243

Πνεῦμα γοῦν καύσωνός ἐστιν ὁ τῦφος, (717) μισόθεον ὁμοῦ καί μισάνθρωπον πάθος· ἀποξηραίνει γάρ τήν καρδίαν τῶν ἀπίστων, τούς περί θεότητος εὐσεβεῖς λογισμούς, καί τούς ὀρθούς περί φύσεως λόγους ἀπομαραίνων, κατά τήν εἰκόνα τοῦ καύσωνος. Φασί γάρ τοῦτον γίνεσθαι τόν ἄνεμον κατά μίξιν ἀνατολικοῦ καί νοτίου πνεύματος· καί διά τοῦτο ξηραίνοντα τῆς γῆς τήν παρεσπαρμένην ἰκμάδα. Καλεῖσθαι δέ φασιν αὐτόν καί Εὐροκλύδωνα καί Τυφονικόν· τό μέν, ὡς ταραχήν πανταχόθεν γῆς καί θαλάττης ἐγείροντα· τό δε, ὡς αὐχμώδους σκότους ποιητικόν· ὅπερ πέφυκε ποιεῖν καί ὁ τῦφος. Ἐπάγει γάρ μεγάλην ταραχήν τῇ ψυχῇ, καί σκότους ἀγνοίας πληροῖ τήν διάνοιαν. Τοῦτον ἐξήγειρεν ὁ Θεός τόν καύσωνα μετά τήν εἰς Χριστόν παροινίαν· τουτέστι, παρεχώρησεν ἐπελθεῖν τοῖς Ἰουδαίοις, πρόσφορον κεκτημένοις αὐτῷ τήν διάθεσιν, ἵνα γένηται πᾶσι κατάδηλος αὐτῶν ἡ περί Θεόν καί ἀνθρώπους προαίρεσις.Ὅθεν ἀγνοίας ζόφῳ καταπιεσθέντες, εἰς τήν ἀντίθετον [Fr. et. Seg ἀντίθεον] τῷ Θεῷ μοῖραν ἑαυτούς ἑκουσίως ἀπέωσαν· ἄλλο μέν οὐδέν τό σύνολον ἔχοντες, πλήν τό διαπονεῖσθαι καί ἀδημονεῖν, ἐπί τε τῇ κατά πίστιν σωτηρίᾳ καί δόξῃ τῶν ἐθνῶν, ἐπί τε τῇ καθαιρέσει τῶν παρ᾿ αὐτοῖς κατά σάρκα νομίμων, λέγοντες· Νῦν, Κύριε, λάβε δή τάς ψυχάς ἀφ᾿ ἡμῶν, ὅτι καλόν ἡμῖν ἀποθανεῖν, ἤ ζῇν, διά τήν ξηρανθεῖσαν κολόκυνταν· λέγω δέ, τήν ἐν σκιαῖς τοῦ νόμου λατρείαν καταργηθεῖσαν· τήν ὑπό νύκτα, καί γενομένην καί ἀπογενομένην· ὡς μηδένα, τοῖς τῶν συμβόλων αἰνίγμασί τε καί τύποις μόνοις περιγραφομένην, φωτισμόν ἔχουσαν νοητόν ψυχῆς διάνοιαν λαμπρύναι δυνάμενον.

Ἀλλ᾿ ἡμεῖς πνευματικῶς διά πίστεως, καί τῆς παρομαρτούσης αὐτῇ δικαιοσύνης, τήν πνευματικήν ἀσπασώμεθα Νινευή· φημί δέ τήν ἐξ ἐθνῶν Ἐκκλησίαν, τήν ὡς ἀληθῶς Πόλιν μεγάλην τῷ Θεῷ καθεστῶσαν, ὡς γέγραπται· καί διά τῶν ὁρισθεισῶν αὐτῇ πρός ἐπιστροφήν τριῶν ἡμερῶν τῆ μετανοίᾳ διασωθεῖσαν· καί πολῖται ταύτης τῆς πόλεως τῆς τῷ Θεῷ μεγάλης διά τῆς μετανοίας, καί τῆς ἐπί τό κρεῖττον μεταβολῆς γενέσθαι σπουδάσωμεν. Ἐπιτετηρημένως γάρ φησι μεγάλην εἶναι τῷ Θεῷ τήν πόλιν ὁ λόγος οὗτος φάσκων, Ἡ δέ Νινευή, ἧν πόλις μεγάλη τῷ Θεῷ. Ποῦ τῆς Γραφῆς ὁ Ἰουδαῖος περί τῆς κάτω πόλεως Ἱερουσαλήμ ἀληθείας φροντίζων τοῦτο κείμενον ἐπί λέξεως εὑρίσκει τό ῥητόν; Οὐδαμοῦ γάρ ἔγωγε πᾶσαν πολλάκις ἀναγνούς τήν ἁγίαν Γραφήν, κείμενον ηὗρον τό, Καί Ἱερουσαλήμ(720) ἦν πόλις μεγάλη τῷ Θεῷ. Τίς δέ λόγου δυνάμει καί νοημάτων πλούτῳ θαῤῥῶν, περιγράψας μετρῆσαι δυνήσοιτο τό μέγεθος τῆς τῷ Θεῷ καί οὔσης καί λεγομένης μεγάλης πόλεως; Ἐμοί μέν τοῦτο παντελῶς ἄπορον· οἶμαι δέ, καί παντί συνετῷ τήν διάνοιαν, καί μικρόν γοῦν ἐπῃσθημένῳ τῆς θείας μεγαλειότητος, καί τῷ Θεῷ τάς θείας ψήφους ἐμφερεῖς εἶναι δοκεῖν οὐκ ἀγνοῶν. Πῶς δέ τῷ Θεῷ μεγάλη πόλις ἐστίν, ἡ πρώτη πόλις τῶν Ἀσσυρίων, ἔνθα τῆς πλάνης ὑπῆρχεν ἡ σύγχυσις· ἔνθα τῆς εἰδωλομανίας ἵδρυτο τό βασίλειον· ἡ πολύ πόῤῥω τυγχάνουσα τῆς λεγομένης ἁγίας γῆς, καί τῷ σωματικῷ Ἰσραήλ ἐπηγγελμένης, εἰ μή τό μέγεθος τῆς μηδενί λόγῳ περιγραφομένης πίστεως τῆς ἐξ ἐθνῶν Ἐκκλησίας ἐνιδών ὁ Θεός, τό μέλλον ὥσπερ ὄν ἀπεδέξατο, καί τό τέως ἀλλότριον εἰσῳκήσατο· καί τό ποτε διά τήν ἀθεΐαν φαυλότατον, ἔνθεον τῷ λόγῳ καθέστηκε καί τιμιώτατον, καί μηδενί λόγῳ τό μέλλον ὁριζόμενον ἔχον, διά τοῦ προφήτου φήσας διαῤῥήδην, Καί Νινευή ἦν πόλις μεγάλῃ τῷ Θεῷ· πρός ἦν ἀποσταλείς ὁ τῆς προφητικῆς χάριτος λόγος, τήν μακαρίαν καταστροφήν ἐκήρυξεν, εἰπών· Ἔτι τρεῖς ἡμέραι, καί Νινευή καταστραφήσεται. Κατά τοῦτον γενόμενος τῆς τῶν ἡμερῶν προσθεσμίας τόν τόπον, τά μέν ἄλλα δοκῶ μοι παρήσειν, ὅσα δυνατόν ῥηθῆναι τοῖς τόν λόγον ἀνάγουσι· μονώτατον δέ σκοπεῖν μετά τῆς ἀκριβοῦς σημειώσεως, καί εἰπεῖν ὅπερ τυχόν οὐκ ἔξω βαῖνον εὑρεθήσεται τῆς ἀληθείας λεγόμενον.