444
ἀμαθεξία γίνεσθαι πέφυκε. Κατά γάρ τό εἶναι καί ἀεί εἶναι, πάντες συνέξει παρών ὁ Θεός· κατά δέ τό ἀεί εἶναι, μόνους ἰδιοτρόπως τούς ἁγίους, ἀγγέλους τε καί ἀνθρώπους, τό ἀεί φεῦ εἶναι, τοῖς μή τοιούτοις ὡς γνώμης καρπόν ἀφείς ἐπικιρνώμενον.
νστ΄. Οὐ συνεπάγεται τῇ κατά φύσιν τῶν ἐξ ὧν συνέστηκεν ἑτερότητι, καί τήν καθ᾿ ὑπόστασιν διαφοράν τό μυστήριον τῆς θείας σαρκώσεως· τό μέν, ἵνα μή προσθήκην λάβῃ τό τῆς Τριάδος μυστήριον· τό δέ, ἵνα μηδέν ᾗ τῇ θεότητι κατά φύσιν ὁμογενές καί ὁμοούσιον. ∆ύο γάρ φύσεων πρός ὑπόστασιν, ἀλλ᾿ οὐ πρός φύσιν μίαν γέγονε σύνοδος· ἵνα καί τό καθ᾿ ὑπόστασιν ἕν ἐκ τῶν ἀλλήλαις συνδραμουσῶν φύσεων δειχθῇ κατά τήν ἕνωσιν ἀποτελούμενον, καί τό διάφορον τῶν συνελθόντων πρός τήν ἀδιάσπαστον ἕνωσιν κατά τήν φυσικήν ἰδιότητα πιστευθῇ, πάσης ἐκτός μένον τροπῆς καί συγχύσεως.
νζ΄. Οὐ λέγομεν ἐπί Χριστοῦ διαφοράν ὑποστάσεων, ὅτι Τριάς μεμένηκεν ἡ Τριάς, καί σαρκωθέντος τοῦ Λόγου, προσθήκης προσώπου οὐ προσγενομένης τῇ ἁγίᾳ Τριάδι διά τήν σάρκωσιν· λέγομεν δέ φύσεων διαφοράν, ἵνα μή τῷ Λόγῳ κατά τήν φύσιν ὁμοούσιον τήν σάρκα πρεσβεύωμεν.
νη΄. Ὁ μή λέγων φύσεως διαφοράν, οὐκ ἔχει πόθεν πιστώσασθαι τήν ὅτι γέγονε σάρξ ὁ λόγος δίχα τροπῆς ὁμολογίαν· μή γινώσκων σωζόμενον κατά τήν φύσιν ἐν τῇ μιᾷ τοῦ ἑνός Χριστοῦ καί Θεοῦ Σωτῆρος ὑποστάσει μετά τήν ἕνωσιν, τό προλαβόν καί τό προσειλημμένον.
νθ΄. (1332) Εἰ σαρκός ἐν Χριστῷ καί θεότητος μετά τήν ἕνωσιν ὑπάρχει διαφορά κατά φύσιν· οὐ γάρ ταὐτόν κατ᾿ οὐσίαν ποτέ θεότης καί σάρξ· πρός φύσεως μιᾶς γένεσιν, ἡ τῶν συνελθόντων οὐδαμῶς γέγονεν ἕνωσις, ἀλλά πρός μίαν ὑπόστασιν, καθ᾿ ἥν οὐδεμίαν ἐν Χριστῷ καθ᾿ οἱονδήποτε τρόπον εὑρίσκομεν διαφοράν. Ταὐτόν γάρ τῇ οἰκείᾳ σαρκί κατά τήν ὑπόστασιν ὁ Λόγος. Καθ᾿ ὅ γάρ ἄν ὁ Χριστός ἔχῃ διαφοράν, ἕν εἶναι κατά πάντα τρόπον οὐ δύναται· καθ᾿ ὅ δέ τήν οἱανοῦν παντελῶς οὐκ ἐπιδέχεται διαφοράν, κατά πάντα τρόπον τό ἕν ἐπ᾿ αὐτοῦ διαπαντός εὐσεβῶς ἔχει καί ὄν καί λεγόμενον.
ξ΄. Ἡ πίστις διά τῆς ἐλπίδος τήν εἰς Θεόν ἀγάπην τελείαν συνίστησιν· ἡ ἀγαθή συνείδησις, τήν εἰς τόν πλησίον διά τῆς φυλακῆς τῶν ἐντολῶν ἀγάπην ὑφίστησιν. Ἡ γάρ ἀγαθή συνείδησις παραβαθεῖσαν ἐντολήν οὐκ ἔχει κατήγορον. Ταύτας δέ μόνη καρδία πιστεύεσθαι πέφυκε, τῶν ἐφιεμένων τῆς ἀληθοῦς σωτηρίας.
ξα΄. Οὐδέν τοῦ πιστεύειν ταχύτερον, καί τοῦ διά στόματος ὁμολογεῖν τοῦ πιστευθέντος τήν χάριν ἐστίν εὐκολώτερον· τό μέν γάρ, δηλοῖ τήν ἔμψυχον πρός τόν πεποιηκότα τοῦ πεπιστευκότος ἀγάπην· τό δέ, τήν θεοφιλῆ πρός τόν πλησίον διάθεσιν. Ἀγάπη δέ καί γνησία διάθεσις, ἤγουν πίστις καί ἀγαθή συνείδησις, ἔργον προδήλως τοῦ κατά καρδίαν ἀφανοῦς ὑπάρχει κινήματος, τῆς ἐκτός ὕλης πρός γένεσιν παντελῶς οὐ δεόμενον.
ξβ΄. Ὁ τήν παντελῆ περί τό καλόν ἀκινησίαν νοσῶν, περί τό κακόν ὑπάρχει πάντως εὐκίνητος. Κατ᾿ ἄμφω γάρ ἀκίνητον ὑπάρχειν, ἀδύνατον. Ὅθεν καί λίθους καλεῖν οἶδεν ἡ Γραφή, τήν περί τά καλά τῆς ψυχῆς ῥαθυμίαν, ὡς ἀρετῶν ἀναισθητούσης· ξύλα δέ, τήν περί τά κακά προθυμίαν.Ἡ δέ κατ᾿ αἴσθησιν κίνησις συναπτομένη τῇ κατά νοῦν ἐνεργείᾳ, ποιεῖ τήν μετά γνώσεως ἀρετήν.
ξγ΄. Μεσότοιχον ἡ Γραφή, τόν κατά φύσιν, ὡς οἶμαι, νόμον τοῦ σώματος κέκληκε· φραγμόν δέ, τήν ἐν τῷ νόμῳ τῆς σαρκός πρός τά πάθη σχέσιν, ἤγουν τήν ἁμαρτίαν. Μόνη γάρ ἡ πρός τά πάθη τῆς ἀτιμίαν σχέσις, τοῦ νόμου τῆς φύσεως, τουτέστι, τοῦ παθητοῦ τῆς φύσεως μέρους, φραγμός γίνεται, τῆς ψυχῆς τό σῶμα διατειχίζων, καί τοῦ λόγου τῶν ἀρετῶν τήν πρός σάρκα διά μέσης ψυχῆς κατά τήν πρᾶξιν, μή συγχωρῶν γενέσθαι διάβασιν· ὁ δέ λόγος παραγενόμενος, καί τόν τῆς