22

τεθεικότος καὶ τὴν αὐτοῦ πρὸς τοὺς πολέμους ἀπειρίαν καταμαρτυρήσαντος, πῇ δὲ καὶ τῶν ἐφικνουμένων καὶ καταλαμ- βανόντων ἀσθενεστάτων οντων καὶ οὐ κατὰ μάχην γενναίαν τε καὶ διασείειν τείχη εἰδότων, ἀλλ' οὐδὲ τοῦ κατὰ πύργους ἱσταμένου ἀνδρὸς ὑποχώρησίν τινα παρασκευαζόντων. ὡς ουν ἐφαίνετο ταῦτα οὐ κατὰ τὴν προτέραν διαθρυλήσασαν πάντα φήμην καὶ 61 διακωδωνίσασαν, ηττω δὲ καὶ ὡς εκ τινος ἀσθενεστάτης φρενὸς διακυβερνώμενα καὶ ἐκπερατούμενα, ἀνεθάρρησέ τε ἡ πολιορκου- μένη πόλις εὐθέως, καὶ τοσοῦτον ἑκηβολωτέροις ἐχρῆτο τοῖς βέ- λεσιν ὡς πόρρω που τούτους αὐλισθῆναι ἐπαναγκάσαι, τὰς τοσαύ- τας μηχανὰς ἐγκαταλιπόντας, καὶ περὶ τῆς ἰδίας βουλεύεσθαι σω- τηρίας. οθεν ἐπεὶ τὰ κατὰ τὴν πολιορκίαν οὐχ ὡς ῳετο, στερ- ρότερα δὲ η  κατὰ τὴν ἑαυτοῦ γνώμην ἀπήντησεν, αλλως δὲ καὶ ἡ ωρα δριμύτερον ἐδείκνυ τὸν καιρὸν ατε δὴ καὶ χειμῶνος ἐπιγενο- μένου καὶ τῆς Θρᾴκης τῶν αλλων ουσης δυσχειμέρου, ἐπὶ παρα- χειμασίαν ἐτράπη καὶ τὸν τοῦ στρατοῦ ἀνακομιδήν. 15Ηδη δὲ τοῦ εαρος ημερον ἐπιλάμποντος καὶ τὸν στρα- τιώτην οχλον τὰς καταδύσεις καὶ χηραμοὺς καταλιπεῖν ἐκβιάζον- τος, ἀμφοτέρωθεν αυθις κατὰ γῆν τε καὶ κατὰ θάλατταν εκρινε προσβάλλειν τῇ Κωνσταντίνου. ἀλλ' ηδη τὸν Μιχαὴλ οὐχ ὡς τὸ πρότερον, αρτι δὲ στρατιωτικήν τινα δύναμιν ευρισκε συλλεξάμε- νον, καὶ κατὰ θάλατταν αλλην δὴ ναυτικήν. κατ' ἐκεῖνο γοῦν πάλιν ῃει τὸ μέρος ὁπλισάμενος ῃ  καὶ πρότερον, τὸν κόλπον τῶν Βλαχερνῶν. ὡς ουν ἡμέρα ὑπέλαμπεν καὶ τὸ σύνθημα ἐδίδοτο τὸ πολεμικὸν καὶ τεῖχος εμελλε κατασείειν τῶν Βλαχερνῶν, εἰς λό- γους δή τισιν ἐκ τοῦ τῶν τειχῶν μετεώρου ηλθεν ὁ Μιχαήλ, ἀμνη- στίαν αὐτοῖς δεινῶν εὐαγγελιζόμενος καὶ ὑπισχνούμενος δώσειν ἀγαθὰ πολλά, εἰ μόνον δὴ μετατάξοιντο καὶ μὴ βουληθεῖεν αιμα- σιν ὁμοφύλων καὶ ἀδελφῶν καταχραίνεσθαι. ἀλλ' εἰς πίθον 62 τετρημένον, τὸ τοῦ λόγου, τούτους ἐναπεράνας τοὺς λόγους, ἐκεί- νους μὲν θαρσαλεωτέρους, οτι δὴ καὶ παρακαλοῖντο, ταὐτὸν δὲ εἰπεῖν καὶ τῆς ἐκ τοῦ φόβου συστάσεως λελυμένους εἰργάσατο, ἑαυτὸν δὲ σταθερόν τε καὶ στερρότερον. οθεν αφνω ἐκ πολλῶν πυλίδων κατ' αὐτῶν συρρυείς, ῃ  μὴ προσεδόκων ἐκεῖνοι, συρρή- γνυταί τισι τούτοις εἰς μάχην, καὶ φθόρον ἱκανὸν ἐργασάμενος τὴν νικῶσαν λαμβάνει λαμπρῶς. κατὰ θάλατταν δὲ καὶ μᾶλλον η  κατ' ηπειρον τὴν νικῶσαν ἐλάμβανεν. ὡς γὰρ αἱ βασιλικαὶ τριήρεις ἀνήγοντο καὶ εἰς χεῖρας συνέρχεσθαι εμελλον, αρτι δὴ πόλεμον συγκροτοῦντος καὶ λίθους ἐπαφιέντος τοῦ ἀποστατικοῦ πλωΐμου, οὐκ οιδ' ο τι παθόντος καὶ τίσι δείμασι καὶ θορύβοις περικτυπηθέντος καὶ πρύμναν κρούσαντος κατήγετο πρὸς τὴν χέρ- σον· καὶ οἱ μὲν τῶν ἀνδρῶν πρὸς βασιλέα αὐτομολοῦντες ἐθάρ- ρουν μετατιθέμενοι, οἱ δὲ πρὸς τὸ οἰκεῖον στρατόπεδον τὸ κατὰ γῆν ἀπεδίδρασκον, τὸ κατὰ θάλασσαν ειναι καὶ διαμάχεσθαι ἀπαρ- νησάμενοι παντελῶς. ουτω μὲν ουν ἀπονητὶ διελύθη τὸ ναυτικόν, καὶ τέως ἐχώρησεν εἰς οὐδέν, αξιον ουτε τοῦ πλήθους τῶν νεῶν ουτε τῶν εἰς αὐτὰς ἀναβεβηκότων ἀνδρῶν διαπραξάμενον. 16Οθεν καὶ Γρηγόριος ὁ δηλωθεὶς συνεωρακὼς αὐτόν τε τοῦτον τὸν ἀποστάτην εὐκαταφρόνητον οντα τε καὶ πλέον προϊόντος τοῦ χρόνου γενησόμενον, ατε δὴ πότοις σχολάζοντα καὶ φρονήσεως ἀμοιροῦντα κατὰ πολύ, δι' ης πεφύκασι μᾶλλον η 63 ποθεν αλλοθεν αἱ νῖκαι προσγίνεσθαι, μοῖράν τινα τοῦ ὑφ' ἑαυ- τὸν τάγματος συλλαβόμενος, καὶ πρότερον δὲ κοινολογησάμενος τῷ βασιλεῖ διὰ μοναχοῦ τινὸς τοῦ ἀπὸ τῶν Στουδίου τοῦ βασιλέως ἀποσταλέντος, ῥῆξιν ἐννοεῖ καὶ τοῦ ἀποστάτου γίνεται κατὰ νώτου, ὁμοῦ μὲν τοῦτον ἐκδειματῶν καὶ θορύβου πληρῶν, ὁμοῦ δὲ καὶ τῶν εἰς βασιλέα ἑαυτῷ ἡμαρτημένων, ἀλλὰ μὴν καὶ τῇ αὐτοῦ γα- μετῇ καὶ τοῖς τέκνοις (καὶ γὰρ ἐτηροῦντο ἐν φυλακῇ ἐκείνου τῷ Θωμᾷ προσθεμένου) διαλλαγὴν καὶ συγγνώμην πραγματευόμενος. ἀλλ' ουτε ὁ βασιλεὺς ταῦτα εφθασε διακοῦσαι· εἰς