236

γῆν, ἧς οἱ μοχλοί αὐτῆς κάτοχοι αἰώνιοι· τουτέστι, πρός τήν πάσης αἰσθήσεως θείας ἔρημον, καί ζωτικῆς κινήσεως ἀρετῶν ἐστερημένην ἕξιν κατενεχθεῖσαν· τήν μηδεμίαν παντελῶς ἔχουσαν αἴσθησιν ἀγαθότητος, καί Θεοῦ κατ᾿ ἔννοιαν ἐφέσεως κίνησιν· ἐφ᾿ ἧς βέβηκεν καθάπερ ἄβυσσος, τῆς ἀγνοίας ὁ ζόφος καί τό ἀνήκεστον βάθος τῆς κακίας· καί τά ὄρη τῆς πλάνης ἐῤῤίζωται· τά πνευματικά λέγω τῆς πονηρίας· ὦν πρότερον ταῖς σχισμαῖς εἰσδῦσα, γέγονεν ὕστερον βάσις διά τήν κακίστην ἕξιν ἡ φύσις τῶν ἀνθρώπων, ὡς δεκτική τῆς αὐτῶν πλάνης καί πονηρίας. Τήν ἔχουσαν καθάπερ αἰωνίους μοχλούς, τάς ἐνδιαθέτους προσπαθείας τῶν ὑλικῶν τάς οὐκ ἐώσας τήν διάνοιαν τοῦ σκότους τῆς ἀγνοίας ἀπαλλαγεῖσαν, τό φῶς ἰδεῖν τῆς ἀληθοῦς ἐπιγνώσεως· ἥντινα τυχόν ἕξιν, ὡς μικρῷ πρόσθεν ἔφην, ὁ μέγας Ἰώβ αἰνιττόμενος ἔφη, γῆν σκοτεινήν καί γνοφεράν· γῆν σκότους αἰωνίου. Σκοτεινήν μέν, ὡς πάσης ἀληθοῦς ἔρημον γνώσεώς τε καί θεωρίας· γνοφεράν δέ ὡς πάσης ἀρετῆς ἐστερημένην καί πράξεως· Ἐν ᾗ, φησίν, οὐκ ἔστι φέγγος, δηλαδή γνώσεως καί ἀληθείας· οὐδέ ὁρᾷν ζωήν βροτῶν· τήν λογικοῖς δηλονότι πρέπουσαν ἀγωγήν.

Ἐν τούτοις μέν γίνεται τυχόν, ὁπηνίκα τά πάθη τυπῶν ἐν ἑαυτῷ τῆς ἀνθρωπότητος ὁ προφήτης, εἰς ἅπερ ἐλεεινῶς ἑαυτήν κατεσκεύασε, τά τῆς κοινῆς οἰκειούμενος φύσεως· καί ἐφαρμόζεται δεόντως αὐτῷ τυποῦντι τόν Ἀδάμ, τῆς προσηγορίας ὁ νοῦς, φυγή κάλλους ἑρμηνευόμενος. Ἡνίκα δέ τόν δι᾿ ἡμᾶς ἐν τοῖς ἡμῶν καθ᾿ ἡμᾶς διά σαρκός νοερῶς ἐψυχωμένης χωρίς μόνης ἁμαρτίας γενόμενον Θεόν προδιατυποῖ, καί τό τῆς οἰκονομίας, καί τῶν κατ᾿ αὐτήν παθημάτων προδιαγράφει μυστήριον· τήν μέν ἀπ᾿ οὐρανῶν εἰς τόν κόσμον τοῦτον σημαίνει κάθοδον, διά τῆς ἐξ Ἰόππης εἰς τήν θάλασσαν μεταβάσεως· τό δέ τοῦ θανάτου καί τῆς ταφῆς καί τῆς ἀναστάσεως μυστήριον, ὑπό τοῦ κήτους δηλοῖ καταπινόμενος, καί μετά τρεῖς ἡμέρας καί τρεῖς νύκτας ἀπαθής ἐκδιδόμενος. Καί διά τοῦτο προσφόρως κατά τήν τῆς κλήσεως δύναμιν ἀνάπαυσις καί ἴασις Θεοῦ καί Θεοῦ χάρις αὐτοῖς· τυχόν δέ, καί πόνος Θεοῦ διά τό (700) πάθος τό ἑκούσιον, καλῶς ὀνομαζόμενος. Τήν γάρ ἀληθινήν τῶν ἐν ὀδύναις κεκοπωμένων ἀνάπαυσιν, καί τήν ἴασιν τῶν συντετριμμένων, καί τήν χάριν τῆς τῶν ἁμαρτημάτων ἀφέσεως, Χριστόν Ἰησοῦν τόν ἀληθινόν Θεόν ὁ προφήτης διά τῶν οἰκείων δραμάτων μυστικῶς προδιέγραψεν. Αὐτός γάρ ὁ Κύριος ἡμῶν καί Θεός γενόμενος ἄνθρωπος, καί τῶ πελάγει τοῦ βίου τοῦ καθ᾿ ἡμᾶς ἐνδημήσας, ὡς ἀπ᾿ οὐρανοῦ τῆς Ἰόππης ἑρμηνευομένης κατασκοπή χαρᾶς, εἰς τήν θάλασσαν τοῦδε τοῦ κόσμου, κατά τό γεγραμμένον, Ὅς ἀντί τῆς προκειμένης αὐτῷ χαρᾶς ὑπέμεινε σταυρόν, αἰσχύνης καταφρονήσας· καί εἰς τήν καρδίαν τῆς γῆς, ἔνθα διά τοῦ θανάτου καταπιών εἶχεν ὁ πονηρός καθειργμένους, καταβάς ἑκουσίως, καί διά τῆς ἀναστάσεως ἀνασπάσας, πρός οὐρανόν ὅλην τήν κεκρατημένην φύσιν ἀναγαγών, ἀνάπαυσις ἡμῶν κατ᾿ ἀλήθειαν ὑπάρχει, καί ἴασις καί χάρις· ἀνάπαυσις μέν, ὡς τόν νόμον τῆς ἐν σαρκί διά τήν πρόσκαιρον ζωήν περιστατικῆς λύων δουλείας· ἴασις δέ, ὡς τό σύντριμμα τοῦ θανάτου καί τῆς φθορᾶς διά τῆς ἀναστάσεως ἐξιασάμενος· χάρις δέ, ὡς τῆς ἐν πνεύματι διά πίστεως υἱοθεσίας, καί τῆς ἐπαξίως ἑκάστου κατά τήν θέωσιν χάριτος διανομεύς. Ἔδει γάρ, ἔδει κατά ἀλήθειαν εἰς ἐκείνην γενέσθαι τήν γῆν τό φῶς, καί τήν δύναμιν τοῦ Θεοῦ καί Πατρός, ἐν ᾗ τό σκότος ὑπῆρχε, καί οἱ μοχλοί αἰώνιοι· ἵνα τό σκότος λύσας τῆς ἀγνοίας, οἶα δή πνευματικόν φῶς ὑπάρχων, καί τούς μοχλούς τῆς κακίας συντρίψας, ὡς ἐνυπόστατος Θεοῦ δύναμις, τήν τούτοις δεινῶς ὑπό τοῦ πονηροῦ κατησφαλισμένην ἐλευθερώσῃ φύσιν, δωρούμενος αὐτῇ φῶς ἀληθοῦς γνώσεως ἄσβεστον, καί δύναμιν ἀρετῶν ἀναφαίρετον [Fr. ἀκαθαίρετον].

Ὁπηνίκα δέ τήν προφητικήν χάριν ὡς ἔκ τινος Ἰόππης, τῆς τέως ἐνδόξου νομιζομένης τῆς τοῦ νόμου λατρείας, εὐαγγελικῶς εἰς τά ἔθνη μεταβαίνουσαν, καί τόν Ἰουδαϊκόν λαόν διά τήν αὐτῶν ἀπιστίαν, τῆς κατ᾿ αὐτήν χαρᾶς ἔρημον