59
εἰς ὑμᾶς. καὶ ὁ μακαρίτης Θεο- φάνης μηδὲν εὐλαβηθείς τε καὶ τῶν προησφαλισμένων διανοηθεὶς "ὑπὲρ ταύτης" εφησε "τῆς γραφῆς ευ μάλα τρανῶς ἐν τῷ τοῦ θεοῦ ἀδεκάστῳ δικαστηρίῳ διαδικάσομαι σὺν τῷ ἀνδρί σου καὶ βασιλεῖ." τούτῳ περίλυπος γενομένη, ἀλλὰ μὴν καὶ σύνδακρυς, "καὶ ταῦτα" εφησεν ἡ βασίλεια "ἡ ὑπόσχεσις καὶ αἱ δι' ἐγγράφων ὁμολογίαι ὑμῶν, ὡς μὴ μόνον συγκεχωρηκέναι ἀλλὰ καὶ πρὸς ἀγῶ- νας ἐνάγειν καὶ καλεῖν;" "ου" φησιν ὁ πατριάρχης αὐθωρὸν ἀναστὰς καὶ οἱ λοιποὶ τῶν ἱερέων, "βασίλεια, ου· ἀλλ' εξει βεβαίως τὰ ἡμέτερα, τῆς ὀλιγωρίας τούτων λογιζομένης οὐδέν." ουτω μὲν ουν ἐσιγάσθη ταῦτα, καὶ τὰ τῆς ἐκκλησίας εθη ἀκύ- μαντα. 12 Καὶ ἑτέρα δέ τις αιρεσις ουτω τῶν Ζηλίκων λεγομένη ἀναφανεῖσα, σὺν τῷ ἑαυτῆς ἀρχηγῷ Ζῆλι ὀνομαζομένῳ, φέροντι δὲ τὴν τῶν ἀσηκρήτων ἐν πρώτοις τιμήν, ἐθεραπεύθη τε καὶ πρὸς θεοσέβειαν μετηνέχθη ἐν προόδῳ βασιλικῇ, τῆς τοῦ μύρου μόνου 162 μετὰ καινῶν ἐμφωτίων τε καὶ ἐσθημάτων καταξιωθέντων χρίσεως τῶν ἀντιποιουμένων αὐτῆς, καὶ τελειωθέντων λαμπρῶς. 13Ο γε μὴν αρχων Βουλγαρίας (Βώγωρις ουτος ην) θρασύτερον ἐξεφέρετο γυναῖκα τῆς βασιλείας κρατεῖν διακηκοώς· οθεν καί τινας ἀγγέλους ἀπέσταλκεν πρὸς αὐτήν, τὰς συνθήκας λέγων καταλύειν καὶ κατὰ τῆς τῶν ̔Ρωμαίων ἐκστρατεύειν γῆς. ἀλλ' αὐτὴ μηδὲν θῆλυ ἐννοοῦσα η ανανδρον "καὶ ἐμὲ" αὐτῷ κατε- μήνυεν "κατ' αὐτοῦ εὑρήσεις ἀντιστρατεύουσαν. καὶ ἐλπίζω μὲν κυριεῦσαί σου· εἰ δὲ μὴ γένηται καὶ ἐκνικήσεις με, καὶ ουτω σου περιέσομαι, τὴν νίκην ἀρίδηλον εχουσα· γυναῖκα γὰρ ἀλλ' οὐκ ανδρα εξεις ἡττηθέντα σοι." διὰ τοῦτο μὲν ουν καὶ ἐφ' ἡσυχίας εμεινεν, μηδὲν τολμήσας νεανιεύεσθαι, καὶ τὰς τῆς ἀγάπης αυθις ἀνενέου σπονδάς. (14) καὶ δὴ ζήτησίν τινα καὶ πολλὴν ερευναν περί τινος μοναχοῦ, ουτω καλουμένου Θεοδώρου τοῦ ἐπίκλην Κου- φαρᾶ, ειτε εκ τινων ὀνειράτων καὶ οψεως ειτε αλλως πως, πρὸ πολλοῦ αἰχμαλωτισθέντος ἡ Θεοδώρα πρὸς τὸν αρχοντα Βουλγα- ρίας ἐποίει, καὶ αὐτὸν ἠξίου διὰ γραμμάτων ἀνερευνῆσαι καὶ τι- μῆς οσης καὶ βούλοιτο ἀπολυτρώσασθαι τοῦτον αὐτῇ. ἠξίου δὲ καὶ ουτος, ἀφορμὴν ἐκ τούτου λαβών, περὶ οἰκείας αὐτοῦ πρεσ- βεύειν ἀδελφῆς παρὰ τῶν ̔Ρωμαίων μὲν αἰχμαλωτισθείσης ποτέ, κατεχομένης δὲ νῦν ἐν τῇ τοῦ βασιλέως αὐλῇ. αυτη δὴ ουν πρὸς τὴν πίστιν καλῶς μετενεχθεῖσα, καὶ γράμματα κατὰ τὸν τῆς αἰχμα- 163 λωσίας παιδευθεῖσα καιρόν, καὶ αλλως τὴν τῶν Χριστιανῶν τάξιν τε καὶ περὶ τὸ θεῖον αἰδώ τε καὶ δόξαν, ὡς εστι, θαυμάζουσα διαφερόντως, ἐπεὶ τῆς ἐπανόδου τῆς πρὸς τὸν ἀδελφὸν τετύχηκεν, οὐ διέλιπεν ἐκθειάζουσά τε καὶ παρακαλοῦσα καὶ σπέρματα κατα- βάλλουσα τῆς πίστεως πρὸς αὐτόν. ὁ δὲ (ην γὰρ παρὰ τοῦ εἰρη- μένου Κουφαρᾶ μικρά τινα παιδευθεὶς καὶ τῶν μυστηρίων κατηχη- θείς) τοῦτον μὲν ἀποστείλας τὴν οἰκείαν ἐλάμβανε μισθὸν ἀδελ- φήν· πλὴν εμενεν οπερ ην, ἀπιστίᾳ κατισχημένος καὶ τὴν αὐτοῦ θρησκείαν τιμῶν. ἀλλά τις πληγὴ περιπεσοῦσα θεήλατος (λιμὸς δὲ ην, ουτω μᾶλλον τῶν παχυτέρων καὶ γαιωδεστέρων, ὡς εοικεν, μεταπαιδευομένων καὶ τὰ κακὰ μεταμανθανόντων) τὴν αὐτοῦ ἐπο- λιόρκει καὶ κατέτρυχεν γῆν. καὶ ος θεὸν ἐκεῖνον ἠνάγκαζεν ἐπι- καλεῖσθαι πρὸς αμυναν τῶν δεινῶν, τὸν ὑπὸ τοῦ Θεοδώρου μὲν πολλάκις καὶ τῆς αὐτοῦ ἀδελφῆς θαυμαζόμενόν τε καὶ σεβόμενον, ὡς εἰκός. τυχόντες ουν τῆς ἀπαλλαγῆς τῶν δεινῶν, ουτω δὴ πρὸς θεοσέβειαν μετατίθεται, καὶ τῆς τοῦ λουτροῦ παλιγγενεσίας καταξιοῦται, καὶ Μιχαὴλ κατονομάζεται κατὰ τὸ ονομα τοῦ βα- σιλέως, παρὰ τοῦ πρὸς ἐκεῖνον ἀποσταλέντος ἀρχιερέως ἀπὸ τῆς βασιλίδος τῶν πόλεων. (15) καί τι δὲ τοιοῦτον ἐπισυμβῆναι φασίν, ὡς ερωτα δεινὸν περὶ τὴν κυνηγεσίαν τὸν Βώγωριν αρχοντα κεκτημένον ταῦτα καὶ κατά τινα οικον τῶν ἑαυτοῦ, ἐν ῳ συνεχῶς ἀφικνεῖτο, θελῆσαι ἐξιστορῆσαι, νύκτωρ ὡς αν εχοι καὶ μεθ' 164 ἡμέραν τὰ τοιαῦτα τῶν ὀφθαλμῶν