215

τό κρῖμα· τί τό τέλος τῶν ἀπειθούντων τῷ τοῦ Θεοῦ Εὐαγγελίῳ· ὡσανεί ἔλεγεν· Εἰ ἡμεῖς ὁ οἶκος Θεοῦ γενέσθαι χάριτι διά πνεύματος ἀξιωθέντες, τοσαύτην ὑπέρ δικαιοσύνης εἰς κατάκρισιν τῆς ἁμαρτίας ὑπομονήν ἐπιδείκνυσθαι παθημάτων ὀφείλομεν, καί ὡς κακοῦργοι τόν ἐφύβριστον, ἀγαθοί τυγχάνοντες, προθύμως ἀποφέρεσθαι θάνατον· τί τό τέλος τῶν ἀπειθούντων τῷ τοῦ Θεοῦ Εὐαγγελίῳ· τουτέστι, ποῖον ἔσται τό τέλος, ἤγουν ἡ κρίσις, τῶν οὐ μόνον ζῶσάν τε καί ἐνεργουμένην, κατά τε ψυχήν καί σῶμα, γνώμῃ τε καί φύσει, τήν καθ᾿ ἡδονήν τοῦ Ἀδάμ κρατήσασαν τῆς φύσεως γένεσιν μέχρι τέλους διά σπουδῆς ἐσχηκότων· ἀλλά μήτε προδεξαμένων παρακαλοῦντα τόν Θεόν καί Πατέρα δι᾿ Υἱοῦ σαρκωθέντος· μήτε μήν αὐτόν τόν ὑπέρ τοῦ Πατρός πρεσβεύοντα Μεσίτην καί Υἱόν, καί ὑπέρ τῆς ἡμῶν εἰς τόν Πατέρα καταλλαγῆς, ἑαυτόν βουλήσει τοῦ Πατρός εἰς τόν ὑπέρ ἡμῶν θάνατον κατά θέλησιν προϊέμενον, ὅπως δι᾿ ἑαυτόν ἡμᾶς τοσοῦτον δοξάσῃ, τῶ κάλλει καταφαιδρύνας τῆς οἰκείας θεότητος, ὅσον δι᾿ ἡμᾶς αὐτός κατεδέξατο τοῖς ἡμῶν ἀτιμασθῆναι παθήμασι. Τοῦτο γάρ, ὡς οἶμαι, τυχόν ἐστι, τό τοῦ Θεοῦ Εὐαγγέλιον· πρεσβεία τε Θεοῦ, καί παράκλησις πρός ἀνθρώπους δι᾿ Υἱοῦ σαρκωθέντος, καί τῆς τόν Πατέρα καταλλαγῆς μισθόν δωρουμένου τοῖς πειθομένοις αὐτῷ, τήν ἀγέννητον θέωσιν.

(640) ∆ιό σχετλιάζων τοῖς ἐφεξῆς τούς ἀπειθεῖς ὁ μέγας ἀπόστολος, φησί, Καί εἰ ὁ δίκαιος μόλις σώζεται, ὁ ἀσεβής καί ἁμαρτωλός ποῦ φανεῖται; δίκαιον λέγων, ὡς εἰκός, τόν πιστόν καί φύλακα τῆς δοθείσης κατά τό βάπτισμα χάριτος, καί διά πολλῶν παθημάτων ἀκαθαίρετον διατετηρηκότα τήν διά τοῦ Πνεύματος υἱοθεσίαν· σωτηρίαν δέ, τήν ἐκ Θεοῦ τοῖς ἀξίοις δοθησομένην πληρεστάτην τῆς θεώσεως χάριν· ἧς μόλις ἐπιτεύξεται, καί ὁ κατ᾿ ἄκρον πάντων τῶν θείων ἀνθεκτικός· ἀσεβῆ δέ καί ἁμαρτωλόν, τόν τῆς εὐαγγελικῆς ἀλλότριον χάριτος· ἀσεβῆ μέν, διά τήν εἰς Χριστόν ἀπιστίαν· ἁμαρτωλόν δέ, διά τήν ζῶσαν ἐν αὐτῶ κατά τήν φθοράν τῶν παθημάτων τῆς παλαιότητος γένεσιν. Ἤ τυχόν, ἀσεβῆ μέν ἐκάλεσεν ὁ λόγος, τόν μόνης παντελως ἐστερημένον τῆς κατά Χριστόν ἐπιγνώσεως· ἁμαρτωλόν δέ, τόν πιστόν μέν, παραβάτην δέ κατ᾿ ἐμέ τῶν εὐαγγελικῶν ἐντολῶν, τῶν καθαρόν διατηρουσῶν τόν διά τοῦ ἁγίου βαπτίσματος χιτῶνα τῆς ἀφθαρσίας· ὧν ἡ θέσις· τοῦ ἀσεβοῦς τέ φημι καί ἁμαρτωλοῦ· τοῖς ἐπιμελουμένοις τῆς μυστικῆς ποσῶς κατείληπται γνώσεως· τό γάρ ποῦ, θέσιν δηλοῖ σαφῶς, τοπικῆς οὐκ ἀμοιροῦσαν περιγραφῆς· ἧς εἴπερ ἡ τοῦ δικαίου θέσις ἀντιδιαιρεῖται, οὐκ ἔσται ποῦ πάντως κατά τήν θέσιν ὁ δίκαιος, τήν ὑπέρ τό ποῦ κατά τήν χάριν εἰληφώς θέσιν αὐτόν τόν Θεόν, ὡς ἡ ὑπόσχεσις· ὁ γάρ Θεός, οὐ ποῦ, ἀλλά παντός ἀσχέτως ἐπέκεινα ποῦ, ἐν ᾧ πάντων τῶν σωζομένων ἡ ἵδρυσις ἔσται, κατά τό γεγραμμένον· Γενοῦ μοι εἰς Θεόν ὑπερασπιστήν, καί εἰς τόπον ὀχυρόν τοῦ σῶσαί με. Οὗ τινος πᾶς ὁ μή καθ᾿ ὁτιοῦν μεθέξων τῆς τοῦ εὖ εἶναι κατά σχέσιν δυνάμεως, μέλει σώματος ἐοικώς ἔσται πάμπαν ἀμοιροῦντι τῆς κατά ψυχήν ζωτικῆς ἐνεργείας.

Ἤ πάλιν, ἐπειδή πάντων τῶν σωζομένων ὁ Θεός ἔσται τόπος, ἀπερίγραφός τε καί ἀδιάσταστος καί ἄπειρος, πᾶσι πάντα γινόμενος κατά τήν ἀναλογίαν τῆς δικαιοσύνης· μᾶλλον δέ κατά τό μέτρον τῶν μετά γνώσεως ὑπέρ δικαιοσύνης ἐνταῦθα παθημάτων, ἑαυτόν ἑκάστῳ καταδωρούμενος, καθάπερ ψυχή σώματος μέλεσι κατά τήν ὑποκειμένην ἑκάστῳ μέλει δύναμιν, ἑαυτήν ἐνεργοῦσαν ἐκφαίνουσα, καί πρός τό εἶναι δι᾿ ἑαυτῆς τά μέλη συνάπτουσα πρός ζωήν συγκρατούμενα· ὁ ἀσεβής καί ἁμαρτωλός που φανεῖται, ταύτης ἐστερημένος τῆς χάριτος. Ὁ γάρ μή (641) δυνάμενος ἐνεργουμένην τήν κατά τό εὖ εἶναι τοῦ Θεοῦ δέξασθαι παρουσίαν, ποῦ φανεῖται τῆς θείας ζωῆς τῆς ὑπέρ αἰῶνα καί τόπον καί χρόνον, ὑπομείνας τήν ἔκπτωσιν.