162
ἐπαισθόμενος, τό μάταιον οἴδημα τῆς καρδίας ἀποτίθεται· φησί γάρ μετά τό γενέσθαι τήν ὀργήν· Καί ἐταπεινώθη Ἐζεκίας ἀπό τοῦ ὕψους τῆς
καρδίας αὐτοῦ, καί οἱ κατοικοῦντες Ἱερουσαλήμ· καί οὐκ ἐπῆλθεν ἐπ᾿ αὐτούς ὀργή Κυρίου ἐν ταῖς ἡμέραις Ἐζεκίου.
Ἤ πάλιν ὀργή Κυρίου ἐστίν, ἡ ἀνακωχή τῆς τῶν θείων χαρισμάτων χορηγίας· ἥτις, συμφερόντως ἐπί πάντα γίνεται νοῦν ὑψηλόν καί μετέωρον, καί τοῖς δοθεῖσιν αὐτῷ θεόθεν καλοῖς ὡς ἐπ᾿ ἰδικοῖς κατορθώμασι μεγαλαυχούμενον. Ἄξιον δέ ἐστιν ἐπιστῆσαι, καί ἰδεῖν, τί δήποτε μή ἐπί μόνον τόν Ἐζεκίαν ὑψωθέντα τήν καρδίαν ἦλθεν ἡ ὀργή, ἀλλά καί ἐπί Ἰούδαν καί ἐπί Ἱερουσαλήμ. Τοῦτο μάλιστα πείσει τούς τῷ γράμματι μόνῳ τῆς Γραφῆς φιλοπόνως παρακαθημένους, ὅτι χρή τούς φιλοθέους περί τήν πνευματικήν θεωρίαν τῶν γεγραμμένων τήν πᾶσαν ποιεῖσθαι σπουδήν, εἴπερ ὁ τῆς ἀληθείας λόγος αὐτοῖς πάντων ἐστί τιμιώτερος. Εἰ γάρ μόνῳ τῷ γράμματι στοιχήσομεν, πολλάκις, ὡς εἰκός, ἀδικίαν τῆς θείας καταψηφισόμεθα κρίσεως, τῷ ἁμαρτήσαντι συγκολαζούσης ἀδίκως τούς μηδαμῶς ἁμαρτήσαντας· καί πῶς ἀληθής ὁ φάσκων ἔσται λόγος, Οὐκ ἀποθανεῖται πατήρ ὑπέρ υἱοῦ, οὔτε υἱός ὑπέρ πατρός. Ἕκαστος ἐν τῇ ἁμαρτίᾳ αὐτοῦ ἀποθανεῖται; καί, Σύ ἀποδώσεις ἑκάστῳ κατά τά ἔργα αὐτοῦ, πρός Θεόν παρά τοῦ ∆αβίδ λεγόμενον.
Καί ὑψώθη, φησίν, ἡ καρδία Ἐζεκίου· καί οὐκ ἐπήγαγε, Καί ἡ καρδία τῶν οἰκούντων Ἱερουσαλήμ καί Ἰούδαν· πῶς οὖν συνεκόλασε τῷ αἰτίῳ τούς ἀναιτίους, κατ᾿ αὐτούς ἐκείνους συνιδεῖν οὐκ ἔχω. Λέγει γάρ· Καί ὑψώθη ἡ καρδία Ἐζεκίου, καί ἐγένετο ἐπ᾿ αὐτόν ὀργή, καί ἐπί Ἰούδαν καί ἐπί Ἱερουσαλήμ· περί ὧν οὐ γέγραφεν ὁ Λόγος, ὅτι ὑψώθησαν. Οὐκοῦν ἐπειδή ἀμήχανος ἡ λύσις τῶν ἀπορουμένων τοῖς προεστηκόσι τοῦ γράμματος, καί τό ῥητόν τῆς διανοίας προκρίνουσιν, ἐπί τήν πνευματικήν τῶν γεγραμμένων κατανόησιν ἔλθωμεν, καί εὑρήσομεν ἀκμητί, τήν τῷ γράμματι κεκαλυμμένων τήν ἀλήθειαν, φωτός δίκην τοῖς φιλαληθέσι προλάμπουσαν.
(493) Πᾶς τοιγαροῦν γνωστικός καί φιλόσοφος νοῦς, καί τόν Ἰούδαν ἔχει, καί τήν Ἱερουσαλήμ· τόν μέν Ἰούδαν, εἰς τόν κατ᾿ ἐξομολόγησιν τρόπον πνευματικῶς λαμβανόμενον· ἤγουν, τήν ἕξιν τῆς μετανοίας, μετά τῶν αὐτῆς συνεκτικῶν λογισμῶν τῇ προκοπῇ τῆς κατά νοῦν ἀναβάσεως πρακτικῶς συναυξάνουσαν. Ἐξομολόγησις γάρ Ἰούδας ἑρμηνεύεται. Τήν δέ Ἱερουσαλήμ, εἰς τήν εἰρηνικήν τῆς ἀληθείας ἕξιν, μετά τῶν συμπληρούντων αὐτήν θείων θεωρημάτων ἀλληγορικῶς νοουμένην. Καί συντόμως εἰπεῖν, τήν μέν Ἰουδαίαν, ὡς πρακτικήν, ἔχει φιλοσοφίαν· τήν δέ Ἱερουσαλήμ, θεωρητικήν μυσταγωγίαν. Ὁπηνίκα οὖν διά τῆς θείας χάριτος ὁ φιλόσοφος νοῦς, κατά τε τήν πρακτικήν καί τήν θεωρητικήν φιλοσοφίαν, πᾶσαν ἀντικειμένην ἀρετῇ τε καί γνώσει διακρουσάμενος δύναμιν, τελείως τό κατά τῶν πνευμάτων τῆς πονηρίας ἀναδήσεται κράτος, καί μή τήν δέουσαν εὐχαριστίαν ἀνάθηται τῷ αἰτίῳ τῆς νίκης Θεῷ· ἀλλ᾿ ὑψώθη τήν καρδίαν, ἑαυτόν τοῦ παντός κατορθώματος ἡγησάμενος αἴτιον, τηνικαῦτα ὡς μή ἀνταποδούς τῷ Θεῷ κατά τό ἀνταπόδομα ὅ ἀνταπέδωκεν αὐτῷ, δέχεται οὐ μόνον αὐτός γινομένην ἐπ᾿ αὐτόν τήν ὀργήν τῆς ἐγκαταλείψεως, ἀλλά καί Ἰούδας καί Ἱερουσαλήμ· τουτέστιν, ἡ τῆς πράξεως ἕξις καί τῆς θεωρίας· παθῶν ἀτιμίας εὐθέως συγχωρήσει Θεοῦ κατεπανισταμένων τῆς πράξεως, καί τήν τέως καθαράν μολυνόντων συνείδησιν· καί ψευδῶν ἐννοιῶν συνεπιπλεκομένων τῇ θεωρίᾳ τῶν ὄντων, καί τήν τέως ὀρθήν διαστρεφουσῶν δόξαν τῆς γνώσεως.
Θεῖος γάρ ὡς ἀληθῶς ὅρος τε καί νόμος κατά Πρόνοιαν ἐνυπάρχει τοῖς οὖσι, παιδεύεσθαι διά τῶν ἐναντίων ἐπιτρέπων πρός εὐγνωμοσύνην, τούς ἐπί κρείττοσι φανέντας ἀγνώμονας· καί τήν πεῖραν τῶν ἀντικειμένων, τῆς τῶν καλῶν κατορθωτικῆς θείας ἐπίγνωσιν ποιεῖσθαι δυνάμεως· ὡς ἄν μή παντελῶς ἐπί τοῖς