244

Τοίνυν ἀκούων ὁριστικῶς, Ἔτι τρεῖς ἡμέραι, καί Νινευή καταστραφήσεται, τοῦ προφήτου κηρύττοντος, ἀπαράλλακτον ἐκδέχομαι κατά τῆς Νινευή τήν ἀπόφασιν· μᾶλλον δέ κυριώτερον εἰπεῖν, ὑπέρ τῆς Νινευή τήν ἐπίσκεψιν ἔσεσθαι. Νοῶ γάρ, ὅτι μετά τρεῖς ἡμέρας, ἅσπερ τυπικῶς ἐν τῇ κοιλίᾳ τοῦ κήτους ὑπάρχων, ἐν αὐτῷ προλαβών τήν τριήμερον ταφήν τοῦ Κυρίου καί ἀνάστασιν προδιέγραψεν ὁ προφήτης, ἄλλας ἐξεδέχετο τρεῖς ἡμέρας ὁ λόγος, ἐν αἷς ἔμελλε τῆς ἀληθείας ἀποδειχθῆναι τό φῶς, καί ἡ τῶν προῤῥηθέντων ἀληθής τῶν μυστηρίων ἔκβασις, καί ἡ καταστροφή γενέσθαι πάντως τῆς πόλεως, οὐκέτι μέλλουσαν προτυπούσας τήν ἀλήθειαν τῆς τοῦ Σωτῆρος ταφῆς καί ἀναστάσεως, (721) ἀλλ᾿ ἐπί τῶν πραγμάτων ἐνεργεθεῖσαν δεικνυούσας σαφῶς τήν ἀλήθειαν· ἧς προδιατύπωσις ἦν, ἡ προλαβοῦσα κατά τόν Ἰωνᾶν ἐν τῶ κήτει τριάς τῶν ἡμερῶν. Εἰ γάρ πᾶς τύπος προσδοκωμένης ἀληθείας ἐστί· κατά δέ τόν τύπον τρεῖς ἡμέρας πεποίηκεν ἐν τῇ κοιλίᾳ τοῦ κήτους Ἰωνᾶς, δῆλον ὡς τύπος πραγματειωδῶς ἐφεπομένην πάντως καινοπρεπῶς τήν ἀλήθειαν δεικνύναι τό μυστήριον ἔμελλε· καί τρεῖς ἡμέρας καί τρεῖς νύκτας ἐν τῇ καρδίᾳ τῆς γῆς πεποιηκέναι τόν Κύριον, κατά τήν αὐτοῦ τοῦ Κυρίου φωνήν, φάσκοντος· Ὥσπερ ἦν Ἰωνᾶς ἐν τῇ κοιλίᾳ τοῦ κήτους τρεῖς ἡμέρας καί τρεῖς νύκτας, οὕτως ἔσται καί ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ καρδίᾳ τῆς γῆς τρεῖς ἡμέρας καί τρεῖς νύκτας. Τό γάρ εἰπεῖν, Ἔτι τρεῖς ἡμέραι, δηλοῖ κατ᾿ ἐπίκρυψιν, ὡς παρῆλθον ἄλλαι τρεῖς ἡμέραι, ἐπεί οὐκ ἄν ἔκειτο τό, Ἔτι· τουτέστι, γενήσονται πάλιν τρεῖς ἡμέραι, καί Νινευή καταστραφήσεται. Οὐκοῦν ὁ τύπος οὐ κατέστρεψε τήν Νινευή κατά τήν θείαν ἀπόφασιν· ἀλλ᾿ ἡ ἀλήθεια, περί ἧς εἶπεν, Ἔτι τρεῖς ἡμέραι· ὡσανεί ἔλεγεν· Ἔτι τρεῖς ἡμέραι, κατά τόν [Fr. μετά τόν] ἐμοί δειχθέντα τύπον, γενήσονται, μυστικωτέρας ταφῆς καί μείζονος ἀναστάσεως· καί Νινευή καταστραφήσεται.

Ἀλλ' ἐρεῖ τις τυχόν διαπορῶν λόγος, Πῶς ἀληθεύει καταστροφῆς ψῆφον διδούς ὁ Θεός, καί μή καταστρέφων; πρός ὅν φαμεν, ὡς ἀληθεύει τήν αὐτήν καταστρέφων, καί σώζων· τό μέν, τῇ ἀποθέσει τῆς πλάνης ποιῶν· τό δέ, τῇ προσλήψει [ἄλ. προλήψει] κατορθῶν τῆς ἀληθοῦς ἐπιγνώσεως. Μᾶλλον δέ, τήν μέν πλάνην ἀποκτένων διά τῆς πίστεως πάλιν ζωογονουμένης· τήν δέ σωτηρίαν, τῷ θανάτῳ τῆς πλάνης πραγματευόμενος. Νινεϋῇ γάρ ἑρμηνεύεται μελάνωσις αὐχμηρά, καί ὡραιότης λειοτάτη. Οὐκοῦν συμφώνως τῇ δυνάμει τῆς ἑρμηνείας, τήν μέν ἐκ τῆς παραβάσεως τῇ φύσει προσγενομένην αὐχμηράν τῆς πλάνης μελάνωσιν, μετά τήν τριήμερον ταφήν καί ἀνάστασιν ὁ Κύριος κατέστρεψε· τήν δέ ἐξ ὑπακοῆς πίστεως λειοτάτην ὡραιότητα τῆς φύσεως ἀνενεώσατο· πάλιν τό κάλλος ἐν τῇ φύσει κατά τήν ἀνάστασιν δείξας τῆς ἀφθαρσίας ἄγαν λειότατον, καί μηδενί τό παράπαν ὑλικῷ τραχυνόμενον. Ἁρμόσει δέ καί πρός τήν κοινήν φύσιν τοῦτο λεγόμενον, καί πρός τήν ἁγίαν Ἐκκλησίαν, καί πρός τήν τοῦ καθ᾿ ἕκαστον ψυχήν, ἀποθεμένην (724) διά πίστεως καί ἀγαθῆς συνειδήσεως, τοῦ παλαιοῦ Ἀδάμ καί χοϊκοῦ τήν εἰκόνα, καί ἐνδυσαμένην τήν εἰκόνα τοῦ ἐπουρανίου.

Τοιγαροῦν δέδεικται σαφῶς, ὅτι πολύτροπον ἔχει τήν ἐπ᾿ αὐτῷ θεωρίαν ὁ προφήτης, κατά τήν δύναμιν τοῦ ὀνόματος· τοῖς τόποις δηλονότι τῆς αὐτοῦ Γραφῆς προσφόρως ἁρμοζούσης κατά τήν ἑρμηνείαν ἐμφάσεως. Σημαίνει γάρ ὡς μέν φυγή κάλλους ἑρμηνευόμενος, τόν Ἀδάμ, καί τήν κοινήν φύσιν· ὡς δέ ἀνάπαυσις, καί ἴασις Θεοῦ καί πόνος Θεοῦ λεγόμενος, τόν Κύριον ἡμῶν καί Θεόν, κατά τήν ἀποδοθεῖσαν τῆς ἐξηγήσεως δύναμιν· τήν δέ τοῦ κηρύγματος χάριν, διά τοῦ ἐν αὐτῇ πλούτου τοῦ Πνεύματος μηνύων, περιστερά λέγεται, καί δόμα Θεοῦ, καί πόνος Θεοῦ διά τούς πολλούς ἀγῶνας τῶν γενομένων ταύτης τῆς ἀληθοῦς κλήσεως λειτουργῶν. Τήν δέ τῶν