250
ΕΡΩΤΗΣΙΣ ΞΕ΄.
Ἐν τῇ δευτέρᾳ τῶν Βασιλειῶν γέγραπται· " Ὅτι ἐγένετο λιμός ἐν ταῖς ἡμέραις ∆αβίδ τρία ἔτη· ἐνιαυτός ἐχόμενος ἐνιαυτοῦ. Καί ἐξεζήτησε ∆αβίδ τό πρόσωπον Κυρίου. Καί εἶπε Κύριος· Ἐπί Σαούλ, καί ἐπί τόν οἶκον αὐτοῦ ἡ ἀδικία· περί οὗ ἐθανάτωσε τούς Γαβαωνίτας, καί εἶπεν αὐτοῖς· Τί ποιήσω ὑμῖν, καί ἐν τίνι ἐξιλάσομαι, καί εὐλογήσετε τήν κληρονομίαν Κυρίου; Καί εἶπον πρός τόν βασιλέα· Ὁ ἀνήρ, ὅς συνετέλεσεν ἡμᾶς, καί ἐλογίσατο ἐξολοθρεῦσαι ἡμᾶς, ἀφανίσωμεν αὐτόν, τοῦ μή ἑστάναι ἐν παντί ὁρίῳ Ἰσραήλ. ∆ότε ἡμῖν ἑπτά ἄνδρας ἐξ τῶν υἱῶν αὐτοῦ, καί ἐξηλιάσομεν αὐτούς τῷ Κυρίῳ ἐν τῷ βουνῷ Σαούλ. Καί ἔλαβεν ὁ βασιλεύς τούς δύο υἱούς Ῥεσφᾶς, θυγατρός Ἀϊᾶ παλλακῆς Σαούλ· καί τούς πέντε υἱούς Μερώβ θυγατρός Σαούλ, οὕς ἔτεκε τῷ Ἐσδριήλ, καί ἔδωκεν αὐτούς ἐν χειρί τῶν Γαβαωνιτῶν· καί ἐξηλίασαν αὐτούς ἐν ὄρει ἐναντίον Κυρίου, καί ἔπεσον ἐκεῖ οἱ ἑπτά ἐπιτοαυτό· καί ἐθανατώθησαν ἐν ἡμέραις θερισμοῦ, ἐν ἀρχῆ θερισμοῦ κριθῶν. Καί ἔλαβε Ῥεσφά θυγάτηρ Ἀϊᾶ τό σάκκον, καί διέστρωσεν αὐτόν ἑαυτῇ ἐπί τήν πέτραν, ἕως ἔσταξαν ἐπ᾿ αὐτούς ὕδατα Θεοῦ ἐξ οὐρανοῦ. Καί ἐποίησαν πάντα ὅσα ἐνετείλατο ὁ βασιλεύς. Καί ἐπήκουσεν ὁ Θεός τῇ γῇ μετά ταῦτα." ∆ιατί τί μετά τόν θάνατον Σαούλ ὁ ∆αβίδ ἀπῃτήθη δίκας, λιμοῦ κρατήσαντος τήν γῆν, ἕως ἔδωκε τούς ἐκ τοῦ σπέρματος Σαούλ ἑπτά ἄνδρας θανατωθῆναι τοῖς Γαβαωνίταις. Τίς ἡ τούτων δύναμις τῶν λόγων, καί πῶς πνευματικῶς αὐτούς θεωρήσομεν.
(737) Ἀπόκρισις. Ἡ μέν ἀκριβής γνῶσις τῶν λογίων τοῦ Πνεύματος, μόνοις ἀποκαλύπτεσθαι
πέφυκε τοῖς ἀξίοις Πνεύματος· οἵ διά πολλήν τῶν ἀρετῶν ἐπιμέλειαν, τῆς τῶν παθῶν αἰθάλης τόν νοῦν ἐκκαθάραντες, ἐσόπτρου δίκην καθαροῦ τε καί διαυγοῦς, ἅμα τῇ πρώτῃ προσβολῇ καθάπερ πρόσωπον ἐντυπουμένην αὐτοῖς καί ἐμπίπτουσαν, τήν τῶν θείων ὑποδέχονται γνῶσιν. Οἷς δέ κατ᾿ ἐμέ τήν τῶν παθῶν κηλῖσιν ὁ βίος κατέστικται, μόλις κἄν ἐξ εἰκότων τινῶν στοχασμῶν τεκμηριῶσαι τήν τῶν θείων γνῶσίν ἐστι δυνατόν· μή ὅτι γε νοῆσαί τε καί φράσαι ταύτην δι᾿ ἀκριβείας ἀπαυθαδιάζεσθαι. Καί οἶδ σαφῶς ἔγω γε, ὅτι πάσχων αὐτός γινώσκεις τά θεῖα μᾶλλον τίμιε πάτερ, καί πείρᾳ λαβών ἔχεις τούτων τήν ἐπιστήμην, ᾔπερ ἐγώ λέγει ἐπίσταμαι, μηδέν ἐκ τοῦ παθεῖν ἀποφήνασθαι περί τῶν θείων δυνάμενος. Πλήν καί τό κατά δύναμιν οὐκ ἀπόβλητον, καί μάλισθ᾿ ὑμῖν τοῖς ἐπιτάξασι, καί τόνδε μοι περί τῶν ὑπέρ δύναμιν τοῦ λέγειν πόνον ἐπιθεμένοις.
Σαούλ τοίνυν ἐστί κατά τόνδε τῆς Γραφῆς τόν τόπον, ὁ βασιλεύων κατά δύναμιν ἐντολῆς σαρκίνης τῶν σαρκικῶν Ἰουδαίων ἐν γράμματι νόμος· ἤγουν ὁ βασιλεύων τῶν ἀγομένων μόνῳ τῷ γράμματι τοῦ νόμου σωματικός τρόπος ἤ λογισμός. Αἰτητός γάρ ᾅδης κατά μίαν ἐπιβολήν Σαούλ ἑρμηνεύεται. Τῆς γάρ ἐν πνεύματι Θεοῦ κατ᾿ ἀρετήν διεξαγομένης ζωῆς τε καί βασιλείας, προτιμήσας τήν φιλήδονον ζωήν ὁ τῶν Ἰουδαίων λαός, ᾐτήσατο τόν ᾅδην, ἤγουν τήν ἄγνοιαν, ἀντί τῆς γνώσεως αὐτοῦ βασιλεύειν. Πᾶς γάρ ὁ τῆς θείας ἐκπεπτωκώς ἀγάπης, τόν ἐν τῇ σαρκί νόμον ἔχει διά τῆς ἡδονῆς βασιλεύοντα· τόν μηδεμίαν θείαν ἐντολήν φυλάξαι δυνάμενον, ἤ μηδέ βουλόμενον.
Κατ᾿ ἄλλον δέ τρόπον Σαούλ ἑρμηνεύεται, δεδανεισμένος, ἤ δάνειον. Οὐ γάρ ἐδόθη ὁ γραπτός νόμος τοῖς λαβοῦσιν εἰς κτῆσιν περιουσίας, ἀλλ᾿ εἰς παιδαγωγίαν προσδοκωμένης ἐπαγγελίας. ∆ιό καί δούς τῷ Σαούλ τήν βασιλείαν ὁ Θεός, ἐν τῇ πρός αὐτόν διαθήκῃ, αἰώνιον οὐ καθυπέσχετο τήν βασιλείαν. Πᾶν γάρ δάνειον, οὐ γίνεται τῷ λαβόντι κτῆμα περιουσίας, ἀλλά πρόφασις καμάτου καί πόνου [Fr. καί πόνων], εἰς ἄλλης περιουσίας συλλογήν. Ἡ δέ τοῦ Σαούλ παλλακή Ῥεσφά, δρόμος ἑρμηνεύεται στόματος. ∆ρόμος δέ στόματός ἐστιν, ἡ κατά μόνην τήν ἐν λόγῳ