235
φέρει καί τοῦ Ἀδάμ, καί τῆς κοινῆς φύσεως, καί τοῦ Χριστοῦ, καί τῆς προφητικῆς χάριτος, καί τοῦ ἀγνώμονος, καί ἐπί παντί καλῷ διαπονουμένου καί ταῖς θείαις ἀεί βασκαίνοντος χάρισι λαοῦ τῶν Ἰουδαίων. Οἷον, τοῦ μέν Ἀδάμ, φέρει τύπον καί τῆς κοινῆς φύσεως, φεύγων ἐξ Ἰόππης εἰς θάλασσαν, καί διά τοῦτο κατά τήν τῆς προσηγορίας αὐτοῦ δύναμιν, φυγή κάλλους καλούμενος. Ἰόππης δέ δηλοῖ τυπούμενον ἐν αὐτῇ τόν (696) παράδεισον, τόν ὄντως κατασκοπήν χαρᾶς καί ὄντα καί ὀνομαζόμενον· καί χαράν δυνατήν καί καλλονήν θαυμασίαν, διά τόν ἐν αὐτῷ πλοῦτον τῆς ἀφθαρσίας· ὅστις ποτ᾿ ἄν ἦν ὁ παράδεισος οὗτος ὁ χειρί Θεοῦ φυτευθείς. Ἐφύτευσε γάρ, φησί, Κύριος ὁ Θεός παράδεισον ἐν Ἐδέμ, καί ἔθετο ἐκεῖ τόν ἄνθρωπον ὅν ἔπλασε· καί τίνα τά ξύλα τά ἐν αὐτῷ, εἴτε θεωρούμενα, εἴτε νοούμενα· καί τί τό ἐν μέσῳ τοῦ παραδείσου ξύλον τῆς ζωῆς· ὧν πάντων ἐσθίειν πρόσταγμα λαβών ὁ Ἀδάμ, τυχόν οὐδέ ἥψατο· Ἀπό παντός γάρ ξύλου, φησί, τοῦ ἐν τῷ παραδείσῶ βρώσει φάγῃ.
Σημαίνει δέ πάλιν ἡ Ἰόππη, τήν ἀρετήν καί τήν γνῶσιν· καί τήν ἐπ᾿ αὐταῖς σοφίαν· τήν ἀρετήν μέν, ὅταν ἑρμηνεύεται καλλονή θαυμαστή· τήν δέ γνῶσιν, ὅταν ὡς κατασκοπή χαρᾶς λαμβάνεται· τήν δέ σοφίαν, ὁπηνίκα τήν δυνατήν σημαίνει χαράν· καθ᾿ ἥν τελειούμενος ἄνθρωπος, τήν ἀνεκλάλητον λαμβάνει χαράν· τήν δυνατήν, καί ὄντως συνεκτικήν τῆς κατά θεόν καί θείας τοῦ ἀνθρώπου συστάσεως· εἴπερ ἡ σοφία ξύλον ζωῆς ἐστι πᾶσι τοῖς ἀντεχομένοις αὐτῆς, κατά τό γεγραμμένον· καί τοῖς ἐπερειδομένοις ἐπ᾿ αὐτήν, ὡς ἐπί Κύριον, ἀσφαλής. Φεύγουσαν γάρ ἀεί τήν Ἰόππην, τουτέστι, τήν ἕξιν τῆς ἀρετῆς καί τῆς γνώσεως, καί τῆς ἐπ᾿ αὐταῖς σοφίας τήν χάριν, ὥσπερ ὁ Ἀδάμ τόν παράδεισον διά τῆς παρακοῆς, ὁρῶμεν τήν φύσιν τῶν ἀνθρώπων· διά τό τήν διάνοιαν αὐτῆς ἐπιμελῶς ἐγκεῖσθαι τοῖς πονηροῖς, καί εἰς τήν θάλασσαν· λέγω δέ τήν ἅλμην τῆς ἁμαρτίας, ἑκουσίως κατασυρομένην· ὡς πρός τοῦτον τόν κόσμον ἐκπεσών τοῦ παραδείσου ὁ προπάτωρ Ἀδάμ κατεκυλίσθη, καί τήν ἄστατον τῶν ὑλικῶν, καί ἅλμην ἄλλως φέρουσάν τε καί φερομένην πλάνην τε καί σύγχυσιν ἐπιμελῶς περιέπουσαν· ἧς τοσοῦτόν εστι τό κέρδος τοῖς ἀντεχομένοις αὐτῆς, ὅσον μόνον ποντισθῆναι, καί ὑπό τοῦ κήτους καταποθῆναι, καί περιχυθῆναι ὕδωρ ἕως ψυχῆς· καί ἀπό τῆς ἐσχάτης ἀβύσσου κυκλωθῆναι, καί δύναι τήν κεφαλήν εἰς σχισμάς ὀρέων, καί κατελθεῖν εἰς γῆν, ἧς οἱ μοχλοί αὐτῆς κάτοχοι αἰώνιοι· ὡς πυθμένα δῆλον ὅτι τῆς ἐσχάτης ἀβύσσου τυγχάνουσαν· τήν γῆν τήν σκοτεινήν ὄντως καί γνοφεράν, γῆν σκότους αἰωνίου· ἐν ᾗ οὐκ ἔστι φέγγος, οὐδέ ὁρᾷν ζωήν βροτῶν, ὥς πού φησιν ὁ μέγας καί τοῖς μεγάλοις ὑπέρ ἀληθείας ἄθλοις διηγωνισμένος Ἰώβ.
Σημαίνει γοῦν τόν Ἀδάμ ὁ προφήτης, ἤγουν τήν κοινήν φύσιν τῶν ἀνθρώπων, ἐν ἑκάστῳ ταῦτα τυπῶν μυστικῶς· τήν, ὡς ἐξ Ἰόππης τῶν θείων ἐξολισθήσασαν ἀγαθῶν, καί πρός τήνδε τοῦ βίου καθάπερ θάλασσαν τήν ταλαιπωρίαν κατενεχθεῖσαν· καί τῷ ἀστάτῳ καί πολυφλοίσβῳ πελάγει τῆς τῶν ὑλικῶν προσπαθείας καταποντισθεῖσαν· καί ὑπό τοῦ κήτους τοῦ νοητοῦ καί ἀπλήστου θηρός τοῦ διαβόλου (697) καταποθεῖσαν· καί τό ὕδωρ πανταχόθεν τῶν ἐν κακίᾳ πειρασμῶν περιχυθέν δεξαμένην ἕως ψυχῆς· ὡς περιχεθεῖσαν δηλαδή τοῖς πειρασμοῖς τῆς ζωῆς· καί ὑπό τῆς ἐσχάτης ἀβύσσου κυκλωθῆναι· τουτέστιν, ὑπό τῆς παντελοῦς ἀγνοίας καταδεθεῖσαν τόν νοῦν, καί περικλυσθῆναι τῷ πολλῷ βάρει τῆς κακίας τόν λογισμόν· καί καταδύσαι τήν κεφαλήν εἰς σχισμάς ὀρέων· τουτέστι, τόν πρῶτον κατά τήν πίστιν περί μονάδος λόγον, ὡς κεφαλήν τοῦ παντός σώματος τῶν ἀρετῶν, ὡς εἴς τινας σχισμάς ἀφεγγεῖς ὀρέων τάς διανοίας τῶν πονηρῶν δυνάμεων κατακλεισθεῖσαν καί εἰς πολλάς δόξας καί φαντασίας καταμερισθεῖσαν. Σχισμάς γάρ ὀρέων, τῶν ἐν τῷ βάθει που τῆς ἐσχάτης ἀβύσσου τῆς ἀγνοίας κειμένων τῆς πονηρίας πνευμάτων περί πλάνην ἐννοίας εἶπεν, ὁ λόγος· καί κατελθοῦσαν εἰς τήν