Psalmus LXX.

2. In te, Domine, speravi, et si modo confundor: 0932A vel non confundar in aeternum. Recedendo a Deo, cadit homo in peccatum, et confunditur. Accedendo ad Dominum. corrigit se, et non confundetur in aeternum. Et ne confundi valeat, petit, dicens:

In justitia tua libera me, et eripe me. Duo sunt, quae in servitutem nos redigunt: peccatum scilicet, et poena peccati. Unde nunc postulat liberari a peccato per justitiam, atque eripi a poena peccati, transeundo a morte ad gloriam. Et bene ait, In justitia tua, hoc est a te data. Deus est enim qui per gratiam suam operatur justitiam in homine, sine meritis. Ipse enim dat fidem suam, quae reputatur nobis ad justitiam (Rom. 4.) : quae operante gratia, facit hominem liberum, qui servus fuerat per peccatum (Joan. 8.) . Et quia merita mea digna non essent, ut ad tuam altitudinem pervenirent: ideo, Inclina ad me aurem tuam, id est, condescende mihi per tuam clementiam, et salva me. Et haec (Ex Augustino) est confessio humilitatis. Qui enim dicit Inclina ad me, confitetur quia jacet, tamquam medico stanti aeger 0932B prostratus. Salva me, inquit. Quomodo?

3. Esto mihi in Deum protectorem. Ne ad me jacula perveniant inimici. Ego enim protegere me non possum. Et parum est in protectorem, ideo addidit: Et in locum munitum, ut salvum me facias. Et hoc erit in alia vita. Ibi enim in securitate erimus, ubi nos aggredi nullus valebit inimicus. Prius ergo oportet ut hic protegamur a Deo, ubi bellum est: quatenus deinde sit locus munitus in quo salvemur, ubi aeterna requires est. Quid enim munitius, cum ad illum locum confugeris? Quos ibi adversarios formidabimus? Et ideo salvum me debes facere, quoniam non habeo fortitudinem nisi a te. Et hoc est quod subdit: Quoniam firmamentum meum, et refugium meum es tu. Ex te 355 et per te sum firmus: et sicubi fuero infirmatus in me, refugiam ad te. Firmum et immobilem te facit gratia Christi, adversus omnes tentationes inimici. Sed ibi est, et humana fragilitas: ibi est adhuc prima captivitas: ibi est lex in membris, repugnans legi mentis (Rom. 7.) . Et adhuc corpus, 0932C quod corrumpitur, aggravat animam (Sap. 9.) . Ideo quantumlibet et gratia Dei firmus sis, tamen adhuc formidandum est ex corruptione carnis. Ergo firmamentum meum es tu, ut sim firmus in isto saeculo contra tentationes. Sed si multae sunt, et turbant me: refugium meum es tu. Et quia superius dixit Eripe me: nunc determinat a quibus, cum subjungit:

4. Deus meus eripe me de manu peccatoris, id est, de potestate diaboli: qui specialiter dicendus peccator, quia ipse est persuasor omnis peccati. Et potes eripere me, quia Deus es. Et etiam debes, quia per gratiam meus fieri dignatus es. Et non solum de manu invisibilis inimici eripe me, sed et de manu contra legem agentis et iniqui. Hic (Ex Augustino) notatur omne genus peccatorum, scilicet aut legis transgressor, si accepit legem: aut tantummodo iniquus sine lege, si legem non accepit. De utroque genere loquitur Apostolus dicens: Qui sine lege peccaverunt, sine lege peribunt: et qui in lege peccaverunt, 0932D per legem judicabuntur (Rom. 2.) . Inter utrumque gemit corpus Christi, atque ab utroque affligitur. Nec se vindicat, sed patienter tolerat, et orat: unde adhuc subjungitur:

5. Quoniam tu es patientia mea Deus, Deus spes mea a juventute mea. Ideo me debes eripere, quia tu es caussa, et fructus patientiae meae. Propter te graviter affligor: propter te aequanimiter patior. Nec solum patientia mea, sed et spes, id est, certitudo mea. Bene autem post patientiam posuit spem, quia de patientiae virtute certitudo spei generatur. Hinc Paulus ait: Tribulatio patientiam operatur, patientia probationem, probatio spem: spes autem non confundit (Rom. 5.) . Quanto hic graviora propter Deum sustinemus, tanto majora in futuro praemia a Domino speramus. Spes dico a juventute mea, id est, a tempore fortitudinis meae. Non enim (Ex August.) dicit juventutem, quantum ad aetatem: sed quantum 0933A ad animi virtutem. A juventute mea cepi in te sperare, ex quo me adversus diabolum armasti: ut munitus fide, spe et caritate, caeterisque spiritualibus armis, contra adversarios tam visibiles quam invisibiles dimicarem. Nec a juventute tantum, sed etiam,

6. In te confirmatus sum ex utero: de ventre matris meae tu es protector meus. Uterum Ecclesiae parationem illam dicit, qua instruitur homo, cum credere incipit: et ante in eo utero formatur spiritualiter, ut deinde in lucem verae cognitionis pariatur. Et tu etiam es protector meus de ventre matris meae, Ecclesiae, id est, ex quo fui renatus de baptismate. Totum est commendatio gratiae divinae, quae operatur in nobis et velle, et operari, pro bona voluntate (Philipp. 2.) . Justum est ergo, ut gratiae suae beneficiis laudetur: unde et recte nunc subditur: In te cantatio mea semper. Id est, omni tempore, et in prosperis et in adversis laudabo te. Propter hoc,

7. Tanquam prodigium factus sum multis. Multi 0933B enim amatores seculi putant me insanum et prodigiosum, cum vident me invisibilia, quae 356 ipsi contemnunt, laudare et appetere: visibilia vero, quae ipsi appetunt, contemnendo vitare. Et tu contra omnia opprobria factus es mihi adjutor fortis. Tu enim ministras spiritualem fortitudinem ad contemnendam hominum insultationem.

8. Ideo Repleatur os meum laude, antequam essem, quia fecisti: cum essem, quia salvasti: cum peccassem, quia ignovisti: cum conversus essem, quia adjuvisti: cum perseverassem, quia coronasti. Ita plane repleatur os meum laude, ut cantem gloriam tuam, tota die magnitudinem tuam. Ut (Ex August.) exultando annuntiem, quam gloriosus sis, et quam magnus. Et hoc tota die, id est, sine intermissione: tam in prosperis, quibus consolaris, quam in adversis, quibus corrigis. Dico quia tu es spes mea a juventute mea. Et sicut in juventute non deseris, sic

9. Ne projicias me in tempore senectutis. Et quid 0933C per senectutem accipiat, determinat, dicens: Cum deficiet virtus mea, ne derelinquas me. Defectum virtutis nominat senectutem, sicut superius juventutis nomine designavit fortitudinem. Ac si dicat: Ne projicias me a te: non permittas me peccare ex infirmitate. Quod si per fragilitatem peccare contigerit, ne derelinquas me ex toto, ut deficiens viribus perseverem in peccato. Projecit Deus Petrum, cum permisit peccare: sed non dereliquit, quia fecit poenitere (Luc. 22.) . Non potest legi versus iste in persona Christi, ut a Patre postulet ne illum deserat in tempore suae passionis, quando visa est defecisse virtus ejus in miraculis. Et opus est (inquit) ut non derelinquas,

10. Quia dixerunt inimici mei mihi, et qui custodiebant animam meam. Non ut imitarentur, sed ut perderent eam. Consilium fecerunt in unum. Id est, in unam voluntatem nocendi. Dicentes, Deus dereliquit eum. Unde est illud in Evangelio: Non est hic homo a Deo: et, Daemonium habet (Joan. 9. et 10.) .

0933D 11. Ideo Persequimini et comprehendite eum. Et secure potestis facere. Quia non est qui eripiat. Dictum est hoc de Christo. Ille enim, qui potentia divinitatis resuscitaverit mortuos, subito inter manus inimicorum infirmus factus est, et quasi nihil valens comprehensus. Quando autem apprehenderetur, nisi primo illi corde suo dicerent, Deus dereliquit eum (Joan. 18.) ? Quo contra postulat, dicens:

12. Deus, ne elongeris a me: Deus meus, in auxilium meum respice. Ita fit. Non elongatus est a Filio suo Deus Pater: sed semper est ei coaeternus. Non elongatur etiam ab eis, imo prope est, qui tribulato sunt corde (Psal. 33.) . Prope est, ut audiat. Prope est, ut misericorditer respiciat. Prope est, ut auxilietur. Oculi Domini super justos (Ibid.) : vultus autem Domini super facientes mala (Ibid.) . Tamen pro talibus orat, cum subjungit:

13. Confundantur et deficiant detrahentes animae 0934A meae. Hoc illis expedit, ut peccata sua recognoscant; unde confundantur et deficiant in se, qui male de se praesumebant. Operiantur multa confusione, interius: et pudore, exterius: qui quaerunt mala mihi.

14. Ego autem semper sperabo. Quicquid illi facient, quantumcunque persequentur: ego non frangar ulla adversitate, sed semper firmam spem habebo in te. Et adjiciam super omnem laudem tuam. Quid est hoc? Quid potest (Ex August.) adjicere 357 homo super omnem laudem Dei? Sed laudatus erat Deus in omni creatura sua, in regimine seculorum, in ordinatione temporum, in eminentia caeli, in foecunditate terrae, in circumfusione maris, in ipsis filiis hominum, in danda lege, et caeteris omnibus mirabilibus suis. Nondum erat laudatus in eo, quod suscitavit carnem in vitam aeternam. Laus ergo Dei super omnem laudem antehabitam adjicitur, cum Unigeniti ejus incarnatio, passio, resurrectio, et ascensio in caelum praedicatur. Unde adhuc subjungit:

0934B 15. Os meum annuntiabit justitiam tuam. Et subdit, quid vocet justitiam, scilicet salutare tuum, id est, Filium tuum, qui et salvat sperantes in se, et justificat. Et hoc tota die, id est toto tempore. Haec est laus, quae superat omnem laudem, Dei scilicet justitiam praedicare, qua justificatur impius: et salutare, quo salvatur damnatus. Et propter hoc annuntiavi justitiam tuam: Quoniam non cognovi, id est, non approbavi literaturam. De qua Paulus dicit: Litera occidit, spiritus autem vivificat (2. Cor. 3.) . Quidam enim non de gratia, sed de litera gloriabantur, eo quod legem accepissent (Matth. 5.) . Lex autem sine gratia, sola litera est, et manet ad convincendam iniquitatem, non ad dandam justitiam. Si enim data esset lex, quae posset vivificare, omnino ex lege esset justitia. Sed conclusit Scriptura omnia sub peccato (Galat. 3.) , ut promissio ex fide Jesu Christi daretur credentibus. In ipsa gratia (Ex Augustino) glorians, literaturam non cognovi, id est, homines 0934C de litera praesumentes, et a gratia resilientes toto corde reprobavi. Unde merito subditur:

16. Introibo in potentias Domini. Spiritualis enim homo dum non adhaeret literae, meretur per intellectum ad interiora spiritus introire, ut potentias Domini sciat, id est, gratiam et virtutes, quibus jam non infirmatus per carnem mandata divina potenter impleat. In hoc etiam commendat gratiam Dei, non justitiam suam, cum protinus addit: Domine, memorabor justitiae tuae solius. Quidam enim ignorantes Dei justitiam, et suam volentes constituere, justitiae Dei non sunt subjecti (Rom. 10.) . Nullam meam agnosco, solius tuae memorabor justitiae. Justitia tua sola me liberat: mea sola non est nisi peccata. Non gloriabor de viribus meis, ne in literatura maneam: sed de gratia tua per quam literam operando adimpleam. Nec solum facere, sed et ipsum scire Deo attribuit, cum subjungit:

17. Deus, docuisti me a juventute mea, et usque nunc. Ex ipso (Ex August.) initio fidei quo me innovasti 0934D usque modo, docuisti me, quia tuae solius justitiae memorari debeo. Considerans enim vitam praeteritam meam, video quid mihi debebatur, et quid acceperim pro eo, quod mihi debebatur. Debebatur poena, reddita est gratia. Debebatur gehenna, data est vita aeterna. Ex quo conversus sum, didiei merita mea nulla praecessisse, sed gratiam tuam mihi gratis venisse. Taliter eruditus, Pronuntiabo mirabilia tua, id est, ea quae tu mirabiliter operatus es, aliis praedicabo. Quid mirabilius inter Dei mirabilia, quam quod ipse creator factus est creatura? Deus humanam naturam suscepit. Sanguine suo perditum hominem redemit, de morte ad vitam, de mundo ad gloriam reduxit. Haec sunt, quae pronuntiabo mirabilia, quae me docuisti a juventute mea. Et sicut hucusque cepisti misericors, Domine, 358 sic usque in finem non cesses agere. Et hoc est quod subdit:

0935A 18. Et usque in senectam, et senium, Deus, ne derelinquas me. Adjuvisti fortem, non deseras debilem. Tempore Apostolorum et martyrum erat juvenis Ecclesia, fortis in virtute, patiens in tribulatione, perfecta in sapientia. Jam quia caritas refrigescit, minuitur sapientia, virtus deficit: quasi in senectutem venire cepit. Tempore Antichristi cadet in senium, quando ejus virtus adeo diminuta erit, ut si fieri possit, seducantur etiam electi (Matth. 24.) . Postulat ergo Christi Ecclesia, ut sicut a juventute per omnipotentis Dei gratiam regitur: sic usque in finem per eamdem gratiam gubernetur. Usque in senectam, et senium meum, id est, usque ad diem ultimum meum, usque in finem seculi gratia tua perseveret mecum. Donec annuntiem brachium tuum, id est, Filium tuum, generationi omni, quae ventura est. Hinc alibi dicitur: Et brachium Domini cui revelatum est (Isai. 33; Joan. 12; Rom. 10.) ? Ideo Christus brachium Domini dicitur, quia ipse est virtus et fortitudo Dei per quem omnia facta sunt: et a quo diaboli 0935B virtus superatur. Omni generationi annuntiatur hoc brachium, ut credendo in Dominum Jesum Christum fortes permaneant, atque in tanta virtute confidendo, diabolum et vitia potenter vincant.

19. Annuntiabo (inquit) non vires aut justitias meas, sed, Potentiam tuam et justitiam tuam, Deus, quae extenduntur, usque in altissima, quae fecisti magnalia: id est, usque ad ipsas caelestes virtutes, quas tu longe mirabilius quam caetera opera tua creasti. Dei magnalia sunt Angeli, Sedes, Dominationes, Principatus, Potestates. Haec ipsa magnalia tibi debent, quod sunt, quod juste vivunt, quod beate vivunt. Non solum homines gratia Dei gubernantur, sed et ipsae altissimae et aeternae potestates. Unde admirando exclamat, dicens: Deus, quis similis tibi, subaudis, in magnalibus faciendis? Voluit primus angelus tibi esse similis, et cecidit (Isai. 14.) . Voluit primus homo, cui serpens dixit: Et eritis sicut dii (Gen. 3.) , et dignitatem amisit. Et tamen ad similitudinem 0935C Dei factus legitur homo (Gen. 2.) : et ipse Dominus ad similitudinem suam nos invitat, dicens in Evangelio: Diligite inimicos vestros: benefacite his qui oderunt vos, ut sitis filii Patris vestri (Matth. 5.) . Et Apostolus: Similes (inquit) ei erimus, quoniam videbimus eum sicuti est (1. Joan. 3.) . In quo ergo peccavit homo, si esse voluit, quod Deus in illo fecit? Sed voluit hoc perverse, ut quomodo Deus non habet a quo formatus est, non habet a quo regatur: sic ipse voluit in sua potestate esse sine domino, sine rectore, ut propria uteretur voluntate. Posset autem et hoc velle sine peccato, scilicet ut similis esset Deo. Quisquis enim vult ita esse similis Deo, ut ad illum stet, et ab illo fortitudinem suam custodiat, eique cohaerendo signetur tanquam cera ex annulo: habet imaginem ejus, faciens quod dictum est, Mihi autem adhaerere Deo bonum est (Psal. 72.) . Hic custodit similitudinem et imaginem ad quam factus est, et non peccat. Quod quia homo prius agere contemsit, nunc captivus clamat: Deus, qui similis 0935D tibi? Perverse volui esse tibi similis, et factus sum similis pecori. Sub tua dominatione, sub tuo praecepto vere 359 similis eram. Sed homo in honore positus non intellexit, comparatus est jumentis insipientibus, et similis factus est illis (Psal. 48.) . Et quia tetigit vetitum, invenit supplicium. Unde nunc gemens subdit:

20. Quantas ostendisti mihi tribulationes malas et multas! Ostensum est enim malum homini per experimentum. Unde scriptum est: Et aperti sunt oculi eorum (Gen. 3.) . Cognoverunt enim se peccasse. Clausi sunt oculi interiores quibus videbant spirituale bonum: et aperti sunt oculi exteriores ad experiendum malum. Quis autem potest dicere aut excogitare, quantas et quam multas tribulationes et anxietates videat et sentiat miser homo, in hac mortalitate et corruptione? Quae ideo malae sunt, quia sine culpa esse non possunt. Disciplina tamen fiunt, 0936A et admonitio est, non desertio. Nam protinus addit: Et conversus vivificasti me. Quasi post iram conversus ad misericordiam, vivificasti genus humanum in primo parente mortuum. Sicut enim in Adam omnes moriuntur, ita et in Christo omnes vivificabuntur (1. Cor. 15.) . Et de abyssis terrae, idest, de profunditate et submersione peccati, iterum reduxisti me. Quid est, quod dicit Iterum? Non enim semel reducit Deus a peccatis: sed modo per baptismum, modo per poenitentiam, modo per conversionem: et sic multis et diversis modis reducimur ad salutem. Nos iteramus culpam, pius Dominus iterat erga nos suam misericordiam. Vel de abyssis terrae, id est, de peccatis, quae nos mergunt in interitum, reduxit Deus genus humanum. Primum per fidem, iterum per speciem: nunc recte vivendo, iterum aeterna beatitudine perfruendo. Surreximus mente, fide, spe, caritate. Restat, ut surgamus et corpore. Et quia hoc jam spe tenemus, dicatur recte, Et de abyssis terrae iterum reduxisti me. Mihi vero sic reducto,

0936B 21. Multiplicasti magnificentiam tuam, idest, multis modis magna, et multiplicia virtutum dona contulisti. Et conversus, per mediatorem Christum (1. Tim. 2.) , ab ira, quam habebas de peccato contra genus humanum, consolatus es me, securum faciendo de aeterna promissione. Et quia ( Ex Augustino) duas dixerat reductiones, unam secundum spiritum in re, alteram secundum corpus in spe, eas duas commendat, cum subjungit:

22. Nam et ego confitebor tibi in vasis psalmi veritatem tuam, Deus. Hoc est secundum spiritum. A superiori enim sonat psalterium quod est, quasi vas quoddam spirituale, in quo psalmi continentur, in quo etiam Domini veritas ad ipsius honorem praedicatur. Vasa psalmi, instrumenta sunt, ubi psalmodia fiat; et significant vivificationem spiritus. Quid de corpore? Psallam tibi in cithara, sanctus Israel. Cithara enim ab inferiori parte sonitum reddit. Psallam tibi in cithara, id est, in mortificatione carnis. 0936C Tibi, inquam, qui es sanctus Israel, id est, qui sanctificas eos, qui sunt spiritualiter Israel, id est, videntes Deum. Et ideo

23. Exultabunt labia mea, cum cantavero tibi, et anima mea quam redemisti. Tam certus erat Sanctus David de redemtione animae suae, ut jam diceret factum, quod in spiritu praevidebat futurum. Non ait: Et animam, quam redemturus es: sed Anima mea quam redemisti. 360 Quapropter dum Domino cantat, non solum exterioribus labiis, sed intus in anima exultat. Sic enim Deum laudare decet, ut mens concordet cum voce, ut impleatur illud Apostoli: Psallam spiritu, psallam et mente (1. Cor. 14.) . Nec solum labia mea decantabunt,

24. Sed et lingua mea meditabitur justitiam tuam. Id est, qualiter anima mea per te redemta sit, et justificata, nullis meis praecedentibus meritis, sed sola tua gratuita misericordia. Quando hoc meditabitur? In fine, Cum confusi et reveriti fuerint, qui quaerunt mala mihi. Duobus modis (Ex August.) confundentur 0936D et erubescent: aut cum credent in Christum, aut cum venerit Christus. Resurgent enim omnes mortui (1. Cor. 15.) , quisque cum caussa sua: separabuntur boni ad dexteram, mali vero ad sinistram. Et tunc confundentur, qui ante exultabant: erubescent, qui garriebant, cum dicetur eis: Ite in ignem aeternum (Matth. 25.) . Et notandum, quod non ait, Et lingua mea loquetur: sed meditabitur. Tunc enim linguae cessabunt (1. Cor. 13.) , quoniam in illa beata vita omnium voluntates et cogitationes omnibus invicem apparebunt.