88

βίβλος· Ἐν δέ τῇ ἀριστερᾷ αὐτῆς, πλοῦτος καί δόξα· τούς ἐκ δεξιῶν δέ, τούς καθαράν αἰσθητῆς φαντασίας δεξαμένους τήν ἄϋλον γνῶσιν τῶν νοητῶν· ἐν γάρ τῇ δεξιᾷ αὐτῆς, φησίν, ἔτη ζωῆς· τούς δέ ἔμπροσθεν τούς δι᾿ ὑπερβάλλουσαν περί τό θεῖον κάλλος ἐρωτικήν τῆς κατά νοοῦν ἐφέσεως ζέσιν, ἀξιωθέντας τῆς πρόσωπον πρός πρόσωπον ἀπολαύσεως. Εἰ δέ καί ἄλλος ἐστί περί τούτου μείζων λόγος καί ὑψηλότερος, ὑμῖν καί τοῖς καθ᾿ ὑμᾶς θείοις ἀνδράσιν ἐστί ληπτός.

ΣΧΟΛΙΟΝ. α ΄. ∆ιττόν εἶναί φησι τόν φόβον, τόν μέν ἁγνόν, τόν δέ οὐχ ἁγνόν· ἐπειδή τῶν

ἀνθρώπων, οἱ μέν εἰσίν ἁμαρτωλοί, οἱ δέ δίκαιοι· ὧν οἱ μέν δίκαιοι, διά τό καθαρόν καί ἄῤῥυπον τῆς συνειδήσεως τόν πρῶτον ἐν ἑαυτοῖς φυλάττουσι πρός τό Θεῖον φόβον, αἰδούμενοι τοῦτον διά τήν ὑπερβάλλουσαν ὑπεροχήν τῆς αὐτοῦ ἀπείρου, δυνάμεως· οἱ δέ ἁμαρτωλοί, κατά τόν δεύτερον φόβον, ἀπεκδεχόμενοι παρ᾿ αὐτοῦ τάς ἐπί πλημμελήμασι τιμωρίας. Καί τόν μέν ἁγνόν φόβον διαμένειν ἀεί καί ἀνεξάλειπτον εἶναι, κατά τό, Ὁ φόβος Κυρίου ἁγνός, διαμένων εἰς αἰῶνα αἰῶνος· τόν δέ οὐχ ἁγνόν, ἐξίτηλον εἶναι καί ἀνεπίμονον, διά τῆς μετανοίας ἀφανιζόμενον. Τόν μέν οὖν Ἀπόστολον, μή τέλειον εἶναι φάναι τόν φοβούμενον ἐν τῇ ἀγάπῇ, κατά τόν οὐχ ἁγνόν φόβον· τόν δέ Προφήτην, μή εἶναι, ὑστέρημα τοῖς φοβουμένοις τόν Κύριον, κατά τόν ἁγνόν φόβον.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ ΙΑ΄.

Τίς ἡ ἀρχή τῶν μή τηρησάντων αὐτήν ἀγγέλων, καί τί τό οἰκητήριον ὅ ἀπέλιπον; καί τίνες οἱ ἀΐδιοι δεσμοί; καί τίς ὁ ζόφος, ὑφ᾿ ὅν τετήρηνται; καί τί ἐν τῇ κρίσει τῆς μεγάλης ἡμέρας πείσονται;

Ἀπόκρισις. Ὁ μέν ἀκριβής περί τούτων λόγος, τοῖς ἀποστολικοῖς τήν διάνοιαν μόνοις ἔστω

τετηρημένος, τοῖς ἀμέσως παρά τοῦ Λόγου διδαχθεῖσι, τήν τε τῶν ὄντων γνῶσιν ἀψευδῆ, καί τῆς ἐπί τοῖς οὖσι σαφῶς (σοφῆς) προνοίας τήν ἀγαθήν καί δικαίαν διεξαγωγήν· οἷα μηδέν ἑαυτῶν καί τοῦ Λόγου κατά νοῦν ἀφεῖσι κωλυτικόν διατείχισμα. Ὅσον δ᾿ οὖν εἰς ἐμέ φθάνει τόν κάτω, καί πολλά ἔχοντα τῆς τοῦ Λόγου πρός μέ κωλύματα διαβάσεως, ἀρχή τῶν μή τηρησάντων αὐτήν ἀγγέλων ἐστίν, ὀ λόγος τυχόν, καθ᾿ ὅν ἐκτίσθησαν· ἤ ἡ δοθεῖσα πρός ἐκθέωσιν αὐτοῖς κατά χάριν φυσική δυναστεία· ἤ πάλιν, ἡ κατά τήν ἀξίαν τῆς χάριτος τάξις τῆς στάσεως· τό δέ οἰκητήριον ἐστιν, ἤ ὁ οὐρανός, ἤ ἡ κατά τήν ἕξιν τῶν ὑπέρ ἔννοιαν ἀγαθῶν σοφία, ἥν οἰκεῖν ἐδημιουργήθησαν· οἶδε γάρ καί σοφίαν οἶκον ὀνομάζειν ὁ λόγος· ἤ ἡ φρουρητική τῶν δοθέντων αὐτοῖς φυσικῶν τε καί (293) ἐπικτήτων ἀγαθῶν ἐπισκοπή τῆς ἀχράντου θεότητος, ἥν ἀπέλιπον τυραννήσαντες· ἀΐδιοι δέ δεσμοί εἰσιν, ἡ κατά γνώμην αὐτῶν παντελής τε καί διηνεκής περί τό καλόν ἀκινησία, καθ᾿ ἥν οὐδαμῶς οὐδέ ποτε θείας ἀνέσεως ἀπολαύουσιν· ἤ πάλιν, ἡ διά τήν ἡμῶν σωτηρίαν τῆς καθ᾿ ἡμῶν μανίας αὐτούς ἐπέχουσα προβῆναι τῆς αὐτῶν πονηρίας τά καθ᾿ ἡμῶν μηχανήματα· ζόφος δέ ἐστιν, ἡ παντελής καί ὁλόκληρος τῆς θείας ἄγνοια χάριτος· καθ᾿ ἥν διόλου γνωμικῶς ποιωθέντες, τῆς μακαρίας καί παμφαοῦς τοῦ ἀκηράτου φωτός ἐστέρηνται διαδόσεως· περί τό μή ὄν, πᾶσαν τήν δοθεῖσαν αὐτοῖς κατά φύσιν νοεράν δύναμιν ἀναλώσαντες. Τί δέ πείσονται κατά τήν φοβεράν ἡμέραν τῆς κρίσεως, μόνος οἶδεν ὁ δίκαιος Κριτής, ὁ κατ᾿ ἀξίαν ἑκάστῳ δικαίαν ἀφορίζων τήν ἀμοιβήν, καί τῷ μέτρῳ τῆς κακίας ἴσον πρεπόντως τό εἶδος διανέμων