Patrologiae Cursus Completus
Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo XXI Continentur. Rufinus.
Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo XXI Continentur. Rufinus.
Anno Domini Ccccx. Rufinus Aquileiensis Presbyter.
Anno Domini Ccccx. Rufinus Aquileiensis Presbyter.
Notitia Ex Schoennemanno
I. Opera Sincera.—1. Scripta propria.
I. Eusebii Historia eccl. a Rufino conversa et duobus libris aucta.
II. Rufini Historia eremitica, seu de Vitis Patrum liber.
III. Basilii Magni Regula seu Instituta monachorum.
IV. Basilii Magni homiliae septem a Rufino conversae.
VI. Origenis libri quatuor de Principiis et Homiliae.
VII. Gregorii Nazianzeni opuscula decem a Rufino Latinitate donata.
XI. Anatolii Alexandrini, Laodicensis episc. Canon paschalis.
Ad Illustrissimum Ac Reverendissimum Dom. Danielem Delphinum Aquileiae Patriarcham Praefatio.
Ad Illustrissimum Ac Reverendissimum Dom. Danielem Delphinum Aquileiae Patriarcham Praefatio.
Vetus praefatio. Ornatissimo Lectissimoque Viro D. Joanni A Sancto Andrea Parisiensis Ecclesiae Canonico Renatus Laurentius De La Barre S.
Tyrannii Rufini, Ortu Concordiensis, Civitate Aquileiensis, Presbyteratu Hierosolymitani, Vita.
Tyrannii Rufini, Ortu Concordiensis, Civitate Aquileiensis, Presbyteratu Hierosolymitani, Vita.
Liber Secundus. De Scriptis A Rufino Romae Editis
I. Fragmentum epistolae Origenis ex versione Rufini.
II. Fragmentum epistolae Origenis ex versione Hieronymi.
I. Paulinus Nolanus Epistola XLVI. olim XLVII.
I. Clemens libro IX. Recognitionum cap. XXVII.
II. Bardesanes in Dialogo de Fato apud Eusebium lib. VI. Praeparationis Evangelicae cap. X.
I. Symbolum Apostolicum vetus.
Classis II. Libri Ecclesiastici.
Tyrannii Rufini Opera, de quibus supra disseruimus.
Tyrannii Rufini Opera, de quibus supra disseruimus.
Tyrannii Rufini Aquileiensis Presbyteri De Benedictionibus Patriarcharum Libri Duo. Adnotationem direxi ad Rufinum Presbyterum, sanctae Melaniae spiri
Rufino Fratri Paulinus Salutem.
In Librum De Benedictionibus Judae Rufini Aquileiensis Presbyteri Ad
Liber Primus. Benedictio Judae.
Paulinus Fratri Rufino Salutem.
Paulinus Fratri Rufino Salutem.
Liber Secundus. De Benedictionibus Reliquorum Undecim Patriarcharum.
Commentarius In Symbolum Apostolorum Auctore Tyrannio
Commentarius In Symbolum Apostolorum Auctore Tyrannio
Historia Monachorum Seu Liber De Vitis Patrum Auctore Rufino Aquileiensi Presbytero.
Historia Monachorum Seu Liber De Vitis Patrum Auctore Rufino Aquileiensi Presbytero.
Caput Primum. De Sancto Joanne.
Caput V. De Oxyryncho Civitate. (Deest hoc caput in Palladio).
Caput VI. De De hoc Sozomenus l. VI. c. 28. Cassiodor. lib. VIII. c. 1. Niceph. lib. XI. c.
Caput IX. De Coprete Presbytero Et Patermutio.
167 Caput X. De Syro Abbate, Isaia, Paulo, Et Anuph.
Caput XV. De De hoc Sozomenus lib. VI. cap. 28. Niceph. lib. XI. cap.
181 Caput XVII. De Monasterio Abbatis Isidori.
182 Caput XVIII. De Serapione Presbytero. (Deest hic Palladio.)
Caput XIX. De Apollonio Monacho Et Martyre.
185 Caput XX. De Dioscoro Presbytero.
Caput XXI. De Monachis In Nitria Commorantibus.
Caput XXIV. De Didymo. (Deest hic Palladio de Didymo caeco.)
191 Caput XXV. De Cronio. (Pallad. cap. 25 et 89 de Croniis qui noti fuere Antonio.)
Caput XXVIII. De Duobus Macariis, Et Primo, De
Caput XXX. De Ammone, Primo Nitriae Monacho.
Caput XXXII. De Piammone Presbytero. (Pallad., cap. 72 de Ammona presbytero qui hic Piammon.)
Epilogus. De periculis itineris ad eremos.
Rufini Aquileiensis Presbyteri In Suam Et Eusebii Caesariensis Latinam Ab Eo Factam Historiam Ad Chromatium Episcopum Aquileiae
Rufini Aquileiensis Presbyteri Historiae Ecclesiasticae Libri Duo.
Rufini Aquileiensis Presbyteri Historiae Ecclesiasticae Libri Duo.
Caput Primum. De Arii haeresi.
Caput II. De Concilio apud Nicaeam congregato.
Caput III. De conversione Philosophi Dialectici.
Caput IV. De Paphnutio Confessore.
Caput V. De Spiridione Episcopo, et mirabilibus ejus.
Caput VI. Exemplum fidei Nicaenae
Caput VII. De Helena Constantini matre.
Caput VIII. De Cruce Salvatoris in Jerosolymis ab Helena reperta.
Caput IX. De captivitate Frumentii et Edesii, et de conversione Indorum per ipsos gesta.
Caput X. De conversione gentis Iberorum per captivam facta.
Caput XI. De Constantia sorore Constantini, et Presbytero per eam fratri insinuato.
Caput XII. De Alexandri, et Eusebii, atque Arii, conflictu.
Caput XIII. De probroso Arii interitu.
Caput XIV. De Athanasii Episcopi principiis.
Caput XV. De Constantini Imperatoris errore.
Caput XVI. De concilio haereticorum apud Tyrum contra Athanasium congregato.
Caput XVII. De exciso brachio Arsenii, caeterisque dolis haereticorum in concilio retectis.
Caput XVIII. De fuga et latebris Athanasii.
Caput XXI. De Ariminensi concilio.
Caput XXII. De Liberio Episcopo urbis Romae.
Caput XXIII. De Jerosolymorum et Alexandriae Episcopis.
Caput XXIV. De permixtione Episcoporum apud Antiochiam.
Caput XXVI. De fine Constantii Imperatoris, et ortu Juliani.
Caput XXVII. De Episcopis ab exilio relaxatis.
Caput XXVIII. De Concilio apud Alexandriam sanctorum Episcoporum, et Luciferi ab his dissidio.
Caput XXIX. De his quae in eodem Concilio statuta sunt.
Caput XXX. De Eusebio et Hilario, atque Ecclesiarum per eos restitutione.
Caput XXXI. De scriptis Hilarii.
Caput XXXII. De persecutionibus Juliani blandis et callidis.
Caput XXXIII. De saevitia ejus erga Athanasium.
Caput XXXIV. De fuga rursum et latebris Athanasii.
Caput XXXV. De sepulcro martyris Babylae.
Caput XXXVI. De Theodoro Confessore apud Antiochiam.
Caput XXXVII. De Judaeorum conatibus, qui a Juliano decepti, templum in Jerosolymis reaedificant.
Caput XXXIX. De signis et virtutibus terrificis, quae in exitium conversa sunt Judaeorum.
Caput I. De ortu et religiosa mente Principis Joviniani. et de fine ejus.
Caput II. De ortu Valentiniani et Valentis.
Caput III. De dormitione Athanasii, et persecutionibus Lucii haeretici.
Caput IV. De virtutibus et mirabilibus sanctorum qui fuerunt in Aegypto.
Caput V. De persecutione quae fuit apud Edessam.
Caput VI. De Moyse, quem Regina Sarracenorum gentis suae poposcit Episcopum.
Caput VII. De Didymo Alexandrino vidente.
Caput VIII. Quot ex discipulis Antonii etiam tunc in eremo habitantibus, virtutes et signa fecerint.
Caput IX. De Gregorio et Basilio Cappadociae Episcopis.
Caput X. De Damaso Episcopo, et Ursini subreptione.
Caput XI. De Ambrosio Episcopo.
Caput XII. De Valentiniani fine.
Caput XIII. De Gothorum per Thracias irruptione, et Valentis nece.
Caput XVI. De Benevoli Magistri memoriae fideli constantia.
Caput XVII. Ut Theodosius necem Gratiani ultus, de Maximo triumphaverit.
Caput XIX. De restitutione Ecclesiarum, quae per ipsum jam catholicum in Oriente restitutae sunt.
Caput XX. De Apollinare, et haeresi ejus.
Caput XXI. De Episcoporum successionibus per Orientem.
Caput XXII. De seditione Paganorum contra Fideles.
Caput XXIII. De situ templi Serapis, et subversione ejus.
Caput XXIV. De fraudibus, quae in templis Paganorum detectae sunt.
Caput XXV. De Saturni sacerdote Tyranno, totius pene Alexandriae adultero.
Caput XXVI. De Canopi initio et interitu.
Caput XXVII. De Ecclesiis et Martyriis quae in idolorum locis constructa sunt.
Caput XXVIII. De Joannis sepulcro violato et reliquiis apud Alexandriam conservatis.
Caput XXIX. De Thoracibus Serapis apud Alexandriam abrasis, et signo Christi in loco eorum reddito.
Caput XXX. Ut mensura aquae Nili fluminis, quam πῆχυν vocant, ad Ecclesiam deferatur.
Caput XXXI. De Valentiniani junioris interitu, et ortu Eugenii.
Caput XXXII. De responsis Joannis monachi.
Rufini Aquileiensis Presbyteri Apologiae In Sanctum Hieronymum Libri Duo.
Rufini Aquileiensis Presbyteri Apologiae In Sanctum Hieronymum Libri Duo.
Apologia Quam Pro Se Misit Rufinus Presbyter Ad Anastasium Romanae Urbis Episcopum.
Apologia Quam Pro Se Misit Rufinus Presbyter Ad Anastasium Romanae Urbis Episcopum.
Epistola Anastasii Romanae Urbis Episcopi Ad Joannem Episcopum Jerosolymorum Super nomine Rufini
Epistola Anastasii Romanae Urbis Episcopi Ad Joannem Episcopum Jerosolymorum Super nomine Rufini
Appendix Ad Opera Rufini.
Monitum Ad Lectorem.
Veteris Editoris Antonii De Albone Archiepiscopi Lugdunensis, Etc., In Commentarium In Psalmos LXXV, Ab se repertum ac primo editum, Dedicatio et prae
Item De Commentariis In Prophetas Oseam, Joelem Et Amos, Ex Epistola Dedicatoria Renati Laurentii De La Barre Ad D. Joannem A Sancto Andrea.
In LXXV Davidis Psalmos Commentarius Rufino Aquileiensi Olim Attributus.
In LXXV Davidis Psalmos Commentarius Rufino Aquileiensi Olim Attributus.
Titulorum Omnium Qui Psalmis Praefiguntur Argumentum.
Commentarius In LXXV Psalmos.
Commentarius In Prophetas Minores Tres Osee, Joel Et Amos, Rufino Aquileiensi Presbytero Olim Ascriptus.
Praefatio.
Commentarius In Oseam.
Commentarius In Joel Prophetam .
Commentarius In Joel Prophetam .
Commentarius In Amos Prophetam.
Commentarius In Amos Prophetam.
Monitum Ad Lectorem.
Vita Sanctae Eugeniae Virginis Ac Martyris Auctore
Vita Sanctae Eugeniae Virginis Ac Martyris Auctore
Caput Primum. Eugeniae parentes. Philippus Magos Aegypto pellit.
Caput IV. S. Helenus Heliopolis episcopus.
Caput VI. Eugeniae postulatio.
Caput VIII. Plangunt Alexandrini Eugeniam quasi perditam. Fit Eugeniae simulacrum tamquam deae.
Caput IX. Catalogus virtutum S. Eugeniae.
Caput X. Cogitur praeesse monasterio. Vilissima quaeque munia obit. Precum horariarum studiosissima.
Caput XI. Melanthiam a quartana oleo sacro curat.
Caput XII. Melanthia incesto Eugeniae ardet amore. Fortiter resistit Eugenia.
Caput XIV. Praefectus Eugeniae pater agit in filiam incognitam. Eugeniae prudentissima responsio.
Caput XV. Ancillae falsum testimonium contra Eugeniam.
Caput XVI Egregie se purgat Eugenia. Sexu suo omnes criminatores confundit.
Caput XVI. Agnoscitur a parentibus. Baptizatur tota familia. Pax datur Christianis.
Caput XVII. Excitatur persecutio. Imperatorum literae ad Philippum.
Caput XVIII Philippus bona sua ecclesiis et pauperibus erogat. Dignus habetur episcopatus honore.
Caput XX. Basilla Eugeniae societatem expetit. Cornelius Papa baptizat Basillam.
Caput XXI. Claudia viduas, Eugenia virgines congregat. Nocte Dominica hymni et sacra mysteria.
Caput XXIII. Eugeniae adhortatio ad virginitatem et martyrium. Mundi blandimenta fallacia.
Caput XXV. Basilla aversatur colloquium sponsi Pompeii. Calumnia Pompeii in Christianos.
Caput XXVII. Praeclarum Eugeniae de castitate Ecclesiae testimonium.
Caput XXIX. Illaesa manet ab igne thermarum. A Christo in carcere pascitur. Gladio percutitur.
Caput XXX. Matri apparet, et mortem praedicit.
Libellus De Fide Seu Duodecim Anathematismi Sub Rufini Nomine.
Libellus De Fide Seu Duodecim Anathematismi Sub Rufini Nomine.
Rufini Presbyteri Provinciae Palaestinae Liber De Fide.
Rufini Presbyteri Provinciae Palaestinae Liber De Fide.
Anno Domini CDXV. Pelagius Britannus.
Anno Domini CDXV. Pelagius Britannus.
De Vita Et Scriptis Pelagii Dissertatio, Auctore Garnerio, Marii Mercatoris Operum Editore
De Vita Et Scriptis Pelagii Dissertatio, Auctore Garnerio, Marii Mercatoris Operum Editore
Operum Editionumque Pelagii Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)
I. Quae etiamnunc supersunt integra Pelagii scripta.
II. Deperdita, quorum fragmenta exstant.
I. Expositionum in Epistolas Pauli libri XIV.
II. Epistola ad Demetriadem virginem.
III. Libellus fidei ad Innocentium.
Expositiones In Epistolas Sancti Pauli.
Expositiones In Epistolas Sancti Pauli.
Libellus Fidei Ad Innocentium 1.
Libellus Fidei Ad Innocentium 1.
Epistola Ad Demetriadem.
Opus Dubium. Epistola Ad Celantiam Viduam.
Opus Dubium. Epistola Ad Celantiam Viduam.
Opera Quorum Fragmenta Tantum Supersunt. Eucologiae Ex Scriptura.
Opera Quorum Fragmenta Tantum Supersunt. Eucologiae Ex Scriptura.
Liber De Natura.
Liber De Viduam.
Epistola Ad Amicum.
Epistola Ad Innocentium I.
Epistola, Seu Chartula Purgationis, Ad Sanctum Augustinum.
Epistola, Seu Chartula Purgationis, Ad Sanctum Augustinum.
Liber De Libero Arbitrio.
Opera Omnino Deperdita. Libri Tres De Trinitate.
Opera Omnino Deperdita. Libri Tres De Trinitate.
Epistola Ad Paulinum.
Epistola Ad Constantium Episcopum.
Epistola Ad Constantium Episcopum.
Epistola Ad Sanctum Augustinum, Post Adventum Pelagii In Palaestinam Scripta.
Epistola Ad Sanctum Augustinum, Post Adventum Pelagii In Palaestinam Scripta.
Eodem Tempore. Julianus Eclanensis Episcopus Pelagianus.
Eodem Tempore. Julianus Eclanensis Episcopus Pelagianus.
De Vita Et Scriptis Juliani Dissertatio, Auctore Garnerio.
De Vita Et Scriptis Juliani Dissertatio, Auctore Garnerio.
Operum Editionumque Juliani Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)
Libellus Fidei, Quem Huliano Tribuit Garnerius, Abjudicante Schoenemanno.
Libellus Fidei, Quem Huliano Tribuit Garnerius, Abjudicante Schoenemanno.
Epistola Ad Zosimum.
Epistola Ad Rufum.
Ad Turbantium Episcopum, Adversus Librum Primum Sancti Augustini De Concupiscentia, Libri Quatuor.
Ad Turbantium Episcopum, Adversus Librum Primum Sancti Augustini De Concupiscentia, Libri Quatuor.
Ad Florum Adversus Librum II Sancti Augustini De Nuptiis Libri Octo.
Ad Florum Adversus Librum II Sancti Augustini De Nuptiis Libri Octo.
Liber De Amore.
Liber De Constantiae Bono, Contra Perfidiam Manichaei.
Liber De Constantiae Bono, Contra Perfidiam Manichaei.
Rufiniani Libelli Interpretatio.
Rufiniani Libelli Interpretatio.
Eodem Tempore. Coelestius Pelagii Discipulus.
Eodem Tempore. Coelestius Pelagii Discipulus.
De Vita Et Scriptis Coelestii Dissertatio, Auctore Garnerio.
De Vita Et Scriptis Coelestii Dissertatio, Auctore Garnerio.
Libellus Fidei Zosimo Oblatus.
Libellus Fidei Zosimo Oblatus.
Breviarium Epistolae Ad Clericos Romanos.
Breviarium Epistolae Ad Clericos Romanos.
Liber Adversus Peccatum Originale.
Liber Adversus Peccatum Originale.
Sententiae Coelestii.
Definitiones De Impeccantia.
Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis.
Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis.
Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis. De Vita Et Scriptis Aniani Dissertatio, Auctore Garnerio.
Interpretatio XXVI Homiliarum Sancti Chrysostomi In Sanctum Matthaeum, Praecedente Aniani Prologo Ad Orontium.
Interpretatio Homiliarum Sancti Chrysostomi De Laudibus Sancti Pauli, Praecedente Aniani Prologo Ad Evangelum.
Sermonis Sancti Chrysostomi Ad Neophytos Interpretatio.
Sermonis Sancti Chrysostomi Ad Neophytos Interpretatio.
Libri Ad Versus Epistolam Sancti Hieronymi Ad Ctesiphontem.
Libri Ad Versus Epistolam Sancti Hieronymi Ad Ctesiphontem.
Selectae Variantes Lectiones In Rufini Ecclesiasticam Historiam, Ex Ms. Tabularii Capitularis Forojuliensis .
Index Locorum Ex Sacra Scriptura Qui In Rufini Operibus Sparsim Laudantur, Aut Explicantur. (In hoc Indice revocatur lector ad numeros in Rufini Operi
Index Verborum, Sententiarum Ac Rerum Memorabilium Quae In Rufini Operibus Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros crassiori characte
Index Verborum Et Sententiarum Quae In Operibus Rufino Ascriptis Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros in textu Operum Rufino ascri
Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.
Caput IV.
Apronianus ad Rufinum mittit exemplar Hieronymianae epistolae in vulgus sparsae. Varia de Aproniano et ejus gente proferuntur. II. Rufini Apologia contra Hieronymi epistolam. III. Ejusdem Apologiae libri I. synopsis, objectiones dogmaticas continens. IV. Rufinus se omnino catholicum, et ab haeresibus Origeni impactis, vacuum fuse demonstrat. V. Apologiae liber II. enucleatur. VI. Varia in Hieronymum a Rufino congesta. VII. Hujus brevior Apologia ad Anastasium.
((I.))
I. Pammachius, Oceanus, ceterique Rufini aemuli Hieronymianae epistolae exemplaria, in illius dedecus, continuo per manus hominum spargenda curarunt, Romanis, ut fit, in contraria studia interim scissis, quippe aliis Hieronymo, aliis Rufino faventibus. Pro Rufino praecipuus cum Macario eminuit 0139D Apronianus. Hic epistolae apographum Aquilejam ad amicum transmisit, quo ex patria sua Concordia apud Chromatium secesserat. Erat Apronianus ex gente Turcia Asteria Aproniana, Romae post saeculorum memoriam nobilissima, quam trabeae Quirinales, Urbanae praefecturae, militaresque et palatinae dignitates numerosa annorum serie decoraverant. Sed splendidissima martyrum purpura longe illustriorem reddiderat; nam Rufina et Secunda sorores, ex hac eadem familia, pro Christiana religione mortem oppetierunt A. D. 257. die 10. Julii. Hunc Apronianum Rufinus ex cultu idolorum ad Christi fidem traduxerat, quem ideo in singulis prologis operum, quae eidem inscripsit, filium suum vocat, qua phrasi, eodem sensu a Sancto Paulino mox usurpanda, Rufinus ostendit, se fidei Christianae eum peperisse, quanquam subinde etiam Melania senior catechesi Apronianum instruxerit, teste Palladio in Historia 0140A Lausiaca cap. CXIX. ubi ait de nobilissima femina Romam reversa: Ibi quidem quum esset, beatissimum virum maximae aestimationis clarissimum Apronianum, qui erat Gentilis, catechesi instituit, persuasitque ut contineret etiam cum sua uxore, ejus autem sororis filia, Avita nomine. Hinc patet, Avitam ex Melaniae sorore, cujus nomen nos fugit, ortam fuisse. Idem Palladius cap. CXXXIV. Aproniani filiam, Eunomiam memorat: Vidi etiam beatam Avitam cum ejus marito Aproniano, et eorum filia Eunomia. Sed piis conjugibus fuit etiam filius Turcius Asterius, qui una cum patre baptismi gratiam suscepit, teste Paulino in Natali 13. vers. 260. ubi de Piniano, quem ipse Paulinus Christo genuerat, deque Asterio sic canit:
Eminet hic proprio mihi filius in grege primus,
Ast aliud mihi par lumen in Asterio est,
Quem simul unanimes vera pietate parentes
Infantem Christo constituere sacrum.
Ut tamquam Samuel primis signatus ab annis
Cresceret in Sanctis votus, alente Deo.
0140B Prima puer, Christi sub nomine, murmura solvit,
Et Domini nomen prima loquela fuit.
Jamque parente Deo regnis coelestibus ortus,
Sidereo pariter nomine et ore micat.
Hunc puerum et fratrem fecit pia gratia patri,
Nam pariter sancto flumine sunt geniti:
Quos natura gradu diviserat, hos Deus almo
Munere germanos in sua regna vehit.
Aproniani rogatu multa Graecorum scripta Rufinus latinitate donavit; Homilias Origenis in Psalmos XXXVI. XXXVII. XXXVIII.
Gregorii Nazianzeni Apologeticon, Homilias VIII. Basilii Magni, ac Xysti sententias, hasque singulas lucubrationes brevi epistola,
seu
prologo, ut ipse ait,
Aproniano filio suo nuncupavit.
Avitam quoque Aproniani uxorem ab Rufino
filiam dici videbimus, proptereaquod utrunque conjugem Jesu Christo genuisset. Heic me ad alia properantem sistit clarae memoriae
Cardinalis Norisius penitioris antiquitatis scrutator diligentissimus, qui in Cenotaphiis Pisanis Dissertatione IV.
0140C cap. II. §. 1. dum gentem
Turciam Asteriam Apronianam prisco suo splendori restituit,
Apronianum nostrum cum aliis
Apronianis junctim enumerans, pene indictum abire sinit. Idem videtur ac
Turcius Secundus Asterius Apronianus, A. D. 376. Sacerdos Collegii XV Virorum sacris faciundis apud Onuphrium Panvinium in Commentariis ad librum III. Fastorum
pag. 302. qui
Norisio natus videtur ex altero
Aproniano, qui praefuit Urbi, Juliano imperante A. D. 363; nam tempora congruunt, titulusque
Viri clarissimi, quo eum Palladius ornavit. De eo sic cecinit Paulinus in Natali XIII. v. 157:
Apronianum Turciae gentis decus,
Aetate puerum, sensibus canis senem,
Veteri togarum nobilem prosapia,
Sed clariorem Christiano nomine;
Qui mixta veteris et Novi Ortus gloria
Vetus est Senator Curiae, Christo Novus.
Aproniani majorum Stemma praestat hoc loco explicare:
0140D
A. D. 311.
L. Turcius Secundus Apronianus
Consul incerti anni.
Ex Panvinio ad Fastos libro III. pag. 296. Grutero pag. Cccclxxvi. 7. et Norisio Dissert. IV. ad Cenotaphia Pisana pag. 433.
A. D. 339.
L. Turcius Apronianus Praefectus Urbi.
Ex iisdem et Indiculo Praefectorum Urbis apud Aegidium Bucherium in Commentario de Doctrina temporum pag. 240.
A. D. 363.
L. Turcius Apronianus Asterius
0141A Corrector Tusciae et Umbriae et Praefectus Urbi. Ex iisdem.
A. D. 376.
L. Turcius Secundus Asterius Apronianus Sacerdos collegii XV virum sacris faciundis.
Ex Panvinio ad Fastos lib. III. pag. 302. et ex Norisio pag. 435. A Rufino et Melania Seniore ad Christi fidem conversus A. D. 397.
A. D. 397.
Uxor Avita, sororis ejusdem Melaniae filia.
Ex Palladio in Historia Lausiaca cap. CXIX. et ex Paulino in Natali XIII. v. 230.
I
A. D. 398.
Eunomia.
Ex Histor. Lausiaca cap. 134. et ex Paulino in Natali XIII. v. 231.
Turcius Asterius Apronianus,
Una cum patre baptismi gratiam suscepit. Ex Paulino in Natali XIII. 0141B v. 270.
Haec de Aproniano, Rufini necessario exposui, quia virum nobilitate, doctrina, et veritatis agnitae gloria spectatissimum, scriptores pene silentio praeterierant.
II. Dufinus, accepto exemplari epistolae Hieronymianae ad Pammachium, ratus, quae contra se scribebantur, haudquaquam sibi negligenda, ad cudendum responsum continuo animum adplicuit. Hoc responsum intercidisse arbitratur Huetius in Origenianis lib. II. cap. IV. §. XVIII. et Caveus in Historia sua literaria: in quo errore versari videtur etiam Dupinus tom. III. Bibliothecae, dum Rufini Invoctivas perperam dictas, quae omnium manibus teruntur, contra Apologiam, non vero contra Hieronymi epistolam, scriptas censuit. Sed Rufinus epistolae ipsi Apologiam opposuit, quae sub falso nomine Invectivarum adhuc superest. Epistolae initio quam dixisset 0141C Hieronymus: Omittam personas; rebus tantum et criminibus respondebo: neque enim caussae prodest maledicentibus remaledicere, et adversarios talione mordere, hoc idem subsequentibus verbis Dufinus carpit sub ipso limine suae Apologiae: Quia ergo initio hujus Invectionis suae (sic vocat Hieronymi epistolam) promittit se omissurum personas, et rebus tantum et criminibus responsurum; utrunque autem falsum est; nam cui respondeat crimini, quod nullus obtendit? quomodo autem omittit personas, quum interpretem librorum toto Invectionis suae textu indesinenter incuset et laceret? Haec Rufinus, qui etiam in libro II. ait, se Hieronymi Epistolae repondere: apud nonnullos, inquit, fratrum, etiam hanc nobis inurere conatus est maculam, et nunc iterare per Literas. Hae literae sunt epistola ad Pammachium. Multa alia consulto praetereo, quando ex his abunde constat, Rufini responsum ad Hieronymianam Epistolam, nequaquam intercidisse, ut viris doctis creditum est. 0141D In duos libros Apologiam suam dispescuit Rufinus, quam postea Librarii Invectivarum odioso nomine inscripserunt, nam in lib. I. ipsemet diserte Apologiam vocat: conveniens puto, inquit, huic Apologiae nostrae inserere, etc. Et non multo ante finem ejusdem libri I, concludam Apologiae nostrum primum volumen. Quid? quod ipsemet Hieronymus in lib. III. suae Apologiae pag. 353. idem affirmat: de carnis resurrectione quid sentias, jam in Apologia tua didicimus. Quemadmodum vero Librarii Invectivarum nomen Rufinianae Apologiae indiderunt: ita non solum Dufinus Hieronymi Epistolam contra se scriptam Invectivas et Invectionem vocat; sed Hieronymus ipse in lib. III. Rufini Invectivas appellat. Noster sic initio Apronianum alloquitur: Perlegi scripta tua, Aproniane, fili carissime, quae ab amico et fratre bono (Hieronymo) de Oriente ad virum nobilissimum Pammachium missa, transmisisti ad me. Recordatus sum sermonis prophetici, qui ait: Filii hominum dentes 0142A eorum arma et sagittae, et lingua eorum machaera acuta. Verum ad haec vulnera, quae infliguntur ex lingua, inter homines medicus pene nullus est: et ideo converti me ad Jesum, coelestem medicum, qui mihi antidotum potentissimam dedit de Evangelii sui pyxide prolatam, quae vim doloris spe futuri apud se justi examinis, solaretur. Potio ergo ipsa, quam temperavit Jesus, haec erant verba: Beati, inquit, estis quum vos persequuti fuerint et dixerint adversum vos omne malum, mentientes. Gaudete et exultate, quoniam merces vestra multa est in coelis. Sic enim persequuti sunt et prophetas, qui erant ante vos. Hoc se medicamento contentum, de reliquo ait silere decrevisse, sed respondendi ex parte sibi justam necessitatem imponi, proptereaquod nisi haereseos crimen sibi ab Hieronymo impactum repelleret, apud multos fama sua in magno discrimine versari diceretur. Quare, inquit, compellor contra votum meum et propositum respondere, ne forte reticendo, videar crimen agnoscere, 0142B quamvis Christiano cetera crimina silendo depellere, exemplo Domini, gloriosum sit. Sed tamen hoc, in Fide, si fiat, maximum scandalum generat. Primus Apologiae liber dogmaticis criminationibus refellendis plerunque versatur. Hunc Rufino auspicari placuit ab initio epistolae, ubi Hieronymus scripsit; Omittam personas, rebus tantum et criminibus respondebo: neque enim caussae prodest maledicentibus remaledicere, et adversarios talione mordere. Rufinus verbis a me superius adductis, quum utrumque falsum esse dixisset, omissa, ut ait, omni ironia, et hypocriseos tergiversatione, quae Deo execrabilis est, se, licet incomtis verbis, et oratione incomposita responsurum profitetur, veniam imperitiae suae a legentibus sibi concessum iri confidens, quia, inquit, non alios accusamus, sed nosmetipsos a maledictis purgare contendimus, et ideo studemus, ut non tantum in nobis sermo, quantum veritas luceat. Illud ante omnia Hieronymum vere dixisse fatetur, nimirum, se non reddere maledictum pro maledicto, hoc satis verum 0142C esse contendit; non enim pro maledictis, sed pro benedictis et laudibus convicia et maledicta queritur sibi restitui. Hoc ipsum argumentum identidem urget, se in Hieronymo eloquentiam et studium in Graecis interpretandis laudasse, neque se illius unquam Fidem laesisse contendens. Veniam ab eo deprecatur: Si quid asperius, aut incomtius dicturus est, quia, inquit, imperitum hominem ad respondendum lacessivit, quem sciret non posse per multam dicendi et eloquentiae copiam id agere, ut is, quem laesum vellet ac vulneratum, nec vulneratus videatur esse nec laesus. In summa, qui objectas depellere a se maculas cupit, necessitate sibi responsionis imposita, cogitare jubet, non quam eleganter et ornate, sed quam vere respondeat.
III. Quoniam Hieronymus initio epistolae suae haec verba protulerat: quasi sine me haeretici esse non possint, Rufino haec eadem in praecipuum suae disceptationis argumentum repetere placuit. Quare 0142D contra omnes haereses, sibi praecipue, et Origeni, affictas, sacratissimam et perpetuo servatam Fidei suae regulam statim exponit, utque suum dogma de Trinitate, et de Carnis resurrectione catholicum esse tueatur, proprium Aquilejensis Ecclesiae morem, ab se cum baptismo susceptum, aperit, in undecimo Symboli Apostolici articulo, ubi carnis resurrectionem profitemur, pronomen hujus adjungentis, ut errorem exploderet affirmantium, non in propria carne, sed alieno in corpore homines resurrecturos. Sed quandoquidem ipsa res aptius, quam Rufini verbis, explicari vix potest, eandem heic ex parte recitabimus: Ego, inquit, sicut et ipse (Hieronymus) et omnes norunt, ante annos Fere Triginta in monasterio jam positus (Aquilejae) per baptismi gratiam regeneratus, signaculum fidei consequutus sum per sanctos viros Chromatium, Jovinum, et Eusebium, opinatissimos et probatissimos in Ecclesia Dei Episcopos, quorum alter (Chromatius) tunc presbyter beatae 0143A memoriae Valeriani (Aquilejensis Metropolitae) , alter Archidiaconus, alius diaconus, simulque pater mihi et doctor fidei fuit. Illi ergo sic mihi tradiderunt, et sic teneo, quod Pater et Filius et Spiritus Sanctus unius deitatis sint, unius substantiae, coaeterna, inseparabilis, incorporea, invisibilis, incomprehensibilis Trinitas, et sibi soli, ut est, ad perfectum nota: quia nemo novit Filium nisi Pater, neque Patrem quis novit nisi Filius: et Spiritus Sanctus est qui scrutatur etiam alta Dei, et ideo caret omni visibilitate corporea; sed intellectuali illo deitatis oculo videt Patrem Filius et Spiritus Sanctus, sicut Pater videt Filium et Spiritum Sanctum; nec est prorsus ulla in Trinitate diversitas, nisi quod ille Pater est, et hic Filius, et ille Spiritus Sanctus; Trinitas in personarum distinctione, unitas in unitate substantiae, et quod unigenitus Filius Dei, per quem a principio omnia quae sunt, facta sunt, sive visibilia, sive invisibilia, in novissimis diebus carne et anima humana suscepta, homo factus est, et passus est pro salute nostra. Et tertia die suscitata illa ipsa carne, 0143B quae posita fuerat in sepulcro, resurrexit a mortuis: et cum ipsa eadem carne glorificata, ascendit coelos, unde et expectatur venturus ad judicium vivorum et mortuorum. Sed et simili modo nobis quoque spem resurrectionis dedit, ut eodem ordine, eadem consequentia, pari eademque forma, qua ipse Dominus resurrexit a mortuis, nos quoque resurrecturos esse credamus, non nubes aut auras tenues, ut calumniantur; sed haec ipsa, in quibus nunc vivimus, vel morimur, nostra corpora recepturi. Nam quomodo verum erit, quod resurrectionem carnis credimus, nisi in ea vere et integre carnis natura servetur? Absque ullis ergo praestigiis, verae et integrae carnis hujus nostrae, in qua nunc sumus, resurrectionem fatemur. Ita Rufinus ex symbolo Fidei catholicae: quod una cum sacramento baptismi se animo imbibisse testatur. Ceterum symboli dogmata ita urget, ut ex antiquae in Ecclesia disciplinae publico et notissimo documento suam Fidem plenius tueatur; majores enim nostros Aquilejenses gratiam 0143C baptismi suscepturos, per se quidem adultos, infantes vero per compares, palam et publice, fidelium populo audiente, symbolum reddidisse, multis veterum testimoniis, et Rufini etiam in Expositione symboli, ostendit vir doctus Geverhartus Elmenhorstius in notis ad Gennadium de Ecclesiasticis dogmatibus cap. LXXIV. pag. 173. illud Gennadii explanans: baptizandus confitetur Fidem suam coram Sacerdote, nimirum Episcopo ejus sacramenti ministro ordinario. Rufinus haec omnia nequaquam dixisse contentus, resurrectionis articulum ab se luculenter et sine ulla ambage explanatum, adhuc amplius explanat, singulare, inquiens, et praecipuum Ecclesiae nostrae (Aquilejensis) mysterium pandens. Etenim quum omnes Ecclesiae post peccatorum remissionem, dicant statim Carnis resurrectionem, Aquilejenses nostri, pronomine addito, dicebant, Hujus carnis resurrectionem. Sed heic quoque verba ipsa Rufini praestat audire: Sancta Aquilejensis Ecclesia, Dei spiritu, futuras adversum nos calumnias praevidente, ubi tradit carnis resurrectionem, 0143D addit unius pronominis syllabam, et pro eo quod ceteri dicunt Carnis Resurrectionem, nos dicimus Hujus carnis resurrectionem, quo scilicet frontem, ut mos est, in fine symboli signaculo contingentes, et ore, carnis Hujus, videlicet, quam contingimus, resurrectionem fatentes, omnem venenatae adversum nos linguae calumniandi aditum praestruamus. Hoc idem postea in explicatione symboli, Rufinum accurate enarrantem audiemus, et insuper omnes haereses Origeni adscriptas, clare damnantem. Mox omnia jam recitata, isthoc emphatico epiphonemate concludit: Est ne aliquid hac confessione plenius? Est aliquid ista expositione perfectius? Sed nihil, ut video, profuit nobis tanta haec cautela Spiritus Sancti. Haec de articulo resurrectionis in propria, vera, et palpabili, sed incorruptibili carne humana, quae ossibus et membris suis constet, latius adhuc persequitur, ut ab se quamcumque ambiguitatis et suspicionis umbram amoliatur, 0144A quasi humanum genus in alia carne et corpore, quam humano, resurrecturum credidisset, aut crederet. Expositis quae Fidem suam de Trinitate, Incarnatione, Resurrectione, secundo adventu, et futuro judicio Salvatoris nostri spectabant, gradum facit ad suam interpretationem librorum Periarchon. Arguebatur Origenes, quasi omnes peccatores, et ipsum etiam Diabolum restitutum iri tradidisset, animas quoque ante creatas esse, quam corpora, easque coelo deductas et corporibus insertas. Ad haec Rufinus, se nihil, ait, pro Origene agere, nec Apologeticum pro ipso scribere, sive enim stat apud Deum, sive lapsus est, ipse viderit; cogi tamen ejus meminisse, quod dum Origenes arguitur, ipse a Hieronymo non jam oblique, sed palam mucrone districto feriatur. Cur interpretationem suam adorsus fuerit, se paucissimis et verissimis absoluturum declarat, licet apud Apronianum, quem alloquitur, quique rem bene norat, hoc supervacaneum fortasse videtur; tamen, inquit, et ignorantes convenit noscere, 0144B simul etiam quia et hoc non solum ipse (Hieronymus) sed et omnis schola ejus (Pammachius, Oceanus, Marcella, Eusebius,) jactat de nobis, quod quum aliter promiserimus nos in praefationibus translatures, aliter fecerimus in opere. Ideo non solum ipsis, sed et aliis respondebimus, quibus vel proprius livor mentem, vel criminatio aliena conturbat. Haec produnt, Rufino ex Urbe significatum, multos contra illum signa contulisse. Occasionem ergo suae translationis deberi pandit Macario, in urbe notissimo, non sibi, quasi nimirum opus malo animo interpretandum delegerit, quod neque ipse (Hieronymus) neque alius quis veterum interpretum delegisset. Sic vero crimen suum Macarii umbone defendit: Vir, inquit, fide, eruditione, nobilitate, vita clarus Macarius, quum opuscula adversus fatum vel mathesim haberet in manibus, eaque utili et necessario labore componeret, in aliquantis vero, quia erat perdifficilis materia, de divinae providentiae disserere dispensationibus haesitaret, per soporem, sibi 0144C a Domino tale aliquid dicebat ostensum: quod navis et quaedam demonstraretur eminus adventare per pelagus, quae quum portum fuisset ingressa, nodos suae haesitationis absolveret. Exurgens vero quum de visu sollicitus cogitaret, nos supervenisse aiebat in tempore: quibus continuo et opuscula sua et ambiguitatem indicavit et visum. Subinde Macarius ab Rufino sciscitatus, quid de talibus sentiret Origenes, breviter sibi ejus, de singulis quibusque sententias, orat exponi. Rufinus rem factu esse difficilem caussatus, addidit, Sanctum tamen Panphilum martyrem quadam ex parte tale aliquid operis conscripsisse in Apologetico suo. Macarius continuo id sibi poscit in latinum verti, nihil Rufini excusationem moratus, onus propterea detrectantis, quod usum hujuscemodi operis non haberet, et se ad latinum sermonem tricennali jam pene incuria torpuisse affirmaret. Perstitit tamen Macarius deprecans qualicumque sermone notitiam sibi tantum eorum, quae cupiebat, ostendi. Quare tandem Rufinus, precibus et adjurationibus Macarii compulsus, utrumque opus 0144D absolvit, in praefationibus fidem suam exponens, protestatus se ita credere, sicut Fides catholica est. Singulis, de quibus in iisdem praefationibus lectores monitos voluit, repetitis, suae Fidei documentum inde habendum esse contendit; ejus salva ratione, se legere, disserere, interpretari secundum illud Apostoli: omnia probantes, quod bonum est tenentes, ab omni specie mala nos abstinentes. Neque se ab aliis admonitum vel coactum haec modo dicere, quae ante non senserit, quum priusquam ab ullo appeteretur, haec de sua fide praefatus fuerit, ita ut prima confessionis suae vox omnem contrarii dogmatis suspicionem procul avertat. In libris Periarchon interpretandis ait se cavisse, ne illa proferret, quae Origeni ipsi essent contraria, non quae ab aliis discreparent, quemadmodum in praefatione se facturum spoponderat: quae de Deo dicuntur, ad Fidem; quae de creaturis, ad rationem pertinere declarat. Se nihil sui 0145A protulisse; Origenem, ut Apostolum, aut Prophetam haudquaquam laudasse; Fidem suam praemisisse, quae in omnibus cum ecclesiastica confessione concordet. In interpretando, se Hieronymi exemplum sequutum, suumque propositum palam etiam designasse. Dum mala ex translatione sustulit, bona reddidit, nihil suum addidisse. In quodam loco interpretando, quaestio habebatur in Valentinianos et Anthropomorphitas, Deum corporeum dicentes, et humanis eum membris habituque describentes; heic Rufinus, naturam Dei, nulli visibilem esse sic affirmavit: Aliud quidem est videre, aliter noscere. Videri et videre corporum est, nosci et noscere intellectualis naturae est. Hoc amplius prosequutus, de iis conqueritur, qui ad insidiandum sibi de Oriente transmissi sunt (heic designat Eusebium Cremonensem) qui, ut ait, non solum perversa intelligentia, verum etiam verborum adulterio conati sunt infamare. Ait se nequaquam loquutum de comparatione Patris, aut Filii, sed de 0145B ipsa deitatis natura, num ei aptum visibilitatis vocabulum videretur, seque haereticis respondisse, qui Deum visibilem, quia corporeum, dicunt; visio enim proprie corporis est. Quare Origenes visionis appellationem, tanquam suspectam refugiens, melius putavit in natura deitatis, nempe inter Patrem et Filium, illo sermone uti, quem ipse Dominus definivit: Nemo novit filium, nisi pater, neque patrem quis novit nisi filius, hoc pacto ad excludendam occasionem haeresibus, notionem potius in natura deitatis, quam visionem dicens; quum visio occasionem aliquam haereticis praebere videretur. Notio autem inter Patrem et Filium servat indissociabilem veritatem, praecipue Evangelii auctoritate accedente. Ingenue fatetur, se verba, in Graeco incautius fortasse posita, declinavisse, quod ratio, quam exposuit, contra haereses utilis videretur. Hoc tamen judicio legentium relinquit, eorum scilicet, quorum animus ab invidia, favore et odio sit vacuus. Non videri id sibi crimini vertendum, quanquam fortasse otiosum; ubi invisibilitatis 0145C aequalitas inter Patrem et Filium et Spiritum Sanctum confirmatur. Ulterius in Schedas suas impia verba, quod supra tetigerat, intrusa fuisse conqueritur. Hoc ut clarius patefiat, utranque lectionem heic junctim repraesentabimus.