Quaestiones.

21. Quaest. I. Sed quaeritur hic primo de hoc, quod Dominus se ipsum obtulit Iudaeis.

Videtur, quod dederit eis occasionem male faciendi.

Respondet Chrysostomus : " Ostendit Dominus omnia, quae sufficientia erant eos revocare ", detinendo scilicet risum eorum, ne eum agnoscerent, et dejiciendo eos ad terram solo verbo. " Quia vero in malitia persistebant et nullam habebant excusationem, hunc deinde manibus eorum tradidit se".

22. Quaest. II. Item quaeritur: cum Petrus tantum irritaret eos, quare non detinuerunt eum?

Respondet Chrysostomus , quod " nullus alius eos detinuit, sed ea virtus, quae prius proiecit eos resupinos ".

23. Quaest. III. Item quaeritur: cum iussum esset Petro , quod non haberet peram ; quomodo tunc habebat gladium 1

Ad hoc respondet Victor , quod Dominus mandatum illud dedit eis, quando misit ad praedicandam ; instante vero persecutionis tempore, praecepit, ut ferrent necessaria victui et gladios emerent. Et accepit hoc a Lucae vigesimo secundo : Qui habet sacculum tollat et peram, et qui non habet gladium vendat tunicam suam et emat gladium. Vel potest dici, quod Dominus hoc non praecepit, quia vellet se defendere ; sed ut ostenderet comprehensoribus patientiam, quia, cum haberet arma, noluit eis uti.

24. Quaest. IV. Item, cum dictum esset Apostolis Matthaei quinto : Si quis te percusserit in unam maxillam tuam, praebe ei et alteram; videtur, quod male fecerit Petrus in hoc, quod percussit.

Respondet Chrysostomus : " Hic non se ipsum ulciscebatur, sed Magistrum. Deinde, neque perfecti quodam modo et consummati erant", sicut postmodum fuerunt post adventum Spiritus sancti ; et tunc impleverunt perfectionem sibi pro tempore illo praeceptam.

25. Quaest. V. Item quaeritur, utrum successor Petri possit gladium materialem educere et percutere. Et quod sic, videtur exemplo Petri.

Ad hoc respondet Bernardus ad Eugenium , loquens de materiali gladio: "Tuus est gladius, tuo forsitan nutu, etsi non manu, evaginandus. Alioquin, si nullo modo ad te pertineret, dicentibus Apostolis: Ecce, duo gladii hic, non respondisset Dominus: Satis, sed: nimis est. Uterque ergo est Ecclesiae, sed materialis exserendus pro Ecclesia, spiritualis autem ab Ecclesia exserendus ".

Secundo, de Christi condemnatione.

26. Et adduxerunt eum ad Annam primum. Hic incipit secunda pars principalis, in qua agit de Christi condemnatione ; et quia condemnationem eius praecessit multiplex examinatio, dividitur haec pars in tres. In prima agit de examinatione facta ab Anna: secundo, a Caipha, ibi : Et misit eum Annas ligatum: tertio, sub Pilato, ibi: Adducunt ergo Iesum ad Caipham.

In prima tria notantur: defectus iudicii, defectus testimonii, illatio convicii; quae notantur in hoc, quod Christus primo iudici iniquo praesentatur: secundo, a Petro negatur, ibi : Sequebatur autem Iesum: tertio, examinatur, ibi: Pontifex ergo interrogavit Iesum.

27. (Vers. 13.). Quantum ergo ad praesentationem dicitur: Et adduxerunt eum, scilicet Iesum, ad Annam primum, quia senior et antiquior et in malitia inveteratior; Danielis decimo tertio :"Egressa est iniquitas a senioribus iudicibus, qui videbantur regere populum ". Et rationem reddit, cum dicit: Erat autem socer Caiphae, qui erat pontifex anni illius: ideo ad ipsum quodam modo pertinere videbatur iudicium. Sub ipsis principibus passus est Christus, sub quibus praedicavit Ioannes; Lucae tertio : "Sub principibus sacerdotum Anna et Caipha factum est verbum Domini super Ioannem, Zacbariae filium, in deserto ". Et notat eum de suspicione, quod non recte iudicaret, quia socer eius erat, qui conspiraverat in mortem Christi. Unde dicit:

28. (Vers. 14.). Erat autem Caiphas, qui consilium dederat Iudaeis; supra undecimo : Expedit, unum hominem mori pro populo. Chrysostomus: " Ideo prophetiae illius meminit, quoniam salus orbis terrarum mors eius fuit, et ideo non debet auditor audiens Christi vincula tumultuari ".

29. (Vers. 15.). Sequebatur autem Iesum. Hic agit de Petri negatione, quam describit hoc ordine. Primo notatur negandi occasio ; secundo, ipsa negatio; tertio, ex negatione amoris refrigeratio. Occasio negandi fuit in hoc, quod cum esset infirmus, volebat Dominum sequi. Propterea dicit: Sequebatur autem Iesum Simon Petrus, non perfecte ; unde Matthaei vigesimo sexto : " Petrus autem sequebatur a longe ", et alio ducente; unde non solus erat, immo et alius discipulus, et hic erat ductor ; unde: Discipulus autem Me erat notus pontifici: et ideo cum fiducia ibat, unde subdit : Et introivit cum Iesu in atrium pontificis. Quis iste fuerit, Glossa non definivit. Videtur tamen fuisse Ioannes, ut dicit Victor, qui de se ut de alio loquebatur, quasi non timens.

30. (Vers. 16.). Petrus autem stabat ad ostium foris, vel quia non audebat intrare, vel quia non permittebatur. Ideo verum erat illud quod dictum est ei supra decimo tertio : " Quo ego vado, non potes me sequi modo ". Exivit ergo discipulus ille alius, qui erat notus pontifici, et ratione familiaritatis dixit ostiariae et introduxit Petrum: Et sic manifestum est, quod tenuiter diligebat qui per alium introibat; in quo significatur, quod discipuli se debent mutuo iuvare; ideo ad Galatas ultimo : " Alter alterius onera portate, et sic adimplebitis legem Christi ".

31. (Vers. 17.). Dixit Petro ostiaria . Hic describitur secundum, scilicet negatio ex infirmitate procedens; et hoc patet in hoc, quod Petrus ad vocem ancillae Dominum negavit. Introducitur ergo inquisitio ancillae : Nunquid et tu ex discipulis es hominis istius? Non dicit seductoris, sed hominis, quasi commiserans loquitur: sed Petrus, pusillanimitate victus, negavit; unde sequitur: Dicit ille: Non sum. Chrysostomus : " Quid est, Petre, nonne dixisti: Animam meam pro te ponam ?

supra decimo tertio.

Quid ergo factum est, quod neque ostiariae fers interrogationem "?

32. (Vers. 18.). Stabant autem servi. Hic describitur tertium, scilicet ex negatione affectus infrigidatio: quod innuitur in hoc, quod Petrus, iam Domini oblitus, stabat ad prunas cum servis et rursus , calore interiori tepefacto, quaerebat solatium in exteriori; propterea dicit: Stabant autem servi et ministri ad prunas, qui scilicet ceperant Dominum: quia frigus erat, et calefaciebant se. Augustinus : " Non hiems erat, et tamen frigus erat, quod solet etiam in aequinoctio verno aliquando contingere ". Erat autem et Petrus stans et calefaciens se: perdiderat enim illum ignem, de quo Lucae duodecimo : , ignem veni mittere in terram ", quia tepuerat: Beda " In tantum princeps Apostolorum frigore infidelitatis tepuit, ut ad vocem unius ancillae Christum formidaret confiteri ".

33. Pontifex autem etc. Posita negatione Petri hic subiungitur examinatio Christi : in cuius examinatione quatuor notantur, scilicet pontificis interrogatio, Christi responsio, illatio iniuriae, supportatio patientiae.

(Vers. 19.). Pontificis ergo interrogatio tangitur cum dicitur: Pontifex autem, scilicet Annas, interrogabat Iesum de discipulis suis et doctrina eius, ut, quia non poterat crimen obiicere, saltem caperet in sermone: non ut disceret, sed ut caperet, Matthaei vigesimo secundo.

34. (Vers. 20.). Respondit ei Iesus : Hic ponitur secandum, scilicet responsio Christi, in qua Dominus confutat intentionem pontificis. Habebat enim doctrinam Christi suspectam, ideo de ea vult eum examinare: propterea ostendit Dominus, doctrinam

suam non esse suspectam, quia non fuit abscondita, sed publica. Propterea dicit: Ego palam locutus tum mundo: et hoc probat: Ego semper docui in synagoga et in templo, quo omnes Iudaei conveniunt. Et quia posset dicere: in publico docuisti vera, in abscondito docuisti falsa: ideo ad maiorem certitudinem dicit: Et in abscondito loculus sum nihil: Isaiae quadragesimo quinto: " Ego Dominus, et non est alius. Non in abscondito locutus sum in loco tenebroso " . Sic amovit suspicionem de doctrina ratione occultationis: removet deinde ratione falsitatis: unde mittit ad alios, nolens ipse respondere: propterea dicit:

35. (Vers. 21.). Quid me interrogas, cum mihi non credas et ab aliis scire possis? Interroga

eos qui audierunt, quid locutus sum eis , ut eis credas: quia, ecce, hi sciunt, quae dixerim ego. Chrysostomus: " Non audentis sunt verba, sed confidentis in eorum quae dicta erant veritate"; Proverbiorum octavo: " Recti sunt omnes sermones mei: non est in eis pravum quid neque perversum ".

36. (Vers. 22.). Haec cum dixisset. Hic ponitur tertium, scilicet propter responsionem illatio iniuriae facto et verbo. Facto: Unus assistens ministrorum dedit alapam Iesu: Threnorum tertio : " Dabit percutienti se maxillam "; et Michaeae quinto: Percutient maxillam iudicis Israel ". Iniuriatus est verbo: Dicens: Sic respondes pontifici? Quasi dicat: stulte respondes, quia pontifici humiliter est respondendum: unde dixerunt Paulo Actuum vigesimo tertio: " Summum sacerdotem Dei maledicis"?

37. (Vers. 23.). Respondit ei Iesus. Hic notatur quartum, scilicet supportatio patientiae, quod innuitur in Domini responsione, quia malum servum sustinet: unde subdit: Si male loculus sum, testimonium perhibe de malo: quasi dicat: paratus sum sustinere paenam: instruit: unde dicit: Si autem bene, cur me caedis ? quasi: recognoscas, te male facere. In quo mira benignitas Christi notatur, quod non solum sustinebat, sed etiam erudiebat, secundum illud Levitici decimo nono : " Ne oderis fratrem tuum, sed publice argue eum, ne habeas super illo peccatum ".