169
αὐτόν ἐνδυσάσης τόν Θεόν, τόν μόνον ἀγαθόν καί ἀληθινόν καί ὑπέρ πᾶσαν οὐσίαν ὄντα καί νόησιν.
Ὁ τοιοῦτος ταῖς διαφόροις προκοπαῖς τῶν ἀρετῶν γενόμενος νοῦς, ὅταν ἐξέλθῃ μετά τήν νίκην ἀπό ∆αρείου τοῦ βασιλέως, τουτέστι, τοῦ φυσικοῦ νόμου, δείξας αὐτῷ τῆς ἀγάπης καί τῆς ἀληθείας τήν δύναμιν, κατά τήν τῶν ἀρετῶν πρός τά πάθη σύγκρισιν· καί λάβῃ ψῆφον νομίμως, τήν μέν αὐτοῦ προβολήν ἐπικυροῦσαν· τάς δέ τῶν ἐναντίων ἀκυροῦσαν· διαγινώσκων πόθεν τῆς νίκης αὐτῷ γέγονεν ἡ χάρις, Αἴρει τό πρόσωπον εἰς τόν οὐρανόν ἐναντίον Ἱερουσαλήμ, καί εὐλογεῖ τόν Βασιλέα τοῦ οὐρανοῦ.
Πρόσωπον οὖν ἐστι τοῦ τοιούτου νοός, ἡ κατά τό κρυπτόν τῆς ψυχῆς νοουμένης διάθεσις· ἐν ᾗ τῶν ἀρετῶν πάντες ὑπάρχουσιν οἱ χαρακτῆρες· ἥν πρός τόν οὐρανόν αἴρει, τό ὕψος δηλαδή τῆς θεωρίας· ἐναντίον Ἱεουσαλήμ· τουτέστι, τῆς κατά τήν ἕξιν ἀπαθείας.
Ἤ πάλιν, εἰς τόν οὐρανόν ἐναντίον Ἱερουσαλήμ (512) τό οἰκητήριον τό ἐν οὐρανῷ ἐπιζητῶν, καί τήν πόλιν τῶν ἀναγραφομένων ἐν οὐρανοῖς· περί ἧς, Τά δεδοξασμένα ἐλαλήθη, φησίν ὁ ∆αβίδ.
Οὐ γάρ ἄλλως ἠδύνατο τόν Θεόν εὐλογεῖν, μή ἄρας πρός ὕψος θεωρίας καί γνώσεως κατά τήν ἕξιν τῆς ἀπαθείας· ἤγουν τῆς ἀπήμονος εἰρηνικῆς καταστάσεως· τό κατά ψυχήν τῆς διαθέσεως πρόσωπον· τό ἐκ πολλῶν καί διαφόρων ἀρετῶν χαρακτήρων δίκην συγκείμενον.
Καί τί λέγων αἴρει τό πρόσωπον; Παρά σοῦ ἡ νίκη· τό κατά παθῶν τῆς πρακτικῆς τέλος διά τῆς νίκης δηλῶν, καί οἷον ἔπαθλον τῶν κατά τῆς ἁμαρτίας θείων ἀγώνων. Καί παρά σοῦ ἡ σοφία· τό διά θεωρίας, κατά τήν γνῶσιν δηλαδή, τέλος, τό πᾶσαν τῆς ψυχῆς ἀφαιρούμενον ἄγνοιαν. Καί σοί ἡ δόξα· τό ἐκ τούτων ἀναδεδειγμένον κάλλος, τῆς θείας, κατά τό θεμιτόν, ὡραιότητος, δόξαν καλέσας· ὅπερ ἐστίν ἕνωσις νίκης καί σοφίας, καί πράξεως καί θεωρίας· ἀρετῆς τε καί γνώσεως· ἀγαθότητός τε καί ἀληθείας. Αὖται γάρ ἀλλήλαις ἑνούμεναι, μίαν ἀπαστράπτουσι δόξαν, καί αὐτήν τοῦ Θεοῦ· διό προσφόρως ἐπάγει, λέγων, Καί ἐγώ σοί οἰκέτης· εἰδώς ὅτι πᾶσαν ἐν ἡμῖν ὡς ὀργάνοις ὁ Θεός ἐπιτελεῖ πρᾶξιν καί θεωρίαν· ἀρετήν τε καί γνῶσιν, καί νίκην καί σοφίαν καί ἀγαθότητα καί ἀλήθειαν· μεδέν ἡμῶν συνεισφερόντων τό σύνολον πλήν τῆς θελούσης τά καλά διαθέσεως· ἥν ἔχων ὁ μέγας Ζοροβάβελ, πρός τοῖς εἰρημένοις φησίν· Εὐλογητός εἶ, πρός τόν Θεόν λέγων, ὅς ἔδωκάς μοι σοφίαν· καί σοί ὁμολογῶ, ∆έσποτα τῶν πατέρων. Ὡς εὐγνώμων οἰκέτης πάντα τῷ Θεῷ ἀνέθετο, τῷ πάντα δωρησαμένῳ· ἐξ οὗ λαβών εἶχε τήν σοφίαν, αὐτῷ ὁμολογῶν ὡς ∆εσπότῃ τῶν πατέρων, τῶν κεχαρισμένων ἀγαθῶν τήν δύναμιν. Εὐλογητόν δέ καλεῖ τόν Θεόν, ὡς ἄπειρον ἔχοντα τήν σοφίαν· μᾶλλον δέ αὐτοσοφίαν· ἐξ οὗ λαβών, ὁμολογεῖ τήν χάριν.
∆εσπότην δέ αὐτόν τῶν πατέρων προσαγορεύει, παραστῆσαι θέλων, ὅτι πάντα τά τῶν ἁγίων κατορθώματα, Θεοῦ προδήλως ὑπῆρχον χαρίσματα· μηδενός τό παράπαν ἔχοντος μηδέν, ἤ τό δοθέν ἀγαθόν ὡς παρά ∆εσπότου τοῦ Θεοῦ, πρός ἀναλογίαν τῆς εὐγνωμοσύνης τε καί εὐνοίας τοῦ δεχομένου μετρούμενον· κἀκεῖνα μόνα κεκτημένου, ὅσα τῷ ∆εσπότῃ δωρουμένῳ παρίσταται.
Πατέρα δέ καλεῖ, τούς ἀπ᾿ αἰῶνος ἁγίου· ὧν τήν πίστιν δεξάμενος, καί μιμησάμενος τόν βίον, τό ἐξ ἐκείνων γεννηθῆναι τῷ πνεύματι θέλων κατώρθωσε· γονέων υἱός γεγεννημένος αὐθαιρέτων αὐθαίρετος· ὅπερ τῶν παρά βούλησιν γινομένων ἀπό σαρκός πατέρων τε καί υἱῶν, τοσοῦτόν ἐστι τῷ Θεῶ τιμιώτερον, ὅσον σαρκός ψυχή κατ᾿ οὐσίας ὑπεροχήν διενήνοχεν.
Οὗτος ὁ Ζοροβάβελ εἷς ὑπάρχει τῶν παρισταμένων νεανίσκων ∆αρείῳ τῶ βασιλεῖ· τῷ φυσικῷ λέγω νόμῳ, καί πᾶσαν τῶν ἐν ἀνθρώποις θείων ἀγαθῶν δυσί