ARTICULUS I. Opiniones de Galaxia recitantur.

Quantum ad primum, sunt quatuor opiniones, tres antiquorum, et una Philosophi.

Prima opinio erat, quod Sol, et alia astra calefacientia discurrebant sub illa parte caeli, in qua apparet Galaxia, et illam partem combusserunt; modo videmus in istis inferioribus quod adusta apparent magis clara, et alba, quam prius.

Sed contra, tunc sequeretur quod totus Zodiacus appareret sicut via lactea. Consequens est contra experientiam. Probatur consequentia, quia sub Zodiaco discurrit Sol, et planetae calefacientes, et per consequens potius deberet comburere illam, quam quamcumque aliam.

Secundo, quia caelum non est alterabile tali alteratione, ut patet 1. caeli.

Alia opinio fuit, quod Galaxia causatur ex reflexione radiorum Solis ad visum nostrum usque ad astra, ubi apparet Galaxia.

Sed contra, sequeretur tum, quod Galaxia non appareret in eodem situ respectu astrorum caeli, sicut respectu caeli. Consequens contra experientiam, nam semper apparet fieri ab iisdem astris. Et tenet consequentia, quia Sol continue variatur quantum ad situm respectu Galaxiae; modo variato speculo, ad quod refrangitur, vel reflectitur imago, vel causante imaginem variato, imago debet apparere in alio situ speciali, sicut patet ad experientiam.

Secundo, quia de nocte videmus Galaxiam in aqua supposita Galaxiae, et tamen tunc non apparet qualiter radius Solis possit refrangi ad visum nostrum, et usque ad illa astra.

Tertia opinio ponit quod omnes stellae habent lumen de suis propriis naturis, sed non possunt lumen istud dimittere propter obfuscationcm a Sole, nisi aliquid ponatur inter ipsas et Solem; modo de nocte, quando apparet Galaxia, aliqua pars terrae ponitur inter Solem et astra.

Sed contra hoc objicitur primo, quia semper Sol aspicit omnia astra caeli, scilicet octavae sphaerae; igitur Galaxia ista non causatur per praedictum modum. Consequentia tenet, quia hoc supponit suppositio illa. Et antecedens apparet, nam per demonstrationes Astrologicas patet quod Sol est multo major quam terra. Similiter patet quod umbra terrae non pertingit ultra sphaeram Mercurii.

Quarta opinio est Philosophi, qui ponit Galaxiam esse de natura elementari, per hunc modum, quia stellae illae, cum apparet Galaxia, attrahunt sibi exhalationem calidam et siccam inflammabilem, quae posita inter stellas illas, et visum nostrum, vel per inflammationem ab illis stellis, vel per refractionem luminis ipsarum, facit apparere talem claritatem, et hoc per signum, quia videmus quod raro fiunt cometae, eo quod materia cedit in compositionem Galaxiae, ex qua possunt generari cometae. Secundo, quia una stella sufficit attrahere exhalationem, ex qua fiat tanta claritas, vel albedo, sicut albedo stellae comatae; igitur tanta multitudo stellarum sicut est in Galaxia possunt totexhalationes extrahere, quod sufficienter facit claritatem Galaxiae. Tertio, videmus Galaxiam divisam in duas partes, quarum una pars est quasi dupla ad aliam secundum magnitudinem, in qua parte majori sunt plures stellae et majores, quod non esset, nisi itae plures, et majores majorem exhalationem sufficiant attrahere.

Quarto, quia aliter sequeretur quod determinare de Galaxia non pertineret ad istum librum, sed ad librum Coeli et Mundi. Consequens est falsum, ut patet in processu librorum. Probatur consequentia, quia in libro Coeli et Mundi debet determinari de partibus coeli.

Contra istam opinionem arguitur primo, quia non apparet possibile quod tanta exhalatio possit elevari ab istis inferioribus continue, quod sufficeret agere, vel facere tantam claritatem, quanta est claritas Galaxiae in magnitudine.

Secundo, quia si esset exhalatio, tunc sequeretur quod quandoque claritas esset intensior, quandoque remissior, quandoque major, quandoqueminor. Consequens nunquam fuit expertum, et probatur consequentia, quia secundum quod ista inferiora essent magis, vel minus bene disposita, et ab ipsis elevaretur exhalatio, secundum hoc magis vel minus claritas ista debet esse intensa, vel remissa, major vel minor.

Tertio, sequitur quod non semper apparet Galaxia sub iisdem stellis caeli. Consequens est contra experientiam. Probatur consequentia, quia cum elevatio illa elevata sit infra orbem Lunae, causaret magnam diversitatem aspectus.

Quarto sequitur quod in Zodiaco debet apparere Galaxia, quod est contra experientiam. Probatur Consequentia, quia in Zodiaco sunt plures stellae, quae plus sufficiunt elevare, quam stellae illius partis, in qua apparet Galaxia.

Sed respondet Aristoteles negando consequentiam, quia quamvis stellae in Zodiaco plus sufficiant elevare, sic etiam plus sufficiunt consumere.

Sed contra hoc objicitur, quia tunc sequitur quod nulla parte Zodiaci debet apparere Galaxia: consequens contra experientiam, quia in Geminis et Sagittario intersecat Zodiacum. Patet igitur ex istis rationibus, una cum aliis ante oppositum, quod Galaxia non sit de natura caeli.