Psalmus LV.

2. Miserere mei Deus. Praesta auxilium de malorum persecutione. Et necesse est: Quoniam conculcavit me homo. Et diabolus in Evangelio vocatus est homo, 0866B ubi de zizaniis dicitur: Inimicus homo hoc fecit (Matth. 13.) . Iste inimicus homo, et per se et per membra non cessat persequi, et opprimere servos Dei. Cum coeperis in Christo pie vivere, ingressus es torcular. Praepara te ad pressuras. Noli timere, quia te conculcat homo. Uva factus es, ut calceris. In torculari fructuosa pressura est. Uva in vite pressuram non sentit. Integra videtur, sed nihil inde manat. Mittitur in torculari: calcatur, premitur: injuria videtur fieri uvae: sed ista injuria sterilis non est, imo si nulla injuria fieret, sterilis remaneret. Attendamus ergo duos hostes, quem videmus, et quem non videmus, hominem et diabolum. Illum diligamus, istum caveamus. Pro homine oremus, contra diabolum oremus, et dicamus Deo: Miserere mei Deus, quoniam conculcavit me homo. Tota die, id est, assidue impugnans verbis et suggestionibus tribulavit me, manifestis impugnationibus. Contra tales iste psalmus confirmat nos. Necesse est enim, ut 0866C tales patiamur usque in finem, quos non pateremur nisi nobis expediret. Omnis namque tentatio probatio est: et omnis probationis effectus habet fructum suum. Et ostendit per quos facit diabolus hujusmodi impugnationem Ecclesiae, cum subjungit:

3. Conculcaverunt me inimici mei tota die. Ad modum uvae, quae premitur in torculari, oppresserunt me membra diaboli: et potuerunt facere, Quoniam multi bellantes adversum me. Quod praemisit de uno, nunc dicit de pluribus: quia omnium reproborum caput est diabolus, qui modo per se, modo per membra sua conculcat et impugnat Christi corpus, sicut prius fecit et caput. Sed inter adversa fortis, quid subjungat, audiamus.

4. Ab altitudine diei, id est, a superbia temporali timebo? Absit: vel timebo ab altitudine, id est, potentia, quae quidem timenda non est, quia diei est, id est, ad tempus concessa. Hanc non timebo, sed potius spem meam 275 constituam in te. Et hoc est, quod subdit: Ego vero in te sperabo. Cum transierint 0866D dies, qui atti sunt, etenim ad tempus alti sunt, finito tempore altitudinis suae timebunt. Ego vero in te sperabo. In die judicii timebunt quidem mali (Sap. 5.) , sed securi erunt justi. Illud enim veniet tunc, quod sperabant, quod desiderabant, quod venire orabant. Jam se validum et constantem ostendit, cum subdit:

5. In Deo laudabo sermones meos. Sermones suos in Deo laudat, qui in his, quae dicit, non se, sed Deum commendat. Hinc ipsa Veritas ait: Mea doctrina non est mea, sed ejus qui misit me Patris (Joan. 7.) . Aliquis liber laudatur, cum ab aliquo nominato Philosopho, sive a perfecto Grammatico compositus dicitur. Quanto magis illi sermones laudandi sunt, qui a Deo sunt. Sed quod in te Dei est, honoratur a te: et tu factus in Deo, honoraberis a Deo. Si autem, quod in te Dei est, honoraveris tanquam tuum, non Dei, quomodo populus ille longe factus 0867A est a sanctis, sic tu longe a sancto. Ergo in Deo laudabo sermones meos. Si in Deo, quare meos? Sed in Deo et meos. In Deo, quia ab ipso: meos, quia accepi. In Deo speravi. Paulo ante dixerat, Sperabo. Jam dixit speravi, tanquam non timens, tanquam confirmatus. Non timebo, quid faciat mihi caro. Id est, quilibet carnalis. Spes fixa in Deo omnem expellit timorem. Ipsa etiam transitoria contemnit tormenta. Generat enim caritatem. Generat patientiam, quibus calcatur mundus, superatur diabolus. Dicis, Non timebo, quid faciat mihi caro: et quid tibi facit?

6. Tota die verba mea exsecrabantur. Id est, meam praedicationem judicabant execrabilem. Adversum me omnes cogitationes eorum, in malum. Reprobi enim adversus justos non cogitant nisi malum (Psal. 7.) : quomodo eos, et sermonem eorum possint destruere et adnihilare. Nec solum extranei persequuntur, sed etiam domestici et privati. Ideo subjungit:

7. Inhabitabunt et abscondent: ipsi calcaneum meum 0867B observabunt. Habitant mecum in una domo, in una Ecclesia. Abscondunt se sub vestimentis ovium, intrinsecus autem sunt lupi rapaces (Matth. 10.) . Abscondunt se tanquam insidiatores, exploratores, parant laqueos: si non statim possunt malum facere, quod cogitant, calcaneum observant, ut vel in fine cogitata valeant adimplere. Mos iste diabolicus est, vel eorum, qui ministri ejus sunt, ut calcaneum, id est, ultima nostra insidiosa calliditate observent. Hinc serpenti a Domino de muliere dictum est: Illa tuum observabit caput, et tu insidiaberis calcaneo ejus (Gen. 3.) . Semper ergo servus Dei debet esse vigilans, et circumspectus contra hujus callidi serpentis caput: atque vitam et mores suos auxiliante Domino ita disponere, ut inhabitantes, et abscondentes, qui calcaneum observant, neque in principio, neque in fine inveniant, quid reprehendant. Ita autem observaverunt calcaneum meum: Sicut sustinuerunt animam meam. Mali enim, quasi grave pondus 0867C ferunt vitam justorum: unde Judaei de Daemonio ((Leg. Domino)) dixerunt: Gravis est nobis etiam ad videndum. Dissimilis est enim operibus nostris (Sap. 2.) . Docuit tamen, et pro talibus orare psalmus. Quantumlibet enim homo peccator sit, potens est benignus Deus salvare illum. Unde et subjungit:

276 8. Pro nihilo, id est, pro nullis praecedentibus meritis, salvos facies illos. Vel sic illos salvos facies, ut nullus tibi labor sit. Non laborabis in sanando, quamvis nos stupeamus in inspiciendo. In ira populos confringes. Ira videtur sed paterna. Irascitur pater filio praeceptorum suorum contemtori. Iratus colaphizat, caedit, ducit ad scholam: frangit eum, a superbia deprimit in disciplina. Quam multi impleverunt domum Dei, in ira ejus confracti, id est, tribulationibus triti. Tu confringes eos, et ego ponam partem meam ad eorum conversionem. Annuntiabo eis me fecisse multa mala, et illa mihi per confessionem esse condonata: ut ipsi audientes non desperent de peccatis suis, sed exemplo meo per confessionem 0867D medicinam consequantur salutis. Et ideo dicit:

9. Deus, vitam meam annuntiavi tibi. Quomodo annuntiavit Paulus vitam suam, dicens: Qui prius fui blasphemus, et persecutor, et injuriosus: sed misericordiam consecutus sum (1. Tim. 1.) . Annuntiavit, vitam suam non sibi, sed illi: quia sic annuntiavit, ut illi crederetur, non ad sua lucra tantum, sed illius. Si propterea annuntias vitam tuam, ut alios exemplo tuo invites ad confessionem, et ad accipiendam vitam, quam tu accepisti: annuntias vitam tuam Deo, a quo gratiam accepisti, et habebis mercedem ampliorem, quia ex eo, quod accepisti, non ingratus extitisti. Posuisti lacrymas meas in conspectu tuo. Illas lacrymas, quas ego fudi, peccata mea annuntiando, posuisti in conspectu tuo, id est, 0868A acceptabiles habuisti, et me exaudisti. Sicut, et in promissione tua. Quia (Ex Augustino) sicut promiseras, hoc egisti. Dixisti te exauditurum flentem. Credidi, flevi, exauditus sum. Inveni te misericordem in promittendo, veracem in reddendo.

10. Tunc, id est, per tuam confractionem, et per meam annuntiationem, convertentur inimici mei, a sua vita mala, ita ut sint retrorsum, id est, sequantur te. Praecedendo non corrigitur homo. Bonum est illi, ut retrorsum convertatur, et quem praecedere volebat, sequatur. Praecedit homo per superbiam. Convertitur retrorsum per humilitatem. Praecedere appetit, qui voluntatem suam vult facere. Retrorsum fit, qui semper paratus est obedire. Retrorsum ergo convertantur inimici, ut fiant humiles qui fuerant superbi. Et sic erunt amici, qui fuerant inimici. Deinde ostendit, quam velox sit misericordia Dei, cum subjungit: In quacunque die invocavero te, ecce cognovi, quoniam Deus meus es. Id est, meus exauditor. Simile est illud, quod alibi dicitur: Quacunque 0868B hora peccator conversus fuerit (Ezech. 18.) , et ingemuerit: omnia peccata ejus remittentur. Neque enim tardat per dies et annos, sed, Convertimini ad me (ait) et ego revertar ad vos: sequimini retrorsum, et ego ducam vos (Zach. 1.) . Ecclesia igitur tantam attendens divinam misericordiam, ideo non dicit, Ecce cognovi, idest, manifeste intellexi, quoniam Deus meus es. Magna cognitio. Non ait cognovi, quoniam Deus es: sed, quoniam Deus meus es. Tuus est enim, cum tibi subvenit. Tuus est, cum tu ab illo alienus non es. Unde dicitur: Beatus populus cujus Dominus Deus ejus (Psal. 143.) . Cujus enim non est? Omnium quidem Deus est, sed eorum proprie, qui eum diligunt, timent, possident, colunt. Jam unum, cum eis factus per 277 conversionem et participationem gratiae Dei, repetit versum quem jam dixerat, ut et ipsi cum eo et ipsius exemplo dicant:

11. In Deo laudabo verbum, et in Domino laudabo 0868C sermones, etc. Verbum est praedicatio de fide: quomodo trinum et unum Deum debeamus credere, sicut dicit Apostolus: prope est verbum in ore tuo, et in corde tuo, hoc est verbum fidei quod praedicamus (Rom. 10.) . Sermo est de moribus, quando praedicatur nobis qualiter debemus vivere, quam caste, quam sobrie, quam juste, quam pie. Et haec omnia debemus ad Deum referre, quatenus in eo quod bene credimus, aut juste vivimus, aut recte loquimur (Tit. 2.) : et nos in Deo, et Deus in nobis laudetur et honoretur. Et quia fidei sermonem subsequi debet fortitudo spei, recte adjunctum est: In Deo speravi, non timebo quid faciat mihi homo. Fides dicitur, quia fit in Deo. Spes autem quasi pes, quia in eo innititur. Fides vatet nobis ad justitiam, quia justus ex fide vivit (Rom. 1.) . Credendo in Deum declinas a malo, et facis bonum (Psal. 33.) . Haec est justitia. Spes nobis valet ad patientiam et contemtum mundi. Sperando aeterna, facile contemnimus terrena, et fortiter toleramus adversa (Hebr. 6.) . Est autem 0868D quasi anchora nostra spes in Deo. Nauta cum timet tempestatem, figit anchoram suam. Si nos anchoram spei fixam in Deo habuerimus, nullam hujus mundi tempestatem formidabimus. Non timebo (ait) quid faciat mihi homo: quia etsi aufert temporalia, habeo tamen quae tibi offeram spiritualia.

12. In me sunt, Deus, vota tua, quae reddam, laudationes tibi. Haec sunt vera dona et grata sacrificia quae a nobis exigit Deus, scilicet pia vota, sancta desideria, fides recta, spes certa, caritas perfecta. Quisquis talia vota persolvit, laudes omnipotenti Domino reddit. Istae sunt varae divitiae, quas non timet homo perdere, nisi ipse velit auferre. Quisquis vult Domino Deo vovere et reddere gratuitum votum, seipsum voveat et reddat. Hoc enim exigitur, hoc debetur. Imago Caesaris reddatur Caesari, 0869A imago Dei reddatur Deo (Matth. 22.) . Et hoc quidem justum est. Quare?

13. Quoniam eripuisti animam meam de morte. Praeteritum ponit pro futuro. Qui enim aeternitatem mente considerat, quicquid transire potest, jam tamquam praeteritum pensat. Ac si diceret: Quoniam in alia vita eripies animam meam a morte aeterna. Et pedes meos a lapsu. Quia ibi nullo modo movebitur ad malum mea affectio. Ibi nullus lapsus erit, ubi tentatio non erit: ibi nullus lapsus erit, ubi beata Trinitas erit. Bene ergo subditur: ut placeam coram Deo in lumine viventium. Coram Deo in lumine viventium placebimus, quando immortales et sine peccato illi apparebimus. Similes enim ei erimus, quoniam videbimus eum sicuti est (1. Joan. 3.) . Ibi lumen verum et aeterna vita. Ibi fulgebunt justi sicut sol in regno Patris eorum (Sap. 3.) . Ergo nobis valeant haec omnia, ut Deum gratis diligamus, in illo speremus: nec hominem, nec diabolum timeamus. 0869B Toleremus malos, simus boni: de nemine desperemus. Pro omnibus (Ex Augustino) quos patimur, oremus: ut et hic in lumine fidei, et ibi in lumine speciei tamquam in lumine viventium in conspectu Dei placeamus. Amen.