in hominem, sed in Deum: et hoc manifestat:

64. (Vers. 45.). Et qui videt me videt eum qui misit me: ergo unum sunt in essentia mittens et missus, quia qui videt unum videt et alium. Unde infra decimo quarto Philippe, qui videt me videt et Patrem meum a. Et ratio est unitas essentiae, " quia ego in Patre, et Pater in me est "; et ipse Filius est ratio videndi Patrem, sicut verbum, dicentem, sicut splendor, lucem. Propter quod dicit:

65. (Vers. 46.). Ego lux veni in mundum, ut omnis, qui credit in me, in tenebris non maneat, sed videat et ipse etiam lux fiat; ad Ephesios quinto : "Fuistis aliquando tenebrae, nunc autem lux in Domino "; et hoc credendo in eum, de quo dicitur ad Hebraeos primo: " Cum sit splendor gloriae et figura substantiae eius " etc.

66. (Vers. 47.). Et si quis audierit verba mea. Tangitur hic quartum, scilicet contra non credentes facta comminatio: et simul in comminatione ostendit tuam benignitatem et iudicii severitatem. Propterea dicit: Si quis audierit verba mea et non custodierit ea, ego non iudico eum, id est, non condemno, et hoc propter meam benignitatem: Non etam veni, in mundum, ut iudicem munitum, sed ut salvificem mundum: supra tertio : "Non misit Deus Filium suum in mundum, ut iudicet mundum, sed ut salvetur mundus per ipsum "; Lucae nono: " Filius hominis non venit animas perdere, sed salvare ". Nec tamen effugient severitatem iudicii: propter quod dicit:

67. (Vers. 48.). Qui me spernit et non accipit verba mea habet qui iudicet eum. Et quis sit ille qui iudicat, ostendit: Sermo, quem locutus sum, ille iudicabit eum in novissimo die; Matthaei vigesimo quarto : " Caelum et terra transibunt, verba autem mea non praeteribunt "; immo "Stabunt, sicut dicit Chrysostomus, in ordine accusationis, redarguentia eos et omnem abscindentia excusationem"; Matthaei quinto: "Esto consentiens adversario tuo cito, dum es cum illo in via " etc., intelligitur de sermone Christi. Et quod sermo suus habeat virtutem iudicandi eos, manifestat: quia non est sermo humanus, sed divinus et verus: propterea dicit:

68. (Vers. 49.). Quia ego a meipso non sum loculus, sicut vane gloriosus, de quo supra: " Qui a semetipso loquitur gloriam propriam quaerit "; sed qui misit me Pater, ille mihi mandatum dedit, quid dicam et quid loquar. Et ideo ego loquor secundum mandatum eius.

69. (Vers. 50.). Et scio, quia mandatum eius est vita aeterna; unde Matthaei decimo nono : "Si vis ad vitam ingredi, serva mandata "; Deuteronomii trigesimo: " Elige ergo vitam, ut et tu vivas, et semen tuum, et diligas Dominum Deum tuum atque obedias voci eius "; et ideo a mandato eius non declino. Propter quod dicit: Quae ergo loquor ego, sicut dixit mihi Pater, sic loquor: quia ipse loquens homo per omnia se divino mandato et voluntati conformabat; supra octavo : " Quae audiri a Patre loquor in mundo ". Et ideo ex hoc vult habere, quod sermo suus non est spernendus, sed accipiendus ut sermo divinus: sicut de bonis dicitur primae ad Thessalonicenses secundo : " Cum accepissetis verbum auditus Dei, accepistis illud non sicut verbum hominum, sed, sicut est vere, verbum Dei, qui operatur in vobis, qui credidistis ".