260

Γαβαωνιτῶν, τῆς φυσικῆς δηλαδή θεωρίας, ὥσπερ ἄνδρας ἑπτά τῶν υἱῶν Σαούλ, τήν ἐμπαθῆ τοῦ νόμου, πρόσυλόν τε καί χρονικήν ἐκδοχήν, ἥν τίκτειν πέφυκεν ἡ Ῥεσφά, στόματος ὑπάρχουσα δρόμος (ὅπερ ἐστίν ἡ σωματική τοῦ νόμου μάθησις)· καί ἡ Μερώβ, πλησμονή φάρυγγος ἑρμηνευομένη, τουτέστιν, ἡ τρυφή τῆς γαστρός. Ἡ μέν τόν Μεμφιβοσθέ τίκτουσα καί τόν Ἐρμονθί (τόν μέν αἰσχύνη στόματος ἑρμηνευόμενον· τόν δέ, ἀνάθεμα αὐτῶν), ἤγουν τήν ἕξιν τῶν παθῶν καί τήν ἐνέργειαν· ἡ δέ, τούς πέντε υἱούς τῷ Ἐσδριήλ, τῷ θεωρητικῷ (765) δηλαδή τῆς ψυχῆς μέρει, τούς κατά παράχρησιν ἐμπαθεῖς πέντε τρόπους τῶν ἐν ἡμῖν αἰσθήσεων· οὕς διά τῆς φυσικῆς ἀναιροῦντες θεωρίας, ὠργισμένον τόν Θεόν ἱλεούμεθα, πρός τό πνεῦμα μετενεχθέντες ἀπό τοῦ γράμματος· καί τούς θείους ἐκκαλούμεθα τῆς γνώσεως ὄμβρους· καί τῶν ἐξ αὐτῆς δαψιλῶς τῆς δικαιοσύνης καρπῶν ἀπολαύομεν. Τό γάρ γράμμα τοῦ νόμου, καθάπερ τινά Σαούλ, ἤ τήν ἐκ τοῦ γράμματος γεννωμένην πρόσυλον ἐκδοχήν τοῖς χοϊκοῖς τήν διάνοιαν, ὡς τέκνα Σαούλ καί ἔκγονα, διά μέσης τῆς φυσικῆς θεωρίας πρός τό ὕψος τῆς πνευματικῆς μυσταγωγίας ἀναγαγόντες, πᾶν σωματικόν τοῦ νόμου καί πρόσκαιρον νόημα, καί κυριώτερον εἰπεῖν, χοϊκόν ἀποκτείνομεν, εἴπερ καί ἡμεῖς μετά τοῦ Θεοῦ τόν Σαούλ μεμισήκαμεν, καί ἐξουδενώκαμεν αὐτόν, τοῦ μή βασιλεύειν ἐπί Ἰσραήλ· ἤγουν τόν κατά σάρκα προφανῆ τῆς Γραφῆς τρόπον, τουτέστι τόν Ἰουδαϊσμόν, ἀπωσάμεθα, τοῦ μή βασιλεύειν πρός σαρκός δουλείαν τῆς ἐν ἡμῖν νοερᾶς δυνάμεως.

∆εῖ γάρ τόν Σαούλ (ἤγουν τόν σωματικόν τοῦ νόμου θεσμόν) μισηθῆναι καί ἀπωσθῆναι τῆς βασιλείας, ὡς τόν Ἀγάγ βασιλέα Ἀμαλήκ, καί τά πίονα τῶν ποιμνίων καί βουκολίων, καί τήν ἄμπελον καί τήν ἐλαίαν (τά τοῦ θυμοῦ λέγω καί τῆς ἐπιθυμίας ὑπεκκαύματα, καί τά περιποιητικά τῆς τρυφῆς αἴτια) περιποιούμενον, καί αὐτόν ζῶντα τόν Ἀγάγ πρός τήν γῆν μεταφέροντα τῆς ἐπαγγελίας (τουτέστι τόν μόσχον, ἤγουν τό χοϊκόν φρόνημα τῆς σαρκός), εἰς τόν τῆς θείας ἐπιγνώσεως τόπον· λέγω δή τήν καρδίαν· μόσχος γάρ ὁ Ἀγάγ ἑρμηνεύεται· μόσχος ἐκεῖνος τυχόν, ὅν ὁ μωρός καί ἀσύνετος Ἰσραήλ κατά τήν ἔρημον χωνεύσας ἐθεοποίησε, καί τῆς θείας θεραπείας τήν ἡδονήν τῆς γαστρός προετίμησεν· ὅντινα μόσχον Μωϋσῆς ἀφανίζει, καί Σαμουήλ· ὁ μέν λεαίνων καί διασπείρων ὑπό τό ὕδωρ, ὁ δέ μαχαίρᾳ πνευματικῇ κατασφάττων· τουτέστιν, ἡ ζῶσα καί ἐνεργής τοῦ ἁγίου Πνεύματος χάρις (τοῦτο γάρ Μωϋσῆς), καί ἡ διά τῶν ἐντολῶν ὑπακοή τοῦ Θεοῦ· τοῦτο γάρ Σαμουήλ. Μωϋσῆς γάρ ὕδωρ ἑρμηνεύεται σπαίρων· καί Σαμουήλ ὑπακοή Θεοῦ, ὅπερ ἐστί πίστις ἀληθής, καί βίος ἔνθεος.

(768) Οὐκοῦν τό κράτος τῆς ἁμαρτίας, ἤγουν τό φρόνημα τῆς σαρκός, ἡ χάρις ἀφανίζειν πέφυκε τοῦ ἁγίου βαπτίσματος, καί ἡ κατ᾿ ἐνέργειαν ὑπακοή τῶν θείων ἐντολῶν, ἀποκτένειν τῇ μαχαίρᾳ τοῦ πνεύματος (ἤγουν τῷ ῥήματι τῆς θείας ἐν πνεύματι γνώσεως)· βοῶσα μυστικῶς πρός τό πάθος τῆς ἁμαρτίας, ὡς ὁ μέγας πρός τόν Ἀγάγ Σαμουήλ· Καθώς ἠτέκνωσε γυναῖκας ἡ μάχαιρά σου, ἀτεκνωθήσεται σήμερον ἐκ γυναικῶν ἡ μήτηρ σου. Πολλάς γάρ τό πάθος τῆς γαστριμαργίας, ὡς ἐν μαχαίρᾳ, τῷ λείῳ τῆς ἡδονῆς λογισμῷ ἠτέκνωσεν ἀρετάς. Τῆς μέν γάρ σωφροσύνης διά τῆς ἀκρασίας ἀποκτένει τά σπέρματα· τῆς δικαιοσύνης δέ διά τῆς πλεονεξίας διαφθείρει τήν ἰσονομίαν· τῆς φιλανθρωπίας δέ διά τῆς φιλαυτίας τήν ἐκ φύσεως διατέμνει συνέχειαν· καί συντόμως εἰπεῖν, πάντων τῶν κατ᾿ ἀρετήν γεννημάτων ἀναιρετικόν ἐστι τῆς γαστριμαργίας τό πάθος. Τοῦτο δέ μόνη, καθώς ἔφην, ἀναιρεῖ τό πάθος, ἥ τε τοῦ βαπτίσματος χάρις, καί ἡ καθ᾿ ὑπακοήν Θεοῦ τῶν ἐντολῶν ἀγωγή. Τόν