ARTICULUS III. Resolutio quaestion is.

Quantum ad tertium, sciendum quod tres apparent fluxus maris: unus est a Septentrione ad Austrum; alter est fluxus, et refluxus ipsius maris quolibet die naturali bis: tertius fluxus et refluxus ipsius quolibet mense semel: modo in proposito solum intendo loqui de primo fluxu, quia de aliis postea dicetur.

Secundo sciendum, quod Septentrio dicitur locus suppositus aequinoctiali: unde quanto locus aliquis est prope magis polum Arcticum, dicitur Septentrionalior, et quanto magis prope aequinoctialem, tanto meridionalior.

Secundum hoc sit ista conclusio, quod semper mare fluit a Septentrione ad Austrum. Concludo quantum ad hoc, quia est ad experientiam. Sed ad reddendam causam praemitto aliqua. Primum est, quod semper aqua fluit ad locum decliviorem, cujus signum est secundum Albertum, quia aqua movetur alicubi ab Oriente ad Occidentem, et alicubi e contra; alicubi a Septentrione ad Austrum, et alicubi e contra; quod non esset, si haberet aliquem locum determinatum, ad quem moveretur, ideo semper fluit ad locum decliviorem.

Secundo supponitur, quod plus de aqua generatur in Septentrione, quam in Austro. Patet, quia locus Septentrionalis cum sit frigidus et humidus propter elongationem a Sole, magis aptus est ad generationem aquae, quam alia loca terrae. Tertio supponitur quod in loco meridionali plus de aqua consumitur, quam in loco Septentrionali. Patet, quia Sol est propinquior parti meridionali, et aspicit illam directius, quam aspicit locum Septentrionalem, ideo fortius potest ibi agere, et per consequens plus consumere.

Ex istis patet causa illius fluxus, quia in Septentrione plus aquae generatur, et in meridie plus consumitur; igitur aqua in meridie bassior est non secundum situm sed secundum depressionem aquae, propter corruptionem; igitur per primam suppositionem mare currit de loco Septentrionali ad locum meridionalem.

Per hoc ad rationes. Ad primam, nullum corpus naturale, etc. Istud negatur, quia semper aqua petit locum decliviorem, sive locus iste sit conservativus sui, sive non: et ita aqua movetur ad locum meridionalem, non propter conservationem, sed declivitatem.

Ad secundam concedo, modo dico quod locus naturalis maris potest sibi fieri innaturalis, propter nimiam multiplicitatem aquae, causa est, quia semper aqua determinat sibi, quod ejus convexa superficies sit sphaerica in loco suo naturali, modo tantum potest multiplicari de aqua in una parte, quia nisi decurreret ad locum decliviorem, amplius non esset sphaericae figurae, sed figurae valde difformis.

Adtertiam, sequeretur quod non esset salsum. Negatur consequentia, quia quamvis multum de salsedine exeat versus meridiem, cum hoc etiam multum generatur per commixtionem exhalationis in parte Septentrionali, et etiam per actionem Solis.

Ad quartam, Hoc esset, etc. Dico quod non, sed quia aqua esset altior, propter continuam generationem ipsius in loco Septentrionali.