144

τοῦτο κατά τήν ἔρημον, φημί δή τήν φυσικήν θεωρίαν, οἷον πύργους ἀσφαλεῖς τάς εὐσεβεῖς περί τῶν ὄντων ᾠκοδόμησε δόξας· ἐν αἷς ὁ καταφεύγων, οὐ φοβεῖται τούς κατά τήν ἔρημον ταύτην, λέγω δέ τήν φύσιν τῶν ὀρωμένων, λῃστεύοντας δαίμονας, καί πλανῶντας τόν νοῦν διά τῆς αἰσθήσεως, καί πρός ἀγνοίας κατασύροντας ζόφον.

Καί ἐλατόμησε λάκκους πολλούς· τάς διαφόρους δηλαδή τῶν κρειττόνων ἕξεις, τάς δεκτικάς τῶν θεόθεν χορηγουμένων κατά τήν γνῶσιν μαθημάτων. Ὅτι κτήνη πολλά ὑπῆρχεν αὐτῷ ἐν Σεφιλᾷ, καί ἐν τῇ πεδεινῇ· καί ἀμπελουργοί ἐν τῇ ὀρεινῇ, καί ἐν τῷ Καρμήλῳ, ὅτι γεωργός ἦν. Ὁ διά τῶν ὅπλων τῶν δεξιῶν καί ἀριστερῶν νομίμως ὑπέρ ἀληθείας ἀθλῶν, ἐκ τῶν περί τήν ἀρετήν καί τήν γνῶσιν διαφόρων ἕξεων, ὡς ἐκ λατομητῶν λάκκων, τά ἐν Σεφιλᾷ κτήνη, τουτέστι, τά διά τῆς τῶν ἀκουσίων πειρασμῶν γυμναζόμενα πείρας, περί τό σῶμα τῆς ψυχῆς κινήματα, πρός ὑπομονήν ὑπαλείφει, ποτίζων τούς περί καρτερίας λόγους· τά δέ ἐν τῇ πεδινῇ, τουτέστι, τά διά τῶν δεξιῶν εὐθηνούμενα, τῷ πλάτει τῶν ἀρετῶν τῆς ψυχῆς κινήματα, τούς περί ταπεινοφροσύνης καί μετριοπαθείας ποτίζει λόγους, πρός τό, μήτε τοῖς ἀριστεροῖς καταπεσεῖν, μήτε τοῖς δεξιοῖς ἐπαρθῆναι.

Καί ἀμπελουργούς ἐν τῇ ὀρεινῇ, καί ἐν τῷ Καρμήλῳ. Ἀμπελουργοί εἰσιν ἐν τῇ ὀρεινῇ, οἱ κατά τό ὕψος μένοντες τῆς θεωρίας, καί τήν ἐκστατικήν καί ἀπόῤῤητον φιλοκαλοῦντες γνῶσιν εὐσεβεῖς λογισμοί. Καί ἐν τῷ Καρμήλῳ, οἱ τόν περί τελείας ἀπαθείας τε καί καθάρσεως διά τῆς τῶν ἁπάντων ὡς ἀκροβυστίας τινός τῷ γονίμῳ τῆς ψυχῆς πειρικειμένης ἀφαιρέσεως γεωργοῦντες λόγον, λογισμοί, καί οἷον γνωστικῶς περιτέμνοντες παντελῶς τοῦ νοῦ τήν σχέσιν τῶν ὑλικῶν. Ἐπίγνωσις γάρ περιτομῆς ὁ Κάρμηλός ἐστι.

Γεωργόν δέ φησιν εἶναι τόν Ὀζίαν, ὅτι πᾶς νοῦς ἰσχύν Θεοῦ πρός θεωρίαν ἔχων, καί ἀληθής ἐστι γεωργός, καθαρά ζιζανίων διά τῆς οἰκείας σπουδῆς καί ἐπιμελείας, τά θεῖα τῶν ἀγαθῶν διαφυλάττων σπέρματα· μέχρις οὗ συντηροῦσαν αὐτόν ἔχῃ τοῦ Θεοῦ τήν μνήμην. Φησί γάρ· Καί ἦν ἐκζητῶν τόν Κύριον ἐν ταῖς ἡμέραις Ζαχαρίου ἐν φόβῳ Κυρίου. Ζαχαρίαν δέ μνήμην Θεοῦ, πρός τήν Ἑλλάδα φωνήν μεταφερόμενον οἶδεν ὁ λόγος. ∆ιό πάντοθεν δεηθῶμεν τοῦ Κυρίου, τήν σωτήριον αὐτοῦ ἡμῖν φυλαχθῆναι μνήμην, ἵνα μή διαφθείρῃ τήν ψυχήν τό κατορθούμενον, πρός ὕψος ἀρθεῖσαν, καί τῶν ὑπέρ φύσιν ὡς Ὀζίας κατατολμήσασαν.

ΣΧΟΛΙΑ. α΄. Σκηνήν λέγει θαυμαστήν τήν ἐξ ἡμῶν ἁγίαν τοῦ (444) Θεοῦ σάρκα, ὡς δίχα

σπορᾶς ἐν αὐτῷ τό εἶναι λαβοῦσαν· οἶκον δέ, τήν νοεράν ψυχήν. Σάρκα γάρ νοερῶς ἐμψυχωμένην ἀῤῤήτως ἥνωσεν ἑαυτῷ γενόμενος ἄνθρωπος ὁ Λόγος τῷ ὁμοίῳ τό ὅμοιον ἀνακαθαίρων. Τόπος δέ, αὐτός ἐστιν ὁ Λόγος ὁ καθ᾿ ὑπόστασιν ἀτρέπτως ἐν ἑαυτῷ τήν φύσιν πηξάμενος. Πρός ταύτην οὖν τήν σκηνήν σάρκα διερχόμεθα, τήν ἡμετέραν διά τῶν ἀρετῶν ἁγιάζοντες σάρκα, δι᾿ ὧν σύμμορφος πέφυκεν γίνεσθαι τῷ σώματι τῆς δόξης αὐτοῦ κατά τήν χάριν τοῦ Πνεύματος· καί ἔσω τοῦ οἴκου τοῦ Θεοῦ, τῆς ἀμιγοῦς θεωρίας, κατά τήν ἁπλῆν καί ἀδιαίρετον γνῶσιν, πρός αύτήν ἀφικνούμενοι τήν νοεράν τοῦ Κυρίου ψυχήν· ἵνα καί ἡμεῖς νοῦν Χριστοῦ κατά τόν Ἀπόστολον τῇ μεθέξει τοῦ Πνεύματος ἔχωμεν, γινόμενοι κατά χάριν δι᾿ αὐτόν ὅσαπερ αὐτός φύσει κατ᾿ οἰκονομίαν γέγονεν δι᾿ ἡμᾶς.

β΄. Τόν ἀκρογωνιαῖον λίθον σύνδεσμον κέκληκεν τῆς γωνίας, ἤγουν Ἐκκλησίας. γ΄. Πύλην γωνίας τήν σάρκωσιν λέγει, πύλην οὖσαν τῆς Ἐκκλησίας· πύργους δέ,

τά ὀρθά περί τῆς σαρκώσεως δόγματα. δ΄. Φάραγγος γωνίαν εἶπεν, τήν πρός τήν ψυχήν κατά φύσιν ἕνωσιν τῆς σαρκός·

τήν τε κατά πνεῦμα πρός αὐτήν ψυχῆς ὡς ἀρετῆς ὑπουργόν συνάφειαν.