Capitulum XXI.

De tertia manifestatione notantur duo.

1. Postea manifestavit etc. Hic agitur de tertia manifestatione , quae facta est ad Petri confirmationem: et dividitur haec pars in duas. In prima agitur de manifestatione: in secunda, de Petri confirmatione, ibi: Cum ergo prandissent etc.

Prima in duas, quia ad descriptionem manifestationis necesse est describere circumadiacentia: ideo primo tanguntur illa: secundo, ipsa manifestatio, ibi : Mane autem facto etc.

Circumadiacentia manifestationem sunt locus, in quo manifestatur: et personae, quibus manifestatur; et actus sive negotium, ratione cuius manifestatur .

2. (Vers. 1.). Primo ergo describitur locus, in quo facta est haec manifestatio, cum dicitur: Postea manifestauit se iterum Iesus ad mare Tiberiadis: ecce, locus. " Mare Tiberiadis idem est, quod stagnum Genesareth et quod mare Galilaeae "; dicitur autem Tibeiiadis a Tiberiade civitate, quae iuxta illud stagnum sita est: dicitur autem mare Galilaeae a regione, in qua est: dicitur stagnum Genesareth a natura propria ipsius stagni, ut dicatur Genesareth, quasi auras generans .

Manifestavit autem sic. Hic tanguntur personae, quibus manifestatur: unde dicit:

3. (Vers. 2.). Erant simul Simon Petrus et Thomas, qui dicitur Didymus, et Nathanael, qui

erat a Cana Galilaeae, et filii Zebedaei et alii ex discipulis eius duo. Et ita erant septem, quia talis numerus est conveniens et sufficiens ad omne genus testimonii. Et commendatur in hoc septiformis gratia Spiritus sancti, quae debet esse in his qui vadunt piscari, id est populum Domino congregare: de quo septenario dicitur Isaiae quarto : " Apprehendent septem mulieres virum unum" - sine his mulieribus non fit propagatio spiritualis - et Isaiae undecimo: " Requiescet super eum spiritus Domini, spiritus sapientiae et intellectus, spiritus consilii et fortitudinis, spiritus scientiae et pietatis, et replebit eum spiritus timoris Domini".

4. (Vers. 3.) Dicit eis Simon Petrus. Hic tangitur aetus sive officium, occasione cuius manifestatur: et hic quidem fuit actus piscationis, in quo omnes convenerant. Sed Petrus erat principalis, quia propter ipsum specialiter haec manifestatio facta est: unde dicit: Dicit eis Simon Petrus: Vado piscari, tanquam principalis, quia piscator fuerat: Matthaei quarto : " Ambulans Iesus secus mare Galilaeae, vidit duos fratres, Simonem, qui vocatur Petrus, et Andream, fratrem eius, mittentes rete in mare: erant enim piscatores ". Et alii comitantur: unde dicit: Dicunt ei: Venimus et nos tecum. Et ideo, concordes in unum, exierunt et ascenderunt navem, ut piscarentur, et in illa noctenihil prendiderunt, et ita in vanum laboraverunt: Lucae quinto: "Praeceptor, per totam noctem laborantes, nihil cepimus"; Gregorius: "Facta est discipulis piscationis magna difficultas, ut, Magistro veniente, fleret admirationis magna sublimitas ".

b. Mane autem facto. Hic agitur de Domini manifestatione ; et dividitur haec pars induas: quia primo describitur ipsa manifestatio: deinde ad precedentes manifestationes comparatur, ibi: Hoc iam tertio etc.

In ipsa manifestatione quia dupliciter se manifestat: et quoad divinam naturam per miraculi operationem, et quoad humanam per comestionem: ideo sunt ibi duae particulae. In prima describitur manifestatio facta per piscium comprehensionem: in secunda, per comestionem, ibi : Ut ergo descenderunt in terram etc.

Manifestatio ergo quoad mirabilem piscium comprehensionem hoc ordine describitur. Primo enim notatur Christi apparitio: secundo, allocutio: tertio, mirabilis piscium comprehensio: quarto, Domini cognitio: quinto, fervens Petri dilectio.

6. (Vers. 4.). Domini igitur apparitio tangitur, cum dicitur: Mane autem facto, stetit Iesus in littore. Ad litteram mane stetit, quia nocte ipsum videre non possent: secundum spiritualem intellectum, quia mane tempus gratiae significat, in quo Christus apparuit: ad Romanos decimo tertio : "Nox praecessit, dies autem appropinquavit. Abiiciamus ergo opera tenebrarum et induamur arma lucis". Et licet appareret, tamen discipuli non cognoscebant: ideo dicit: Non tamen discipuli cognoverunt, quia Jesus est. Chrysostomus : " Non mox ostendit se ipsum, ut per miraculum, quod facturus erat, eum cognoscerent " .

7. (Vers. 5.). Dicit ergo eis Iesus. Hic notatur secundum, scilicet Domini allocutio: et quaerit ab eis causam tanti laboris: Pueri, nunquid pulmenA tatium habetis? Pulmentarium vocat hic omne illud, quo panis conditur, sive piscis sit, sive aliud, quod nos communiter dicimus pulmentum, quasi quaerat ab eis Dominus, utrum pisces habeant vel ceperint,

ex quibus cibum suum condire possint, ut panis illi adiunctus sapiat. Responderunt ergo ei: Non; quasi dicant: adhuc laboramus, quia nondum habemus.

8. (Vers. 6.) Dixit eis: Mittite in dexteram navigii rete et invenietis. Hic notatur tertium, scilicet mirabilis piscium comprehensio. Et fuit mirabilis: quia, cum nihil possent capere, ad divinum imperium tot ceperunt ipsi obtemperando: unde: Miserunt ergo rete , iuxta mandatum Domini, et iam non valebant illud trahere prae multitudine piscium. Simile accidit Lucae quinto: "Cum hoc fecissent, comprehenderunt multitudinem piscium copiosam "; ideo in magna copia, ut ostendatur divina largitas, quae, secundum illud Iacobi primo, "dat omnibus affluenter et non improperat".

9. (Vers. 7.). Dicitergo discipulus etc. Hic notatur quartum, scilicet Domini cognitio a Ioanne: unde: Dicit ergo discipulus ille, quem diligebat Iesus, id est Ioannes, Petro: Dominus est. Ideo Dominum vocat, quia se potentem ostendit, et cui omnia obediunt, etiam pisces: et ideo timendus, secundum illud Malacbiae primo : " Si ego Dominus, ubi est timor meus " ? Vocabant enim discipuli eum Dominum: supra decimo tertio: " Vos vocatis me Magister et Domine ".

10. Simon ergo Petrus. Hic notatur quintum, scilicet Petri fervens dilectio, in hoc, quod non potuit se continere, quin statim curreret: ideo dicit: Simon autem Petrus, cum audisset, quia Dominus est, tunica succinxit se, ne nudus appareret coram Domino: erat enim nudus: et misit se in mare, ad natandum scilicet. Simile fecit Matthaei decimo quarto : Domine, si tu es, iube me venire ad te super aquas".

11. (Vers. 8.). Alii autem discipuli navigio venerunt: quia non erant ita ferventes, non audentes mare intrare: Sapientiae decimo quarto : " Exigas ligno credunt homines animas suas " etc. Et alia ratio: Non enim erant longe a terra, et ideo cito venire poterant: sed quasi cubitis ducentis, trahentes rete piscium.

12. Secundum spiritualem intelligentiam: piscatores nocte piscantes nihil prendiderunt: mane facto, apparuit Iesus, et retia impleverunt, et cubitis ducentis distantes a terra, retia traxerunt.- Piscatores sunt praedicatores; Ieremiae decimo sexto : Ecce ego mittam piscatores multos, et piscabuntur eos;e t Matthaei quarto: Venite post me: faciam, vos fieri piscatores hominum.

Tempus noctis est tempus Legis propter umbram litterae figurarum Legis: ad Hebraeos decimo : Umbram habens Lex futurorum bonorum, non ipsam imaginem rerum.

Qui nocte, id est tempore Legis, piscantur, nihil accipiunt, quia, sicut dicitur ad Hebraeos septimo , Lex neminem ad perfectum duxit.

Mane facto, id est tempore gratiae, apparet Christus: secundae ad Corinthios tertio : Usque hodie velamen est super cor eorum. Nos autem revelata facie gloriam Domini speculantes, in eandem imaginem transformamur a claritate in claritatem, tanquam a Domini spiritu.

Tunc retia implentur, quia post adventum Christi in carnem veritas manifestatur, et pisces in rete Ecclesiae comprehenduntur: propter quod Dominus dicebat supra duodecimo : Si exaltatus fuero a terra, omnia traham ad me ipsum. - Hos pisces, scilicet fideles, praedicatores trahat., quia per bona exempla ad vitam perducunt: de quo modo trahendi dicitur in Canticorum primo : Trahe me post te, in odorem curremus unguentorum tuorum.

Et hoc distantes ducentis cubitis, in quo scilicet innuitur duplex perfectio, quae debet esse in predicatore, scilicet.vitae et doctrinae; de quibus Matthaei quinto : Qui fecerit et docuerit sic homines, hic magnus vocabitur in regno coetorum.