QUAESTIONES.

40. Quaest. I. Sed quaeritur hic primo de hoc quod supra dictum est, quod exivit Iesus baiulans sibi crucem: quia Matthaei vigesimo septimo dicitur, quod angariaverunt Simonem quendam, ut tolleret crucem eius.

Respondet Augustinus in tertio libro de Concordia Evangelistarum : (Iesus portabat crucem, cum exiret in Calvariam ; Simon autem ille in itinere angariatus est, cui data est postea crux portanda usque ad locum. Ita utrumque factum legimus, primo id quod Ioannes dicit, deinde id quod Matthaeus ".

41. Quaest. II. Item quaeritur de titulo, utrum Pilatus scripsit vere, vel irrisorie.

Quod vere, videtur per litteram, quia, Iudaeis petentibus, delere noluit, sed respondit : Quod scripsi scripsi

Quod autem irrisorie, videtur, quia ipsum tanquam stultum, non tanquam verum regem derideri permisit a militibus, qui coronam spineam imposuerant et alapas dabant .

Ad hoc respondendum, quod Pilatus aliquam illustrationem habuit, qua cognovit, ipsum esse innocentem ; unde sciebat, quod per invidiam tradidissent eum, Matthaei vigesimo septimo qua etiam cognovit, ipsum esse regem Iudaeis promissum: unde semper eum vocabat regem. Unde Augustinus " Avelli a corde Pilati non potuit, Christum esse regem Iudaeorum, tanquam in eius corde ipsa veritas fixerit ".

" Tuam ipsius animam pertransibit gladius "; et soror Matris eius, Maria Cleophae: haec fuit mater Iacobi. Notandum est, quod Anna dicitur habuisse tres viros : Ioachim, Cleopham et Salome, et ex istis tribus viris habuit tres Marias, scilicet Matrem Domini, quae fuit filia Ioachim: matrem Iacobi, quae fuit filia Cleophae; matrem Simonis et Iudae, quae fuit filia Salome. - Et Maria Magdalene, quae dicta est a Magdalo castro . Istae tres mulieres tanquam magis compatientes stabant iuxta crucem Domini.

38. (Vers. 26.). Cum vidisset ergo Iesus. Hic notatur secundum, scilicet Domini erga Matrem sollicitudo, in hoc, quod respexit eam et cui posset eam recommendare: unde dicit: Cum vidisset ergo Iesus Matrem: cum vidisset ut sollicitus: primae ad Timotheum quinto : " Si quis suorum et maxime domesticorum curam non habet" etc. Et Chrysostomus: " Hic multam dilectionem monstrat Dominus ad Matrem et commendat eam discipulo, erudiens nos, usque ad ultimam respirationem omnem facere diligentiam eorum qui nos genuerunt". Exodi vigesimo: " Honora patrem tuum et matrem tuam " etc. Hoc quod praecepit, implevit. Et discipulum stantem, quem diligebat: et ideo eam sibi familiariter recommendare poterat. Stabat Ioannes, non recesserat: unde erat unus de illis quibus dicitur Lucae vigesimo secundo : " Vos estis, qui permansistis mecum in tentationibus meis".

Dicit Matri suae. Hic notatur tertium, scilicet diligens recommendatio; unde dicit: Mulier, ecce, filius tuus: quasi : ita confidas de eo sicut de filio.

39. (Vers. 27.). Deinde dicit discipulo: Ecce, mater tua: quasi: ita eam custodias ut matrem.

Et ex illa hora accepit eam discipulus in suam . Hic notatur recommendationis acceptio; in suam, scilicet matrem, accepit, ut illam, sicut matrem filius, honoraret, custodiret et servaret.

Quod obiicit, quod derideri fecit vel permisit; dico, quod sic permisit, derideri regem, sicut flagellari innocentem, ut Iudaeos de poenis eius et opprobriis satiaret et ad misericordiam inclinaret .

42. Quaest. III. Sed tunc est quaestio: quomodo fuit ausus eum morti tradere ?

Ad hoc dicendum, quod fuit timore perterritus, . ne accusaretur apud Caesarem, et errore deceptus, quia putabat, totam culpam esse Iudaeorum, ex quo ad ipsorum petitionem mittebat in eum manum: unde dicitur Matthaei vigesimo septimo , quod accepit aquam et lavit manus suas et ait: Innocens ego tum: et Iudaei totam culpam super se accipiebant, unde dixerunt : Sanguis eius super nos et super filios nostros. Sed erravit, quia in mortem innocentis consentiri non potest sine peccato.

43. Quaest. IV. Sed cum Matthaei vigesimo septimo dicatur: Diviserunt vestimenta eius, sortem mittentes; videtur, quod non solum super tunicam, sed super omnia vestimenta miserunt sortem: Ioannes autem dicit solum de tunica.

Illud idem dicitur Marci decimo quinto : Diviserunt eius vestimenta, mittentes sortem super eis, quis quid tolleret.

Ad hoc respondet Augustinus et dicit, quod " illud Matthaei intelligitur de tota divisione vestimentorum, quam quidem facientes venerunt ad tunicam, de qua sortem miserunt ".

Ad illud Marci dicendum, quod is est sensus: " diviserunt vestimenta primum, dein mittentes sortem super tunicam, quae remanserat vel superfuerat, quis tolleret eam ".

44. Quaest. V. Item quaeritur, quare Dominus sic Matrem recommendavit, cum supra secundo ita dure responderit: Quid milii et tibi est, mulier?

Respondet Augustinus , et habetur in Glossa: " Quia tunc, divina facturus, quasi ignotam repulit Matrem: iam ostendit, venisse horam, quam tunc praedixit, in qua moriturus agnoscit, de qua fuerat mortaliter natus, et humana patiens affectu ipsam commendat humano et exemplo instruit, ut a piis filiis impendatur cura parentibus ". - Ratio autem, quare eam commendat Ioanni, ex parte Domini tangitur in littera , quia ipsum specialiter diligebat: sed ex parte sua tacetur: et dicunt Sancti, quod fuit, " ut Virginem virgo custodiret".

48. Postea sciens Iesus etc. Supra egit de passione, hic agit de passionis consummatione, et sunt hic tres partes. Primo dicitur eius consummatio quantum ad Scripturae testimonium: secundo, quantum ad factum, ibi : Et inclinato capite: tertio, quantum ad effectum, ibi: Iudaei ergo, quoniam parasceve erat.

Consummatio igitur passionis Christi quantum ad Scripturae testimonium attenditur in hoc, quod circa ipsum omnia fierent, quae per Prophetas praedicta erant. Et insinuatur ipsa hoc ordine, scilicet consummandi intentio, ipsa consummatio, consummationis assertio.

46. (Vers. 28.). Consummandi intentio ergo innuitur in hoc quod dicit: Postea sciens Iesus, quia iam omnia consummata sunt, supple: quae scripta sunt de Filio hominis: sed non plene, ideo dicit iam: ut consummaretur Scriptura, id est, volens perfecte consummare Scripturam, quae dicit in Psalmo : " In siti mea potaverunt me aceto "; dicit: Sitio. Et hoc fuit signum infirmitatis assumtae et veritatis naturae contra illos haereticos, qui dicebant, quod non erat vere passus. Et hoc quidem non tantum dixit propter indigentiam, quantum ad complendam Scripturam.

47. (Vers. 29.). Vas ergo erat positum. Hic ponitur ipsa consummatio, qua potaverunt eum aceto, quod quidem ad marium habebant: unde dicit: Vas ergo erat positum aceto plenum: illi autem spongiam plenam aceto, hyssopo circumponentes, id est ponentes spongiam circa hyssopum ligatam, obtulerunt ori eius, per arundinem, sicut dicitur Matthaei vigesimo septimo : " Currens unus ex eis acceptam spongiam implevit aceto et imposuit arundini et dabat ei biberes.

48. (Vers. 80.). Cum ergo accepisset Iesus acetum. Hic ponitur consummationis assertio: unde dicit: Cum ergo accepisset Iesus acetum, dixit: Consummatum est, scilicet quod scriptum erat de me ante spiritus emissionem. De hac consummatione Lucae decimo octavo : " Consummabuntur omnia, quae scripta sunt de Filio hominis "; ad Hebraeos quinto: " Consummatus, factus est omnibus obtemperantibus sibi causa salutis aeternae ".

Et inclinato capite etc. Posita consummatione in . Scripturae testimonio, hic ponit consummationem in facto: et haec consummatio fuit in morte, quia finis passionum praesentium mors est: unde dicit: Inclinato capite, tradidit spiritum. Augustinus : " Tradidit spiritum, tanquam ille qui potestatem habebat ponendi animam suam et iterum sumendi eam: et hoc inclinato capite. Quis ita dormit, quando voluerit, sicut Christus, quando voluit, mortuus est" ? Unde spiritum obtulit, sicut dicitur ad Hebraeos quinto : " Cum lacrymis et clamore valido offerens " spiritum suum. Et haec fuit consummatio praedictorum, sicut dicitur ad Hebraeos decimo: " Una oblatione consummavit in sempiternum sanctificatos ": et ad Hebraeos secundo: " Decebat, eum qui multos filios adduxerat in gloriam, per passionem consummare ".

49. Iudaei vero , quoniam parasceve erat. Hic ponitur consummatio in passionis effectu, quae quidem fuit in apertione lateris Christi, ex quo fluxit

" sanguis et aqua ", unde efficaciam habent Sacramenta, ut dicit Glossa. Et notantur hic quatuor, scilicet petitio depositionis crucifixorum, erurifragium latronum, apertio lateris Christi et confirmalio testimonii.

(Vers. 31.). Petitio depositionis crucifixorum facta est a Iudaeis: et ratio redditur, quia erat in die sequenti magnus dies Sabbati: propter quod dicit: Iudaei ergo, quoniam parasceve erat, id est dies proximus ante Sabbatum : ut non remanerent in cruce corpora Sabbato, propter solemnitatem scilicet: erat enim magnus dies ille Sabbati, quia intra solemnitatem azymorum: rogaverunt Pilatum, ut frangerentur crura eorum et tollerentur. Augustinus : " Ideo eorum frangebantur crura, ut morerentur et auferrentur ex ligno, ne pendentes in crucibus magnum diem festum sui diuturni cruciatus norrore foedarent". Deuteronomii vigesimo primo : "Quando peccaverit homo quod morte plectendum est, et adiudicatus morti suspensus fuerit in patibulo, non permanebit cadaver eius in ligno, sed in eadem die sepelietur ".

50. (Vers. 32.). Venerunt ergo milites. Hic notatur crurifragium latronum. Venerunt ergo milites, ad petitionem ludaeorum, et primi quidem, scilicet ad quem primo venerunt, fregerunt crura, quia vivebat adhuc; et alterius, qui crucifixus eratcum eo, supple: crura fregerunt, et sic exspiraverunt: ut sic ipsi distinguerentur ab Agno, cuius ossa debebant integre conservari, quia solus integer a peccato. Illi poterant dicere illud Psalmi sexti: " Sana me, Domine, quoniam conturbata sunt ossa mea ".

51. (Vers. 33.). Ad Iesum autem cum venissent. Hic notatur apertio lateris Christi. Et primo dicit, quare non fregerunt crura eius, scilicet quia mortuus erat: et hoc est. quod dicit: Ut viderunt eum mortuum, non fregerunt eius crura: quia propter hoc faciebant, ut accelerarent mortem. Et subditur apertio: unde dicit:

52. (Vers. 34.). Sed unus militum lancea Iabu eius aperuit. Augustinus : " De hoc non dicit vulneravit, sed aperuit, ut illic quodam modo ostium panderetur, unde Sacramenta Ecclesiae manaverunt ". Et propterea subditur: Et continuo exivit sanguis et aqua. Augustinus: "Isto sanguis in remissionem fusus est peccatorum: aqua ista salutare temperat poculum; haec et lavacrum praestat et potum "; Apocalypsis primo : " Lavit nos a peceatis nostris in sanguine suo "; et ad Ephesios quinto: (Christus dilexit Ecclesiam, mundans eam lavacro " etc.

53. (Vers. 35.). Et qui vidit etc. Hic innuitur quartum, scilicet testimonii confirmatio. Et hoc confirmat testimonio suo et Scripturae testimonio: suo, quia ipse vidit et praesens fuit: unde dicit: Et qui vidit testimonium perhibuit. Et approbat testimonium, quia verum, unde: et verum est testimonium eius: et quia certum, unde: et ille scit, quia vera dicit. Et ideo dicit: Ut et vos credatis: quia citius fides accommodatur ei qui vidit, quam qui relatione cognovit: Proverbiorum duodecimo : " Qui quod novit loquitur iudex iustitiae est: qui autem mentitur testis est fraudulentus "; et primae loannis primo: (Quod fuit ab initio, quod audivimus, quod vidimus oculis nostris, quod perspeximus et manus nostrae contrectaverunt de Verbo vitae " etc.

Non solum hoc suo confirmat testimonio, sed etiam Scripturae, unde dicit:

84. (Vers. 36.). Facta sunt haec, ut Scriptura impleretur: Os non comminuetis ex eo, Exodi duodecimo: et ideo non fregerunt crura.

88. (Vers. 37.). Et iterum alia Scriptura dicit: Videbunt in quem transfixerunt: Zachariae duodecimo : " Aspicient ad me, quem confixerunt";

et ideo verum est, quod miles latus eius aperuit. Haec Scriptura nondum plene impleta est, sed in die iudicii: Apocalypsis primo: " Videbit eum omnis oculus, et qui eum pupugerunt". Chrysostomus : " Nullus discredat neque verecundans aspiciat: quae enim maxime exprobrabilissima videntur esse, haec sunt fundamenta nostrorum bonorum ".

QUESTIONES.

56. Quaest. I. Sed quaeritur hic primo de hoc quod dicit, quod, ut consummaretur Scriptura, petiit potum. - Videtur ordo praeposterus, quia non Dominus est propter Legem, sed Lex et Scriptura propter Dominum; unde : Finis Legis Christus.

Dicendum, quod ut non est ibi causale, sed consecutivum ; ut non sit sensus, quod propter Scripturam implendam hoc Dominus fecerit, sed hoc consecutum est ad factum Domini, scilicet impletio Scripturae, quae hoc praedixerat.

87. Quaest. II. Sed est quaestio, quare magis dicitur Dominus consummasse Scripturam in potu aceti quam in aliis.

Et responsio est, quod Dominus in omnibus membris passus fuerat: ut totus pateretur, non restabat nisi os et lingua: ideo, quia tunc generaliter omnia membra sunt passa, tunc dicitur passio quodam modo consummata, et per consequens Scriptura .

58. Quaest. III. Item quaeritur de hoc, quod statim sic habuerunt acetum paratum; quomodo hoc fuerit. Nunquid sciebant, quod ipse potum peteret?

Ad hoc dicunt quidam, quod vinum ad bibendum portaverant, quod propter calorem conversum fuerat in acetum.

Alii dicunt, quod studiose acetum portaverant, ut ipsum bibendo citius interiret .

- Alii dicunt, quod erat vinum myrrhatum, quod erat amarissimum et acutum sicut acetum, ad magis cruciandum eum iam crucifixum. Unde dicunt, tunc etiam impletam esse Scripturam : Dederunt in escam meam fel, et in siti mea potaverunt me aceto.

59. Quaest. IV. Item quaeritur de hoc quod dicit Ioannes, quod dixit Christus: Consummatum est, et inclinato capite, emisit spiritum. Lucas vero vigesimo tertio dicit, quod clamavit: Pater, in manus tuas commendo spiritum meum: sed Matthaeus et Marcus, quod clamavit voce magna: Eli, Eli etc.

Et intelligendum, quod omnia ista dixit: sed primum dixit: Sitio: deinde, dum illi acetum pararent, clamavit: Eli: et ad hanc vocem qui parabat accelerant ferre acetum et circumponere: quo accepto, dixit: Consummatum est: et tunc inclinans caput, cum clamore valido exspiravit dicens: In manus tuas etc.

60. Quaest. V. Item quaeritur: quare latus eius apertum sive vulneratum fuit post mortem et non ante ?

Et intelligendum, quod nulla facta sunt circa eum, nisi quae Deus congrua ratione permisit. Huius autem redditur ratio allegorica et litteralis: allegorica, quia, sicut de latere Adae dormientis formata est Eva, ita de latere Christi dormientis in cruce formata est Ecclesia. Unde Augustinus : " Ob hoc secundus Adam in cruce dormivit, ut inde formaretur

. eius coniux, quod de latere eius effluxit ".

Litteralis vero ratio est, quia Dominus Christus, etsi ostenderet humanitatem, tamen volebat simul Divinitatis ostendere veritatem. Unde hoc ostendit ante passionem in sui comprehensione, hoc in passione in tenebris, hoc post mortem ostendit in eflluxione aquae et sanguinis. Unde Ambrosius : "Licet corporis Christi fuerit natura mortalis, dissimilis tamen gratia fuit. Nam post mortem sanguis in nostris corporibus coalescit, ex illo autem incorrupto corpore omnium vita manavit, aqua et sanguis exivit: illa, quae abluat: iste, qui redimat: bibimus pretium nostrum, ut bibendo redimamur ".

Quarto, de Christi sepultura notantur tria.

61. Post haec autem rogavit. Supra actum est de Domini comprehensione, condemnatione et passione: hic agitur de quarto, scilicet de sepulturae conditione, et hoc ordine agitur. Primo ponitur suspensi corporis depositio ; secundo, depositi conditio, ibi : Venit autem et Nicodemus: tertio, conditi in sepulcro collocatio, ibi: Erat autem in loco etc. Primum factum est a loseph, secundum a Nicodemo, tertium ab utroque.

loseph ergo deposuit corpus Iesu: et quia non poterat nisi per licentiam, ideo petiit et petitum obtinuit et obtentum deposuit.

(Vers. 38.). Petiit, quia discipulus erat Christi,) quamvis occultus: propterea dicit: Post haec, id est post passionis consummationem, rogavit Pilatum Joseph ab Arimathaea. Arimathaea idem est quod Ramatha, villa Elcanae, Samuelis et Annae : de qua primi Regum primo in principio. loseph scilicet rogavit, eo quod esset discipulus Iesu, occultus autem propter metum Iudaeorum, quia, sicut dicitur supra nono , "iam conspiraverant Iudaei, ut, si quis eum confiteretur Christum, extra synagogam fieret Etsi esset occultus, tamen verus, quia dilexit non tantum vivum, sed etiam mortuum: Proverbiorum decimo septimo: " Omni tempore diligit qui amicus est". Rogavit, inquam, ut tolleret corpus Iesu, id est, de cruce deponeret, et obtinuit: propterea dicit: Et permisit Pilatus, ut scilicet sepeliretur. Venit ergo et tulit corpus Iesu, venit scilicet a loco, ubi erat Pilatus, ad crucem et deposuit.

62. (Vers. 39.). Venit autem et Nicodemus. Hic agitur de conditione ex aromatibus facta a Nicodemo, et tangitur devotio Nicodemi in apportatione multorum aromatum et in conditione corporis. Venit autem et Nicodemus, qui scilicet venerat ad Iesum nocte primum, supra tertio . Agitur de hoc adventu, in quo innuitur ratio adveniendi, quia erat etiam discipulus, quamvis occultus: ferens mixturam myrrhae et aloes, id est unguentum ex bis confectum, quod servabat corpus a putrefactione. Nondum enim credebat resurrectionem, sicut nec discipuli: tamen multum amabat, unde dicit: Quasi libras centum: non enim intelligebat adhuc quod in Psalmo dicitur: " Non dabis Sanctum tuum videre corruptionem ".

63. (Vers. 40.). Acceperunt ergo. Tangitur demtio Nicodemi in corporis conditione. Acceperunt ergo, ipse scilicet et Ioseph, corpus Iesu et ligaverunt illud linteis et aromatibus , perunxerunt, supple: sicut mos est Iudaeis sepelire, scilicet honorifice; Genesis ultimo: " Praecepit Ioseph servis suis medicis, ut aromatibus condirent patrem ". Chrysostomus : " Sepeliunt ipsum, non ut condemnatum, sed, ut consuetudo est Iudaeis, multum scilicet honorifice, ut magnum quendam et mirabilem ".

64. (Vers. 41.). Erat autem in loco. Hic ponitur tertium, scilicet in sepulcro collocatio. Et ratio, quare in loco illo collocatur, duplex innuitur, scilicet loci congruitas et temporis brevitas: loci congruitas, quia propinquum et novum: unde dicit: Erat autem in loco, ubi crucifixus est, hortus et inhorto monumentum novum: et ideo novum, in quo scilicet nondum quisquam positus fuerat . Et tale monumentum Domino congruebat, ut non alterius aestimaretur facta resurrectio, qui cum Domino iaceret. Augustinus dicit, quod " sicut in Mariae Virginis utero nemo ante illum, nemo post illum conceptas fuit: ita in hoc monumento nemo ante illum, nemo post illum sepultus est ".

68. (Vers. 42.). Ibi ergo propter parasceven Iudaeorum, et ita solemnitas imminebat, propter quam nec longe ferre licebat: quia iuxta erat monumentum, id est prope, posuerunt eum , scilicet Iesum. Angustinus: (Acceleratam vult intelligi sepulturam, ne advesperasceret, quando iam propter parasceven, quam coenam puram Iudaei Latine usitatius apud nos vocant, facere tale aliquid non licebat ".

QUESTIONES.

66. Quaest. I. Sed quaeritur hic: quare nullus discipulorum Domini accessit ad sepeliendum ipsum? - Si dictu, quod timore Iudaeorum non audebant: sed Ioseph multo magis timebat: ergo multo magis debebat iste dimittere .

Respondeo: Ratio fuit et humana et divina: humana, quia, etsi discipuli et iste timerent Iudaeos, tamen iste erat nobilis persona, sicut dicitur Marci decimo quinto et ideo confidebat de impetratione, quia notus erat Pilato. Ratio diuina, quia, si discipuli sepelissent, probabile argumentum habuissent Iudaei, quod corpus eius postmodum furati essent .

67. Quaest. II. Item quaeritnr de metu Ioseph, utrum fuerit bonus. - Quod non, videtur, quia magis est amanda salus propria quam confusio mundana: ergo si iste non audebat nomen Christi confiteri propter metum, malus erat metus .

Sed contrarium dicitur Lucae vigesimo tertio , quod erat vir bonus et iustus.

Respondeo: Timor ille non erat iniquitatis, sed cuiusdam naturalis infirmitatis, qua homo timet pudorem: nec fuit culpa, quia non tantum timuit, ut negaret, ut Petrus, sed non, ut publice praedicaret: et hoc non erat tunc necessitatis, sed perfectionis. Ambrosius : " Quid mirum, si occultatur iustus, cum occultabantur et Apostoli, iustorum magistri "?

68. Quaest. III. Item quaeritur de devotione Nicodemi.

Videtur enim, quod peccaverit: quia, sicut peccatum est in tenacitate, sic peccatum est in superflua effusione: sed superflua fuit unguenti effusio, quia nullius necessitatis vel utilitatis: et praeterea non erat opus tanto.

Respondeo, quod laudatur devotio Nicodemi: nec fuit ibi perditio, sed devotio, sicut dicitur supra duodecimo : et sicut non potest homo servire Divinitati nimium, sic corpori Christi pro nobis crucifixo nullus potest superfluum impendere obsequium. Ideo, etsi superfluitas fuisset circa alium, non tamen circa illud corpus sanctissimum.

Quod obiicit: Non indigebat: dicendum, quod ipse credebat indigere, et hoc quidem non erat laudis, sed ignorantiae. Sed in hoc, quod dignum magno honore credebat et illi impendebat, devotio commendatur .

69. Quaest. IV. Sed quaeritur ex parte Domini: cum ipse Dominus omnem formam debuerit nobis dare perfectionis: et ipse doceat Matthaei octavo contemnere sepulturam: videtur, quod sua dispositione in loco vili et contemptibiliter debuerit se facere sepeliri, sicut et viliter pati.

Respondeo: Dicendum, quod nobis contemnenda . est sepultura propter fidem resurrectionis: quia credimus, quod ubicumque pulveres sunt dispersi, a Domino in unum colligentur nec effugient divinae cognitionis et virtutis potentiam .Sed sepultura Christi erat ad fidem nostrae resurrectionis astruendam: in hoc enim, quod credimus, caput nostrum resurrexisse, et nos credimus resurrecturos. Et ideo, ut resurrectio eius esset certa, debuit in loco patenti et honorabiliter sepeliri et a militibus etiam custodiri ad suspicionem tollendam .

Quod ergo obiicit, quod exemplum dare debuit, quod non curaremus de vilitate sepulturae; dicendum, quod sic debuit dare exemplum morum, ut tamen fidei non praeiudicaret, ut sic currat humilitas simul et veritas. Nihilominus tamen satis dedit exemplum, quod non est curandum de sepultura. Si enim, dum viveret, de paenis et ignominia corporis non curavit: ostendit post mortem, multo minus esse curandum de vilitate corporis exanimis .