50

ἐνέργειαν· καθώς εἶπεν ὁ Σωτήρ· Τό μέν πνεῦμα πρόθυμον, ἡ δέ σάρξ ἀσθενής· καθ᾿ ἥν ἐνεργήσας τε καί παθών ἅπερ ἦν ἀναμαρτήτου σαρκός, τήν ὑπέρ ἡμῶν ἐπιστώσατο κένωσιν Θεότητος, θαύμασι καί σαρκός παθήμασι φυσικῶς βεβαιουμένην. ∆ιά γάρ τοῦτο γέγονεν ἄνθρωπος ὁ τῶν ὅλων Θεός, ἵνα σαρκί μέν παθητῇ πάσχων, ἅπαν ἡμῶν τό τῷ θανάτῳ πραθέν λυτρώσηται γένος· ἀπαθεῖ δέ θεότητι διά σαρκός θαυματουργῶν, πρός τήν ἀκήρατον αὐτοῦ μακαρίαν ἀπαναγάγῃ ζωήν· ἧς ἀπέπεσεν τῷ διαβόλῳ πειθόμενος· καί τά κατ᾿ οὐρανούς ἅγια τάγματα τῶν νοερῶν οὐσιῶν στομώσῃ πρός ἀτρεψίαν τῷ μυστηρίῳ τῆς αὐτοῦ σωματώσεως· ἧς ἔργον ἡ τῶν ὅλων ἀνακεφαλαίωσις. Μεμένηκεν οὖν καί σαρκωθείς κατά τήν φύσιν Θεός ὑπεράπειρος, τήν ἑαυτῷ συγγενῆ καί κατάλληλον ἔχων ἐνέργειαν· τῆς Θεότητος οὐσιωδῶς ἐκφυομένην· διά δέ τῆς αὐτοῦ παναγίας σαρκός ἐν τοῖς θαύμασιν οἰκονομικῶς ἐκφαινομένην· ἵνα πιστευθῇ Θεός εἶναι, δι᾿ ἀσθενοῦς φύσει σαρκός αὐτουργῶν τήν τοῦ παντός σωτηρίαν.

Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τοῦ αὐτοῦ λόγου γ΄.

ΙΘ΄. Κἀμοί γάρ, ἵνα τρανώσω παραδείγματι τό περί Σωτῆρος λεχθέν, ὁ φυσικός μου

λόγος συγγενής ἐστι καί κατάλληλος ὄντι λογικῷ τε καί νοερῷ τήν ψυχήν· ᾗς κατά φύσιν ἐστίν αὐτοκίνητος ἐνέργεια τε καί πρώτη δύναμις ἀεικίνητος, ὁ λόγος, φυσικῶς αὐτῆς πηγαζόμενος· ὅν ῥηματίσας τε καί γραμμαῖς εὖ χαράξας, γλώσσῃ μέν ὀργανικῶς, ὅτε χρή προφέρω, καί γράμμασι τεχνικῶς, διά τῶν ἀνομοίων ὑπάρχοντα, καί διά τῶν ἀνομοίων μή τραπέντα δεικνύς αὐτόν ἐξακουόμενον. Οὐ γάρ γλώσσης καί γραμμάτων ὁ φυσικός μου λόγος ἐστί, κἄν δι᾿ αὐτῶν αὐτοῦ ποιουμένου τήν προφοράν· ἀλλ᾿ ἐμοῦ τοῦ κατά φύσιν λαλοῦντος, καί δι᾿ ἀμφοῖν αὐτόν ὡς ἐμόν ἐκφωνοῦντος· τῆς μέν νοερᾶς μου ψυχῆς φυσικῶς ἀεί παγαζόμενον· διά δέ τῆς σωματικῆς μου γλώσσης ὀργανικῶς, ὡς ἔφην, ὅτε χρή προφερόμενον. Ὥσπερ οὖν ἡμῶν ὅσον εἰκάσαι (184) τόν παντελῶς ἀνείκαστον, διά τῆς σωματικῆς ἡμῶν γλώσσης, ἀτρέπτως ἡ κατά φύσιν τῆς ψυχῆς λογική προφέρεται δύναμις, οὕτω καί ἐπί τῆς ὑπερφυοῦς τοῦ Θεοῦ σωματώσεως, διά τῆς αὐτοῦ παναγίας σαρκός, ἐν οἷς ἄν θεϊκῶς ἐνήργησε, δίχα τροπῆς ἡ παντοκρατορική καί τῶν ὅλων ποιητική τῆς ὄλης θεότητος ἐνέργεια διαδείκνυται, πάσης ἐκτός κατά φύσιν περιγραφῆς διαμένουσα, κἄν διά σαρκός διέλαμψε φύσει πεπερασμένης. Οὐ γάρ πέφυκε περιγράφεσθαι γενητῇ φύσει τό κατά φύσιν ἀγένητον· κἄν συνέφυ αὐτῷ κατά σύλληψιν πάντα περιγράφουσαν νοῦν· οὔτε μέν εἰς τἀυτόν αὐτῷ φέρεσθαι φύσεώς ποτε καί φυσικῆς ἐνεργείας, ἕως ἄν ἑκάτερον τῆς ἰδίας ἐντός μένει φυσικῆς ἀτρεψίας. Ὁμοφυῶν γάρ μόνον ἡ ταὐτουργός ἐστι κίνησις, σημαίνουσα τήν οὐσίαν, ᾗ φυσική καθέστηκε δύναμις, ἑτεροφυοῦς ἰδιότητος οὐσίας εἶναι κατ᾿ οὐδένα λόγον ἤ γενέσθαι δίχα τροπῆς δυναμένης.

Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τοῦ αὐτοῦ λόγου δ΄.

Κ΄. Τό γάρ μυστήριον τῆςθείας σαρκώσεως, ἀποστόλοις τε καί προφήταις καί

διδασκάλοις, διττήν καί διάφορον ἔχον διέγνωσται τήν ἐν πᾶσι φυσικήν θεωρίαν· ἀνελλιποῦς ὑπάρχον θεότητος, καί πλήρους ἐνδεικτικόν ἀνθρωπότητος ὄν. Ἕως ἄν