Patrologiae Cursus Completus
Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo XXI Continentur. Rufinus.
Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo XXI Continentur. Rufinus.
Anno Domini Ccccx. Rufinus Aquileiensis Presbyter.
Anno Domini Ccccx. Rufinus Aquileiensis Presbyter.
Notitia Ex Schoennemanno
I. Opera Sincera.—1. Scripta propria.
I. Eusebii Historia eccl. a Rufino conversa et duobus libris aucta.
II. Rufini Historia eremitica, seu de Vitis Patrum liber.
III. Basilii Magni Regula seu Instituta monachorum.
IV. Basilii Magni homiliae septem a Rufino conversae.
VI. Origenis libri quatuor de Principiis et Homiliae.
VII. Gregorii Nazianzeni opuscula decem a Rufino Latinitate donata.
XI. Anatolii Alexandrini, Laodicensis episc. Canon paschalis.
Ad Illustrissimum Ac Reverendissimum Dom. Danielem Delphinum Aquileiae Patriarcham Praefatio.
Ad Illustrissimum Ac Reverendissimum Dom. Danielem Delphinum Aquileiae Patriarcham Praefatio.
Vetus praefatio. Ornatissimo Lectissimoque Viro D. Joanni A Sancto Andrea Parisiensis Ecclesiae Canonico Renatus Laurentius De La Barre S.
Tyrannii Rufini, Ortu Concordiensis, Civitate Aquileiensis, Presbyteratu Hierosolymitani, Vita.
Tyrannii Rufini, Ortu Concordiensis, Civitate Aquileiensis, Presbyteratu Hierosolymitani, Vita.
Liber Secundus. De Scriptis A Rufino Romae Editis
I. Fragmentum epistolae Origenis ex versione Rufini.
II. Fragmentum epistolae Origenis ex versione Hieronymi.
I. Paulinus Nolanus Epistola XLVI. olim XLVII.
I. Clemens libro IX. Recognitionum cap. XXVII.
II. Bardesanes in Dialogo de Fato apud Eusebium lib. VI. Praeparationis Evangelicae cap. X.
I. Symbolum Apostolicum vetus.
Classis II. Libri Ecclesiastici.
Tyrannii Rufini Opera, de quibus supra disseruimus.
Tyrannii Rufini Opera, de quibus supra disseruimus.
Tyrannii Rufini Aquileiensis Presbyteri De Benedictionibus Patriarcharum Libri Duo. Adnotationem direxi ad Rufinum Presbyterum, sanctae Melaniae spiri
Rufino Fratri Paulinus Salutem.
In Librum De Benedictionibus Judae Rufini Aquileiensis Presbyteri Ad
Liber Primus. Benedictio Judae.
Paulinus Fratri Rufino Salutem.
Paulinus Fratri Rufino Salutem.
Liber Secundus. De Benedictionibus Reliquorum Undecim Patriarcharum.
Commentarius In Symbolum Apostolorum Auctore Tyrannio
Commentarius In Symbolum Apostolorum Auctore Tyrannio
Historia Monachorum Seu Liber De Vitis Patrum Auctore Rufino Aquileiensi Presbytero.
Historia Monachorum Seu Liber De Vitis Patrum Auctore Rufino Aquileiensi Presbytero.
Caput Primum. De Sancto Joanne.
Caput V. De Oxyryncho Civitate. (Deest hoc caput in Palladio).
Caput VI. De De hoc Sozomenus l. VI. c. 28. Cassiodor. lib. VIII. c. 1. Niceph. lib. XI. c.
Caput IX. De Coprete Presbytero Et Patermutio.
167 Caput X. De Syro Abbate, Isaia, Paulo, Et Anuph.
Caput XV. De De hoc Sozomenus lib. VI. cap. 28. Niceph. lib. XI. cap.
181 Caput XVII. De Monasterio Abbatis Isidori.
182 Caput XVIII. De Serapione Presbytero. (Deest hic Palladio.)
Caput XIX. De Apollonio Monacho Et Martyre.
185 Caput XX. De Dioscoro Presbytero.
Caput XXI. De Monachis In Nitria Commorantibus.
Caput XXIV. De Didymo. (Deest hic Palladio de Didymo caeco.)
191 Caput XXV. De Cronio. (Pallad. cap. 25 et 89 de Croniis qui noti fuere Antonio.)
Caput XXVIII. De Duobus Macariis, Et Primo, De
Caput XXX. De Ammone, Primo Nitriae Monacho.
Caput XXXII. De Piammone Presbytero. (Pallad., cap. 72 de Ammona presbytero qui hic Piammon.)
Epilogus. De periculis itineris ad eremos.
Rufini Aquileiensis Presbyteri In Suam Et Eusebii Caesariensis Latinam Ab Eo Factam Historiam Ad Chromatium Episcopum Aquileiae
Rufini Aquileiensis Presbyteri Historiae Ecclesiasticae Libri Duo.
Rufini Aquileiensis Presbyteri Historiae Ecclesiasticae Libri Duo.
Caput Primum. De Arii haeresi.
Caput II. De Concilio apud Nicaeam congregato.
Caput III. De conversione Philosophi Dialectici.
Caput IV. De Paphnutio Confessore.
Caput V. De Spiridione Episcopo, et mirabilibus ejus.
Caput VI. Exemplum fidei Nicaenae
Caput VII. De Helena Constantini matre.
Caput VIII. De Cruce Salvatoris in Jerosolymis ab Helena reperta.
Caput IX. De captivitate Frumentii et Edesii, et de conversione Indorum per ipsos gesta.
Caput X. De conversione gentis Iberorum per captivam facta.
Caput XI. De Constantia sorore Constantini, et Presbytero per eam fratri insinuato.
Caput XII. De Alexandri, et Eusebii, atque Arii, conflictu.
Caput XIII. De probroso Arii interitu.
Caput XIV. De Athanasii Episcopi principiis.
Caput XV. De Constantini Imperatoris errore.
Caput XVI. De concilio haereticorum apud Tyrum contra Athanasium congregato.
Caput XVII. De exciso brachio Arsenii, caeterisque dolis haereticorum in concilio retectis.
Caput XVIII. De fuga et latebris Athanasii.
Caput XXI. De Ariminensi concilio.
Caput XXII. De Liberio Episcopo urbis Romae.
Caput XXIII. De Jerosolymorum et Alexandriae Episcopis.
Caput XXIV. De permixtione Episcoporum apud Antiochiam.
Caput XXVI. De fine Constantii Imperatoris, et ortu Juliani.
Caput XXVII. De Episcopis ab exilio relaxatis.
Caput XXVIII. De Concilio apud Alexandriam sanctorum Episcoporum, et Luciferi ab his dissidio.
Caput XXIX. De his quae in eodem Concilio statuta sunt.
Caput XXX. De Eusebio et Hilario, atque Ecclesiarum per eos restitutione.
Caput XXXI. De scriptis Hilarii.
Caput XXXII. De persecutionibus Juliani blandis et callidis.
Caput XXXIII. De saevitia ejus erga Athanasium.
Caput XXXIV. De fuga rursum et latebris Athanasii.
Caput XXXV. De sepulcro martyris Babylae.
Caput XXXVI. De Theodoro Confessore apud Antiochiam.
Caput XXXVII. De Judaeorum conatibus, qui a Juliano decepti, templum in Jerosolymis reaedificant.
Caput XXXIX. De signis et virtutibus terrificis, quae in exitium conversa sunt Judaeorum.
Caput I. De ortu et religiosa mente Principis Joviniani. et de fine ejus.
Caput II. De ortu Valentiniani et Valentis.
Caput III. De dormitione Athanasii, et persecutionibus Lucii haeretici.
Caput IV. De virtutibus et mirabilibus sanctorum qui fuerunt in Aegypto.
Caput V. De persecutione quae fuit apud Edessam.
Caput VI. De Moyse, quem Regina Sarracenorum gentis suae poposcit Episcopum.
Caput VII. De Didymo Alexandrino vidente.
Caput VIII. Quot ex discipulis Antonii etiam tunc in eremo habitantibus, virtutes et signa fecerint.
Caput IX. De Gregorio et Basilio Cappadociae Episcopis.
Caput X. De Damaso Episcopo, et Ursini subreptione.
Caput XI. De Ambrosio Episcopo.
Caput XII. De Valentiniani fine.
Caput XIII. De Gothorum per Thracias irruptione, et Valentis nece.
Caput XVI. De Benevoli Magistri memoriae fideli constantia.
Caput XVII. Ut Theodosius necem Gratiani ultus, de Maximo triumphaverit.
Caput XIX. De restitutione Ecclesiarum, quae per ipsum jam catholicum in Oriente restitutae sunt.
Caput XX. De Apollinare, et haeresi ejus.
Caput XXI. De Episcoporum successionibus per Orientem.
Caput XXII. De seditione Paganorum contra Fideles.
Caput XXIII. De situ templi Serapis, et subversione ejus.
Caput XXIV. De fraudibus, quae in templis Paganorum detectae sunt.
Caput XXV. De Saturni sacerdote Tyranno, totius pene Alexandriae adultero.
Caput XXVI. De Canopi initio et interitu.
Caput XXVII. De Ecclesiis et Martyriis quae in idolorum locis constructa sunt.
Caput XXVIII. De Joannis sepulcro violato et reliquiis apud Alexandriam conservatis.
Caput XXIX. De Thoracibus Serapis apud Alexandriam abrasis, et signo Christi in loco eorum reddito.
Caput XXX. Ut mensura aquae Nili fluminis, quam πῆχυν vocant, ad Ecclesiam deferatur.
Caput XXXI. De Valentiniani junioris interitu, et ortu Eugenii.
Caput XXXII. De responsis Joannis monachi.
Rufini Aquileiensis Presbyteri Apologiae In Sanctum Hieronymum Libri Duo.
Rufini Aquileiensis Presbyteri Apologiae In Sanctum Hieronymum Libri Duo.
Apologia Quam Pro Se Misit Rufinus Presbyter Ad Anastasium Romanae Urbis Episcopum.
Apologia Quam Pro Se Misit Rufinus Presbyter Ad Anastasium Romanae Urbis Episcopum.
Epistola Anastasii Romanae Urbis Episcopi Ad Joannem Episcopum Jerosolymorum Super nomine Rufini
Epistola Anastasii Romanae Urbis Episcopi Ad Joannem Episcopum Jerosolymorum Super nomine Rufini
Appendix Ad Opera Rufini.
Monitum Ad Lectorem.
Veteris Editoris Antonii De Albone Archiepiscopi Lugdunensis, Etc., In Commentarium In Psalmos LXXV, Ab se repertum ac primo editum, Dedicatio et prae
Item De Commentariis In Prophetas Oseam, Joelem Et Amos, Ex Epistola Dedicatoria Renati Laurentii De La Barre Ad D. Joannem A Sancto Andrea.
In LXXV Davidis Psalmos Commentarius Rufino Aquileiensi Olim Attributus.
In LXXV Davidis Psalmos Commentarius Rufino Aquileiensi Olim Attributus.
Titulorum Omnium Qui Psalmis Praefiguntur Argumentum.
Commentarius In LXXV Psalmos.
Commentarius In Prophetas Minores Tres Osee, Joel Et Amos, Rufino Aquileiensi Presbytero Olim Ascriptus.
Praefatio.
Commentarius In Oseam.
Commentarius In Joel Prophetam .
Commentarius In Joel Prophetam .
Commentarius In Amos Prophetam.
Commentarius In Amos Prophetam.
Monitum Ad Lectorem.
Vita Sanctae Eugeniae Virginis Ac Martyris Auctore
Vita Sanctae Eugeniae Virginis Ac Martyris Auctore
Caput Primum. Eugeniae parentes. Philippus Magos Aegypto pellit.
Caput IV. S. Helenus Heliopolis episcopus.
Caput VI. Eugeniae postulatio.
Caput VIII. Plangunt Alexandrini Eugeniam quasi perditam. Fit Eugeniae simulacrum tamquam deae.
Caput IX. Catalogus virtutum S. Eugeniae.
Caput X. Cogitur praeesse monasterio. Vilissima quaeque munia obit. Precum horariarum studiosissima.
Caput XI. Melanthiam a quartana oleo sacro curat.
Caput XII. Melanthia incesto Eugeniae ardet amore. Fortiter resistit Eugenia.
Caput XIV. Praefectus Eugeniae pater agit in filiam incognitam. Eugeniae prudentissima responsio.
Caput XV. Ancillae falsum testimonium contra Eugeniam.
Caput XVI Egregie se purgat Eugenia. Sexu suo omnes criminatores confundit.
Caput XVI. Agnoscitur a parentibus. Baptizatur tota familia. Pax datur Christianis.
Caput XVII. Excitatur persecutio. Imperatorum literae ad Philippum.
Caput XVIII Philippus bona sua ecclesiis et pauperibus erogat. Dignus habetur episcopatus honore.
Caput XX. Basilla Eugeniae societatem expetit. Cornelius Papa baptizat Basillam.
Caput XXI. Claudia viduas, Eugenia virgines congregat. Nocte Dominica hymni et sacra mysteria.
Caput XXIII. Eugeniae adhortatio ad virginitatem et martyrium. Mundi blandimenta fallacia.
Caput XXV. Basilla aversatur colloquium sponsi Pompeii. Calumnia Pompeii in Christianos.
Caput XXVII. Praeclarum Eugeniae de castitate Ecclesiae testimonium.
Caput XXIX. Illaesa manet ab igne thermarum. A Christo in carcere pascitur. Gladio percutitur.
Caput XXX. Matri apparet, et mortem praedicit.
Libellus De Fide Seu Duodecim Anathematismi Sub Rufini Nomine.
Libellus De Fide Seu Duodecim Anathematismi Sub Rufini Nomine.
Rufini Presbyteri Provinciae Palaestinae Liber De Fide.
Rufini Presbyteri Provinciae Palaestinae Liber De Fide.
Anno Domini CDXV. Pelagius Britannus.
Anno Domini CDXV. Pelagius Britannus.
De Vita Et Scriptis Pelagii Dissertatio, Auctore Garnerio, Marii Mercatoris Operum Editore
De Vita Et Scriptis Pelagii Dissertatio, Auctore Garnerio, Marii Mercatoris Operum Editore
Operum Editionumque Pelagii Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)
I. Quae etiamnunc supersunt integra Pelagii scripta.
II. Deperdita, quorum fragmenta exstant.
I. Expositionum in Epistolas Pauli libri XIV.
II. Epistola ad Demetriadem virginem.
III. Libellus fidei ad Innocentium.
Expositiones In Epistolas Sancti Pauli.
Expositiones In Epistolas Sancti Pauli.
Libellus Fidei Ad Innocentium 1.
Libellus Fidei Ad Innocentium 1.
Epistola Ad Demetriadem.
Opus Dubium. Epistola Ad Celantiam Viduam.
Opus Dubium. Epistola Ad Celantiam Viduam.
Opera Quorum Fragmenta Tantum Supersunt. Eucologiae Ex Scriptura.
Opera Quorum Fragmenta Tantum Supersunt. Eucologiae Ex Scriptura.
Liber De Natura.
Liber De Viduam.
Epistola Ad Amicum.
Epistola Ad Innocentium I.
Epistola, Seu Chartula Purgationis, Ad Sanctum Augustinum.
Epistola, Seu Chartula Purgationis, Ad Sanctum Augustinum.
Liber De Libero Arbitrio.
Opera Omnino Deperdita. Libri Tres De Trinitate.
Opera Omnino Deperdita. Libri Tres De Trinitate.
Epistola Ad Paulinum.
Epistola Ad Constantium Episcopum.
Epistola Ad Constantium Episcopum.
Epistola Ad Sanctum Augustinum, Post Adventum Pelagii In Palaestinam Scripta.
Epistola Ad Sanctum Augustinum, Post Adventum Pelagii In Palaestinam Scripta.
Eodem Tempore. Julianus Eclanensis Episcopus Pelagianus.
Eodem Tempore. Julianus Eclanensis Episcopus Pelagianus.
De Vita Et Scriptis Juliani Dissertatio, Auctore Garnerio.
De Vita Et Scriptis Juliani Dissertatio, Auctore Garnerio.
Operum Editionumque Juliani Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)
Libellus Fidei, Quem Huliano Tribuit Garnerius, Abjudicante Schoenemanno.
Libellus Fidei, Quem Huliano Tribuit Garnerius, Abjudicante Schoenemanno.
Epistola Ad Zosimum.
Epistola Ad Rufum.
Ad Turbantium Episcopum, Adversus Librum Primum Sancti Augustini De Concupiscentia, Libri Quatuor.
Ad Turbantium Episcopum, Adversus Librum Primum Sancti Augustini De Concupiscentia, Libri Quatuor.
Ad Florum Adversus Librum II Sancti Augustini De Nuptiis Libri Octo.
Ad Florum Adversus Librum II Sancti Augustini De Nuptiis Libri Octo.
Liber De Amore.
Liber De Constantiae Bono, Contra Perfidiam Manichaei.
Liber De Constantiae Bono, Contra Perfidiam Manichaei.
Rufiniani Libelli Interpretatio.
Rufiniani Libelli Interpretatio.
Eodem Tempore. Coelestius Pelagii Discipulus.
Eodem Tempore. Coelestius Pelagii Discipulus.
De Vita Et Scriptis Coelestii Dissertatio, Auctore Garnerio.
De Vita Et Scriptis Coelestii Dissertatio, Auctore Garnerio.
Libellus Fidei Zosimo Oblatus.
Libellus Fidei Zosimo Oblatus.
Breviarium Epistolae Ad Clericos Romanos.
Breviarium Epistolae Ad Clericos Romanos.
Liber Adversus Peccatum Originale.
Liber Adversus Peccatum Originale.
Sententiae Coelestii.
Definitiones De Impeccantia.
Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis.
Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis.
Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis. De Vita Et Scriptis Aniani Dissertatio, Auctore Garnerio.
Interpretatio XXVI Homiliarum Sancti Chrysostomi In Sanctum Matthaeum, Praecedente Aniani Prologo Ad Orontium.
Interpretatio Homiliarum Sancti Chrysostomi De Laudibus Sancti Pauli, Praecedente Aniani Prologo Ad Evangelum.
Sermonis Sancti Chrysostomi Ad Neophytos Interpretatio.
Sermonis Sancti Chrysostomi Ad Neophytos Interpretatio.
Libri Ad Versus Epistolam Sancti Hieronymi Ad Ctesiphontem.
Libri Ad Versus Epistolam Sancti Hieronymi Ad Ctesiphontem.
Selectae Variantes Lectiones In Rufini Ecclesiasticam Historiam, Ex Ms. Tabularii Capitularis Forojuliensis .
Index Locorum Ex Sacra Scriptura Qui In Rufini Operibus Sparsim Laudantur, Aut Explicantur. (In hoc Indice revocatur lector ad numeros in Rufini Operi
Index Verborum, Sententiarum Ac Rerum Memorabilium Quae In Rufini Operibus Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros crassiori characte
Index Verborum Et Sententiarum Quae In Operibus Rufino Ascriptis Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros in textu Operum Rufino ascri
Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.
Psalmus XX.
2. Domine, in virtute tua laetabitur rex, et super salutare tuum exultabit vehementer. Ac si diceret (Ex Augustino) , Domine Pater, in virtute tua, quod Verbum caro factum est (Joan. 1.) , laetabitur homo Christus Jesus, qui est ante constitutus rex super Ecclesiam tuam, ad expugnandum diabolum, et regendum eam spiritualiter secundum bona opera, et virtutes, et super eam salutem, quam per eum eidem Ecclesiae tribuisti, vehementer exultabit. Laetitia ad animam pertinet: exultatio ad corpus. Intus laetabitur de divinitate conjuncta humanitati, foris exultare se ostenditur 0717D de Ecclesia sua per divinitatem et humanitatem redemta: unde et subditur:
3. Desiderium cordis ejus tribuisti ei, et voluntate labiorum ejus non fraudasti eum. Desideravit enim (Ex Augustino) manducare pascha, et ponere, cum vellet, animam suam, atque iterum sumere eam: et dedisti ei. Et non fraudasti eum, subtrahendo et voluntatem labiorum ejus. Quam voluntatem per labia sua manifestavit, sic dicens Deo: Volo Pater, ut ubi sum ego, illic sit et minister mens (Joan. 17.) . Et iterum, Pacem meam, inquit, relinquo vobis (Joan. 14.) . Est et aliud unde laetabitur rex, et exultabit vehementer.
4. Quoniam praevenisti eum in benedictionibus dulcedinis, posuisti in capite ejus coronam de lapide pretioso. Prius enim quam homo fieret, ab omnibus patriarchis et prophetis benedictus est. Ab ipso etiam Angelo dicente ad Mariam: Benedicta tu in mulieribus, et benedictus fructus ventris tui (Luc. 1.) . 0718A Praevenit ergo Deus Pater Filium suum regem benedictionibus: quia priusquam fieret, benedictus est a pluribus. Et bene additum est., Dulcedinis, quia haec copia benedictionis ex dulcedine suae processit dilectionis. Mutavit amaritudinem irae in dulcedinem misericordiae, et peccatoris maledictionem convertit in peccatorum remissionem. Et haec est benedictio. In capite quoque ejus coronam de lapide pretioso posuit: quia (Ex Augustino) in principio sermonis ejus accedentes ambierunt eum lapides pretiosi, discipuli sui, a quibus exordium annuntiationis ejus processit. Vel per coronam positam in capite ejus, totam Ecclesiam ex omni parte Christum circumdantem intelligere possumus: quae constat ex vivis et pretiosis lapidibus, scilicet Apostolis, et martyribus, confessoribus, atque virginibus. Nec nos movere debet, quod non dicit, de lapidibus pretiosis, sed de lapide pretioso. Multi enim sunt in unitate fidei unum. Multi unum sunt in compage 92 caritatis: sicut scriptum est, Erat illis anima una et cor unum in Deo 0718B (Act. 4.) .
5. Vitam petiit a te. Resurrectionem (Ex Augustino) petiit, dicens, Pater, clarifica Filium tuum (Joan. 12. et 17.) . Et tribuisti ei longitudinem dierum in saeculum et in saeculum saeculi. Idest longa tempora saeculi hujus, quae haberet Ecclesia, et deinceps aeternitatem in saeculum saeculi. Quod enim mortuus est peccato, mortuus est semel: quod autem vivit, vivit Deo (Rom. 6.) .
6. Magna est gloria ejus in salutari tuo. Scilicet in eo quod eum salvasti, et resuscitasti, et de corruptibili incorruptibilem, et de mortali immortalem fecisti. Sed adhuc Gloriam et magnum decorem impones super eum. Cum in caelo ad dexteram tuam collocabis. Magna (Ex eodem) quippe Christo regi gloria est, a morte ad vitam resurgere: sed major est ei gloria ad dexteram Patris sedere. Et magnus decor est, hominem esse Dominum. Vel gloriam et magnum decorem impones, idest, gloriosos et decoros aedificabis super 0718C eum, qui Ecclesiae est fundamentum (Matth. 18.) : de quo ait Apostolus, Fundamentum aliud nemo potest ponere, praeter id quod positum est, quod est Christus Jesus (1. Cor. 3.) . Gloriam possumus referre ad immortalitatem, sive beatitudinem, sive ad divinitatem. Decorem autem ad opera et virtutes. Est et aliud, unde laetabitur rex.
7. Quoniam dabis eum in benedictionem in saeculum saeculi. Prius benedices ei, postea dabis eum in benedictionem populis: ut benedictus benedicat, sanctificatus sanctificet, glorificatus glorificet. Unde Abrahae dictum, In semine tuo benedicentur omnes gentes (Gen. 22.) . Vel, Dabis eum in benedictionem in saeculum saeculi, ut a nobis benedicatur, et laudetur in hoc saeculo, et in futuro (Psal. 83. et 113.) . Laetificabis eum in gaudio cum vultu tuo. Laetabitur enim Christus in die judicii, cum vultus et gloria Dei, quam ipse credentibus promisit (Matth. 25.) , manifestabitur. Salus nostra, et visio Dei, erit laetitia sua. Et tunc erit perfectum gaudium capitis, et corporis, 0718D quando implebitur quod per Apostolum dictum est: Similes ei erimus, quando videbimus eum sicuti est (1. Joan. 3.) . Et in Evangelio, Iterum autem videbo vos et gaudebit cor vestrum, et gaudium vestrum nemo tollet a vobis (Joan. 16.) . Et merito debes eum laetificare, vel in se secundum humanitatem, vel in membris suis.
8. Quoniam rex sperat in Domino. Non superbit propter regalem dignitatem, sed humilis corde in te Domino et Patre suo spem suam constituit. Et in misericordia Altissimi non commovebitur. Non conturbabit (Ex Augustino) humilitatem ejus obedientia usque ad mortem crucis (Philip. 2.) . Quid in hoc exemplo suo nobis commendat Dominus Deus noster (Joan. 13.) , nisi spei fortitudinem et humilitatem? Si enim rex sperat in Domino, quanto magis nos in eo sperare oportet, qui sumus impotentes et fragiles homines? Si ille non commovetur in misericordia 0719A Altissimi (Isai. 52.) , qui est sine labe peccati (1. Petr. 2.) , quanto plus in eadem misericordia persistere debemus, qui tot vitiis et peccatis corrupti sumus? Cavendum est enim ne nobis eveniat quod sequitur:
9. Inveniatur manus tua omnibus inimicis tuis, dextera tua inveniat omnes qui te oderunt. Quae est manus ejus, nisi Filius ejus? Ipse quoque est dextera ejus, secundum quod aequalis 93 est ei (Joan. 10.) . Qui sunt inimici ejus, quos ipse odit, et hi qui eum oderunt: nisi illi quos ipse reprobavit, et qui in eum non crediderunt, aut credentes non obedierunt? Omnibus his in die judicii invenietur manus, idest, apparebit Christus secundum humanitatem. Inveniet eos dextera ejus, idest, idem Dominus Christus, ut destruat eos per divinitatis virtutem. Unde et subditur,
10. Pones eos ut clibanum ignis. Idest (Ex Augustino) , constitues eos ardentes intrinsecus conscientia impietatis suae. In tempore vultus tui. Idest, in 0719B tempore manifestationis tuae in die judicii, cum facie ad faciem videbunt in quem pupugerunt (Zachar. 12.) . Unde scriptum est, Et videbit omnis caro salutare Dei (Joan. 19. Isai. 40. Luc 3.) . Tunc Dominus in ira sua conturbabit eos. Dicens, Ite, maledicti, in ignem aeternum (Matth. 25.) . Quid tunc fiet? Et devorabit eos ignis. Heu dolor et tristitia. Data sententia statim sequetur poena. Quam tremenda ira, quae tunc erit sine misericordia! Quam saeva conturbatio, ubi nulla esse poterit consolatio! Quam infelices animae illae, quas devorabit ignis qui non extinguetur (Isai. 26.) ! Ubi est vermis qui non morietur, ubi est fletus et stridor dentium (Matth. 13.) .
11. Fructum eorum de terra perdes, et semen eorum a filiis hominum. Si per fructum opus, per semen intelligimus cogitationem, utrunque perdes de terra viventium, et de societate sanctorum. Neque enim inimici tui essent, nec tantas poenas incurrerent, nisi opera et cogitationes inutiles habuissent. Et 0719C merito haec contigerunt eis.
12. Quoniam declinaverunt in te mala. Dicentes, Expedit nob s ut unus moriatur, et non tota gens pereat (Joan. 11.) . Mala (Ex Augustino) quae sibi imminere te regnante arbitrabantur, in te occidendum detorserunt. Cogitaverunt consilia quae non potuerunt stabilire. Cogitaverunt enim nomen tuum de terra delere. Cogitaverunt ut Christum occiderent, ne gentem et locum amitterent. Sed ideo amiserunt, quia occiderunt. Non potuerunt ergo stabilire consilium, quia non est sapientia, non est prudentia, non est consilium contra Dominum (Proverb. 21.) . Atque ex hoc scio.
13. Quoniam pones eos dorsum. Ut respiciant retro, et non sint apti regno Dei: ut mente et desiderio terrena appetant et caelestia amittant. Sed nunquid omnes perdes? Absit. Caecitas enim ex parte contingit in Israel, ut multitudo gentium intraret (Rom. 9.) . Reliquiae autem salvae fient. Unde et subditur: 0719D In reliquiis tuis praeparabis vultum eorum. Idest vultum tuum et praesentiam tuam, quae fuisset eorum, si ipsi credidissent. Praeparabis in reliquiis tuis, idest, quos tu tibi salvandos reliquisti. Et ideo.
14. Exaltare, Domine, in virtute tua. Idest, resurge et mane in aequalitate Patris, ut ostendas potentiam tuam, et majestatem tuam: qui prius venisti in humilitate. Nos autem Cantabimus et psallemus virtutes tuas. Cantus ad laudem, psalmus pertinet ad bonam operationem. Ac si diceret: corde et opere celebrabimus, et nota faciemus mirabilia tua.