232

νοήσας τυχόν ὁ θαυμαστός Ἀμβακούμ, φησίν· (688) Ἐν μέσῳ δύο ζωῶν γνωσθήσῃ· ζωάς [Fr. δύο ζώων γνωσθήσῃ· ζῶα] λέγων, ὥσπερ τά ὄρη τά χαλκᾶ, καί τάς ἐλαίας ὁ μέγας Ζαχαρίας, τούς δύο κόσμους, ἤγουν αἰῶνας· ἤ τάς προσφυεῖς αὐτῶν ζωάς· ἤ τήν ψυχήν καί τό σῶμα· ἤ τήν πρᾶξιν καί τήν θεωρίαν· ἤ τήν ἕξιν τοῦ καλοῦ καί τήν ἐνέργειαν· ἤ τόν νόμον καί τούς προφήτας· ἤ τήν Παλαιάν ὅλην καί τήν Νέαν ∆ιαθήκην· ἤ τούς δύο λαούς· τόν ἐξ ἐθνῶν καί τόν ἐξ Ἰουδαίων· ἤ τούς δύο νόμους· τόν φυσικόν καί τόν πνευματικόν· ἤ τήν πίστιν καί τήν ἀγαθήν συνείδησιν· ὧν μέσος ἵσταται διά πάντων ὑμνούμενος καί δοξαζόμενος ὁ Λόγος, καί πρός μίαν τοῦ καλοῦ τά πάντα σύμπνοιαν ἄγων, ὡς πάντων Θεός· καί διά τοῦτο πάντα ποιήσας, ἵνα πάντων γένηται τῆς καθ᾿ ἕνωσιν πρός ἄλληλα τοῦ καλοῦ ταυτότητος δεσμός ἀδιάλυτος.

Λυχνίαν δέ κατά τήν ὅρασιν τυχόν τήν Ἐκκλησίαν, καί τήν ψυχήν εἶπεν ὁ λόγος, ὡς ἐπίκτητον φύσει τό τῆς χάριτος φῶς ἔχουσαν καί ἐπισκευαστόν· διότι μόνου τοῦ Θεοῦ κατά φύσιν ἐστί τό ἀγαθόν· ἐξ οὗ κατά μετοχήν πάντα φωτίζεταί τε καί ἀγαθύνεται, τά φωτός κατά φύσιν καί ἀγαθότητος δεκτικά.

Καί ταῦτα μέν περί τούτων, συμμετρίας φροντίζων διῆλθεν ὁ λόγος· αὐτός δέ παρ᾿ ἑαυτοῦ σύν Θεῷ τά κρείττω τούτοις ἐπιθεωρήσας, φαίδρυνον, ὅσιε Πάτερ, ταῖς ἀειφανέσι τῆς σῆς διανοίας ἀκτῖσι τήν ἀμβλυωποῦσάν μου ψυχήν.

ΣΧΟΛΙΑ α΄. Τίς ἡ λυχνία; β΄. Πῶς ἀκίβληλος χρυσός ἐστιν ἡ Ἐκκλησία; γ΄. Πῶς καθαρά; δ΄. Πῶς ἀμίαντος; ε΄. Πῶς ἄχραντος; στ΄. Πῶς ἀμείωτος; ζ΄. Τί τό λαμπάδιον τῆς λυχνίας; η΄. Οὐ πᾶς ἄνθρωπος εἰς τοῦτον ἐρχόμενος τόν κόσμον, φησίν, ὑπό τοῦ Λόγου

πάντως φωτίζεται· πολλοί γάρ ἀφώτιστοι διαμένουσι, καί τοῦ κατ᾿ ἐπίγνωσιν ἀμέτοχοι φωτός· ἀλλά δῆλον ὅτι, πᾶς ἄνθρωπος κατ᾿ οἰκείαν γνώμην εἰς τόν ἀληθῆ κόσμον τῶν ἀρετῶν ἐρχόμενος· πᾶς γάρ ὁ κατ᾿ ἀλήθειαν διά τῆς αὐθαιρέτου γεννήσεως, εἰς τοῦτον ἐρχόμενος τῶν ἀρετῶν τόν κόσμον, ὑπό τοῦ Λόγου πάντως φωτίζεται, λαμβάνων ἕξιν ἀρετῆς ἀμετακίνητον, καί γνώσεως ἀληθοῦς ἐπιστήμην ἄπταιστον.

θ΄. Πῶς καί λύχνος ἐστίν ὁ σαρκωθείς Θεός Λόγος; ι΄. Τίς ὁ μόδιος, ὑφ᾿ ὅν ὁ λύχνος οὐ γίνεται καλυπτόμενος; ια΄. Εἰς τήν αἴσθησιν τήν γυναῖκα· καί εἰς τήν ἡδονήν, τόν ὄφιν ἐθεώρησεν·

ἄμφω γάρ πρός τόν λόγον κατά διάμετρον ἀφεστήκασιν. ιβ΄. (689) Ὅτι λαβοῦσα τόν νοῦν ἡ αἴσθησις ὑποχείριον, διδάσκει πολύθεον, δι᾿

ἑκάστης αἰσθήσεως τῇ περί τά πάθη δουλείᾳ ὡς Θεῖον τό προσφυές αἰσθητόν θεραπεύουσα.

ιγ΄. Τίνας τούς λύχνους ὁ Λόγος φησίν; ιδ΄. Fr. Βλέπε τῆς χάριτος τό μέγεθος· βλέπε θεολογίας ἀπέραντον τό πέλαγος. ιε΄. Τίνων εἰσί κατορθωτικά τοῦ Πνεύματος τά χαρίσματα; ιστ΄. Τίνες εἰσί κατ᾿ ἄλλον θεωρίας τρόπον οἱ λύχνοι;