QUAESTIO III.

Utrum necesse sit istum mundum inferiorem esse continuum lationibus superioribus, ut tota virlus ejus inde gubernetur?

Arguitur quod non; quia ista non sunt continua, quorum ultima non sunt unum; sed mundi inferioris, et corporis caelestis ultima non sunt unum. Major patet 4. Physicorum. Et minor probatur, quia mundi inferioris partes omnes sunt corporales; sed corpus caeleste non est corporale; modo corporalis, et incorporalis ultima non sunt unum, ergo, etc.

Secundo, quia prima causa se sola potest regere istum mundum inferiorem; ergo non est necesse, etc. Consequentia tenet, et antecedens probatur, quia prima causa, mediante corpore caelesti, quod est causa secunda, gubernat mundum inferiorem; igitur se sola potest, quia quidquid potest prima causa mediante secunda facere, potest se sola facere.

Tertio, voluntas nostra est quaedam virtus inferior, et non gubernatur a corpore caelesti; ergo. Major nota est, et minor apparet, quia si voluntas regeretur a corpore caelesti, jam non esset libera, nec aliquid esset ei imputandum ad bonitatem, vel malitiam.

Quarto, latio superior non cognoscit; ergo non gubernat istum munduminferiorem. Consequentia patet, quia scientis prudentis est gubernare, et regere, ut patet ex primo Politicor. Antecedens apparet, quia latio superior vel est motus corporis caelestis, vel corpus caeleste, quorum neutrum cognoscit.

Quinto, sequeretur quod in istis inferioribus non accideret error; consequens falsum, ut patet 2. Physicorum, de monstro. Et apparet consequentia, quia ista inferiora reguntur a lationibus, in quibus non accidit error.

Sexto, sequeretur quod omnia ista inferiora evenirent de necessitate. Consequens falsum, ut patet 2. Physicorum. Probatur consequentia, quia lationes superiores eveniunt de necessitate, a quibus reguntur ista inferiora.

Septimo, sequeretur quod finis regeretur a suo efficiente: consequens contra Philosophum 4. Physicorum, ubi dicit quod secundum exigentiam finis oportet caetera moderari, et ideo agens dicitur gubernari secundum exigentiam finis, et non finis secundum exigentiam agentis. Probatur consequentia, quia secundum Commentatorem 2. Caeli, Omne agens est gratia sui operis; modo ista inferiora sunt opus corporis caelestis, et per conseques finis istius; igitur secundum exigentiam hujus mundi inferioris habent corpora caelestia regere, et non e contra.

Octavo, sequeretur quod in istis inferioribus esset tantus ordo, quantus in lationibus corporum caelestium: consequens falsum, ut patet praecedente conclusione. Et probatur consequentia, quia si sint horologia, quorum motus unius dependet a motu alterius totaliter, tunc quantus est ordo unius, tantus est ordo alterius; igitur si totus iste mundus inferior gubernetur a superioribus, aequalis esset ordo, etc.

Ad oppositum est Philosophus in prooemio, ubi dicit quod ex necessitale continuus est isle mundus inferior lalionibus superioribus, ut omnis ipsius virtus inde gubernelur.

Sciendum est propter istas conclusiones, quod per mundum Aristoteles intelligit aggregationem ex omnibus illis, quae continentur infra concavum orbis Lunae. Sed per lationes superiores intelligit motus corporum caelestium, vel corpora caelestia. Sed per virtulem intelligit tam virtutem activam, quam passivam, cujusmodi sunt formae, vel qualitates, quibus mediantibus fit aliqua operatio activa, vel passiva. Sed per gubernare intelligit per congregationem aliquod fieri bonum agere intendenti.

In ista quaestione, arguendo tangendae sunt tres difficultates vi Prima est, utrum mundus iste inferior sit continuus corporibus caelestibus? Secunda, utrum prima causa possit immediate regere istum mundum inferiorem? Tcrtia, utrum voluntas nostra subsit corporibus caelestibus recipiendo impressiones ab eis?