ARTICULUS II. In quo Universi ordo consistat.
ARTICULUS III. De ordine impressionum meteoricarum.
QUAESTIO IV. Utrum caelum sit de nalura ignis ?
ARTICULUS II. Corpus quintum non est de natura ignis.
ARTICULUS IV. De causa finali variationis opinionum.
ARTICULUS I. Ignis est in concavo orbis Lunae.
QUAESTIO X. Utrum motus localis sit causativus caloris?
QUAESTIO XI. Utrum omne lumen sit causativum caloris?
ARTICULUS II. De aequalitate elementorum.
ARTICULUS I. Notanda de apparentiis.
ARTICULUS II. Causae apparentiarum.
QUAESTIO XVII. Ut rum stella comata sit de natura coeli?
ARTICULUS II. Ponuntur differentiae Cometarum.
ARTICULUS I. De modo generationis cometae.
QUAESTIO XX. Virum Galaxia sit de natura coeli ?
ARTICULUS I. Opiniones de Galaxia recitantur.
ARTICULUS II. De accidentibus pluviae.
ARTICULUS I. De pruina et modo generationis ejus.
ARTICULUS. I. De diversitate signorum in generali.
articulus ii. De signis apparentibus in caelo.
ARTICULUS III. De signis pluviae apparentibus in aere.
ARTICULUS I. Unde veniant fontes ?
ARTICULUS II. An fontes fiant ex aqua pluviali ?
ARTICULUS I. De generatione maris.
ARTICULUS II. An mare sit locus naturalis aquarum?
ARTICULUS III. Resolutio quaestion is.
ARTICULUS II. De causa fluxus et refluxus maris.
QUAESTIO III. Utrum mare debeat esse salsum?
ARTICULUS I. De causa materiali ventorum.
ARTICULUS III. De causa efficiente ventorum.
QUAESTIO V. Utrum Sol faciat cessare ventos ?
ARTICULUS I. Unde proveniant venti?
QUAESTIO VI. Utrum terraemotus sit possibilis ?
QUAESTIO IX. Utrum coruscatio sit possibilis ?
ARTICULUS III. De effectibus coruscationis.
ARTICULUS I. De causis refractionis visus.
ARTICULUS II. De accidentibus Halo.
Utrum ventus sit exhalatio calida et sicca ?
Arguitur quod non, quia si sic, sequeretur quod tempore ventoso esset major caliditas, quam aliis temporibus. Consequens contra experientiam, ut in pluribus, nam in vento ponimus res calidas, ut frigidentur. Probatur consequentia, ex quo ventus est exhalatio calida et sicca, tempore ventoso esset major caliditas illius exhalationis.
Secundo, aliquis ventus est frigidus: igitur ille ventus non est exhalatio calida. Consequentia patet, quia idem non est calidum et frigidum. Et antecedens apparet ex ventorum differentiis, nam venti sic differunt, quod quidam sunt calidi, quidam frigidi.
Tertio, aliquis ventus est humidus; igitur non omnis ventus est siccus. Tenet consequentia, quia idem non est humidum, et siccum. Et antecedens apparet in isto secundo, nam Auster est ventus humidus, qui adducit nobis pluvias.
Quarto, sequeretur quod plures venti fierent existente serenitate, quam aliis temporibus nebulosis. Consequens est contra experientiam, nam tempore sereno, ut in aestate, pauciores sunt venti. Probatur consequentia, ex quo ventus est exhalatio, et existente serenitate major est siccitas.
Quinto, si sic, sequeretur quod ventus deberet ascendere sursum. Consequens contra experientiam, cum moveatur ad latus, et ad diversas differentias positionis. Et probatur consequentia, quia exhalatio calida et sicca est levis, et talis nata est ascendere sursum.
Sexto, quia ventus est aer motus; igitur non est exhalatio calida et sicca. Tenet consequentia, quia aer est calidus et humidus, et aer non est exhalatio. Et probatur antecedens, nam ignis movetur in sua sphaera, et etiam aqua movetur per motum fluxus, et refluxus, et sic similiter aer cum sit elementum fluxibile movebitur in loco suo, ex quo motu causabitur ventus.
Secundo, confirmatur antecedens per Senecam, et Auctorem de imagine mundi, qui posuit quod aer motus fit ventus. Tertio patet illud, quia aliquis ventus est aer motus; igitur et quilibet. Tenet consequentia, quia quilibet ventus alteri videtur ejusdem rationis. Antecedens probatur, nam ventus sufflatus per folles est aer motus, et nil aliud.
Oppositum arguitur per Aristotelem. 2 hujus, tractatu de ventis.
In quaestione ista videndum est primo de causa materiali ventorum. Secundo, de causa formali. Tertio, de efficiente. Quarto, de causa finali.