474
καθίστησι, καί ἔστι ψυχή μέν ἡ αὐτή, οὐκέτι δέ καί ἁπτή, ὡς οὐδέ ὁ πυρακτωθείς σίδηρος, ταῖς ἔξωθεν ἐπαφαῖς.
ρδ΄. Μακάριος ὁ ἐν τῷ βίῳ τούτῳ οὑτωσί θεωρηθῆναι ἀξιωθείς, καί τόν αὐτόν φύσει πήλινον ἀνδριάντα, χάριτι πύρινον κατιδών.
ρε΄. Τοῖς μέν εἰσαγομένοις οἷά τις δεσπότης, ὁ νόμος ἐπίκειται τῆς εὐχῆς· τοῖς προκόψασι δέ, ὡς ἔρως ὁ συνελαύνων πεινῶντα καθάπερ πολυτελῆ πρός ἑστίασιν.
ρστ΄. Τοῖς καλῶς τήν πρακτικήν μετερχομένοις, ποτέ μέν ἡ εὐχή νεφέλη καθάπερ ἐπισκιάζουσα, τούς καυστικούς ἀπείργει ἐξ αὐτῶν λογισμούς· ποτέ δέ σταγόνας οἷα δακρύων τούτους ἐπιψεκάζουσα, δείκνυσι τά πνευματικά θεωρήματα.
ρζ΄. ᾨδή μέν ἥδυσμα κιθάρας, τῆς κρουομένης ὑπό τινος ἔξωθεν εὑρεθήσεται· ψυχή δέ μή συνερχούσης αὐτῇ ἐν εὐχῇ τῆς ἐν πνεύματι μυστικῆς προσφωνήσεως, εὐκατάνυκτος οὐ πέφυκε δείκνυσθαι. Τό γάρ, Τί προσευξώμεθα καθό δεῖ οὐκ οἴδαμεν, καί τά ἑξῆς, εἰς τοῦτο ἐνάγει τόν προσευχόμενον.
Τοῦ αὐτοῦ. Φωτίζεται νοῦς γνωστικῆς θεωρίας Πρός ὕψος ἀρθείς, τοῖσδ᾿ ἐπεντυχών λόγοις. ρη΄. Ἀναγκαῖον εἰδέναι τόν γνωστικόν, πότε ὁ νοῦς αὐτοῦ εἰς τήν χώραν τῶν
νοημάτων ἐστίν· πότε δέ εἰς τήν τῶν λογισμῶν· καί πότε εἰς τήν κατ᾿ αἴσθησιν. Καί ἐν ταύτῃ πάλιν, εἰ ἐν τοῖς κατά καιρόν, ἤ ἐν τοῖς παρά καιρόν μᾶλλον εὑρίσκεται.
ρθ΄. Ἐν νοήμασιν οὐκ ὤν ὁ νοῦς ἐν λογισμοῖς πάντως ἐστίν· ἐν λογισμοῖς δέ ὤν, ἐν νοήμασιν οὐκ ἔστιν. Ἐν δέ τῇ αἰσθήσει γενόμενος, μετά πάντων ἐστίν.
ρι΄. (1425) ∆ιά τοῦ νοήματος μέν ὁ νοῦς διέρχεται πρός τά νοητά· διά δέ τοῦ λογισμοῦ πρός τά λογικά ὁ λόγος· πρός δέ τήν πρακτικήν, διά τῆς φαντασίας ἡ αἴσθησις.
ρια΄. Εἰς ἑαυτόν ὁ νοῦς συναγόμενος, οὐδέν οὔτε τῶν κατά τόν λογισμόν θεωρεῖ· γυμνούς δέ νόας καί θείας αὐγάς, βλυζούσας εἰρήνην τε καί χάριν.
ριβ΄. Ἄλλο ὁ νοῦς τοῦ πράγματος, καί ἄλλο ὁ λόγος αὐτοῦ· καί ἕτερον τό ὑπό τήν αἴσθησιν ἀναγόμενον. Καί τό μέν ἔστιν οὐσία· τό δέ, συμβεβηκός· τό δέ, ἡ τοῦ ὑποκειμένου διαφορά.
ριγ΄. Πολλάς ὁδούς ἀνατέμνων ὁ νοῦς, ἀκόρεστος δείκνυται· πρός μίαν δέ συναγόμενος τῆς εὐχῆς, πρό τῆς ἐντελείας στενοχωρούμενος φαίνεται, λιπαρῶν τόν μέτοχον ἀπολυθῆναι, πρός τά ἀφ᾿ ὧν, ἐξελύληθεν.
ριδ΄. Ἄνωθεν ἠγμένος ὁ νοῦς, οὐκ ἀναδραμεῖται αὖθις ἐκεῖσε, εἰ μή τελείαν τῶν κάτω ποιήσηται καταφρόνησιν διά τῆς περί τά θεῖα σχολῆς.
ριε΄. Εἴ τε μή τήν ψυχήν σου δύνῃ μετά μόνων ποιῆσαι τῶν περί αὐτήν λογισμῶν, κἄν τό σῶμα σου μονάζειν ἀναγκάζον, τήν περί αὐτό ἀθλιότητα διά παντός ἐννοούμενος· οὕτω γάρ τῷ χρόνῳ ἐλέει Θεοῦ, καί πρός τό πρῶτον ἀναδραμεῖν δυνήσῃ τῆς εὐγενείας ἀξίωμα.
ριστ΄. Ὁ μέν πρακτικός ὑποτάσσειν εὐκόλως δύναται τόν νοῦν τῇ εὐχῇ· ὁ δέ θεωρητικός, τήν εὐχήν τῷ νοΐ. Ὁ μέν ἀπό τῶν φαινομένων συστέλλων σχημάτων τήν αἴσθησιν· ὁ δέ τήν ψυχήν πρός τούς ἐγκεκρυμμένους τοῖς ῥήμασι λόγους μεταβιβάζων. Καί ὁ μέν σωμάτων πείθει λόγους τόν νοῦν ἐννοεῖν· ὁ δέ ἀσωμάτων κατανοεῖν. Ἀσώματοι δέ εἰσι λόγοι σωμάτων, ἰδιότητές τε καί οὐσίαι αὐτῶν.
ριζ΄. Ὅταν τόν νοῦν σου τῆς τῶν σωμάτων, καί βρωμάτων, καί χρημάτων ἡδυπαθείας ἐλευθερώσῃς, τότε καί ὅπερ ἄν ποιεῖς, δῶρον καθαρόν τῷ Θεῷ λογισθήσεται· ἀντιδοθήσεται δέ σοι τοῦ διανοιγῆναι (1428) τούς τῆς καρδίας σου ὀφθαλμούς, καί τρανῶς ἐμμελετᾷν τοῖς ἐγκεκρυμμένοις ἐν αὐτῇ νόμοις Θεοῦ,