222

ὀνόματί μου ψευδῆ· γνῶμεν ὅτι τάς δύο γενικάς, καί πασῶν περιεκτικάς ἐνεργείας τῆς τοῦ διαβόλου πλάνης, ἀντί προσώπων δύο λαβών ἐσήμανεν· ἤγουν τούς τρόπους τῶν ἐνεργειῶν· καί τάς δύο γενικάς, καί τῶν λοιπῶν ὁριστικάς περί τήν πλάνην διαθέσεις τῆς ἀνθρωπότητος, οἴκους δύο προσηγόρευσεν ὁ λόγος. Οἷον, ἡνίκα μέν δι᾿ ἀπάτης δόλῳ συλῶν τήν περί Θεόν ἔμφυτον γνῶσιν τῆς φύσεως, ταύτην ὁ πονηρός εἰς ἑαυτόν σφετερίζεται, κλέπτης ἐστίν, εἰς ἑαυτόν ἀπό τοῦ Θεοῦ τό σέβας μεταφέρειν πειρώμενος· ἀπάγων δῆλον ὅτι τῶν ἐν τοῖς γεγονόσι πνευματικῶν λόγων τήν κατά νοῦν τῆς ψυχῆς θεωρίαν, καί μόνῃ περιεγράφων τήν νοεράν δύναμιν τῇ κατά τήν ἐπιφάνειαν προσόψει τῶν αἰσθητῶν· ὁπηνίκα δέ διά τῶν φυσικῶν ἀποχρώμενος κινημάτων, πρός τά παρά φύσιν σοφιστικῶς τῆς ψυχῆς κατασύρῃ τήν πρακτικήν δύναμιν, και διά τῶν νομιζομένων καλῶν τοῖς χείροσι πιθανῶς δι᾿ ἡδονῆς προσηλώσῃ ταύτης τήν ἔφεσιν, ἐπί τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου ὀμνύει ψευδῶς, πρός ἄλλα παρ᾿ ὑπόσχεσιν ἄγων τήν πειθομένην ψυχήν. Καί ἔστι κλέπτης μέν, ὡς πρός ἑαυτόν συλῶν τήν γνῶσιν τῆς φύσεως· οἰκίαν ἔχων, τήν περί τήν ἄγνοιαν τῶν πλανωμένων διάθεσιν. Ἐπίορκος δέ, ὡς τό πρακτικόν τῆς ψυχῆς μάτην διαπονεῖσθαι πείθων τοῖς παρά φύσιν· οἰκίαν ἔχων τήν φιλαμαρτήμονα τῆς γνώμης τῶν ἀνεχομένων διάθεσιν.

Οὐκοῦν κλέπτης, ὡς ἔφην, ὁ διάβολος, τήν γνῶσιν παρατρέπων τῆς φύσεως· ἐπίορκος δέ, τήν κατ᾿ ἀρετήν ἐνέργειαν αὐτῆς παραμείβων τῆς πράξεως. Οἰκία δέ κλέπτου καθέστηκεν, ἡ τῷ πταιστῷ λόγῳ τῆς γνώσεως ἐνισχημένη διάθεσις· οἰκία δέ ἐπιόρκου, ἡ τῷ μύσει τῶν παθῶν τῆς ἀτιμίας πεποιωμένη διάθεσις· ἅσπερ ὁ τοῦ Θεοῦ σωτήριος Λόγος φιλανθρώπως εἰσδύς, ποιεῖ κατοικητήριον Θεοῦ διά Πνεύματος· γνῶσιν ἀληθείας ἀντί πλάνης καί ἀγνωσίας· καί ἀρετήν καί δικαιοσύνην ἀντί κακίας καί πονηρίας δημιουργῶν· δι᾿ ὧν ἐν τοῖς ἀξίοις ποιεῖν πέφυκε τήν οἰκείαν ἐμφάνειαν.

Τοιγαροῦν ἀντί τῶν προσώπων, τούς τρόπους τῆς διαφόρου κακουργίας τοῦ ἑνός καί τοῦ αὐτοῦ πονηροῦ διαβόλου· καί ἀντί τῶν οἰκιῶν, τάς προσφυεῖς (650) τοῖς διαβολικοῖς τρόποις τῶν ἐνεργουμένων διαθέσεις κέκληκεν ὁ λόγος.

Κλέπτης δέ πάλιν ἐστίν, ὁ πρός ἀπάτην τῶν ἀκουόντων τούςθείους δῆθεν ἀσκούμενος λόγους, ὧν οὐκ ἐπέγνω διά τῶν ἔργων τήν δύναμιν· τήν ψιλήν προφοράν δόξης ἐμπορίαν ποιούμενος, καί τῷ διά γλώσσης λόγῳ, τόν τοῦ δίκαιος νομίζεσθαι παρά τῶν ἀκροουμένων θηρώμενος ἔπαινον. Καί ἁπλῶς εἰπεῖν, ὁ τῷ λόγῳ τόν βίον ἀνάρμοστον, καί τῇ γνώσει τήν διάθεσιν τῆς ψυχῆς ἀντικειμένην ἔχων, κλέπτης ἐστίν· ἐκ τῶν ἀλλοτρίων ἀγαθῶν, οὐ καλῶς διαφαινόμενος· πρός ὅν ὁ λόγος εἰκότως ἐρεῖ, Τῷ δέ ἁμαρτωλῷ εἶπεν ὁ Θεός· Ἵνα τί σύ ἐκδιηγῇ τά δικαιώματά μου, καί ἀντιλαμβάνεις τήν διαθήκην μου διά στόματός σου;

Καί πάλιν κλέπτης ἐστίν, ὁ τοῖς φαινομένοις τρόποις καί ἤθεσι, τήν μή φαινομένην συγκαλύπτων τῆς ψυχῆς κακουργίαν· ἐπιεικείας πλάσμασι, τήν ἔνδον ἐπικαλύπτων διάθεσιν· καί κλέπτων ὥσπερ ἐκεῖνος τῇ προφορᾶ τῶν λόγων τῆς γνώσεως, τήν τῶν ἀκουόντων διάνοιαν· οὕτω δή καί αὐτός τῷ τρόπῳ τῆς τῶν ἠθῶν ὑποκρίσεως, τῶν θεωμένων τήν αἴσθησιν· πρός ὅν ὁμοίως εἰρήσεται τό, Αἰσχύνθητε, οἱ ἐνδεδυμένοι ἱμάτια ἀλλότρια. Καί τό, Ἀνακαλύψει Κύριος τό σχῆμα αὐτῶν ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ. Καθ᾿ ἑκάστην γάρ ἐν τῷ κρυπτῷ τῆς καρδίας ἐργαστηρίῳ, ταῦτά μοι λέγοντες ἀκούειν δοκῶ τοῦ Θεοῦ, τήν ἡμέραν, ὡς ἐπ᾿ ἀμφοῖν διαῤῥήδην κατεγνωσμένος.

Ἐπίορκος δέ ἐστιν, ἤγουν ὀμνύων ἐπί τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου ψευδῶς, ὁ ἐπαγγελλόμενος τῷ Θεῷ τόν κατ᾿ ἀρετήν βίον, καί ἀλλότρια παρά τήν ὑπόσχεσιν τῆς οἰκείας ἐπαγγελίας ἐπιτηδεύων· καί τήν συνθήκην τῆς ὁμολογίας τοῦ σεμνοῦ βίου διά τῆς ἀργίας τῶν ἐντολῶν, οἷος ἐγώ, παραβαίνων. Καί συντόμως εἰπεῖν, ὁ κατά