286

τοιούτων λογισμῶν ὁ νοῦς, πρός τό εἰς ὄκνον αὐτόν ἐμβληθῆναι πρός τήν ἀρετήν. Τούτους οὖν δι᾿ εὐχῆς ἀναιρεῖ, καί διά τῶν ἄρκων, τουτέστι δι᾿ ἡδονῆς καί ἐπιθυμίας· κατ᾿ ἀντιστροφήν γάρ ἐπί τό κρεῖττον μεταχειριζόμενα τά τοιαῦτα πάθη, ἀποκτένουσι τούς λογισμούς τούς ἐμπαίκτους.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ ΞΣτ΄.

Πῶς ὀφείλομεν νοεῖν τήν περί συντελείας τοῦ Υἱοῦ ἄγνοιαν; Ἀπόκρισις. ∆ιπλῆ τίς ἐστιν ἄγνοια· ἡ μέν διαβαλλομένη, ἡ δέ, ἀδιάβλητος· καί ἡ μέν ἐφ᾿

ἡμῖν ἐστιν, ἡ δέ, οὐκ ἐφ᾿ ἡμῖν. Καί ἡ μέν διαβαλλομένη καί ἐφ᾿ ἡμῖν, ἡ περί τήν ἀρετήν καί εὐσέβεια ἄγνοια· (840) ἡ δέ ἀδιάβλητος καί οὐκ ἐφ᾿ ἡμῖν ἐστιν, ὅσα θελόντων ἡμῶν γινώσκειν οὐ γινώσκομεν· οἷον τά πόῤῤω γινόμενα, τά μέλλοντα γίνεσθαι. Εἰ οὖν ἐν τοῖς ἁγίοις προφήταις διεγινώσκετο τά πόῤῥω καί οὐκ ἐφ᾿ ἡμῖν, χάριτι, πῶς οὐχί μᾶλλον πάντα ἠπίστατο ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, καί δι᾿ αὐτοῦ τό ἀνθρώπινον, οὐ φύσει, ἀλλ᾿ ἑνώσει τῇ πρός τόν Λόγον; Ὥσπερ γάρ σίδηρος πεπυρακτωμένος, πάντα τά ἰδιώματα τοῦ πυρός ἔχει· φωτίζει γάρ καί καίει· οὐ μήν φύσει ἐστί πῦρ, ἀλλά σίδηρος· οὕτω καί τό ἀνθρώπινον τοῦ Κυρίου, καθό μέν ἡνώθη τῷ Λόγῳ, πάντα ἠπίστατο, καί τά θεοπρεπῆ ταῦτα ἐν ἑαυτῷ διεδείκνυτο· καθό δέ φύσις ἀνθρωπεῖα ἐν αὐτῷ οὐχ ἥνωτο, λέγεται ἀγνοεῖν.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ ΞΖ΄.

Τί σημαίνει τό μοναχικόν σχῆμα, καί πρό τούτου, τίς ἡ ἀπόκαρσις τῶν τριχῶν; Ἀπόκρισις. Ὥσπερ πάντων τῶν ἐν τῷ σώματι μελῶν ἡ κεφαλή προτερεύει, οὕτως καί ἐν τῇ

ψυχῇ ὁ νοῦς κεφαλῆς τύπον ἔχει. Τοῦτον οὖν ἀποκείρειν δεῖ, πάντων τῶν κοσμικῶν νοημάτων. Τό δέ κολόβιον, (841) ἐπειδή τό μέν ὅλον σῶμα σκέπει, μόνας δέ τάς χεῖρας γυμνοῖ, σημαίνει ὡς χρή τήν ἠθικήν φιλοσοφίαν ἐνδεδύσθαι, ἀφῃρημένην τάς πρακτικάς τῆς ἁμαρτίας ἐνεργείας· καί ὡς χρή ταύτην ἐπικεῖσθαι ἀεί ἐπί τε δυνάμει καί ἐνεργείᾳ. Ἡ γάρ δύναμις τῆς ἀντικειμένης τοῦ πονηροῦ δυναστείας ἐστί, κατά τόν Ἰώβ, ὑπό ὀμφαλοῦ γαστρός· καί αἱ ψυχαί κατά τόν μακάριον ∆αβίδ, πληροῦνται τῶν δαιμονικῶν ἐμπαιγμάτων. Ἐμπαίγματα δέ εἰσιν, αἱ διάφοροι τῆς πορνείας ἐνέργειαι. Ὁ δέ ἀνάλαβος, ἐπειδή καί ἐμπρός καί ὀπίσω τόν σταυρόν ἔχει, σημαίνει ὅτι χρή, κατά τόν Ἀπόστολον, μή μόνον σταυρωθῆναι ἡμᾶς τῷ κόσμῳ, ἀλλά καί τόν κόσμον ἡμῖν· ἵνα φευγόντων ἡμῶν τόν κόσμον, μηδέν ἐμπόδιον ἔχωμεν, μηδέ τῇ πρός αὐτόν σχέσει διά τῆς ἐπιφαινομένης ἀπάτης ἐγκρατηθῶμεν· μήτε δέ πάλιν τῶν ὄπισθεν διωκόμενοι ἐκ τοῦ κόσμου ἐκ τῶν ἀκουσίων πειρασμῶν, ὑπενδώσωμεν τοῦ τόνου τῆς εὐσεβείας· ἀλλ᾿ ἀναίσθητοι καί νεκροί διαμείνωμεν, πρός τε τά ἀκούσια καί τά ἑκούσια πάθη. Τό δέ κουκούλιον δηλοῖ, τήν φρουροῦσαν καί σκέπουσαν τόν νοῦν ἡμῶν χάριν τοῦ Θεοῦ. Ὁ γάρ ἀποκειράμενος τά τοῦ κόσμου νοήματα, τήν περικεφαλαίαν δέχεται τοῦ σωτηρίου. Τά δέ σανδάλια, τοῦτον ἔχει τόν λόγον. Ἐπειδή ἐκ νεκρῶν δερμάτων εἰσί, μικρῷ δέ μέρει τοῦ σώματος ὑπόκεινται, τόν αὐτόν τρόπον, ᾗπερ τό ὅλον σῶμα πρός τά ἴχνη τοῦ σανδαλίου ἔχει, οὕτω χρή τήν ψυχήν τῷ σώματι κεχρῆσθαι, καί τοῦτο νεκροῦν τῷν παρά φύσιν παθῶν. Τό δέ περιβόλαιον, ἐπειδή τετράγωνόν ἐστιν, ἐκ τεσσάρων δέ στοιχείων καί ὁ κόσμος,