QUAESTIO XXXVI

An passio possit inesse primo suppositis alicujus commun?s habentis plura supposita

Albert. Mag. tract. 5. de Proprio. cap. 1 . Doct. q. 30. universalium. Sol. q. 1. de Prop. Ruvius C. de prop. q, 2. Rodriguez in q. primam Doct. de Prop. art. 2. Aversa q. 14. Log. sect. 3. Complut. disp. 8. Log. q. 2.

Quod sic videtur. Primo generatio inest huic homini, et illi, et non primo homini, quia species non generatur, ut homo primo, sed per accidens, per Aristotelem 7. Metaph. ergo possibile est accidens inesse suppositis primo communis habentis plura supposita.

Hic dicitur, quod generatio non inest primo isti homini, nec illi, nec primo inest alicui speciei.

Contra, quodlibet accidens inest alicui primo, aut ergo communi, aut singulari.

Hic dicitur, quod licet passio insit alicui communi primo, sed non inest speciei ut homini, sed inest huic communi quod est compositum ex contrariis, quia illud primo est generabile et corruptibile.

Contra ; Actus et operationes sunt primo circa singularia,per Aristotelem 1. Metaph. generatio est operatio; ergo est circa singularia, et non circa commune.

Item, si generatio sit primo circa hoc commune compositum ex contrariis ; ergo primo inest speciei, quod est negalum.Probo consequentiam, quia compositum ex contrariis praedicatur de pluribus in numero, etc. ergo est species ; ergo si primo inest composito ex contrariis primo inest speciei.

Item quaero, an compositum tale sit substantia, vel accidens, aut aggregatum. Non substantia, cum non sit genus generalissimum ; nec differentia, sed species ; ergo si compositum ex contrariis primo generatur species primo generatur.

Item, si sit accidens : tunc accidens primo generatur,quod est contra Aristotelem. Ad accidens enim est alteratio, non generatio proprie. Si sit aggregatum,hoc non potest esse, quia ens per accidens non generatur per Aristotelem 7. Physicorum. Illud enim per se est ens; sed accidens non est per se ens ; ergo videtur quod generatio primo insit singulari.

Propterea dicitur aliter ad rationem ,quod generatio non inest primo communi, nec naturae, ut est in hoc primo, inquantum hoc distinguitur ab illo; sed inest naturae, quae est in hoc, et in illo.

Contra ; generatio aut inest communi primo, aut singulari; quia inter commune, et singulare, non est medium : si ergo generatio non insit communi primo ut homini ; ergo primo inest singulari: sed singulare secundum quod tale est numero diversum ab altero; ergo, etc.

Item, generatio inest huic homini, et illi: sed non potest inesse huic primo, quia tunc non inesset illi, quia iste non est ille, quia quod per superabundantiam dicitur, uni Boli convenit: ergo generatio inest alicui primo reperto in hoc et in illo, quod est negatum.

Item, ad principale; differentia est inter accidens proprium, et accidens commune, per Porphyrium quia accidens proprium primo inest Speciei; accidens vero commune primo inest Individuo : sed omne accidens inhaerens subjecto cui primo inest, habet causam in subjecto, quia aliter non magis inesset uni subjecto quam alteri, ergo albedo in subjecto cui primo inest,habet causam necessariam; ergo est ejus passio, potest ergo passio inesse pluribus primo alicujus Speciei habentis plura supposita.

Item, quaero, aut passio inest pluribus suppositis primo, aut communi primo : si pluribus suppositis, habeo propositum ; si communi primo, quaero de illo communi ; illud inest pluribus suppositis, aut ergo inest illis primo, aut per aliquod aliud commune.Si per aliquod aliud commune, esset processus in infinitum. Si pluribus suppositis insit primo, eadem ratione standum fuit in primo. Passio ergo universalis potest inesse pluribus suppositis primo.

Hic dicitur, quod passio inest pluribus suppositis, non primo, sed per aliud commune, ut per Speciem; ut risibile inest Socrati, primo tamen homini.Sed species inest pluribus illis suppositis primo. Similiter genus inest pluribus speciebus primo,quia ibi est status et non est ratio eadem quare status non fuit in primo.

Contra illud ; per eamdem naturam consequitur species sua supposita propria, et etiam passio illa eadem : si ergo species primo insit diversis suppositis,passio primo potest inesse eidem, quia per eamdem causam.

Ad oppositum est Aristoteles, dicit enim quod secundus error est, quando aliquod commune est innominatum habens multa supposita, et creditur, quod illa passio primo insit illis supposi?is.

Ad quaestionem, dicitur, quod passio potest non inesse individuis primo : hujus ratio est, quia passio consequitur naturam speciei secundum se, quia a natura speciei secundum se egreditur illa.Sed naturae speciei accidit multiplicari per multa ejus diversa individua: individua enim perquantitatem multiplicantur, et alias conditione? materiales;sed naturae speciei accidunt conditiones materiales: ideo multitudo individuorum accidit naturae speciei : passio ergo consequens naturam speciei per accidens, consequitur multa primo individua, quia naturam speciei primo consequitur cui accidit multitudo,et ideo suppositis non inest primo.

Intelligendum tamen est, quod aliter consequitur passio plura supposita: species, et genus suas species, vel species sua supposita. Passio enim non consequitur sua supposita, sed primo naturam speciei tanquam causata a specie. Sed genus non consequitur suas species tanquam causatum a speciebus, sed tanquam specierum causa, quia ex genere et differentia causatur, et fit species, ideo genus potest per eumdem modum consequi diversas species, quia secundum illud quod est causa diversarum specierum. Passio tantum non consequitur primo plura individua, quia ab individuis non causatur ut plura sunt, sed a natura speciei (quae in individuis multiplicatur) primo causatur passio, et ideo non sequitur individua nisi per accidens.

Ad rationes. Ad primam dicitur, sicut ultimo dicebatur, quod generatio non consequitur primo universale abstractum a singularibus, quia per Aristotelem Generationes et operationes sunt circa singularia) sed generatio primo consequitur singulare; consequitur enim naturam in hoc, et in illo. Sed consequi naturam in hoc potest esse dupliciter. Uno modo quod consequatur naturam in hoc, inquantum hoc est, et isto modo generatio non consequitur naturam in hoc ; quia si consequeretur naturam in hoc, inquantum hoc, non consequeretur naturam in illo, quia illud non est hoc ; ergo generatio non consequitur naturam in hoc inquantum hoc, ita quod haecceitas sit casa positiva. Alio modo dicitur consequi naturam in hoc, ita quod haecceitas sit causa sine qua non, et non causa positiva; et isto modo generatio primo consequitur naturam in hoc ; hoc est, consequitur naturam quae non est sine hoc; et similiter consequitur naturam in illo, ita quod non sine illo, et utramque primo. Unde per Aristotelem genus primo potest inesse diversis speciebus : ita generatio primo potest inesse diversis individuis, non tamen inquantum distincta sunt hypostatice, sed pro eo quod generatio consequitur primo naturam quae est in hoc, et quae est in illo , et ita generatio quodammodo est universalis,non simpliciter ; quia non est ut universale abstractum, quia universale abstractum sic non concipitur inquantum hoc positive,nec sub hoc, sed ita quod haecceitas sit causa sine qua non ; sed naturae tamen inest primo generatio contingenter, non inquantum hoc, nec inquantum illud ; ideo secundum quid est universalis, non tamen contingit sine haecceitate; et ideo singularis est simpliciter. Exemplum conveniens ad hoc est de visu per Aristotelem in fine secundi hujus. Sensus quodammodo est universalis, ut visus respectu coloris non simpliciter, ut certum est, quia sic sensus esset intellectus, sed est universalis eo modo quo dictum est.

Tu dices, ergo est ponere medium inter universale et singulare.

Dicitur quod non sequitur. Sed tantum, quod sit ponere medium inter universale, et singulare, secundum quod concipitur inquantum hoc ; sed inter simpliciter universale, et simpliciter singulare non est medium ; natura enim quae in hoc primo generatur, non est simpliciter universalis, sed est simpliciter singularis ; est tamen universalis secundum quid, quia non concipitur inquantum hoc positive.

Ad rationes contra hoc. Ad primam jam patet, quod generatio non est alicujus primo communis, sed est singularis, sed non quocumque modo est ipsum singulare, sed sicut dictum est. Ad aliud icidtur, quod generatio non est hujus, inquantum hoc, nec illius, inquantum illud ; sed est cujusdam naturae in hoc et in illo; et ideo quodammodo est ipsius universalis, sed non simpliciter universalis, sed est cujusdam naturae,quae non est sine hoc : natura enim speciei non generatur sine qualitate et quantitate, non tamen generatur, ut quanta est, nec qualis, ita quod dicat causam positivam.

Ad aliud principale dicitur, quod licet accidens commune consequatur individuum primo, non tamen est propria passio ejus.

Ad probationem contra,dicitur, quod habet causam in subjecto ratione cujus magis inest uni, quam alteri. Sed illa causa non est intrinseca naturae speciei, sed ex aliquo addito naturae speciei, ut ex complexione, vel aliis conditionibus materialibus, quae primo consequuntur individuum, et ideo accidens commune non est passio.

Ad aliud sicut dicebatur.

Ad rationem contra hoc dicitur, quod natura speciei inest pluribus individuis secundum se, passio non inest individuis secundum se,sed secundum naturamspeciei: et ideo nego hanc consequentiam, Species et passio insunt suppositis per eandem formam, ergo aeque primo, quia forma per quam species inest individuis est intrinseca speciei.Sed forma per quam passio inest suppositis, non est intrinseca passioni, sed additur sibi: sicut natura speciei non est intrinseca passioni, sed est res sibi addita, quia res alterius generis.