252

συμβίωσιν, τήν τῶν αἰσθήσεων παρά φύσιν μετέρχεται χρῆσιν· μηδεμιᾶς συγχωροῦν κατά φύσιν διαφαίνεσθαι τήν χρῆσιν τῆς ἐνεργείας.

Ὁ τοίνυν σωματικῶς τοῦ νόμου τήν μάθησιν ἐξασκούμενος, οἷα δή παλλακήν, ἀλλ᾿ οὐ νόμιμον ἔχων γυναῖκα τῶν θείων τήν εἴδησιν· καί γεννῶν ἐξ αὐτῆς τό ἀνάθεμα τῆς τῶν παθῶν ἐνεργείας, καί τήν αἰσχύνην τῆς τῶν ἐπ᾿ αὐτοῖς λογισμῶν ἀηδίας [ἄλλ. ἀειδίας]· καί ἐκ τῆς Μερώβ, τουτέστι τῆς Σαούλ θυγατρός γαστριμαργίας, ἔκγονα λαμβάνων τούς κατά παράχρησιν τρόπους τῶν αἰσθήσεων· τούς ἐν τῇ φύσει τῶν ὄντων, ἤγουν τούς κατά φύσιν ὡς Γαδαωνίτας ἀποκτείνειν εἴωθε λόγους καί λογισμούς. Γαβαωνῖται γάρ ἑρμηνεύονται, ὀρεινοί ἤ μετέωροι. ∆ηλοῦσι δέ σαφῶς οὗτοι, τούς κατά τήν φυσικήν θεωρίαν ὑψηλοτέρους λόγους, ἤ τούς ἐφ᾿ ἡμῖν κατά φύσιν λογισμούς· οὕς ἀποκτείνειν Σαούλ, καί εἴ τις νῦν κατά διάθεσιν ἄλλος ὑπάρχει Σαούλ, διά τήν ἐν μόνῳ τῷ νομικῷ γράμματι πλάνην, τούς κατά φύσιν ἀποπέμπεσθαι καί παραχαράττειν οὐ (744) παραιτούμενος λόγους. Οὐδείς γάρ μόνῃ προσανέχων τῇ σωματικῇ τοῦ νόμου λατρεία, φυσικόν τό παράπαν δύναιτ᾿ ἄν παραδέξασθαι λόγον ἤ λογισμόν· ὅτι μηδέ πέφυκε ταυτόν εἶναι τῇ φύσει τά σύμβολα, κατά φύσιν ὁρᾷν τῶν ὄντων τήν γέννησιν οὐδέποτε δύναται σαφῶς, ὁ τοῖς τοῦ νόμου συμβόλοις ὡς πρωτοτύποις προστετηκώς· καί διά τοῦτο παραλόγως τούς κατά φύσιν ἀποπέμπεται λόγους· μή λογιζόμενος, ὅτι χρή περιποιεῖσθαι τούς ὑπό Ἰησοῦ διασωθέντας, ὑπέρ ὧν καί πρός τούς ἐπαναστάντας αὐτοῖς πέντε βασιλεῖς, τόν φοβερόν ἐκεῖνον συνεκρότησε πόλεμον· ἐν ᾧ καί οὐρανός αὐτός κατά τῶν ἐπαναστάντων τοῖς Γαβαωνίταις διά λίθων χαλάζης τῷ Ἰησοῦ συνεμάχησεν· οὕς κατέστηκε ξυλοφόρους καί ὑδροφόρους τῆς θείας σκηνῆς, τουτέστι, τῆς διά τῆς σκηνῆς προδιατυπωθείσης ἁγίας Ἐκκλησίας, ὁ σαρκωθείς Λόγος. Οὗτος γάρ, οὗτός ἐστιν Ἰησοῦς ὁ ἀποκτείνας τούς κατ᾿ αἴσθησιν αὐτοῖς ἐπανισταμένους ἐμπαθεῖς τρόπους καί λογισμούς. Ἀεί γάρ τούς κατά φυσικήν θεωρίαν λόγους, ὁ τοῦ Θεοῦ Λόγος Ἰησοῦς περιποιεῖται, προκαθιστῶν αὐτοῦ τῆς θείας τῶν μυστηρίων σκηνῆς ξυλοφόρους καί ὑδροφόρους· οἷα δή τῆς ἐξαπτικῆς τοῦ φωτισμοῦ θείας γνώσεως ὕλης, καί τῆς ῥυπτικῆς τῶν παθῶν καθάρσεως, καί τῆς ἐν πνεύματι ξωτικῆς διαδόσεως ἀφορμῆς χορηγός. Φυσικῆς γάρ θεωρίας χωρίς, ἐν οὐδενί κατ᾿ οὐδένα τρόπον οὐδαμῶς συντηρεῖσθαι πέφυκεν τῶν μυστηρίων ἡ δύναμις.

Εἰ δέ καί τήν Ἐθνικήν μοῖραν δηλοῦσιν οἱ Γαβαωνῖται, προσχωροῦσαν τῷ κληροδότῃ τῶν θείων ἐπαγγελιῶν Ἰησοῦ καί σωζομένην· διδασκομένην τε ξυλοφορεῖν καί ὑδροφορεῖν· τουτέστι, τόν περί σταυροῦ καί τῆς δι᾿ ὕδατος θείας ἀναγεννήσεως μυστικόν καί σωτήριον λόγον πρακτικῶς τοῖς ὤμοις τῶν ἀρετῶν περιφέρειν, καί χορηγεῖν τῇ θείᾳ κιβωτῷ τῆς εὐσεβοῦς πίστεως, ξύλων δίκην, διά μέν τῆς πρακτικῆς, τῶν ἐπί γῆς μελῶν τήν νέκρωσιν· διά θεωρίας δέ, καθάπερ ὕδωρ τήν ἐπιῤῥοήν τῆς ἐν πνεύματι γνώσεως, οὐκ ἄτοπον, οὐδέ τῆς εὐσεβείας ἀλλότριον.

Εἴτε γοῦν τούς κατά τήν φυσικήν θεωρίαν λόγους, εἴτε τήν σωζωμένην διά πίστεως μερίδα τῶν ἐθνῶν προτυποῦσιν οἱ Γαβαωνῖται, τόν Ἰουδαϊκῶς ζῇν κατά τόν ἐν μόνῳ τῷ γράμματι νόμον προῃρημένον, ἔχουσιν ἐχθρόν, καί τοῦ σωζομένου πολέμιον. Ὁ γάρ Θεόν τήν κοιλίαν ἡγούμενος, καί ὡς ἐπί δόξῃ τῇ αἰσχύνῃ καλλωπιζόμενος, μόνων οἶδεν ὡς θείων ἀνέχεσθαι διά σπουδῆς τῶν παθῶν τῆς ἀτιμίας· καί διά τοῦτο μόνα περιέπει τά χρονικά· τουτέστι, τήν ὕλην καί τό εἶδος, καί τήν κατά παράχρησιν πενταπλῆν ἐνέργειαν τῶν αἰσθήσεων. Τά μέν ὡς Ῥεσφᾶς τῆς παλλακῆς τέκνα· τά δέ, ὡς γῆς ἀτίμου θυγατρός ἔκγονα Μερώβ. Τῇ γάρ ὕλῃ καί τῷ εἴδει συμπλακεῖσα κατά μίξιν ἡ αἴσθησις, ἀποτελεῖν μέν πάθος· ἀποκτενεῖν δέ καί συντελεῖν τούς κατά φύσιν (745) πέφυκεν λογισμούς. Οὐ γάρ πέφυκε πάθει συνεμφαίνεσθαι τό παράπαν φύσεως λόγος, ὥσπερ οὔτε φύσει συναποτίκτεσθαι κατά τήν γένεσιν πάθος.