ARTICULUS II. In quo Universi ordo consistat.
ARTICULUS III. De ordine impressionum meteoricarum.
QUAESTIO IV. Utrum caelum sit de nalura ignis ?
ARTICULUS II. Corpus quintum non est de natura ignis.
ARTICULUS IV. De causa finali variationis opinionum.
ARTICULUS I. Ignis est in concavo orbis Lunae.
QUAESTIO X. Utrum motus localis sit causativus caloris?
QUAESTIO XI. Utrum omne lumen sit causativum caloris?
ARTICULUS II. De aequalitate elementorum.
ARTICULUS I. Notanda de apparentiis.
ARTICULUS II. Causae apparentiarum.
QUAESTIO XVII. Ut rum stella comata sit de natura coeli?
ARTICULUS II. Ponuntur differentiae Cometarum.
ARTICULUS I. De modo generationis cometae.
QUAESTIO XX. Virum Galaxia sit de natura coeli ?
ARTICULUS I. Opiniones de Galaxia recitantur.
ARTICULUS II. De accidentibus pluviae.
ARTICULUS I. De pruina et modo generationis ejus.
ARTICULUS. I. De diversitate signorum in generali.
articulus ii. De signis apparentibus in caelo.
ARTICULUS III. De signis pluviae apparentibus in aere.
ARTICULUS I. Unde veniant fontes ?
ARTICULUS II. An fontes fiant ex aqua pluviali ?
ARTICULUS I. De generatione maris.
ARTICULUS II. An mare sit locus naturalis aquarum?
ARTICULUS III. Resolutio quaestion is.
ARTICULUS II. De causa fluxus et refluxus maris.
QUAESTIO III. Utrum mare debeat esse salsum?
ARTICULUS I. De causa materiali ventorum.
ARTICULUS III. De causa efficiente ventorum.
QUAESTIO V. Utrum Sol faciat cessare ventos ?
ARTICULUS I. Unde proveniant venti?
QUAESTIO VI. Utrum terraemotus sit possibilis ?
QUAESTIO IX. Utrum coruscatio sit possibilis ?
ARTICULUS III. De effectibus coruscationis.
ARTICULUS I. De causis refractionis visus.
ARTICULUS II. De accidentibus Halo.
Utrum colores Iridis sint veri colores, vel solum apparentes ?
Arguitur quod solum sunt apparentes, quia si essent veri, sequeretur quod in qualibet parte nubis,
imo in qualibet parte Iridis, ubilibet unus color appareret, appareret et alius, et de facto essent ibi. Consequens falsum, quia Iris repraesentatur nobis secundum colores distinctos et non secundum colores confusos. Probatur consequentia, supponendo quodnullushomo videt totalem Iridem, quam videt alter, imo quilibet videt suam propriam Iridem; tunc supposito isto, patet quod ibi apparet circumferentia superior Iridis uni homini, quae apparet alicui alteri medium suae Iridis, et alicui circumferentia infima suae Iridis; igitur si illi sunt veri colores realiter existentes, sequitur quod in eodem situ per se erunt omnes colores Iridis, et per illud arguitur quod omnes essent in eadem parte nubis.
Secundo, sequitur quod in aliquo tempore modico infiniti colores generentur, et infiniti corrumpantur, quorum tamen quilibet natus esset diu permanere. Consequens impossibile, quia color non corrumpitur, nisi consequente alteratione primarum qualitatum, quae non possunt subito inter se invicem alterari. Et probatur consequentia, et ponatur quod unus oculus, cui apparet Iris, moveatur luminoso quiescente, vel quod luminosum moveatur, vel etiam vapor, vel omnia simul, tunc sicut potest probari ex textu, continue apparebit nova et nova Iris; igitur, continue alter, et alter color, et quia motus est continuus, sequitur quod continue fiet talis generatio et corruptio colorum.
Tertio, ille est verus color realiter existens in subjecto, qui non solum dependet a suo subjecto in esse, et conservatur, imo cum hoc ab aliquo alio; sed color Iridis non solum dependet a nube, in qua parte est subjective; igitur, etc. Major patet inducendo in omnibus coloribus. Et minor patet, quia colores illi dependent in conservari a lumine corporis causantis Iridem, et sic non solum dependet a subjecto.
Quarto, sequeretur quod aliquod elementum simplex esset coloratum. Consequens est falsum, quia colores sunt qualitates, consequentes proportionem omnium primarum qualitatum, et hoc cum debita opacitate, ut patet in libro de Sensu, et sensato. Et probatur consequentia, quia nubes, in qua apparet Iris, est elementum simplex, vel saltem non differens ab elemento simplici, quod sufficeret ad qualitatem colorum.
Quinto, per Aristotelem in libro de Mundo, ubi dicit quod Iris est apparentia talis: modo si colores Iridis essent veri colores, non diceretur apparentia, sed patens existentia, et hoc idem dicit in isto tertio; apparet igitur talis.
Oppositum arguitur primo per Aristotelem, ubi dicit, quod fulgidum visum per nigrum facit puniceum; modo non diceret, facit, nisi color puniceus realiter causaretur a fulgido, et nigro.
Secundo, in nube est color vere, et realiter existens; igitur et potest esse quilibet alter. Tenet consequentia, quia non apparet major ratio de uno, quam de alio. Antecedens apparet, quia realiter in nubibus est nigredo.
Tertio, si ita esset, sequeretur quod sensus deciperetur circa suum proprium objectum. Consequens falsum, 2. de Anima. Et maxime non decipitur judicando aliquid esse coloratum, album, viride, aut puniceum, quia visus judicat colores Iridis esse veros colores, qui tamen sunt solum apparentes.
In quaestione primo videndum est de causis apparentiae coloris Iridis. Secundo, videbitur de dubiis.