Psalmus XI.

57 2. Salvum me fac, Domine, quoniam defecit sanctus, quoniam diminutae sunt veritates a filiis hominum. 0689B Ad illud tempus videtur prospicere, quo non erat dux neque propheta in Israel: et unusquisque quod bonum erat in oculis suis, faciebat (Dan. 3.) . Unde in Osee dicitur: Diebus multis sedebunt filii Israel sine rege, sine principe, sine sacrificio, sine altari, sine sacerdotio, sine manifestationibus (Osee 3.) . Quod autem ait, Diminutae sunt veritates; non ideo ait (Ex Augustino) , quod veritates diversae sint, quoniam veritas una est, qua illustrantur animae sanctae. Sed quoniam multae sunt animae, in ipsis multae veritates dici possunt: sicut ab una facie multae in speculis imagines apparent.

3. Ubi autem deficit veritas, ibi necesse est abundet vanitas. Unde et sequitur: Vana locuti sunt unusquisque ad proximum suum: labia dolosa, in corde et corde locuti sunt. Proximum (Ex eodem) omnem hominem oportet intelligi, quia nemo est cum quo sit operandum malum. Et dilectio proximi malum non operatur (Rom. 13.) . Quod bis ait, in corde et corde, duplex cor significat. Ex his ergo verbis 0689C ostenditur, filios hominum ita esse a veritate diminutos, ut vanitati et duplici falsitati studerent deservire. Cujus vanitatis dispersionem et destructionem per adventum Christi futuram, orando et prophetando denunciat, cum subjungit:

4. Disperdat Dominus universa labia dolosa, et linguam magniloquam. Universa dicit (Ex eodem) , ne quis se exceptum putet: sicut ait Apostolus, In omnem animam operantis malum (Rom. 2.) . Lingua magniloqua est lingua alta et superba loquens. Haec autem verba competunt superbis, quae sequuntur:

5. Qui dixerunt, Linguam nostram magnificabimus: Labia nostra a nobis sunt: quis noster Dominus est? Hoc superbi habent proprium, ut inquantum possunt, domini videri appetant: dominium magistratus super se despiciant: magnifice loquantur: quicquid ex suo sensu traxerunt, ex tumore superbiae quasi ex ratione defendant. Cavendum est ergo nobis 0689D vitium loquacitatis et superbiae, et ne in his quae a nobis proferimus, velimus pertinaciter permanere: ne (quod absit) ex eorum numero simus, quos propter hujusmodi vitia disperdidit Dominus. Superbia enim confusionem habet, sicut econtrario humilitas exaltationem. Scriptum est enim, Quoniam superbis resistit Deus, humilibus autem dat gratiam (Jacob. 4.) . Unde nunc ex persona Dei Patris subjectum est:

6. Propter miseriam inopum, et gemitum pauperum nunc exsurgam, dicit Dominus. Ipse (Ex Augustino) misericors Pater propter inopes et pauperes, id est, inopia et paupertate bonorum spiritualium egentes, Filium suum dignatus est mittere. Inde autem incipit sermo ejus apud Matthaeum in monte, cum dicit, Beati pauperes spiritu, quoniam ipsorum est regnum caelorum (Matth. 5.) . Unde secutus adjunxit, 0690A Ponam in salutari, fiducialiter agam in eo. Non dicit quid poneret. Sed quia in salutari dixit, id est, in Christo (secundum illud, Quia viderunt oculi mei salutare tuum ((Luc. 2.)) ), 58 ideo illud intelligitur in eo posuisse, quod ad miseriam inopum auferendam, et gemitum pauperum consolandum pertinet. In eo etiam fiducialiter egit, juxta illud in Evangelio: Erat enim docens eos tanquam potestatem habens (Matth. 7.) , non sicut scribae eorum (Marc. 1.) . De cujus potestate Daniel sic locutus est, Videbam (inquit) in visu noctis, et ecce in nubibus caeli filius hominis veniebat Et ipsi datus est principatus, et honor, et regnum, et omnes populi, tribus, et linguae servient ei. Et potestas ejus, potestas aeterna, quae non auferetur: et regnum ejus quod non corrumpetur (Dan. 7.) .

7. De cujus luce eloquentiae subjunctum est: Eloquia Domini, eloquia casta: argentum igne examinatum, probatum terrae, purgatum septulum. Casta dicit (Ex Augustino) sine corruptione simulationis. 0690B Multi enim praedicant veritatem non caste, quia vendunt illam pretio commoditatum hujus saeculi. De talibus dicit Apostolus, quoniam Christum annunciarent non caste (Philip. 1.) . Bene autem argento igne examinato comparantur, quia sicut argentum examinatur igne, ut purum et clarum sit: ita nimirum divina eloquia igne Sancti Spiritus sunt examinata. Unde ipse Dominus ait, Verba quae ego loquor vobis, spiritus et vita sunt (Joan. 14.) . Et idem Psalmista alibi dixit, Ignitum eloquium tuum vehementer (Psal. 118.) . Recte autem probatum terrae dicitur: quia divinum eloquium a fidelibus sanctae Ecclesiae rectum et verum esse comprobatur. Quod purgatum est septuplum, per timorem Dei, per pietatem, per scientiam, per fortitudinem, per consilium, per intellectum, per sapientiam (Isai. 11.) . Septem sunt etiam beatitudinis gradus, quos in eodem sermone quem habuit in monte, Dominus exequitur. Beati pauperes spiritu, Beati mites, Beati lugentes, 0690C Beati qui esuriunt et sitiunt justitiam, Beati misericordes, Beati mundo corde, Beati pacifici (Matth. 5. Luc. 6.) . De quibus septem sententiis totum illum sermonem prolixum productum esse animadverti potest. Nam octava, ubi dictum est, Beati qui persecutionem patiuntur propter justitiam, ipsum ignem significat, quo septempliciter probatur argentum. Quid autem adventus Christi cum examinato eloquio perfecerit, ostenditur, cum subinfertur:

8. Tu, Domine, servabis nos, et custodies nos a generatione hac in aeternum. A generatione hac prava et perversa nos custodies, ne vita eorum et moribus corrumpamur: et servabis in aeternum, ut tecum in perpetuum laetemur: hic nos custodies (Ex Augustino) , tanquam inopes et pauperes: ibi servabis tanquam opulentos et divites. Haec ad electos verba tantum pertinent. Nam de reprobis subjunctum est,

9. In circuitu impii ambulant: secundum altitudinem tuam multiplicasti filios hominum. Bene in circuitu impii ambulare dicuntur: quia in temporalium 0690D rerum cupiditate rotantur, quae septem dierum repetito circuitu, tanquam rota volvitur: et ideo non perveniunt in octavum, id est, in aeternum, pro quo iste Psalmus intitulatus est. Ita et apud Salomonem dicitur: ventilator est enim rex sapiens, impiorum: et immittet illis rotam malorum. Est et in temporalibus multiplicatio, quae avertit a bonitate Dei. Unde corpus quod corrumpitur aggravat 59 animam, et deprimit terrena inhabitatio sensum multa cogitantem (Sap. 9.) . Multiplicantur autem justi secundum altitudinem Dei, quando eunt de virtute in virtutem (Psal. 83.) .