213

ζωῆς προδήλως καθίσταται πατήρ. Ὡς γάρ τοῦ Ἀδάμ ἡ καθ᾿ ἡδονήν ζωή, θανάτου καί φθορᾶς γέγονε μήτηρ· οὕτω καί ὁ διά τόν Ἀδάμ τοῦ Κυρίου θάνατος, ὑπάρχων τῆς ἐκ τοῦ Ἀδάμ ἐλεύθερος ἡδονῆς, ἀϊδίου γεννήτωρ γίνεται ζωῆς.

Οὐκοῦν ἐπειδή, καθώς οἶμαι καλῶς διεῖλεν ὁ λόγος, πῶς μέν ἡ καθ᾿ ἡδονήν ἐκ τοῦ Ἀδάμ γένεσις τυραννοῦσα τήν φύσιν, βοράν τῷ δι᾿ αὐτήν θανάτῳ παρέπεμπε· πῶς δέ πάλιν ἡ διά φιλανθρωπίαν τοῦ Κυρίου κατά σάρκα γέννησις ἀμφοτέρων ἀναίρεσιν ἐποιήσατο· ἡδονῆς λέγω τῆς ἐκ τοῦ Ἀδάμ, καί θανάτου τοῦ διά τόν Ἀδάμ· συνεξαφανίζουσα τῇ τοῦ Ἀδάμ ἁμαρτίᾳ τό τοῦ Ἀδάμ ἐπιτίμιον. Οὐ γάρ ἦν (633) δυνατόν πρός φθοράν ἁλῶναι διά τοῦ θανάτου κατά τό τέλος, τήν μηδαμῶς τῆς ἀρχῆς ἁψαμένην γένεσιν, δι᾿ ἧς ὑπέστη κατά τό τέλος ὁ θάνατος· ἐπειδή ταῦτα διεῖλεν, ὡς ἔφην, ἀλλήλων ὁ λόγος, ἕως ὅτου [Fr. ὅτε] μόνα τά τοῦ Ἀδάμ κατά τε τήν ἀρχήν καί τό τέλος· φημί δέ τά κατα γένεσιν καί τήν φθοράν γνωρίσματα· τυραννικῶς ἐκράτει τῆς φύσεως, οὐκ ἦν καιρός τοῦ ἄρξασθαι τό κρῖμα πρός τελείαν τῆς ἁμαρτίας κατάκρισιν. Ὅ τε δέ διά σαρκός ἡμῖν ἐπεφάνη, καί γέγονε τέλειος ἄνθρωπος χωρίς μόνης ἁμαρτίας ὁ τοῦ Θεοῦ Λόγος, μόνον ἔχων ἐν τῇ σαρκί τοῦ Ἀδάμ φύσει κατά θέλησιν τό ἐπιτίμιον· καί κατέκρινε τήν ἁμαρτίαν ἐν τῇ σαρκί, ἀνευθύνως πάσχων ὑπέρ ἀδίκων ὁ δίκαιος· καί ἀνέτρεψε τήν χρῆσιν τοῦ θανάτου, κατάκριμα τῆς ἁμαρτίας αὐτόν [marg. τόν θάνατον δηλονότι] ἀπεργασάμενος, ἀλλ᾿ οὐ τῆς φύσεως, γέγονε καιρός τοῦ ἄρξασθαι τό κρῖμα κατά τήν ἀντιστροφήν τοῦ θανάτου πρός τήν τῆς ἁμαρτίας κατάκρισιν.

Οἷόν τι λέγω· τόν Ἀδάμ ἡ ἁμαρτία κατ᾿ ἀρχάς δελεάσασα, πρός παράβασιν ἐλθεῖν τῆς θείας παρέπεισεν ἐντολῆς· καθ᾿ ἥν τήν ἡδονήν ὑποστήσασα, καί ἑαυτήν διά τῆς ἡδονῆς ἐν αὐτῶ καθηλώσασα τῷ πυθμένι τῆς φύσεως, τόν θάνατον τῆς ὅλης κατέκρινε φύσεως, ὠθοῦσα πρός ἀπογένεσιν κατά τόν θάνατον διά τοῦ ἀνθρώπου, τήν φύσιν τῶν γεγονότων. Τοῦτο γάρ καί μεμηχάνηται τῷ σπορεῖ τῆς ἁμαρτίας, καί πατρί τῆς κακίας πονηρῷ διαβόλῳ· τῷ ἑαυτόν μέν ἐξ ὑπερηφανίας τῆς θείας ἐξοικίσαντι δόξης· διά φθόνον δέ τόν τε πρός ἡμᾶς καί τόν Θεόν, τοῦ παραδείσου τόν Ἀδάμ ἐξοικίσαντι, ἀφανίσαι τά ἔργα τοῦ Θεοῦ, καί διαλῦσαι τά συνεστῶτα πρός γένεσιν. Φθονεῖ γάρ οὐ μόνον ἡμῖν ὁ μιαρώτατος τῆς ἐπί τῷ Θεῷ διά τήν ἀρετήν δόξης· ἀλλά καί τῷ Θεῷ τῆς ἐφ᾿ ἡμῖν διά τήν σωτηρίαν πανυμνήτου δυνάμεως.

Πάσης οὖν ἐκράτει δυναστεύων τῆς φύσεως ὁ διά τήν παράβασιν θάνατος, τοῦ κράτους ἔχων ὑπόθεσιν, τήν ἐκ τῆς παρακοῆς ἄρξασαν τῆς κατά τήν φύσιν ὅλης γενέσεως ἡδονήν· δι᾿ ἥν αὐτός ὁ θάνατος κατεκρίθη τῆς φύσεως. Ὁ δέ Κύριος γενόμενος ἄνθρωπος, καί μή λαβών προκαθηγουμένην αὐτοῦ τῆς κατά σάρκα γεννήσεως τήν ἄδικον ἡδονήν, δι᾿ ἥν ἡ διά τοῦ θανάτου κατά τῆς φύσεως ἐξηνέχθη δικαία κατάκρισις· αὐτόν δέ κατά φύσιν θέλων ἐν τῷ παθητῷ τῆς φύσεως καταδεξάμενος θάνατον· δηλονότι πάσχων, τήν τοῦ θανάτου χρῆσιν ἀνέστρεψεν, οὐκ ὄντα λοιπόν ἐν αὐτῷ τῆς φύσεως, ἀλλά τῆς ἁμαρτίας προδήλως κατάκρισιν. Οὐ γάρ ἦν δυνατόν εἶναι τόν θάνατον ἐν τῷ μή τήν γένεσιν ἐξ ἡδονῆς ἐσχηκότι, κατάκρισιν φύσεως, ἀλλά τῆς τοῦ προπάτορος ἁμαρτίας ἀναίρεσιν· δι᾿ ἥν ὁ τοῦ θανάτου φόβος ὅλης ἐκράτει τῆς φύσεως.

Εἰ γάρ ἐν τῷ Ἀδάμ ὁ θάνατος τῆς φύσεως ὑπῆρχε κατάκρισις, ἀρχήν ἐχούσης τήν ἡδονήν τῆς ἰδίας γενέσεως· εἰκότως ὁ θάνατος ἐν Χριστῷ τῆς ἁμαρτίας (636) κατάκρισις γέγονεν, ἡδονῆς καθαράν ἐν Χριστῷ πάλιν τῆς φύσεως ἀπολαβούσης τήν γένεσιν· ἵν᾿ ὥσπερ κατέκρινεν εἰς φθοράν ἐν τῷ Ἀδάμ κατά τήν ἡδονήν ἡ ἁμαρτία διά τοῦ θανάτου τήν φύσιν, καί γέγονε καιρός τοῦ κατακρίνεσθαι θανάτῳ τήν φύσιν διά τήν ἁμαρτίαν· οὕτως ἐν Χριστῷ κατά τήν δικαιοσύνην ἡ φύσις διά τοῦ θανάτου κατακρίνῃ τήν ἁμαρτίαν, καί γένηται καιρός τοῦ κατακρίνεσθαι θανάτῳ τήν ἁμαρτίαν, διά τήν δικαιοσύνην τῆς φύσεως, ἐκδυσαμένης ἐν Χριστῶ παντελῶς τήν