202
κατεκρίθη τῆς σαρκός ὁ θάνατος, εἰς τήν τοῦ νόμου τῆς ἁμαρτίας ἀναίρεσιν ἐπινενοημένος· ὁ διαγνούς ὅτι διά τήν ἁμαρτίαν, εἰς τήν αὐτῆς ἀναίρεσιν ἐπεισῆλθεν ὁ θάνατος, ἀεί χαίρουσαν ἔχει τήν ψυχήν διά πόνων ποικίλων θεωμένην ἀπογινόμενον τῆς οἰκείας σαρκός τόν νόμον τῆς ἁμαρτίας, πρός ὑποδοχήν τῆς μελλούσης ἐν πνεύματι μακαρίας ζωῆς· ἧς ἄλλως οὐκ (604) ἔστι τυχεῖν, μή πρότερον κενωθέντος ὡς ἐξ ἀγγείου τινός τῆς σαρκός ἐν τῇ παρούσῃ ζωῇ κατά τήν πρός αὐτήν σχέσιν τῆς γνώμης τοῦ νόμου τῆς ἁμαρτίας.
κβ΄. Ἡδονήν λέγει σωτήριον, τήν ἐπ᾿ ἀρετῇ χαράν τῆς ψυχῆς ὠμέλιμον δέ λύπην, τήν ὑπέρ ἀρετῆς ὀδύνην τῆς σαρκός.
κγ΄. Ὁ πάθεσι προστετηκώς καί πράγμασιν, ἐφ᾿ ἅ μή δεῖ τάς ὁρμάς ποιεῖται. κδ΄. Ὁ τάς ποιητικάς τῶν παθῶν καί τῶν πραγμάτων στερήσεως συμβάσεις οὐκ
ἀσπαζόμενος, ἀφ᾿ ὧν μή δεῖ τάς ἀποφυγάς ποιεῖται.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ ΝΘ΄.
Περί ἧς σωτηρίας ἐξεζήτησαν καί ἐξηρεύνησαν προφῆται οἱ περί τῆς εἰς ὑμᾶς [Fr.ἡμᾶς] χάριτος προφητεύσαντες, ἐρευνῶντες εἰς τίνα ἤ πόσον καιρόν ἀδήλου τό ἐν αὐτοῖς Πνεῦμα Χριστοῦ· μαρτυρούμενον [Fr. μαρτυρόμενον] τά εἰς Χριστόν παθήματα, καί τάς μετά ταῦτα δόξας· ἐάν αὐτοί οἱ μακάριοι προφῆται ἅπερ ἐκ Πνεύματος ἁγίου ἐνηχήθησαν, ἡμῖν ἐγγράφως κατέλιπον ἐκζητεῖν καί ἐρευνῆσαι· πῶς αὐτοί ἐκ Πνεύματος ἁγίου ἐνηχούμενοι, καί τά ἀποκαλυπτόμενα αὐτοῖς συγγράφοντες, ποίαν ἐκζήτησιν καί ἐξερεύνησιν ἐξεζήτουν ἤ ἐξηρεύνων.
Ἀπόκρισις. Τάς μέν ἐκζητικάς [Fr. ζητητικάς τε καί ἐρευνητικάς] τε καί ἐξερευνητικάς τῶν
θείων δυνάμεις οὐσιωδῶς ἔχει καταβεβλημένας αὐτῇ παρά τοῦ κτίσαντος, κατ᾿ αὐτήν τήν εἰς τό εἶναι πάροδον, ἡ τῶν ἀνθρώπων φύσις· τάς δέ τῶν θείων ἀποκαλύψεις, κατά χάριν ἡ τοῦ παναγίου Πνεύματος ἐπιφοιτῶσα ποιεῖται δύναμις· Ἐπειδή δέ καταρχάς διά τῆς ἁμαρτίας τῇ φύσει τῶν ὁρατῶν ταύτας ὁ πονηρός προσήλωκε τάς δυνάμεις· καί οὐκ ἦν ὁ συνιών ἤ ἐκζητῶν τόν Θεόν, πάντων τῶν μετειληφότων τῆς φύσεως τήν νοεράν τε καί λογικήν δύναμιν ἐχόντων περιγεγραμμένην τῇ ἐπιφανείᾳ τῶν αἰσθητῶν, καί μηδεμίαν κεκτημένων ἔννοιαν τῶν ὑπέρ αἴσθησιν· εἰκότως ἡ τοῦ παναγίου Πνεύματος χάρις τοῖς μή κατά πρόθεσιν ἐνδιαθέτως ὑπό τήν ἀπάτην γενομένοις, τῶν ὑλικῶν ἀφηλώσασα τήν προσηλωμένην ἀπεκατέστησε δύναμιν· ἥν καθαράν ἀπολαβόντες διά τῆς χάριτος, πρῶτον ἐζήτησαν καί ἠρεύνησαν, καί οὕτως ἐξεζήτησαν καί ἐξηρεύνησαν· διά τῆς αὐτῆς δηλαδή τοῦ Πνεύματος χάριτος.
Οὐ γάρ θέμις εἰπεῖν, ὡς μόνη καθ᾿ ἑκάστην ἡ χάρις ἐνήργει τοῖς ἁγίοις τάς γνώσεις τῶν μυστηρίων, χωρίς τῶν τῆς γνώσεως δεκτικῶν κατά φύσιν δυνάμεων. Ἐπεί μή συνιέντας εἰσάγομεν τούς ἁγίους Προφήτας τῶν δοθέντων αὐτοῖς ὑπό τοῦ παναγίου Πνεύματος φωτισμῶν τήν δύναμιν· καί πῶς ἀληθής ὁ φάσκων ἐστί λόγος, Ὅτι ὁ σοφός νοήσει τά ἀπό τοῦ ἰδίου στόματος. Οὔτε μήν δίχα τῆς τοῦ παναγίου Πνεύματος χάριτος, μόνῃ τῆ κατά φύσιν δυνάμει ζητήσαντες τήν ἀληθῆ τῶν ὄντων ἀπειλήφασιν γνῶσιν· ἐπειδή περιττή δειχθήσεται τοῖς ἁγίοις ἡ τοῦ Πνεύματος ἐπιφοίτησις, κατά μηδέν αὐτοῖς (605) συνεργοῦσα πρός τήν τῆς ἀληθείας φανέρωσιν. Καί πῶς ἀληθής ὁ φάσκων ἔσται λόγος, Ὅτι πᾶσα δόσις ἀγαθή, καί πᾶν δώρημα τέλειον, ἄνωθέν ἐστι, καταβαῖνον ἀπό τοῦ Πατρός τῶν φώτων· καί τό, Ἑκάστῳ δέδοται ἡ φανέρωσις τοῦ Πνεύματος πρός τό συμφέρον· ᾧ μέν γάρ φησί, διά τοῦ Πνεύματος δόδοται λόγος σοφίας· ἄλλῳ δέ λόγος γνώσεως κατά τό αὐτό