15

μόνους φραγμὸν καὶ περιχαράκωμα εχων τοὺς τοῦ φόνου μετεσχηκότας καὶ συνομωμοκότας αὐτῷ. ενθα καί τις ἀμ- φοτέρων θαυμάσειεν τὸ κακόγνωμον, τοῦ μὲν οπως οὐδένα ειχε τῶν τηλικούτων κολάκων καὶ φιλούντων τότε δὴ βοηθόν, πάντων ωσπερ ἑρπετῶν εἰς καταδύσεις χωρησάντων, τοῦ δευτέρου δὲ τὸ πρὸς πάντας αφοβον καὶ αἱμοχαρές, οις ωσπερ τις ἀπὸ νίκης 42 ἀθλοφόρος ἐπανερχόμενος ἀλλ' οὐ δήμιος (τοῦτο γὰρ ὑπὸ τῆς τὰ πάντα διοικούσης προνοίας ἐγένετο) κατὰ τὴν πλατεῖαν διήρχετο δέον ἐγκαλύπτεσθαι καὶ θρηνεῖν, οὐκ ἐφ' οις αξιον αιμα δικαίως ἐξέχεεν (καί τοί γε οὐδὲ τοῦτο τῶν ἐπαινετῶν), ἀλλ' ἐφ' οις οὐκ ἐν ἀξίῳ τόπῳ, θείῳ δὲ καὶ καθαρῷ, καὶ μόνον ενθα τὸ δεσπο- τικὸν καθ' ἡμέραν ἐκχέεται, τῶν ἡμετέρων λύτρον ἁμαρτιῶν. 3 ̓Αλλ' ἐπὶ τὴν θρεψαμένην τοῦτον ἡ ἱστορία ἀγέσθω, καὶ μέσον αὐτὸν λαμβανέτω τὰ αὐτοῦ ἐπαγγέλλουσα. ηνεγκε μὲν ουν αὐτὸν ἡ κατὰ τὴν ανω Φρυγίαν πόλις ̓Αμόριον ουτω καλου- μένη, ἐν ῃ  καὶ ̓Ιουδαίων καί τινων ̓Αθιγγάνων πλῆθος ἀεί πως ἐγκατοικίζεται· καί τις δὲ αιρεσις ἐκ τῆς ἀλλήλων κοινωνίας καὶ διηνεκοῦς ὁμιλίας καινὸν εχουσα τρόπον καὶ δόγματα ἐπιφύεται, ης καὶ αὐτὸς μετέσχεν ἐκ πατέρων διαδεξάμενος. αυτη δὲ τοῦ μὲν θείου λουτροῦ ὡς σωτηριώδους οντος καὶ παρ' αὐτοὺς διω- μολογημένου τοὺς τελουμένους μεταλαγχάνειν ἀνίησι, ταλλα δὲ πάντα σώζει φυλάττουσα κατὰ νόμον τὸν Μωσαϊκόν, πλὴν τῆς περιτομῆς. διδάσκαλον δὲ καὶ οιον εξαρχον ὁ ταύτῃ μεμυσταγω- γημένος ̔Εβραῖόν τινα η  ̔Εβραΐδα κέκτηται, τοῦ θείου τελέως βα- πτίσματος ἀπεχόμενον, κατὰ τὸν ἑαυτοῦ οικον, ῳ  καὶ τὰ ἑαυτοῦ οὐ μόνον τὰ ψυχικὰ ἀλλὰ δὴ καὶ τὰς κατ' οικον οἰκονομίας ἐμπι- στεύει καὶ ὑπὸ χεῖρα δίδωσι τὴν αὐτοῦ. ταύτης ουν ἐκ παιδὸς 43 μετασχὼν καὶ ῃ  τὴν ψυχὴν προκαταληφθεὶς οὐκ ειχεν οὐδ' ουτως τὸ τῆς προλήψεως καθαρόν, ἀλλ' οιόν τις ἀπιστίας σύνοδος γε- γονὼς ὁμοῦ τε ταύτην οὐ πόρρω γενόμενος παρεχάραξεν καὶ τὴν Χριστιανῶν παρενόθευσεν καὶ τὴν ̓Ιουδαϊκὴν ἐκιβδήλευσεν. τέως μὲν ουν ειχετο αὐτῆς, καὶ τὴν εἰς ανδρας τελοῦσαν ἡλικίαν ἀνή- γετο, ἀγροικίαν καὶ ἀμαθίαν ωσπερ τινὰς ελικας αμπελος συνανι- ούσας εχων αὐτῷ· μᾶλλον δὲ ὑπὸ τούτων ἐχόμενος καὶ παιδα- γωγούμενος κατάλληλα προσῄει μαθήματα διδασκόμενος, οις πολλάκις τὴν βασίλειον δεδραγμένος ἀρχὴν ἐφαίνετο σεμνυνόμε- νός τε καὶ καλλωπιζόμενος η  τῷ ἑαυτοῦ διαδήματι. τὴν λογικὴν δὲ παντάπασιν, ὡς τὰ παρ' ἑαυτοῦ προβαλλόμενα ἀνατρέπουσαν καὶ πείθειν δυναμένην τε καὶ μεταδιδάσκειν τοῦ μὴ τῆς αἱρέσεως αὐτοῦ καὶ θρησκείας ὀπίσω πορεύεσθαι, ἠτίμαζέ τε καὶ ἀπεβάλ- λετο τῆς ἑαυτοῦ ἐπιβούλως ψυχῆς. καί τοί γε ην αὐτῷ δυνατὸν τὰ ἑαυτοῦ τε σέβεσθαι καὶ τὰ ἡμέτερα μὴ ἀτιμοῦν, οταν μὴ πρὸς τοσοῦτον χορὸν τῶν ἐπὶ σοφίᾳ διαλαμψάντων χρόνῳ καὶ ἀριθμῷ κεκρατηκότα ἀνθαμιλλᾶσθαι ἠδύνατο. (4) πλὴν ἐτίμα τὰ ἑαυ- τοῦ. τὰ δὲ ην συῶν μὲν τῶν ἀρτιτόκων προλέγειν οσοι τε εσον- ται εὐτραφεῖς καὶ σωμάτων μεγέθους οὐκ ἀμοιρήσουσι, καὶ οσοι τοῖς ἐναντίοις περισχεθήσονται, καὶ ιππων μὲν ἐγγὺς ἑστάναι τῶν λακτιζόντων εἰδέναι, ονους δὲ λακτίζοντας ὡς πορρωτάτω ἀπο- τρέπεσθαι εὐφυῶς, ἡμιόνων τε κριτὴς αριστος ειναι, καὶ τούτων 44 οσοι μὲν πρὸς φόρτον ἁρμόδιοί τε καὶ ἐπιτήδειοι, οσοι δὲ τοὺς ἐπιβάτας εὐφόρως, ἀλλὰ μή τινι πτοίᾳ περιδεεῖς γινόμενοι, φέ- ρουσιν. οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ τοὺς ιππους μόναις ὀφθαλμῶν διακρί- νειν βολαῖς, οσαι τε πρὸς δρόμον ευτονοί τε καὶ τάχισται πεφύ- κασιν καὶ οσοι πρὸς πόλεμον τὸ καρτερικὸν διασώζουσιν, προβά- των τε καὶ βοῶν τὴν εὐτοκίαν, καὶ τὴν τοῦ γάλακτος οσαι τὴν δαψίλειαν ἐκ φύσεως ελαχον, καὶ ὡς σιγώντων, τὸ δὴ μεῖζον, τῆς τε μητρὸς καὶ τῶν ἀρτιγενῶν γεννημάτων, εἰδέναι διακρίνειν ποῖον ὁποίας ἐστὶν ιδιον. καὶ τὰ μὲν τῆς πρώτης ἡλικίας, εἰπεῖν δὲ καὶ τῆς τελευταίας, ταῦτα δὴ τὰ μαθήματά τε καὶ σεμνολο- γήματα· (5) ὡς δ' ηδη ηκμαζε τὸν πένητα βίον διαθλῶν τε καὶ καρτερῶν, εσπευδε δὲ τοῦτον πάσῃ ἀποτρίψασθαι