Patrologiae Cursus Completus
Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo XXI Continentur. Rufinus.
Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo XXI Continentur. Rufinus.
Anno Domini Ccccx. Rufinus Aquileiensis Presbyter.
Anno Domini Ccccx. Rufinus Aquileiensis Presbyter.
Notitia Ex Schoennemanno
I. Opera Sincera.—1. Scripta propria.
I. Eusebii Historia eccl. a Rufino conversa et duobus libris aucta.
II. Rufini Historia eremitica, seu de Vitis Patrum liber.
III. Basilii Magni Regula seu Instituta monachorum.
IV. Basilii Magni homiliae septem a Rufino conversae.
VI. Origenis libri quatuor de Principiis et Homiliae.
VII. Gregorii Nazianzeni opuscula decem a Rufino Latinitate donata.
XI. Anatolii Alexandrini, Laodicensis episc. Canon paschalis.
Ad Illustrissimum Ac Reverendissimum Dom. Danielem Delphinum Aquileiae Patriarcham Praefatio.
Ad Illustrissimum Ac Reverendissimum Dom. Danielem Delphinum Aquileiae Patriarcham Praefatio.
Vetus praefatio. Ornatissimo Lectissimoque Viro D. Joanni A Sancto Andrea Parisiensis Ecclesiae Canonico Renatus Laurentius De La Barre S.
Tyrannii Rufini, Ortu Concordiensis, Civitate Aquileiensis, Presbyteratu Hierosolymitani, Vita.
Tyrannii Rufini, Ortu Concordiensis, Civitate Aquileiensis, Presbyteratu Hierosolymitani, Vita.
Liber Secundus. De Scriptis A Rufino Romae Editis
I. Fragmentum epistolae Origenis ex versione Rufini.
II. Fragmentum epistolae Origenis ex versione Hieronymi.
I. Paulinus Nolanus Epistola XLVI. olim XLVII.
I. Clemens libro IX. Recognitionum cap. XXVII.
II. Bardesanes in Dialogo de Fato apud Eusebium lib. VI. Praeparationis Evangelicae cap. X.
I. Symbolum Apostolicum vetus.
Classis II. Libri Ecclesiastici.
Tyrannii Rufini Opera, de quibus supra disseruimus.
Tyrannii Rufini Opera, de quibus supra disseruimus.
Tyrannii Rufini Aquileiensis Presbyteri De Benedictionibus Patriarcharum Libri Duo. Adnotationem direxi ad Rufinum Presbyterum, sanctae Melaniae spiri
Rufino Fratri Paulinus Salutem.
In Librum De Benedictionibus Judae Rufini Aquileiensis Presbyteri Ad
Liber Primus. Benedictio Judae.
Paulinus Fratri Rufino Salutem.
Paulinus Fratri Rufino Salutem.
Liber Secundus. De Benedictionibus Reliquorum Undecim Patriarcharum.
Commentarius In Symbolum Apostolorum Auctore Tyrannio
Commentarius In Symbolum Apostolorum Auctore Tyrannio
Historia Monachorum Seu Liber De Vitis Patrum Auctore Rufino Aquileiensi Presbytero.
Historia Monachorum Seu Liber De Vitis Patrum Auctore Rufino Aquileiensi Presbytero.
Caput Primum. De Sancto Joanne.
Caput V. De Oxyryncho Civitate. (Deest hoc caput in Palladio).
Caput VI. De De hoc Sozomenus l. VI. c. 28. Cassiodor. lib. VIII. c. 1. Niceph. lib. XI. c.
Caput IX. De Coprete Presbytero Et Patermutio.
167 Caput X. De Syro Abbate, Isaia, Paulo, Et Anuph.
Caput XV. De De hoc Sozomenus lib. VI. cap. 28. Niceph. lib. XI. cap.
181 Caput XVII. De Monasterio Abbatis Isidori.
182 Caput XVIII. De Serapione Presbytero. (Deest hic Palladio.)
Caput XIX. De Apollonio Monacho Et Martyre.
185 Caput XX. De Dioscoro Presbytero.
Caput XXI. De Monachis In Nitria Commorantibus.
Caput XXIV. De Didymo. (Deest hic Palladio de Didymo caeco.)
191 Caput XXV. De Cronio. (Pallad. cap. 25 et 89 de Croniis qui noti fuere Antonio.)
Caput XXVIII. De Duobus Macariis, Et Primo, De
Caput XXX. De Ammone, Primo Nitriae Monacho.
Caput XXXII. De Piammone Presbytero. (Pallad., cap. 72 de Ammona presbytero qui hic Piammon.)
Epilogus. De periculis itineris ad eremos.
Rufini Aquileiensis Presbyteri In Suam Et Eusebii Caesariensis Latinam Ab Eo Factam Historiam Ad Chromatium Episcopum Aquileiae
Rufini Aquileiensis Presbyteri Historiae Ecclesiasticae Libri Duo.
Rufini Aquileiensis Presbyteri Historiae Ecclesiasticae Libri Duo.
Caput Primum. De Arii haeresi.
Caput II. De Concilio apud Nicaeam congregato.
Caput III. De conversione Philosophi Dialectici.
Caput IV. De Paphnutio Confessore.
Caput V. De Spiridione Episcopo, et mirabilibus ejus.
Caput VI. Exemplum fidei Nicaenae
Caput VII. De Helena Constantini matre.
Caput VIII. De Cruce Salvatoris in Jerosolymis ab Helena reperta.
Caput IX. De captivitate Frumentii et Edesii, et de conversione Indorum per ipsos gesta.
Caput X. De conversione gentis Iberorum per captivam facta.
Caput XI. De Constantia sorore Constantini, et Presbytero per eam fratri insinuato.
Caput XII. De Alexandri, et Eusebii, atque Arii, conflictu.
Caput XIII. De probroso Arii interitu.
Caput XIV. De Athanasii Episcopi principiis.
Caput XV. De Constantini Imperatoris errore.
Caput XVI. De concilio haereticorum apud Tyrum contra Athanasium congregato.
Caput XVII. De exciso brachio Arsenii, caeterisque dolis haereticorum in concilio retectis.
Caput XVIII. De fuga et latebris Athanasii.
Caput XXI. De Ariminensi concilio.
Caput XXII. De Liberio Episcopo urbis Romae.
Caput XXIII. De Jerosolymorum et Alexandriae Episcopis.
Caput XXIV. De permixtione Episcoporum apud Antiochiam.
Caput XXVI. De fine Constantii Imperatoris, et ortu Juliani.
Caput XXVII. De Episcopis ab exilio relaxatis.
Caput XXVIII. De Concilio apud Alexandriam sanctorum Episcoporum, et Luciferi ab his dissidio.
Caput XXIX. De his quae in eodem Concilio statuta sunt.
Caput XXX. De Eusebio et Hilario, atque Ecclesiarum per eos restitutione.
Caput XXXI. De scriptis Hilarii.
Caput XXXII. De persecutionibus Juliani blandis et callidis.
Caput XXXIII. De saevitia ejus erga Athanasium.
Caput XXXIV. De fuga rursum et latebris Athanasii.
Caput XXXV. De sepulcro martyris Babylae.
Caput XXXVI. De Theodoro Confessore apud Antiochiam.
Caput XXXVII. De Judaeorum conatibus, qui a Juliano decepti, templum in Jerosolymis reaedificant.
Caput XXXIX. De signis et virtutibus terrificis, quae in exitium conversa sunt Judaeorum.
Caput I. De ortu et religiosa mente Principis Joviniani. et de fine ejus.
Caput II. De ortu Valentiniani et Valentis.
Caput III. De dormitione Athanasii, et persecutionibus Lucii haeretici.
Caput IV. De virtutibus et mirabilibus sanctorum qui fuerunt in Aegypto.
Caput V. De persecutione quae fuit apud Edessam.
Caput VI. De Moyse, quem Regina Sarracenorum gentis suae poposcit Episcopum.
Caput VII. De Didymo Alexandrino vidente.
Caput VIII. Quot ex discipulis Antonii etiam tunc in eremo habitantibus, virtutes et signa fecerint.
Caput IX. De Gregorio et Basilio Cappadociae Episcopis.
Caput X. De Damaso Episcopo, et Ursini subreptione.
Caput XI. De Ambrosio Episcopo.
Caput XII. De Valentiniani fine.
Caput XIII. De Gothorum per Thracias irruptione, et Valentis nece.
Caput XVI. De Benevoli Magistri memoriae fideli constantia.
Caput XVII. Ut Theodosius necem Gratiani ultus, de Maximo triumphaverit.
Caput XIX. De restitutione Ecclesiarum, quae per ipsum jam catholicum in Oriente restitutae sunt.
Caput XX. De Apollinare, et haeresi ejus.
Caput XXI. De Episcoporum successionibus per Orientem.
Caput XXII. De seditione Paganorum contra Fideles.
Caput XXIII. De situ templi Serapis, et subversione ejus.
Caput XXIV. De fraudibus, quae in templis Paganorum detectae sunt.
Caput XXV. De Saturni sacerdote Tyranno, totius pene Alexandriae adultero.
Caput XXVI. De Canopi initio et interitu.
Caput XXVII. De Ecclesiis et Martyriis quae in idolorum locis constructa sunt.
Caput XXVIII. De Joannis sepulcro violato et reliquiis apud Alexandriam conservatis.
Caput XXIX. De Thoracibus Serapis apud Alexandriam abrasis, et signo Christi in loco eorum reddito.
Caput XXX. Ut mensura aquae Nili fluminis, quam πῆχυν vocant, ad Ecclesiam deferatur.
Caput XXXI. De Valentiniani junioris interitu, et ortu Eugenii.
Caput XXXII. De responsis Joannis monachi.
Rufini Aquileiensis Presbyteri Apologiae In Sanctum Hieronymum Libri Duo.
Rufini Aquileiensis Presbyteri Apologiae In Sanctum Hieronymum Libri Duo.
Apologia Quam Pro Se Misit Rufinus Presbyter Ad Anastasium Romanae Urbis Episcopum.
Apologia Quam Pro Se Misit Rufinus Presbyter Ad Anastasium Romanae Urbis Episcopum.
Epistola Anastasii Romanae Urbis Episcopi Ad Joannem Episcopum Jerosolymorum Super nomine Rufini
Epistola Anastasii Romanae Urbis Episcopi Ad Joannem Episcopum Jerosolymorum Super nomine Rufini
Appendix Ad Opera Rufini.
Monitum Ad Lectorem.
Veteris Editoris Antonii De Albone Archiepiscopi Lugdunensis, Etc., In Commentarium In Psalmos LXXV, Ab se repertum ac primo editum, Dedicatio et prae
Item De Commentariis In Prophetas Oseam, Joelem Et Amos, Ex Epistola Dedicatoria Renati Laurentii De La Barre Ad D. Joannem A Sancto Andrea.
In LXXV Davidis Psalmos Commentarius Rufino Aquileiensi Olim Attributus.
In LXXV Davidis Psalmos Commentarius Rufino Aquileiensi Olim Attributus.
Titulorum Omnium Qui Psalmis Praefiguntur Argumentum.
Commentarius In LXXV Psalmos.
Commentarius In Prophetas Minores Tres Osee, Joel Et Amos, Rufino Aquileiensi Presbytero Olim Ascriptus.
Praefatio.
Commentarius In Oseam.
Commentarius In Joel Prophetam .
Commentarius In Joel Prophetam .
Commentarius In Amos Prophetam.
Commentarius In Amos Prophetam.
Monitum Ad Lectorem.
Vita Sanctae Eugeniae Virginis Ac Martyris Auctore
Vita Sanctae Eugeniae Virginis Ac Martyris Auctore
Caput Primum. Eugeniae parentes. Philippus Magos Aegypto pellit.
Caput IV. S. Helenus Heliopolis episcopus.
Caput VI. Eugeniae postulatio.
Caput VIII. Plangunt Alexandrini Eugeniam quasi perditam. Fit Eugeniae simulacrum tamquam deae.
Caput IX. Catalogus virtutum S. Eugeniae.
Caput X. Cogitur praeesse monasterio. Vilissima quaeque munia obit. Precum horariarum studiosissima.
Caput XI. Melanthiam a quartana oleo sacro curat.
Caput XII. Melanthia incesto Eugeniae ardet amore. Fortiter resistit Eugenia.
Caput XIV. Praefectus Eugeniae pater agit in filiam incognitam. Eugeniae prudentissima responsio.
Caput XV. Ancillae falsum testimonium contra Eugeniam.
Caput XVI Egregie se purgat Eugenia. Sexu suo omnes criminatores confundit.
Caput XVI. Agnoscitur a parentibus. Baptizatur tota familia. Pax datur Christianis.
Caput XVII. Excitatur persecutio. Imperatorum literae ad Philippum.
Caput XVIII Philippus bona sua ecclesiis et pauperibus erogat. Dignus habetur episcopatus honore.
Caput XX. Basilla Eugeniae societatem expetit. Cornelius Papa baptizat Basillam.
Caput XXI. Claudia viduas, Eugenia virgines congregat. Nocte Dominica hymni et sacra mysteria.
Caput XXIII. Eugeniae adhortatio ad virginitatem et martyrium. Mundi blandimenta fallacia.
Caput XXV. Basilla aversatur colloquium sponsi Pompeii. Calumnia Pompeii in Christianos.
Caput XXVII. Praeclarum Eugeniae de castitate Ecclesiae testimonium.
Caput XXIX. Illaesa manet ab igne thermarum. A Christo in carcere pascitur. Gladio percutitur.
Caput XXX. Matri apparet, et mortem praedicit.
Libellus De Fide Seu Duodecim Anathematismi Sub Rufini Nomine.
Libellus De Fide Seu Duodecim Anathematismi Sub Rufini Nomine.
Rufini Presbyteri Provinciae Palaestinae Liber De Fide.
Rufini Presbyteri Provinciae Palaestinae Liber De Fide.
Anno Domini CDXV. Pelagius Britannus.
Anno Domini CDXV. Pelagius Britannus.
De Vita Et Scriptis Pelagii Dissertatio, Auctore Garnerio, Marii Mercatoris Operum Editore
De Vita Et Scriptis Pelagii Dissertatio, Auctore Garnerio, Marii Mercatoris Operum Editore
Operum Editionumque Pelagii Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)
I. Quae etiamnunc supersunt integra Pelagii scripta.
II. Deperdita, quorum fragmenta exstant.
I. Expositionum in Epistolas Pauli libri XIV.
II. Epistola ad Demetriadem virginem.
III. Libellus fidei ad Innocentium.
Expositiones In Epistolas Sancti Pauli.
Expositiones In Epistolas Sancti Pauli.
Libellus Fidei Ad Innocentium 1.
Libellus Fidei Ad Innocentium 1.
Epistola Ad Demetriadem.
Opus Dubium. Epistola Ad Celantiam Viduam.
Opus Dubium. Epistola Ad Celantiam Viduam.
Opera Quorum Fragmenta Tantum Supersunt. Eucologiae Ex Scriptura.
Opera Quorum Fragmenta Tantum Supersunt. Eucologiae Ex Scriptura.
Liber De Natura.
Liber De Viduam.
Epistola Ad Amicum.
Epistola Ad Innocentium I.
Epistola, Seu Chartula Purgationis, Ad Sanctum Augustinum.
Epistola, Seu Chartula Purgationis, Ad Sanctum Augustinum.
Liber De Libero Arbitrio.
Opera Omnino Deperdita. Libri Tres De Trinitate.
Opera Omnino Deperdita. Libri Tres De Trinitate.
Epistola Ad Paulinum.
Epistola Ad Constantium Episcopum.
Epistola Ad Constantium Episcopum.
Epistola Ad Sanctum Augustinum, Post Adventum Pelagii In Palaestinam Scripta.
Epistola Ad Sanctum Augustinum, Post Adventum Pelagii In Palaestinam Scripta.
Eodem Tempore. Julianus Eclanensis Episcopus Pelagianus.
Eodem Tempore. Julianus Eclanensis Episcopus Pelagianus.
De Vita Et Scriptis Juliani Dissertatio, Auctore Garnerio.
De Vita Et Scriptis Juliani Dissertatio, Auctore Garnerio.
Operum Editionumque Juliani Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)
Libellus Fidei, Quem Huliano Tribuit Garnerius, Abjudicante Schoenemanno.
Libellus Fidei, Quem Huliano Tribuit Garnerius, Abjudicante Schoenemanno.
Epistola Ad Zosimum.
Epistola Ad Rufum.
Ad Turbantium Episcopum, Adversus Librum Primum Sancti Augustini De Concupiscentia, Libri Quatuor.
Ad Turbantium Episcopum, Adversus Librum Primum Sancti Augustini De Concupiscentia, Libri Quatuor.
Ad Florum Adversus Librum II Sancti Augustini De Nuptiis Libri Octo.
Ad Florum Adversus Librum II Sancti Augustini De Nuptiis Libri Octo.
Liber De Amore.
Liber De Constantiae Bono, Contra Perfidiam Manichaei.
Liber De Constantiae Bono, Contra Perfidiam Manichaei.
Rufiniani Libelli Interpretatio.
Rufiniani Libelli Interpretatio.
Eodem Tempore. Coelestius Pelagii Discipulus.
Eodem Tempore. Coelestius Pelagii Discipulus.
De Vita Et Scriptis Coelestii Dissertatio, Auctore Garnerio.
De Vita Et Scriptis Coelestii Dissertatio, Auctore Garnerio.
Libellus Fidei Zosimo Oblatus.
Libellus Fidei Zosimo Oblatus.
Breviarium Epistolae Ad Clericos Romanos.
Breviarium Epistolae Ad Clericos Romanos.
Liber Adversus Peccatum Originale.
Liber Adversus Peccatum Originale.
Sententiae Coelestii.
Definitiones De Impeccantia.
Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis.
Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis.
Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis. De Vita Et Scriptis Aniani Dissertatio, Auctore Garnerio.
Interpretatio XXVI Homiliarum Sancti Chrysostomi In Sanctum Matthaeum, Praecedente Aniani Prologo Ad Orontium.
Interpretatio Homiliarum Sancti Chrysostomi De Laudibus Sancti Pauli, Praecedente Aniani Prologo Ad Evangelum.
Sermonis Sancti Chrysostomi Ad Neophytos Interpretatio.
Sermonis Sancti Chrysostomi Ad Neophytos Interpretatio.
Libri Ad Versus Epistolam Sancti Hieronymi Ad Ctesiphontem.
Libri Ad Versus Epistolam Sancti Hieronymi Ad Ctesiphontem.
Selectae Variantes Lectiones In Rufini Ecclesiasticam Historiam, Ex Ms. Tabularii Capitularis Forojuliensis .
Index Locorum Ex Sacra Scriptura Qui In Rufini Operibus Sparsim Laudantur, Aut Explicantur. (In hoc Indice revocatur lector ad numeros in Rufini Operi
Index Verborum, Sententiarum Ac Rerum Memorabilium Quae In Rufini Operibus Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros crassiori characte
Index Verborum Et Sententiarum Quae In Operibus Rufino Ascriptis Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros in textu Operum Rufino ascri
Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.
Psalmus XXIX.
2. Exaltabo te, Domine, quoniam suscepisti me. Ampliabo nomen tuum per multas gentes, quoniam humanitatem meam Verbo tuo unisti. Nec delectasti, id est, nec delectari fecisti inimicos meos super me. Quia licet putarent se esse in passione super me, tamen illud gaudium in tristitia est conversum. Quod dicitur modo ex persona fundamenti, postmodum dicetur ex persona universae domus. Jam facta est dedicatio domus in capite, tanquam dedicatio fundamenti. 0747C Domus, id est, Ecclesia adhuc fabricatur: postea dedicabitur. Tunc apparebit gloria populi Christiani, quae modo latet. Saeviant modo inimici. Exultent in fabricatione domus: confundentur in dedicatione. Tunc enim stabunt justi in magna constantia adversus eos, qui se angustiaverunt. Dicent autem inter se poenitentes, et prae angustia spiritus gementes, Quid nobis profuit superbia (Sap. 5.) ? et divitiarum jactantia, quid contulit nobis? Transierunt omnia illa tanquam umbra. Et quid dicunt de justis? Quomodo computati sunt inter filios Dei, et inter sanctos sors illorum est? tunc implebitur, quod modo dicitur, Nec delectasti inimicos meos super me.
3. Domine Deus meus, clamavi ad te. Clamavit, cum dixit, Pater, clarifica filium tuum (Joan. 12.) . Et sanasti me. Erat enim infirmus pro parte carnis. Sanavit igitur eum Pater, quia resuscitando 128 ipsam carnem immortalem et incorruptibilem fecit. Audi Apostolum, Vide veram sanitatem. Absorpta 0747D est (ait) mors in victoria. Ubi est mors aculeus tuus? Ubi est contentio tua (I. Cor. 15.) ? Subjungit aliam causam, qua debeat Dominum exaltare.
4. Domine, inquit, eduxisti ab inferno animam meam. Exspoliavit enim infernum, et animas Sanctorum secum in caelo duxit. Salvasti me a descendentibus in lacum. Id est, ex manibus Judaeorum me liberasti, qui sua sponte in infernum et mortem et fauces diaboli descendunt. Et quia ejus liberatio ad communem pertinet salutem, ideo nos admonet dicens:
5. Psallite Domino sancti ejus, et confitemini memoriae sanctitatis ejus. Ac si dicat, Vos per meam liberationem facti sancti ejus, psallite Domino: benedicite operando, et confitemini ore et corde, memoriae illius. Obliti enim eratis eum, sed ipse vos non est oblitus (Isai. 49.) . Quod autem vestri memor extitit, non ex vestra, sed ex illius sanctitate processit. Et ex hoc etiam psallite, et confitemini.
6. Quoniam ira in indignatione ejus, et vita in voluntate 0748A ejus. Vindicavit in vos primum peccatum, quod morte solvistis, et vitam aeternam, ad quam redire nullis vestris viribus possetis, quia voluit, dedit. Cum (Ex Augustino) audis quoniam ira in indignatione ejus, habes in Deo, quid timeas. Indignatur enim Deus homini, et infert iram pro peccato. Rursum cum audis, Et vita in voluntate ejus, habes in Deo, quid speres et diligas. Ibi justitia commendatur, hic gratia. Ad iram autem et vitam pertinet, quod subjungit: Ad vesperum demorabitur fletus, et ad matutinum laetitia. Vespera fit, quando sol occidit. Vespera coepit, ubi sapientiae lumen recessit a peccante homine, quando morte damnatus est. Occiderat enim illi sol justitiae, non gaudebat ad praesentiam Dei. Inde inchoata est omnis vita ista mortalis. Ab ipso vespere moras habebit fletus, quandiu in laboribus et tentationibus populus Dei exspectat diem Domini. Deinde veniet matutinum, quo exultatio resurrectionis futura est. Tunc orietur fidelibus lux, quae occiderat peccatoribus. Ideo et Dominus 0748B Jesus in matutino surrexit de sepulchro, ut quod dedicavit in fundamento, hoc promitteret domui. In Domino nostro ( Ex eodem) vespera fuit, quia sepultus est: et matutiuum, quia surrexit tertia die. Sepultus es et tu vespere in paradiso, et resurrexisti tertia die. Quomodo tertia die? Si seculum cogites, primus dies est ante Legem; secundus sub Lege; tertius sub Gratia. Quod triduo illo ostendit caput tuum, hoc triduo saeculi ostenditur in te. Sperandum est et laetandum, sed perferendum est modo et gemendum. Ostendit autem se contrarium Adae, cum subjungit:
7. Ego autem dixi in abundantia mea, Non movebor in aeternum. Ille positus in paradiso voluptatis (Genes. 2.) , abundans omnibus bonis, motus est ad persuasionem serpentis (Genes. 3.) . Christus autem in abundantia virtutum, dixit, idest, deliberavit, ut non moveatur in aeternum, sed sit obediens Patri usque ad mortem (Philip. 2.) . Nec hoc suis viribus 0748C attribuit, unde et subdit:
8. Domine, in voluntate tua praestitisti decori meo virtutem. Quod decorus sum in justitia, fortis in patientia, non hoc habeo ex mea potestate, 129 sed tua voluntate. Avertisti faciem tuam a me, et factus sum conturbatus. Visus est enim avertisse faciem suam Pater a Filio, quando eum in passione dereliquit. Unde et Judaei dixerunt, Si Filius Dei est, liberet eum, si vult (Matth. 27. Luc. 23.) . Factus est autem conturbatus, cum ait, Tristis est anima mea usque ad mortem (Luc. 23. Matth. 26.) . Hic magnum meritum Christi ostenditur, qui nec sic probatus ab obedientia recessit. Tu avertis faciem tuam a me: sed ego non sum aversus a te. Nam sequitur:
9. Ad te, Domine, clamabo, et ad Dominum meum deprecabor. Clamabo de obtinendis bonis, deprecabor de removendis malis. Tu enim Dominus meus, qui regis me, et Deus meus, qui creasti me. Hic nobis ostenditur in capite nostro, quid agere debeamus. Si averterit a nobis faciem suam Dominus, et indignatus 0748D fuerit pro peccatis nostris: mox conturbari debemus per poenitentiam. Et ad pias ejus aures tandiu clamare, donec indulgentiam consequamur. Quid autem clamaverit Christus, ostendit, cum subjungit:
10. Quae utilitas in sanguine meo, dum descendero in corruptionem? Quid proficiet mihi, vel aliis sanguis meus effusus, si ego in corruptionem descendo? si corpus meum putrescat in sepulcro? si tertia die non resurgo? Nunquid confitebitur tibi pulvis, aut annuntiabit veritatem tuam? Nunquid caro redacta in pulverem confitebitur tibi, id est, erit caussa confessionis et laudis tuae? Aut annuntiabit veritatem tuum, id est, erit caussa quare veritas tua annuntietur de reparatione generis humani, quam tu per me facturus es? Ab hoc clamore se exauditum insinuat, cum protinus addit:
11. Audivit Dominus, et misertus est mei; Dominus factus est adjutor meus. Misertus est mei, ne corrumperer. 0749A adjuvit, ut etiam resurgerem. Misericordia pertinet ad remissionem peccatorum. Adjutorium pertinet ad profectum bonorum operum et virtutum. Primum miseretur nobis sine praecedentibus meritis, ut liberati a peccato bonum velimus. Deinde nos adjuvat, ut bonum quod volumus, impleamus. Quod peccata corrigimus, misericordia Dei est. Quod ad virtutes resurgimus, adjutorium Dei est. In quo autem sit adjutus, ostendit, ex familiaritate se convertens ad Patrem, et dicens:
12. Convertisti planctum meum in gaudium mihi. Planctum passionis in gaudium mutasti resurrectionis; mihi, id est, ad utilitatem mei et meorum, Conscidisti saccum meum, et circumdedisti me laetitia. Saccus (Ex Augustino, 2. Enarrat.) de capris conficitur, et de hoedis. Et caprae et hoedi inter peccatores ponuntur. Dominus de numero nostro saccum solum accepit, non assumsit meritum sacci, quod est peccatum. Saccus autem est mortalitas. Saccum autem conscidit, quia mortalitatem destruxit, et insuper 0749B circumdedit eum laetitia: quoniam stola immortalitatis induit illum Dominus. Ad hoc autem circumdatus est laetitia, ut faciat, quod subjungit:
13. Ut cantet tibi gloria mea. Id est, resurrectio mea, atque beatitudo mea: Et non compungar, id est, non moriar. Nam Christus resurgens ex mortuis, jam non moritur. Mors illi ultra non dominabitur (Rom. 4.) . Quod factum est in capite, futurum est in corpore. Cantabit Deo gloria nostra, quando similes ei erimus, et videbimus 130 eum sicuti est (1. Joan., 3.) . Fiet enim quod subditur: Domine Deus meus in aeternum confitebor tibi. Haec est gloria mea, ut tibi confitear in aeternum, quoniam nihil mihi ex me, sed omnia ex te, qui es Deus, omnia in omnibus. Confitere ergo modo (Ex eod., Enarrat. 2.) , quod tu fecisti in Dominum, id est, peccata: et confiteberis, quid tibi fecerit Deus, dimittendo peccata: ut ei confitens in aeternum non compungaris peccato.