136
α΄. Θεωρίας μέν τό στηθύνιον, πράξεως δέ ὁ βραχίων σύμβολον. Ἕξις γάρ τοῦ διανοητικοῦ πέφυκεν ὑπάρχειν ἡ θεωρία, καί ἡ πρᾶξις ἐνέργεια. ∆ι᾿ ἀμφοτέρων δέ τούτων ἡ ἀληθής ἱερωσύνη χαρακτηρίζεται.
β΄. Ὁ ἱερουργῶν τῷ Θεῷ δι᾿ εὐσεβοῦς λόγου τάς ἄλλων καρδίας, αἷς ἀναλογεῖ τό στηθύνιον· καί τήν πρακτικήν αὐτῶν δύναμιν, ᾗ ἀναλογεῖ ὁ βραχίων, ἀφορίζων ταῖς ἐνεργείαις τῶν ἐντολῶν, γέγονεν ἱερεύς λαμβάνων παρά τῶν ἑαυτούς θυσίαν τῷ Θεῷ προσαγόντων, τό στῆθος καί τόν βραχίονα.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ Μστ΄.
Τίς ἡ διαφορά τοῦ ἐσόπτρου πρός τό αἴνιγμα; Ἀπόκρισις. Τό μέν ἔσοπτρόν ἐστιν, ὡς ἐν ὅρῳ φάναι, συνείδησις τήν τῶν κατά πρᾶξιν
ἀνελλιπῶς πάντων ἀγαθῶν ἔχουσα μορφήν· δι᾿ ἧς ὁ καθαρός τήν διάνοιαν πέφυκεν ὁρᾷν τόν Θεόν· ἤ, ἕξις πρακτική, τήν πασῶν τῶν ἀρετῶν εἰς ἀλλήλας ἑνοειδῶς καθάπερ πρόσωπον θεῖον περιγράφουσα σύνθεσιν. Τό δέ αἴνιγμα, γνῶσίς ἐστι διά τῆς κατά θεωρίαν παντελοῦς τῶν θείων λόγων ἐφικτῆς τῇ φύσει περιοχῆς, τήν τῶν ὑπέρ νόησιν ἔμφασιν ἔχουσα. Καί ἁπλῶς ἔσοπτρόν ἐστι, ἕξις ἐνδεικτική τῆς μελλούσης τῶν ἀρετῶν ἐμφανισθῆναι τοῖς ἀξίοις πρωτοτύπου μορφῆς. Τό γάρ ἐσόμενον τέλος τῆς πρακτικῆς φιλοσοφίας παραδηλοῖ τοῖς ἔχουσι, τό ἔσοπτρον· τό αἴνιγμα δέ, τῆς τῶν νοουμένων περί γνῶσιν ἀρχετυπίας ἐστίν ἔνδειξις.
Πᾶσα τοίνυν ἐνταῦθα δικαιοσύνη, συγκρινομένη πρός τήν μέλλουσαν ἐσόπτρου λόγον ἐπέχει, τήν τῶν ἀρχετύπων πραγμάτων εἰκόνα, οὐκ αὐτά δέ τά πράγματα κατ᾿ εἶδος ὑφιστάμενα ἔχουσα. Καί πᾶσα γνῶσις ἐνταῦθα τῶν ὑψηλῶν, συγκρινομένη πρός τήν μέλλουσαν, αἴνιγμά ἐστιν, ἔμφασιν τῆς ἀληθείας, ἀλλ᾿ οὐκ αὐτήν ὑφισταμένην ἔχουσα τήν φανήσεσθαι μέλλουσαν ἀλήθειαν. Ἐπειδή γάρ ἀρετῇ καί γνώσει τά θεῖα συνέχεται, τῶν κατ᾿ ἀρετήν πρωτοτύπων ἐστίν ἐνδεικτικόν τό ἔσοπτρον, καί τῶν κατά γνῶσιν ἀρχετύπων ἐμφατικόν ὑπάρχει τό αἴνιγμα. Ταύτην ἔχει τήν διαφοράν τό ἔσοπτρον πρός τό αἴνιγμα· καθότι τό μέν ἔσοπτρον πρακτικῆς μηνύει τέλος ἐσόμενον· τό δέ αἴνιγμα, θεωρητικῆς ἐμφαίνει μυστήριον
. ΣΧΟΛΙΟΝ. α΄. Ὅτι τό μέν ἔσοπτρον τῶν τῇ πρακτικῇ (421) προσφυῶν ἀγαθῶν ἐστιν
ἐμφατικόν· τό δέ αἴνιγμα, τῶν ἐπί τῇ γνώσει μελλόντων μυστηρίων ἐστίν ἐνδεικτικόν.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ ΜΖ΄.
Τί ἐστι, " Φωνή βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, "καί τά ἑξῆς; Τίς ἡ ἔρημος, καί τίς ἐνταῦθα ἡ ὁδός Κυρίου, καί τίς ἡ ἑτοιμασία αὐτῆς; Τίνες τε αἱ τρίβοι αὐτοῦ, καί τί τό εὐθῦναι αὐτάς; Τίνες τε αἱ φάραγγες, καί τί σημαίνει τό " Πληρωθήσεται πᾶσα φάραγξ;" Τίνα τά ὄρη, καί οἱ βουνοί, καί τίς ἡ τούτων ταπείνωσις; Τίνα τά σκολιά, καί πῶς ἔσται εἰς εὐθεῖαν; Τίνες αἱ τραχεῖαι, καί πῶς ἔσονται εἰς ὁδούς λείας; Καί τί τό μετά ταῦτα πάντα, "Καί ὄψεται πᾶσα σάρξ τό Σωτήριον τοῦ Θεοῦ;"
Ἀπόκρισις. Φωνή τοῦ ἐξ ἀρχῆς βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, τῇ φύσει λέγω τῶν ἀνθρώπων, ἤ τῷ
κόσμῳ τούτῳ, Θεοῦ Λόγου, προδήλως ἐστί πᾶς ἅγιος, εἴτε κατά τόν Ἄβελ ὀρθῶς προσφέρων ἐξ εἰλικρινείας ἐστεατωμένα ταῖς ἀρεταῖς τά τῆς ψυχῆς πρῶτα τῆς