170

περιγράψας λόγοις τήν δύναμιν· καί τήν τῶν ἄλλων διασκεδάσας προπέτειαν· καί εἰς ἑαυτόν ἐλκύσας ( 513) τόν βασιλεύοντα νόμον τῆς φύσεως, ἄφεσιν θεσπίζοντα ταῖς κρατουμέναις εἰς δουλείαν τῆς τῶν παθῶν ἀλλοιώσεως τῆς ψυχῆς δυνάμεσι.

Τῶν γάρ προϊσταμένων, ὡς ὑλικωτέρου τοῦ σώματος, πονηρῶν πνευμάτων δύο τυγχανόντων, δι αὐτῆς τῆς τοῦ ἀριθμοῦ ἰδιότητος ἐδηλοῦτο τό ἐμπαθές καί ἐπίκηρον. Ὁ δέ τῆς ψυχῆς ὑπερασπίζων νοῦς, ἁπλῆς οὔσης κατά τήν οὐσίαν, εἷς ὑπάρχων, τῆς ἀδιαιρέτου μονάδος ἔφερεν ἔμφασιν, ἧς καθοτιοῦν τό σύνολον οὐ πέφυκεν ἅπτεσθαι θάνατος, ὅτι μήτε διαιρέσεως καθόλου τομή.

Φησί γάρ ὁ εἷς, ἤγουν ὁ πρῶτος νεανίσκος, τήν ἐμπαθῆ τοῦ σώματος εἰσφέρων εὐζωΐαν, Ὑπερισχύει ὁ οἶνος· οἶνον καλῶν, πᾶσαν ὁμοῦ κατά περιγραφήν τήν ἐν ἡδοναῖς παθῶν περιφοράν· καί μέθην, ὡς ἐκστατικήν τῆς διανοίας, καί τῶν κατά φύσιν λογισμῶν τήν χρῆσιν παραχαράττουσαν. Θυμός γάρ δρακόντων, φησίν, ὁ οἶνος αὐτῶν· καί θυμός ἀσπίδων ἀνίατος τήν ζέσιν τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν, οἶνον δρακόντων, φήσας· καί τῆς παρακοῆς τήν τυραννικήν καί ὑπερήφανον καταφρόνησιν, καλέσας οἶνον ἀσπίδων· τοῦτο γάρ, ὥς φασι, τό θηρίον, παρά πάντα τά θηρία τῆς γῆς, ἐμφράττει τά ὦτα πρός ἐπᾴσματα, ἐξ ὑπερηφανίας τυραννοῦν [Fr. καί ἐξ ὑπερηφανίας τυραννεῖ] τούς ἐπᾴδοντας.

Ὁ ἕτερος, ἤγουν ὁ δεύτερος, φησίν, Ὑπερισχύει ὁ βασιλεύς· βασιλέα δέ οὗτος καλῶν, πᾶσαν ὁμοῦ τήν ἐν πλούτῳ καί δυναστείᾳ καί ταῖς ἄλλαις περιφανείαις κενήν δόξαν, τήν γεννητικήν τῆς ἀγνοίας· καθ᾿ ἥν ὁ τῆς φύσεως γίνεται σκεδασμός· πάντων ἀγνοούντων ἀλλήλους, καί πάντων πᾶσι προσρηγνυμένων· ὑπέρ ἑνός, τοῦ πλέον ἀλλήλων θέλειν δοξάζεσθαι, δυνάμει ἤ πλούτῳ ἤ τρυφῇ, καί τοῖς ἄλλοις τρόποις, οἷς δοξάζεσθαι θέλουσιν, οἱ τήν θείαν καί μένουσαν ἠγνοηκότες δόξαν, καί τό κατ᾿ αὐτήν κράτος περιφρονοῦντες.

Οὗτοι μέν πᾶσαν, ὡς εἰπεῖν, τήν ἰλύν τοῦ βυθοῦ τῶν παρά φύσιν παθῶν, τοῖς δυσί τούτοις προβλήμασι περιγράψαντες, κριτήν ἐποιοῦντο τῶν λεγομένων, τόν βασιλέα ∆αρεῖον· τόν, ὡς ἔφην, κρατοῦντα νόμον τῆς φύσεως, ἐπικληθῆναι τοῖς αὐτῶν ἐλπίζοντες δόγμασιν.

Ὁ δέ τρίτος, ὅς ἐστιν τῆς ἀρετῆς καί τῆς γνώσεως προϊστάμενος νοῦς, καί τῆς κακῆς τῶν παθῶν δουλείας στερηθῆναι τήν ψυχήν βεβουλημένος, φησίν, Ὑπερισχύουσιν αἱ γυναῖκες, καί ὑπερνικᾷ ἡ ἀλήθεια· γυναῖκας μέν εἰπών, τάς θεοποιούς ἀρετάς, ἐξ ὧν ἡ πρός Θεόν καί ἀλλήλους τοῖς ἀνθρώποις ἑνοποιός ἀγάπη συνέστηκε, πάντων τήν ψυχήν ἐξαρπάζουσα τῶν ὑπό γένεσιν καί φθοράν· καί τῶν ὑπέρ αὐτά νοητῶν οὐσιῶν, καί αὐτῷ τῷ Θεῷ κατ᾿ ἐρωτικήν τινα σύγκρασιν περιπλέκουσα, καθ᾿ ὅσον ἐστί δυνατόν ἀνθρωπίνῃ φύσει· καί τήν ἄχραντον καί θείαν μυστικῶς δημιουργοῦσα συμβίωσιν. Ἀλήθειαν δέ φήσας, τήν μίαν καί μόνην αἰτίαν τῶν ὄντων, καί ἀρχήν καί βασιλέα καί δύναμιν καί δόξαν, (516) ἐξ ἧς, καί δι᾿ ἥν γέγονέ τε καί γίνεται· καί πρός τό εἶναι ὑπ᾿ αὐτῆς τε καί δι᾿ αὐτήν συγκρατεῖται· καί ὑπέρ ἦς πᾶσα τοῖς φιλοθέοις ἐστί σπουδή τε καί κίνησις. Καί συντόμως εἰπεῖν, διά μέν τῶν γυναικῶν, τό τέλος ἐνεδείξατο τῶν ἀρετῶν τήν ἀγάπην· ὅπερ ἐστί ἡ κατ᾿ ἔφεσιν τοῦ φύσει ἀγαθοῦ τῶν μετεχόντων ἀδιάσπαστος ἡδονή καί ἀδιαίρετος ἕνωσις· διά δέ τῆς ἀληθείας, τό πέρας πασῶν ἐπεσήμανε τῶν γνώσεων· καί αὐτῶν πάντων τῶν γινωσκομένων, εἰς ὅπερ ὡς ἀρχήν καί πέρας πάντων τῶν ὄντων, αἱ κατά φύσιν κινήσεις, γενικῷ τινι λόγῳ συνέλκονται· πάντα νικώσης κατά φύσιν, ὡς ἀληθείας τῆς τῶν ὄντων ἀρχῆς καί αἰτίας· καί πρός ἑαυτήν συνελκούσης τῶν γεγονότων τήν κίνησιν.

Οὕτω διαλεχθείς ὁ φιλόσοφος νοῦς τῷ κατά φύσιν νόμῳ, πᾶσαν αὐτοῦ τῶν πονηρῶν δαιμόνων ἀποκρούεται πλάνην· ψηφίσασθαι πείθων ἐλευθερίαν τοῖς πρός δουλείαν παθῶν κεκρατημένοις λογισμοῖς τε τῆς ψυχῆς καί δυνάμεσι καί τῶν τῆς