ARTICULUS II. In quo Universi ordo consistat.
ARTICULUS III. De ordine impressionum meteoricarum.
QUAESTIO IV. Utrum caelum sit de nalura ignis ?
ARTICULUS II. Corpus quintum non est de natura ignis.
ARTICULUS IV. De causa finali variationis opinionum.
ARTICULUS I. Ignis est in concavo orbis Lunae.
QUAESTIO X. Utrum motus localis sit causativus caloris?
QUAESTIO XI. Utrum omne lumen sit causativum caloris?
ARTICULUS II. De aequalitate elementorum.
ARTICULUS I. Notanda de apparentiis.
ARTICULUS II. Causae apparentiarum.
QUAESTIO XVII. Ut rum stella comata sit de natura coeli?
ARTICULUS II. Ponuntur differentiae Cometarum.
ARTICULUS I. De modo generationis cometae.
QUAESTIO XX. Virum Galaxia sit de natura coeli ?
ARTICULUS I. Opiniones de Galaxia recitantur.
ARTICULUS II. De accidentibus pluviae.
ARTICULUS I. De pruina et modo generationis ejus.
ARTICULUS. I. De diversitate signorum in generali.
articulus ii. De signis apparentibus in caelo.
ARTICULUS III. De signis pluviae apparentibus in aere.
ARTICULUS I. Unde veniant fontes ?
ARTICULUS II. An fontes fiant ex aqua pluviali ?
ARTICULUS I. De generatione maris.
ARTICULUS II. An mare sit locus naturalis aquarum?
ARTICULUS III. Resolutio quaestion is.
ARTICULUS II. De causa fluxus et refluxus maris.
QUAESTIO III. Utrum mare debeat esse salsum?
ARTICULUS I. De causa materiali ventorum.
ARTICULUS III. De causa efficiente ventorum.
QUAESTIO V. Utrum Sol faciat cessare ventos ?
ARTICULUS I. Unde proveniant venti?
QUAESTIO VI. Utrum terraemotus sit possibilis ?
QUAESTIO IX. Utrum coruscatio sit possibilis ?
ARTICULUS III. De effectibus coruscationis.
ARTICULUS I. De causis refractionis visus.
ARTICULUS II. De accidentibus Halo.
Quantum ad tertium, sciendum est, quod impressiones meteoricae, vel possunt comparari ad omnia alia corpora, vel ad naturam caeli.
Secundum hoc sequitur prima conclusio: Impressiones meteoricae sunt, et fiunt ordinate comparando ipsas ad omnia corpora universi. Patet per secundam partem conclusionis, quia omnia corpora universi sunt debite disposita vel ordinata, sed impressiones meteoricae sunt corpora universi; ergo, etc. Ad hoc posset deduci signum, quia istae impressiones in tantum sunt ordinatae, quia per alias istarum potest haberi praescientia de aliis, sicut unus Philosophus prognosticavit motum terrae per apparitionem cujusdam columnae igneae ascendentis a terra; et idem magis patebit in sequentibus.
Secunda conclusio est, supposito quod omnes propositiones astrologicae de judiciis essent ver, ita quod ad talem constellationemae necessario et determinate sequeretur talis impressio aeris, adhuc difficilius esset cognoscere ordinem istarum impressionum, quam ordinem motuum caelestium corporum. Probatur, quia in corporibus caelestibus est unus solus motus, scilicet localis, quem oporteret cognoscere: sed in istis inferioribus sunt multi motus, ergo difficilius cognoscitur ordo istorum, quam corporum caelestium. Consequentia tenet, quia ubi oportet plura cognoscere, ut plures mutationes, ex quarum qualitatibus posset ordo variari, difficilius ordo cognoscitur, quam ubi oportet unum solum motum cognoscere. Antecedens apparet, quia in istis impressionibus est motus alterationis, generationis, corruptionis, augmentationis.
Secundo patet ad experientiam, nam facilius est homini cognoscere oppositiones, et conjunctiones planetae, quam cognoscere quod cras pluet, vel post cras fiet grando. Et sic mixtam istam conclusionem glossat Aristoteles cum dicit, quod impressiones meteoricae fiunt minus ordinate quam natura caeli, et ordo impressionum difficilius cognoscitur, quam ordo motuum supra caelestium.
Tertia conclusio est, quod simpliciter loquendo, istae impressiones meteoricae fiunt minus ordinate, quam corpora caelestia, ex quo sequitur quod propositiones de judiciis Astrologiae non sunt simpliciter necessariae, saltem quoad istum partem, quae est de impressionibus acris. Probatur, quamvis aer ascendens supra aliquam regionem, vel civitatem, fuerit pluviosus, tamen possibile est quod non pluat, propter indispositionem materiae.
Secundo, dato quod fuerit materia disposita, adhuc potest artificialiter impediri casus pluviae, sicut si per multitudinem ignis in illa regione consumatur materia, ex qua pluvia illa deberet generari.
Tunc ad rationes: Ad primam, dictum est in conclusione, quod quamvis descensus ignis non sit naturalis respectu passi, bene tamen est naturalis respectu agentis.
Ad secundam dico quod istae impressiones non fiunt extra semper, et frequente, et hoc in comparatione ad suas causas.
Ad tertiam, entia nolunt male disponi. Aristoteles intelligit comparando quodlibet ens ad omnia alia, et hoc est concessum: eodem modo ad ultimum argumentum est dicendum.
Ad quartam, quia ordo, etc. Negatur consequentia, quia ista judicia, et istae regulae sunt verae ut in pluribus, quamvis quaedam falsificetur propter indispositionem materiae.
Ad quintam, quia ordo in causa, etc. dico quod causa istarum impressionum non solum est corpus caeleste, sed ipsum cum qualitatibus primis hic inferius: modo in illis qualitatibus potest esse inordinatio.