472
οε΄. Τοῦ μέν ὁρωμένου σώματος, πᾶσα ψυχή γυμνωθήσεται· τοῦ δέ τῆς ἁμαρτίας, οἱ τῆς ἐνταῦθα ζωῆς ὀλίγοι τῶν ἡδέων προσαπολαύσαντες.
οστ΄. Νεκροί μέν ἐκ ζώντων πάντες ὀφθήσονται· νεκρωθήσονται δέ τῇ ἁμαρτίᾳ μόνοι οἱ ἐκ διαθέσεως ταύτην μισήσαντες.
οζ΄. Τίς ἑαυτόν πρό τοῦ κοινοῦ θανάτου τοῦ σώματος ἴδοι τῆς ἁμαρτίας γυμνόν; καί τίς ὁ γνούς αὐτόν τε καί τήν ἰδίαν φύσιν, ὁποία ἐστί πρό τῆς μελλούσης γυμνώσεως;
Ψυχήν ἔρωτι νυμφικῷ τετρωμένην, Εὐτή συνάπτειν οἶδεν ὦδε νυμφίῳ. οη΄. Τοῦ αἰσθητοῦ τε καί νοεροῦ φωτός ἡ λογική ἐν μεθορίῳ κειμένη ψυχή, διά
μέν τούτου, ὁρᾷν καί πράττειν τά τοῦ σώματος ἐπετράπη· δι᾿ ἐκείνου δέ, πράττειν τά τοῦ πνεύματος. Ἀλλ᾿ ἐπειδή ἠμαυρώθη μέν αὐτῇ ἐκεῖνο, ἐτρανώθη δέ τοῦτο, διά τήν ἀρχῆθεν συνήθειαν, εἰ μή ὅλως μετά τοῦ νοεροῦ ἐν τῇ εὐχῇ γένηται, ὁλικῶς τοῖς θείοις ἐνατενίζειν οὐ δύναται. Ἀνάγκη δέ εἶναι αὐτήν ἐν μεταιχμίῳ σκότους καί φωτός· κατά σχέσιν μέν τούτου, κατά δέ φαντασίαν ἐκείνου ἀναστρεφομένην.
οθ΄. Συμπαραμενέτω τῷ νῷ ἡ εὐχή, ὡς ἐν ἡλίῳ ἀκτίς· ἧς ἄνευ αἱ κατ᾿ αἴσθησιν μέριμναι, οἷά τινες ἄνυδροι νεφέλαι περιπετόμεναι, τόν νοῦν εἴργουσι τῆς οἰκείας λαμπρότητος.
π΄. Ἔνδον τῆς κατά τήν εὐχήν στενῆς πύλης, νοῦς παθητικός οὐ δύναται εἰσελθεῖν, πρό τοῦ τήν κατά σχέσιν ἀπολιπεῖν μέριμναι· περί δέ τά περισκήνια ἐκείνης, ὀδυνηθήσεται διά παντός ἀσχολούμενος.
πα΄. ∆ύναμις μέν εὐχῆς πείνα βρωμάτων ἑκούσιος· πείνης δέ, τό μήτε ὁρᾷν, μήτε ἀκούειν, ὅτι μή πᾶσα ἀνάγκη, τῶν ἐγκοσμίων οὐδέν. Τούτων ὁ μή ποιούμενος πρόνοιαν, τό μέν τῆς νηστείας οὐκ ἐστρέωσεν οἰκοδόμημα· τό δέ τῆς εὐχῆς ἐν αὐτῇ περιῤῥαγῆναι ἐποίησεν.
πβ΄. Ἀπέριττος εἰ μή ἐκ πάντων ὁ νοῦς τῶν κατ᾿ αἴσθησιν γένηται, ἀνωφερής γνέσθαι οὐ δύναται, καί τό οἰκεῖον γνωρίσαι ἀξίωμα.
πγ΄. Ἔξω μέν ποιεῖται τῆς ψυχῆς ἡ εὐχή, πάντας τούς ἐχθραίνοντας αὐτῇ λογισμούς, δυναμουμένη τοῖς δάκρυσιν· (1420) ἀντεισάγει δέ τούτους ὁ μετεωρισμός τοῦ νοός, νόμῳ εὐτραπελίας ἐνδυναμούμενος· ἥν ὁ ἐξορίζων, συνεξόριστον καί τό παναίτιον πεποίηκε τῆς παῤῥησίας κακόν.
πδ΄. Ἡμέρας μέν σύμβολον ἡ νηστεία, διά τό ἔκδηλον· νυκτός δέ διά τό ἄδηλον, ἡ εὐχή. Ἑκατέραν οὖν τούτων ἐν ἑκατέρᾳ ἐνδίκως ὁ μετερχόμενος, πρός τήν τῶν κατασκόπων ἀπαντήσεται πόλιν, ἐν ᾗ ἀπέδρα ὀδύνη, λύπη καί στεναγμός ἐν Χριστῷ.
πε΄. Ἡ πνευματική ἐργασία, καί σωματικοῦ ἔργου ἐκτός συνίστασθαι πέφυκε. Μακάριος οὖν ὁ κρείσσονα τοῦ ἐνύλου ἔργου, τήν ἄϋλον ἡγησάμενος ἐργασίαν. ∆ι᾿ αὐτῆς γάρ τήν τοῦ ἔργου ἐπλήρωσεν ἔλλειψιν, ζήσας τήν κεκρυμμένην ζωήν τῆς εὐχῆς καί φανεράν τῷ Θεῷ.
πστ΄. Ὑπομένειν μέν ἡμᾶς τῇ πίστει παρακαλεῖ ὁ Ἀπόστολος· χαίρειν τῇ ἐλπίδι, τῇ προσευχῇ προσκαρτερεῖν, ἵνα τό τῆς χαρᾶς ἡμῖν παραμείνῃ καλόν. Εἰ δέ τοῦτο, ἄρα ὁ μή ὑπομένων, οὐ πιστός· ὁ δέ οὐ χαίρων, οὐκ εὔελπις· ἀπεβάλετο γάρ τήν αἰτίαν τῆς χαρᾶς προσευχήν, ἐν τῷ μή προσκαρτερεῖν ἐν αὐτῇ.
πζ΄. Εἰ τοῖς ἐγκοσμίοις λογισμοῖς ὁ νοῦς ἐξ ἀρχῆς συναναστραφείς, τοσαύτην ἐν αὐτοῖς τήν φιλίαν ἐκτήσατο, πόσην οὐκ ἄν οἰκειότητα σχῇ ἐν εὐχῇ συνεχεῖ· καί γάρ ἐν οἷς, φησί, χρονίζει, ἐν αὐτοῖς καί πλατύνεσθαι εἴωθεν.