ARTICULUS II. In quo Universi ordo consistat.
ARTICULUS III. De ordine impressionum meteoricarum.
QUAESTIO IV. Utrum caelum sit de nalura ignis ?
ARTICULUS II. Corpus quintum non est de natura ignis.
ARTICULUS IV. De causa finali variationis opinionum.
ARTICULUS I. Ignis est in concavo orbis Lunae.
QUAESTIO X. Utrum motus localis sit causativus caloris?
QUAESTIO XI. Utrum omne lumen sit causativum caloris?
ARTICULUS II. De aequalitate elementorum.
ARTICULUS I. Notanda de apparentiis.
ARTICULUS II. Causae apparentiarum.
QUAESTIO XVII. Ut rum stella comata sit de natura coeli?
ARTICULUS II. Ponuntur differentiae Cometarum.
ARTICULUS I. De modo generationis cometae.
QUAESTIO XX. Virum Galaxia sit de natura coeli ?
ARTICULUS I. Opiniones de Galaxia recitantur.
ARTICULUS II. De accidentibus pluviae.
ARTICULUS I. De pruina et modo generationis ejus.
ARTICULUS. I. De diversitate signorum in generali.
articulus ii. De signis apparentibus in caelo.
ARTICULUS III. De signis pluviae apparentibus in aere.
ARTICULUS I. Unde veniant fontes ?
ARTICULUS II. An fontes fiant ex aqua pluviali ?
ARTICULUS I. De generatione maris.
ARTICULUS II. An mare sit locus naturalis aquarum?
ARTICULUS III. Resolutio quaestion is.
ARTICULUS II. De causa fluxus et refluxus maris.
QUAESTIO III. Utrum mare debeat esse salsum?
ARTICULUS I. De causa materiali ventorum.
ARTICULUS III. De causa efficiente ventorum.
QUAESTIO V. Utrum Sol faciat cessare ventos ?
ARTICULUS I. Unde proveniant venti?
QUAESTIO VI. Utrum terraemotus sit possibilis ?
QUAESTIO IX. Utrum coruscatio sit possibilis ?
ARTICULUS III. De effectibus coruscationis.
ARTICULUS I. De causis refractionis visus.
ARTICULUS II. De accidentibus Halo.
De causa finali ventorum.
De causa finali, dicitur quod ventus est principaliter et primo propter congregare nubes. Et ideo dicit Aristoteles quod Caecias attrahit nubem sicut avarus pecuniam. Secundo, movetur ventus propter deferre nubes de una regione in aliam, propter irrigationem terrae, ita quod per conversionem nubis in aquam diversae partes terrae irrigentur propter motum nubis a vento. Tertio, potest dici quod est propter salutem arborum, quia sicut homo et alia animalia praeter nutrimentum indigent quodammodo exercitio, ut melius conserventur in sanitate, ita consimiliter motus arborum, est eis per ventum exercitium.
Patet igitur ex istis, quae sit materia venti, quae forma: unde est principium motus ipsius, et propter quem finem fiat.
Ad rationes: ad primam, conceditur quod tempore ventoso esset major calor, nisi aliunde esset impeditum, scilicet, quia ventus ille deferret secum aerem recentem, vel quia transiret super nives, et glacies, unde infrigidaretur: ideo ad ventum recentis aeris ponimus calida, ut frigefiant a vento.
Ad secundam: aliquis ventus est fri gidus, etc. Negatur antecedens, quantum est ex parte sui, et hoc propter frigiditatem loci, per quem transeunt.
Eodem modo respondetur ad aliam de humiditate.
Ad aliam: tunc tempore sereno, etc. Concedo consequentiam, et consequens, nisi impediret consumptio exhalationis a calore Solis.
Ad aliam: tunc ventus ascenderet: concedo quod ventus ascenderet sursum, nisi propelleretur a frigiditate.
Ad aliam: ventus est aer motus; ne gatur. Ad probationem dico quod non est simile, quia ignis movetur per naturam, et aqua movetur quodammodo violenter per influentiam Lunae; modo neutra istarum causarum concurrit in aere. . Ad aliam: aliquis ventus, etc. negatur. Ad probationem de follibus, dico quod talis aer artificialiter motus non est ventus, nec est simile de hujusmodi aere moto, et de vento, quia non possent imaginari talia artificia, quibus aer moveretur ad modum venti. Et sic finimus.