ARTICULUS II. In quo Universi ordo consistat.
ARTICULUS III. De ordine impressionum meteoricarum.
QUAESTIO IV. Utrum caelum sit de nalura ignis ?
ARTICULUS II. Corpus quintum non est de natura ignis.
ARTICULUS IV. De causa finali variationis opinionum.
ARTICULUS I. Ignis est in concavo orbis Lunae.
QUAESTIO X. Utrum motus localis sit causativus caloris?
QUAESTIO XI. Utrum omne lumen sit causativum caloris?
ARTICULUS II. De aequalitate elementorum.
ARTICULUS I. Notanda de apparentiis.
ARTICULUS II. Causae apparentiarum.
QUAESTIO XVII. Ut rum stella comata sit de natura coeli?
ARTICULUS II. Ponuntur differentiae Cometarum.
ARTICULUS I. De modo generationis cometae.
QUAESTIO XX. Virum Galaxia sit de natura coeli ?
ARTICULUS I. Opiniones de Galaxia recitantur.
ARTICULUS II. De accidentibus pluviae.
ARTICULUS I. De pruina et modo generationis ejus.
ARTICULUS. I. De diversitate signorum in generali.
articulus ii. De signis apparentibus in caelo.
ARTICULUS III. De signis pluviae apparentibus in aere.
ARTICULUS I. Unde veniant fontes ?
ARTICULUS II. An fontes fiant ex aqua pluviali ?
ARTICULUS I. De generatione maris.
ARTICULUS II. An mare sit locus naturalis aquarum?
ARTICULUS III. Resolutio quaestion is.
ARTICULUS II. De causa fluxus et refluxus maris.
QUAESTIO III. Utrum mare debeat esse salsum?
ARTICULUS I. De causa materiali ventorum.
ARTICULUS III. De causa efficiente ventorum.
QUAESTIO V. Utrum Sol faciat cessare ventos ?
ARTICULUS I. Unde proveniant venti?
QUAESTIO VI. Utrum terraemotus sit possibilis ?
QUAESTIO IX. Utrum coruscatio sit possibilis ?
ARTICULUS III. De effectibus coruscationis.
ARTICULUS I. De causis refractionis visus.
ARTICULUS II. De accidentibus Halo.
De generatione roris, et de ejus accidentibiis.
Quantum ad secundum, sciendum quod ros generatur ex vapore subtili. Unde materia roris inter materias omnium impressionum aquearum est materia magis subtilis, cujus signum est, quia propter sui subtilitatem facilius resolvitur a calore Solis. Secundum signum est, quia propter subtilitatem roris ex ipso generatur lapis pretiosus, ut margarita, quae tamen non potest generari ex aliis impressionibus.
Secundo sciendum de modo generationis roris, qui est talis. Unde de die per calorem Solis elevantur tales vapores subtiles, maxime ante occasum Solis, qui superveniente frigiditate noctis condensantur, et convertuntur in aquam infra mediam regionem aeris satis prope terram, qui vapores sic conversi in aquam cadunt per partes insensibiles ad terram, quae partos insensibiles generantur, et congregantur super herbas, et faciunt guttulas sensibiles.
Tunc de accidentibus roris: primo enim accidit quod ros non videtur cadere super pulveres terrae, vel supra tegulas, nisi raro. Causa est, quia in rei veritate ibi cadit ros, sicut in aliis partibus, tamen partes insensibiles istius roris, sicut continue cadunt, sic continue desiccantur a siccitate pulveris, et tegularum.
Secundo contingit quod ros non fit tempore nebuloso: causa est, quia propter grossitiem nebularum, prohibetur vapor ita subtilis sicut ros, elevari.
Tertio, contingit quod ros non fit tempore ventoso, causa est, quia materia roris propter sui subtilitatem dissolvitur a vento.
Quarto, accidit quod ros non fit tempore hyemis frigido, quia tunc vapor iste vel prohibetur ne possit elevari, vel prius congelatur, quam convertatur in aquam.
Quinto, nec ros fit tempore nimis calido, quia tunc propter intensionem caloris materia consumitur. Ex quo patet quod ros non fit nisi temporibus, et locis temperatis, claris, et tranquillis, hoc accidit, quia ros est signum serenitatis; causa est, quia in generatione roris elevantur vapores subtiles, et non vapores grossi, qui sunt materia pluviarum.
Sexto accidit quod ros habet quamdam dulcedinem, quasi mellis, sibi admixtam. Causa est propter digestionem alicujus terrestris cum aqua roris; et quod quandoque tale terrestre misceatur rori,
patet per signum; quia quandoque videmus per herbas illud terrestre ad modum farinae albae pulverizatae, et quandoque ad modum mellis conglutinat vapori subtiliori resoluto: et secundum Albertum, talis ros interficit herbas, et omnes ex eo comedentes putrefiunt interius. Patet igitur quis est modus generationis roris, et quae sunt accidentia ejus.
Sed de differentia roris ad alias impressiones omnes aqueas, potest dici quod ros est ejusdem speciei cum pluvia, et grandine, et ista fiunt ex eadem materia propinqua, et ab agente consimili. Secundo, dato quod differt specifice a nive et pruina, probatur sicut primo de pluvia. Et hoc de secundo.
Ad rationes. Ad primam, potest negari major, quia diversitas generationis secundum locum et tempus potest provenire ex diversitate materiae secundum grossum, et leve, et diversitate agentis secundum intensum et remissum. Et eodem modo ad alias.