54
διὰ τὸ τὴν δέσποιναν ἐκεῖσε εκπαλαι διανέμειν τὸ ὀξὺ ταῖς ἀρχοντίσσαις κατὰ τὸν τῶν βρουμαλίων καιρόν· ετερα δὲ δύο πρὸς τὸ μέρος τοῦ Λαυσιακοῦ, ἐξ ων καὶ τὴν πρὸς αὐτὸν εχει κατασκοπήν, εἰργάσατο μέν, ἐκ λίθου Προικοννησίου τὰ ἐδάφη καταστρώσας αὐτῶν, καὶ ἐκ χρωμάτων ἀλλ' οὐ μαρμάρων τοὺς τοίχους ὡραΐσας, ὑπὸ ἐμ- πρησμοῦ δὲ ομως ἀφανείᾳ παρεδόθησαν. καὶ Θέκλα δὲ ἡ τούτου πρώτη θυγάτηρ τὸ κατὰ τὰς Βλαχέρνας κουβούκλειον, ενθα καὶ 148 τὸ τῆς πρωτομάρτυρος Θέκλης εὐκτήριον ιδρυται, ἐκ τοῦ μὴ οντος ηγαγεν εὐμορφότατον· ἐκεῖσε δὲ καὶ τὸν βίον ουσα κλινοπετὴς ἐξέλιπεν.
{1ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ ΜΙΧΑΗΛ ΤΟΥ ΥΙΟΥ ΘΕΟΦΙΛΟΥ. ΛΟΓΟΣ ∆.}
1 Τοιούτῳ μὲν τέλει βίου ὁ Θεόφιλος ἐχρήσατο, τὴν δὲ βασιλείαν Μιχαὴλ ὁ τούτου υἱὸς διεδέξατο, τρίτον ετος διανύων ἀφ' ου εἰς τὸν βίον προήχθη τῇ μητρὶ αὐτοῦ Θεοδώρᾳ. τῶν δὲ πραγμάτων ὑπῆρχον φροντισταὶ καὶ ἐπίτροποι ους ὁ Θεόφιλος κατέλιπεν, ο τε Θεόκτιστος ὁ εὐνοῦχος, τηνικαῦτα κανίκλειος καὶ λογοθέτης τοῦ δρόμου τυγχάνων, καὶ ὁ πατρίκιος Βάρδας ὁ τῆς Αὐγούστης ἀδελφός, καὶ Μανουὴλ ὁ μάγιστρος ἐκ τῶν ̓Αρμενίων καταγόμε- νος, ος καὶ θεῖος ἀπὸ πατρὸς τῆς δεσποίνης ὑπῆρχεν. ἐπεπήγει μὲν ουν τὰ πολιτικά, καὶ καλῶς τέως τὰ πράγματα διηυθύνετο, εμελλε δὲ καὶ ἡ τῶν θείων εἰκόνων προσκύνησις ἀνακαινίζεσθαί τε καὶ πρὸς τὴν ἀρχαίαν παλινδρομεῖν αυθις τιμήν. καὶ δὴ Μα- νουὴλ νόσῳ πιέζεται δεινῇ καὶ χαλεπῇ· πρὸς ον εἰσρέοντες μοναχοὶ τοῦ Στουδίου (καὶ γὰρ ην αὐτῷ πίστις οὐκ ἀγεννὴς πρὸς αὐτούς) 149 ἀνάκλησιν τῆς ὑγιείας ὑπισχνοῦντο ῥᾳδίαν τε καὶ ταχεῖαν γενέσθαι, ην μόνον τὴν τῶν ἁγίων προσκύνησιν εἰκόνων αὐτός τε θελήσῃ καὶ τοὺς κρατοῦντας πείσοι θεσπίσαι ἁπανταχοῦ. οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ καὶ ἐκ τῶν αλλων ὀρῶν πολλοὶ τῶν θεοφόρων πατέρων προσφιλεῖς τούτῳ τυγχάνοντες, ἐκεῖθεν τὰς ἀρχὰς πρὸς αὐτὸν λαβόντες οτε τῶν ̓Αρμενιακῶν ἐστρατήγει, προσφοιτῶντες καὶ ἐπὶ τοῖς ὁμοίοις παρακαλοῦντες επεισαν ὀρθὰ φρονῆσαί ποτε καὶ τὸ ποθούμενον ὑποσχέσθαι αὐτοῖς, εἰ μόνον ῥᾴων γένοιτο· ο καὶ γέγονε τῇ αὐ- τῶν πρὸς τὸν θεὸν εὐχῇ καὶ σπουδῇ. (2) ἐπεὶ γοῦν ουτος τῆς νόσου ἀπήλλακτο καὶ οἱ μοναχοὶ τῆς πρὸς τὸ πρᾶγμα σπουδῆς οὐκ ἠμέλουν, ἀλλὰ παρακλήσεσι χρώμενοι τῶν πρὸς θεὸν ὑποσχέσεων ἠξίουν μεμνῆσθαι, πλήρη τοῦτον τοῦ θείου ζήλου εἰργάσαντο· καὶ δὴ τοῖς συνεπιτρόποις ἀνακοινώσας τὰ τῆς βουλῆς, καὶ πεί- σας ὡς εστι καλὸν ἀρχὴν δεξιὰν τοῖς πράγμασιν ἐπιθεῖναι, καὶ μεταρρυθμίσας αὐτοὺς καὶ πρὸς τὸ ἑαυτοῦ βούλημα ἀγαγών, πρὸς τὴν Θεοδώραν εἰσῄει τὰ περὶ τῆς ὑποθέσεως κοινολογησόμε- νος. καὶ ἐκείνη μὲν θεοφιλὴς καὶ οντως βασίλεια, ἐπεὶ περὶ τῆς ὀρθοδοξίας ηκουσε, "τοῦτο" εφη "καὶ δι' ἐπιθυμίας ηγον ἀεὶ καὶ μελετῶσα διέλειπον οὐδαμῶς· ἀλλ' ἡ τῶν πολλῶν συγκλητικῶν καὶ τῶν ἐν τέλει τῇ τοιαύτῃ προσανακειμένων αἱρέσει πληθὺς ἐκώ- λυεν αχρι τῆς σήμερον, οὐχ ηττον δὲ καὶ οἱ τῆς ἐκκλησίας ὑπερ- μαχοῦντες μητροπολῖται, καὶ μάλιστα ὁ πατριάρχης, ος μικρὰν 150 εχοντα τῆς τοιαύτης αἱρέσεως τὸν ἐμὸν ανδρα τὴν ῥίζαν ἐκ τῶν γονέων ἐπὶ πλεῖον ηυξησέ τε καὶ στερεωτέραν εἰργάσατο ταῖς αὐ- τοῦ εἰσηγήσεσί τε καὶ πυκναῖς παραινέσεσιν, εἰς χαλεπὰς αἰκίας καὶ βασάνους ἐκτραπῆναι τοῦτον ποιήσας, ας ἐκεῖνος ὁσημέραι κατὰ τῶν ἁγίων ευρηκεν, ἀλείπτης τε καὶ διδάσκαλος τῶν τοιού- των κακῶν ὁ αθλιος γεγονώς." "καὶ τί γοῦν ουτω, δέσποινα, φρονοῦσάν σε καὶ βουλευομένην τὰ κάλλιστα τὸ κωλῦον ἐστίν" ἀντέφησαν "μὴ καὶ εἰς εργον ταῦτα ἀχθῆναι καὶ τὴν πάνδημον ταύτην κελεῦσαι εἰς πέρας ἐλθεῖν ἑορτήν;" εὐθὺς γοῦν μετακαλε- σαμένη τὸν τῆς βίγλης δρουγγάριον (Κωνσταντῖνος δὲ ουτος ην, ὁ τοῦ πατρικίου Θωμᾶ καὶ μετὰ ταῦτα