QUAESTIONES.

32. Quaest. I. Quaeritur de hoc quod dicit: Cum essem cum eis, ego servabam eos.

1. Videtur ex hoc innuere in se impotentiam, quia in ipsa absentia eos servare non poterat.

2. Videtur etiam ex hoc, quod opera Trinitatis sint divisa et alternatim fiant, quia prius Filius servavit, modo rogat Patrem, ut eos servet.

Respondeo : Dicendum, quod dupliciter est servare, scilicet effective et dispositive. Primo modo est eius servare, cuius est esse dare; secundo modo potest esse alterius . Primo modo Deus conservat hominem in bono: secundo, unus homo alium bona instructione et exemplo, ut praelatus subditos. Dico igitur, quod Christus loquitur hic de conservatione, quae fuit dispositive, per modum dispositivum, scilicet exemplo et exhortatione et eruditione: et haec subtrahenda erat cum praesentia corporali . Alio modo servabat interius cum Patre in quantum Deus: sed de ista non loquitur et hanc non subtrahebat, sed simul cum Patre exhibebat.

33. Quaest. II. Quaeritur de hoc quod dicit: Quos dedisti mihi custodivi: et nemo periit ex eis nisi filius perditionis.

Contra: Supra sexto : Omne, quod dat mihi Pater, ad me veniet: et supra decimo: Nemo rapit oves de manibus meis: ergo nullus debuit de ovibus perire.

Respondeo: Dicendum, quod Pater dat Filio aliquos dupliciter, scilicet aeterna praescientia quos praedestinavit et praescivit conformes fieri imaginis Filii s ui ; aliquos dat secundum praesentem iustitiam.

Cum igitur dicitur, quod non perdidit quemquam ex datis: loquitur secundum praedestinationem: cum excipit Iudam, loquitur secundum iustitiam praesentem.

34. Quaest. III. Quaeritur de hoc, quod petit, discipulos suos conservari a malo.

Videtur, quod inordinate petat:

1. Quia ipsi erant in caritate: sed ex quantulacumque gratia vel caritate potest quis quantaecumque tentationi resistere : ergo etc.

2. Item, ab illa gratia non potest cadere nisi per peccatum mortale: non potest peccare nisi volens: ergo quod unusquisque conservetur, est in libertate nostrae voluntatis: ergo superflue petit.

Respondetur ad hoc, quod, sicut dicit Augustinus , permanere in bono accepto divini est muneris et nostrae sollicitudinis: gratia enim conservatur in nobis per continuam influentiam: et ideo petitur a Domino, ut continue adiuvet. Unde si possimus sola voluntate deficere: nisi interveniat divinum subsidium, non possumus permanere.

In parte tertii Christus petit credituris conformitatem gratiae.

35. Non pro eisrogo tantum. Haec est tertia pars capituli, in qua Dominus credituris per Apostolos petit conformitatem gratiae; et hoc ordine procedit. Primo ponit petitionem: secundo, exaudiendi rationem, ibi : Et ego claritatem, quam dedisti.

In petitione igitur petit credituris duplicem unitatem, scilicet dilectionis et fidei.

(Vers. 20.). Propter unitatem dilectionis, quam petit per Apostolos credituris, dicit: Non pro eis, scilicet pro Apostolis, rogo tantum, sed et pro eis qui credituri sunt per verbum eorum in me: pro illis, inquam, rogo:

36. (Vers. 21.). Ut sint unum, per conformitatem dilectionis, sicut tu Pater in me, et ego in te, id est, sicut nos unum sumus, ut et ipsi sint unum in nobis; ad Galatas tertio: " Omnes vos unum estis in Christo Iesu ". Ista unitas est per adhaerentiam caritatis; primae ad Corinthios sexto: "Qui adhaeret Deo unus spiritus est ". Quando vero uniuntur sibi invicem in Deo, tunc sunt unum in Deo: unde primae ad Corinthios duodecimo: " In uno Spiritu in unum corpus baptizati sumus ".

37. Sic petit eis unitatem caritatis, petit etiam unitatem fidei: ideo ait: Ut mundus credat, quia tu me misisti. Mundus, id est universitas filiorum Dei dispersorum per mundum, quos debebat in unitatem fidei congregare. Supra undecimo dictum est, quod moriturus erat, " ut filios Dei, qui erant dispersi, congregaret in unum ", et hoc uniendo in fide nominis sui: quia, supra primo, (dedit potestatem filios Dei fieri his qui credunt in nomine eius"; et Actuum quarto: " Non est aliud nomen sub caelo datum hominibus, in quo oporteat nos salvos fieri".

38. Et ego claritatem. Tangitur hic secundum, scilicet exaudiendi ratio, quia ideo claritatem suam communicaverat Apostolis, ut mundus converteretur ad fidem. Triplicem antem claritatem communicaverat eis, scilicet potentiae, sapientiae et bonitatis: potentiae in faciendo miracula, propter quae convertebantur ad fidem Iudaei, qui " quaerunt signa ";

sapientiae in annuntiando documenta, propter quae Graeci converterentur, qui " quaerunt sapientiam ".

(Vers. 22.). Propter hanc duplicem claritatem dicit: Et ego claritatem, quam dedisti mihi, dedi eis: Chrysostomus : " Eam quae per signa, eam quae per dogmata ". De datione claritatis signorum, Lucae nono : " Convocatis duodecim, dedit eis virtutem et potestatem super omnia daemonia, et ut languores curarent ".

De datione claritatis documentorum, Lucae vigesimo primo: " Ego dabo vobis os et sapientiam, cui non poterunt resistere et contradicere omnes adversarii vestri ".

Dedit etiam claritatem bonitatis; propter quod subdit: Ut sint unum, sicut et nos unum sumus, per proportionem: et haec est proportio:

39. (Vers. 23.). Ego in eis, et tu in me, ut sint consummati in unum, id est perfecti in unitate caritatis, et per hoc efficiantur clari. Unde Chrysostomus : " Haec est magna gloria, ut sint unum, et haec signis maior gloria est. Sicut enim Deum admiramur, quoniam non est contentio atque discordia apud naturam illam, et maxima est haec gloria: ita et hi hinc efficiantur clari ". Unde supra decimo tertio "In hoc cognoscent omnes, quia discipuli mei estis, si dilectionem ad invicem habueritis ". Et hanc claritatem Apostolis dedit.

Et cognoscat mundus, quia tu me misisti, propter claritatem scilicet, quam dedi eis in nomine meo: et dilexisti eos, sicut et me dilexisti: et hoc cognoscat per unitatem et concordiam, quam videbit in eis. Chrysostomus : " Ostendens, signo pacem magis homines posse attrahere. Sicut enim contentio dissolutivum, ita et consonantia communicativum "; Actuum secundo : " Erant perseverantes in doctrina Apostolorum et communicatione fractionis panis et orationibus: fiebatque autem omni animae timor ".