78

γ΄. Τῆς ἀγάπης ἴδιόν φησι τῶν κατ᾿ αὐτήν ζώντων μίαν ἐνδεῖξαι γνώμην. δ΄. Ὅτι τῶν ὄντων διαβάς τήν οὐσίαν ὁ νοῦς, ἀνόητος γίνεται Θεῷ προσβάλλων

ὑπέρ πᾶσαν ὄντι καί οὐσίαν καί γνῶσιν καί νόησιν. ε΄. Ὅτι πρός διαθέσεις ψυχῶν ὁ τοῦ Θεοῦ λόγος ἐν τοῖς δεχομένοις αὐτόν

ποιεῖται τήν τῶν χαρισμάτων διαφοράν. στ΄. Ὅτι κατά διάνοιαν ὡς ὑπέρ παρουσῶν τῶν ὑλῶν τούς ἀφανεῖς ἡμῶν

συμπλέκονται πολέμους οἱ δαίμονες. ζ΄. Ὅτι διά τήν ἡδονήν φησι ἀγαπῶμεν τά πάθη· καί διά τήν ὀδύνην τήν ἀρετήν

ἀποφεύγομεν. η΄. Ὅτι καθάπερ ὁ λόγος κρατῶν τῶν παθῶν ἀρετῆς ὄργανον ποιεῖται τάς

αἰσθήσεις, οὕτω καί τά πάθη κρατοῦντα τοῦ λόγου, μορφοῦσιν τάς αἰσθήσεις πρός ἁμαρτίαν.

θ΄. Τῶν αἰσθητῶν δηλονότι. ι΄. Ὅτι καθ᾿ ἕξιν μετά τήν ἀπαλλαγήν τῆς πρός τά ὄντα φυσικῆς σχέσεως

ἑνωθεῖσα τῷ Θεῷ ἡ ψυχή, τήν περί τό καλόν παγιότητα λαμβάνει ἀμετακίνητον. (268) ια ΄. Ὄντα λέγει τάς τῶν ὄντων οὐσίας· εἶναι δέ δοκοῦντα τάς κατά ποῖον

καί πόσον ῥοάς τε καί ἀποῤῥοάς, περί ἅς ἡ τῶν αἰσθήσεων πλάσις συνέστηκεν τήν ἁμαρτίαν δημιουργοῦσα.

ιβ ΄. Ὅτι μέσος ὤν Θεοῦ καί ὕλης ὁ ἄνθρωπος, τό πρός τόν Θεόν ὡς αἰτίαν καί τέλος τῆς οἰκείας γενέσεως μή κινεῖσθαι, ἀλλά πρός τήν ὕλην, εἰκότως τόν Θεόν ἠγνόησε, τῇ πρός τήν ὕλην ῥοπῇ τόν νοῦν ἀπογεώσας.

ιγ΄. Σύνθετον γνῶσιν εἶπεν, τήν κατ᾿ αἴσθησιν πεῖραν τῶν αἰσθητῶν, ὡς κατά φύσιν ἔχουσαν ἡδονήν διά τήν γένεσιν, καί πόνον διά τήν φθοράν.

ιδ΄. Κτίσις τῶν ὁρατῶν, φησιν, καί πρός τόν νοῦν ἔχει λόγους πνευματικούς, καί φυσικήν πρός αἴσθησιν δύναμιν· ὧν τά νοήματα καθάπερ ξύλον ἐν μέσῳ τῆς καρδίας, παραδείσου τροπικῶς νοουμένης, ὑπάρχουσι.

ιε΄. Ἀγνοεῖ τις τήν καθ᾿ ἡδονήν καί ὀδύνην τῆς αἰσθήσεως πεῖραν, ὅταν τῷ Θεῷ προσδήσει τόν νοῦν, τῆς σωματικῆς ἐλεύθερος γενόμενος σχέσεως.

Ἐκ τῶν Φωτίου. Τούτων τάς λύσεις ὁ θεῖος οὗτος ἀνήρ καί γενναῖος ὁμολογητής ἀποδιδόναι

ὑπέρχεται πόνον. Ἐστί δέ τήν φράσιν σχοινοτενής τε ταῖς περιόδοις, καί χαίρων ὑπερβατοῖς· ἐνακμάζων τε ταῖς περιβολαῖς, καί κυριολογεῖν οὐκ ἐσπουδασμένος· ἐξ ὧν αὐτοῦ τῇ συγγραφῇ καί τό ἀσαφές καί δυσεπίκτητον (δυσεπισκόπητον) διατρέχει. Τῷ τραχεῖ δέ τοῦ ὄγκου, ὅσα περί συνθήκην καί ἀναπαύσεις τόν λόγον ὑποβάλλων, οὐδ᾿ ἡδύς εἶναι σπουδάζει τῇ ἀκοῇ. Μεταφορά αὐτῷ τῶν λέξεων οὐκ εἰς τό χάριεν καί γεγοητευμένον περιήνθισται, ἀλλ᾿ οὕτως ἁπλῶς καί ἀπεριμερίμνως παραλαμβάνεται· ὅ δέ ἐγγύς, καί τούς περί αὐτόν ἀποκναίει ἐσπουδακότας, πόῤῥω τοῦ γράμματος καί τῆς ἐγνωσμένης ἱστορίας ἤ μᾶλλον καί αὐτοῦ τοῦ ἠπορημένου αἱ λύσεις αὐτῷ περινοοῦνται· πλήν εἴ τινι φίλον ἀναγωγαῖς καί θεωρίαις τόν νοῦν ἀνελίσσειν, οὐκ ἄν ποικιλωτέραις οὐδ᾿ ἐσπουδασμέναις μᾶλλον ἤ ταύταις περιτύχοι. Συλλέγει μέν γάρ καί τῶν πρό αὐτοῦ εἰς ἔνια τῶν ἠπορημένων εἰρημένα· συνάπτει δέ καί τῆς οἴκοθεν φιλοπονίας οὐδέν ἔλαττον, εἰ μή καί μᾶλλον, τό γλαφυρόν τε καί περινενοημένον προβεβλημένα. Πανταχοῦ δέ τό εὐσεβές αὐτοῦ, καί τοῦ εἰς Χριστόν πόθου τό καθαρόν καί γνήσιον διαλάμπει.